Геродоттан үзінді
сақтар мен парсылардың қақтығысы
жүктеу/скачать 0.66 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Кирдің өз әскерін сақтардан мықты санауы
- E) 1-С; 2-В; 3-А;
| сақтар мен парсылардың қақтығысы
ғұндар мен қытайлардың қақтығысы сарматтар мен римдіктердің қақтығысы 3.Кирдің шайқаста жеңілу себебін анықтаңыз Кирдің өз әскерін сақтардан мықты санауы сақтарға көршілес тайпалардың көмекке келуі үйсіндер мен қытайлар арасындағы әскери одақ құрылуы қаңлы әскерінде озық техникалық қарудың болуы Кирдің римдіктермен байланыста болуы 4.Өз мүддесінен мемлекет мүддесін жоғары қойған тұлға Кир Томирис Камбиз Спаргапис Крез 5.Мәтіндегі тұлғаларды мемлекеттерімен сәйкестендіріңіз Томирис; 2. Кир; 3. Крез А. Мидия; В. Парсы С. Сақ A) 1-А; 2-С; 3-В; B) 1-В; 2-С; 3-А; C) 1-С; 2-А; 3-В; D) 1-А; 2-В; 3-С; E) 1-С; 2-В; 3-А; Жүздер туралы Тағы бiр мәселеге көңiл аударғым келедi. Жүз - тарихи-әлеуметтiк категория. Ол байтақ қазақ сахарасында ғасырлар бойы қалыптасқан көшпелi шаруашылықтың жер ыңғайына қарай орналасуына байланысты .... Әрбiр тайпалық одақ қыс қонысын, жаз жайлауын көшпелi тiршiлiктiң өзiндiк ерекшелiгiне орай құрған. Екiншi фактор - ел қорғау, отан қорғау, жер қорғау мүддесiнен туындаған. Үшiншiден, жетi атаға дейiн ғана араластырмай, тұқым тазалығын сақтау арқылы этностың генетикалық қорын аман алып қалуға бағытталған. Бұл болса, белгiлi бiр географиялық шеңберде, белгiлi бiр ортада ортақ бүкiлхалықтық бақылауға алынған. Үш жүз бола отырып, қазақ елiнiң тәуелсiздiгiн, қазақ жерiнiң тұтастығын қорғаған. Ортақ тiл, дiл, атамекен халықтық бiрлiкке, мүдде бiрлiгiне қызмет еткен. “Жүз” туралы сөз болғанда тағы бiр еске алар жағдай - ол мемлекеттiк қызметтi де орындаған. Жүз iшiнде дау-дамай, көшi-қон жолдары, рулар арасындағы қарым-қатынас аймақтық дәрежеде шешiлген. Жүзаралық - жер, қоныс, ел қорғау, қазақ жерiнiң тұтастығы, әскери жасақ, ортақ қолбасшы, хандар сайлауы, т.б. ел, халық дәрежесiндегi келiсiлiп отырған. Сонымен бiрге үш жүз көршi мемлекеттермен қарым-қатынасты бiрiгiп, ұлттық биiктiктен барлай шешкен. Сондықтан қазақ халқындағы жүз мәселесi әлдебiр дүмбiлез атқамiнерлер айтып жүргендей “жүзшiлдiк”, “жүзшiл” деген ұғымнан ада жай. Жалпы, қазақ этносы - бiртұтас этнос. Қазақ атаулы елiн, руын сұрағаны болмаса, ешқашан жүзге бөлiп көрмеген, бiр-бiрiне атам қазақтың, бiр қазақтың баласы деп қараған. Арғынбаев Х., Мұқанов М. , Востров В. Қазақ шежiресi хақында. А., 2000. 9-10-бб. 6.Жүздік құрылымның ерекшелігі әртүрлі ұлттардың қоныстануы тіл мен діннің әртүрлілігі ортақ тіл, діл, шаруашылықтың болуы экономикалық даму деңгейінің әртүрлілігі мәдени ерекшеліктердің болуы 7.Картада «1» реттік санымен көрсетілген Төле ұлысы Орта жүз Кіші жүз Жошы ұлысы Ұлы жүз 8.Кіші жүз қамтитын аймақ Солтүстік Қазақстан Шығыс Қазақстан Батыс Қазақстан Орталық Қазақстан Оңтүстік Қазақстан 9.Мәтіндегі екінші фактордың мәні: тұқым тазалығын сақтау отан қорғау мәдениетті дамыту этностың тұтастығын қамтамасыз ету гентикалық қордың амандығын сақтау 10.Мәтінде көтерілмеген мәселелердің бірі: халықты отырықшылыққа көшіру жүзге, руға бөлінбеу көрші мемлекеттермен дипломатиялық қарым-қатынас орнату рулар арасындағы қарым-қатынас тұқым тазалығын сақтау Жетiсу өңiрiндегi аттары кеңiнен мәлiм екi қала әрi жiбек жолындағы аса iрi екi орталық болып саналатын Суяб пен Баласағұн қашаннан-ақ зерттеушiлердiң назарын аударып келедi. Алайда авторлар еңбектерiнде едәуiр мол мағлұматтар келтiрiледi, дегенмен осынау қалалардың тарихи тағдырларында әлi де бұлыңғыр тұстар жоқ емес. Бұл олардың тұрған орындарын анықтауға да қатысты нәрсе. Суяб жайында ең көне, сонау VII ғасырдың бiрiншi жартысы мен VIII ғасырдан қалған деректер ... мәлiметтерiнде сақталған. Будда тәуапшысы Сюань Цзянь 629 жылы Үндiстанға бара жатқан сапарында Жетiсуды басып өтедi. Сүйе өзенiнiң маңында ол бiр қалаға кез болады. «Оның аумағы 6-7 ли. Онда түрлi елдерден келген көпестер мен соғдылар тұрады екен. Топырағы қызыл, тары мен жүзiм өсiруге қолайлы. Сүйеден тура батысқа қарай бiр-бiрiнен бөлек ондаған жеке қалалар орналасыпты». Бұдан әрi Сюань Цзянь Жетiсу қалаларының тұрғындарын, олардың дәстүрлерiн, киiмдерiн, әдет-ғұрыптарын сипаттап, сөзiнiң соңында бұл қалаларда диқандар мен саудагерлер тұратынын жазған. VIII ғасырдың алғашқы жартысына дейiнгi деректер ұсынатын беймәлiм автордың «Худуд аль-Алем» атты еңбегiнде, сондай-ақ Гардизидiң «Зайн әл-ахбар» («Баяндау көркi») шығармасында Суяб туралы мынадай сипаттама келтiрiледi: «бұл 20 мың адам тұратын үлкен мекен. Шаһардың әмiршiсi Ялан шах есiмдi джабгудың бауыры екен». Баласағұнды басып алған түркiлер (қараханидтер) ислам дiнiн қабылдап, бiрте-бiрте Орта Азияны жаулап алады. 11.Мәтінде айтылған екі қаланың орналасқан аймағы Оңтүстік Қазақстан Солтүстік Қазақстан Шығыс Қазақстан Орталық Қазақстан Батыс Қазақстан 12.Мәтінде сипатталған тарихи кезең Қола дәуірі Жаңа заман Қазіргі заман Темір дәуірі Орта ғасырлар 13.Мәтінде айтылған қалалар орналасқан мемлекет Қыпшақ Қарахан Қимақ Оғыз Ноғай 14.Ерте орта ғасырлық түркі империялық мемлекеттерінің астанасы болған қала Науакет Қарнақ Сайрам Сауран Суяб 15.Мемлекет орталықтарын сәйкестендіріңіз жүктеу/скачать 0.66 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|