Гісторыя Беларусі

Дэкларацыя аб дзяржаўным суверэнітэце БССР, Закон “Аб наданні статусу канстытуцыйнага закона Дэкларацыі Вярхоўнага Савета БССР аб дзяржаўным суверэнітэце БССР”, Рэспубліка Беларусь, Садружнасць Незалежных Дзяржаў, парламенцкая рэспубліка, Вярхоўны Савет, Савет Міністраў, шматпартыйнасць, Канстытуцыя Рэспублікі Беларусь, Прэзідэнт РБ, Канстытуцыйны Суд РБ, прэзідэнцкая рэспубліка, рэферэндум 1995 г., рэферэндум 1996 г., дэкрэты, Нацыянальны сход РБ, Палата прадстаўнікоў, Савет Рэспублікі, рэферэндум 2004 г., шматвектарная знешняя палітыка, глабалізацыя, Саюз Беларусі з Расіяй, Адзіная эканамічная прастора, ЕўразЭС, “Усходняе партнёрства”, радзяржаўленне, прыватызацыя, лібералізацыя цэн, Нацыянальны банк, беларускі рубель, эканамічны крызіс 1991-1995 гг., эканамічны ўздым 2000-2008 гг., сумесныя прадпрыемствы, свабодныя эканамічныя зоны.

1. 
   Калі была ўхвалена Дэкларацыя аб незалежнасці Беларусі? Дайце агульную характарыстыку дадзенага дакумента. Якія падзеі абумовілі яго з’яўленне?
   
2. 
   Калі Дэкларацыя аб незалежнасці Беларусі набыла статус канстытуцыйнага закона? Якія падзеі гэта абумовілі?
   
3. 
   Якія дзяржаўна-палітычныя пераўтварэнні былі праведзены ў Беларусі пасля правалу жнівеньскага путчу?
   
4. 
   Якую рэакцыю атрымала абвяшчэнне незалежнасці Беларусі на міжнароднай арэне?
   
5. 
   Якія асноўныя перыяды можна вылучыць у грамадска-палітычным развіцці Рэспублікі Беларусь у 1990-2000-я гг.? У чым іх спецыфіка?
   
6. 
   Вызначце асаблівасці функцыянавання органаў дзяржаўнай улады РБ у перыяд парламенцкай рэспублікі.
   
7. 
   Якія працэсы характарызуюць грамадска-палітычнае жыццё Беларусі ў першай палове 1990-х гг.? Якія склаліся ў гэты перыяд асноўныя грамадска-палітычныя сілы?
   
8. 
   Назавіце буйнейшыя палітычныя партыі Беларусі, якія склаліся ў першай палове 1990-х гг.
   
9. 
   Калі была прынята Канстытуцыя Рэспублікі Беларусь? Дайце агульную характарыстыку першай рэдакцыі Асноўнага закона.
   
10. 
    Калі адбыліся першыя прэзідэнцкія выбары ў Беларусі? Якім чынам была пераўладкавана сістэма дзяржаўнай улады пасля 1994 г.?
    
11. 
    Якія пытанні выносіліся на рэферэндумы 1995 і 1996 гг.? Якімі былі палітычныя наступствы гэтых рэферэндумаў?
    
12. 
    Якім чынам арганізавана сістэма дзяржаўнай улады ў РБ паводле новай рэдакцыі Канстытуцыі 1996 г.?
    
13. 
    Дайце агульную характарыстыку грамадска-палітычнага жыцця ў РБ у 1996 – 2010 гг. назавіце буйнейшыя палітычныя падзеі гэтага перыяду.
    
14. 
    Вызначце асноўныя накірункі знешняй палітыкі РБ у 1990-2000-я гг.
    
15. 
    Якое месца займае Беларусь у сусветным працэсе глабалізацыі? Падумайце, якія могуць быць перспектывы міжнароднай дзейнасці РБ?
    
16. 
    Якую ролю адыграла Беларусь у фарміраванні і дзейнасці СНД? Якія органы СНД знаходзяцца на тэрыторыі РБ?
    
17. 
    Дайце агульную характарыстыку адносін Беларусі з Расіяй у 1990-2000-я гг. Вызначце дасягненні і няўдачы ў працэсе дзяржаўнай інтэграцыі Беларусі і Расіі?
    
18. 
    У склад якіх інтэграцыйных структур, утвораных на тэрыторыі былога СССР, уваходзіць РБ?
    
19. 
    Які характар маюць адносіны Беларусі з краінамі Еўрапейскага саюза? Што такое “Усходняе партнёрства”?
    
20. 
    Укажыце асноўныя праявы сацыяльна-эканамічнага крызісу 1991 – 1995 гг. Вызначце прычыны крызісу.
    
21. 
    Якія змены ў структуры ўласнасці адбыліся ў эканоміцы РБ у першай палове 1990-х гг.?
    
22. 
    Дайце характарыстыку сацыяльна-эканамічнай сітуацыі ў РБ у другой палове 1990-х гг. Якія меліся пазітыўныя і негатыўныя рысы ў эканамічным развіцці дадзенага перыяду?
    
23. 
    Вызначце асноўныя прыярытэты дзяржаўнай эканамічнай палітыкі ў 2000-я гг.
    
24. 
    Прааналізуйце дынаміку эканамічнага росту ў 2000 – 2008 гг. Укажыце асноўныя прычыны эканамічнага ўздыму.
    
25. 
    Які характар мае структура прамысловасці Беларусі ў сучасны перыяд? Якія галіны прамысловасці найбольш эфектыўна развіваюцца ў 2000-я гг.?
    
26. 
    Дайце агульную характарыстыку знешнеэканамічнай дзейнасці РБ у 2000-я гг. Якія дзяржавы з’яўляюцца асноўнымі знешнеэканамічнымі партнёрамі Беларусі на сучасным этапе?
    
27. 
    Вызначце асноўныя асаблівасці развіцця духоўнай сферы грамадства ў Беларусі ў 1990-2000-я гг.
    
28. 
    Якія змены адбываюцца ў сістэме вышэйшай адукацыі Беларусі ў 1990-2000-я гг.?
    
29. 
    Ахарактарызуйце становішча беларускай навукі ў 1990-2000-я гг.
    
30. 
    Якія асноўныя тэндэнцыі можна вылучыць у развіцці мастацкай культуры Беларусі ў 1990-2000-я гг.
    

1. 
   Фарміраванне інстытутаў і атрыбутаў незалежнай дзяржавы ў Беларусі.
   
2. 
   Палітычныя партыі ў Беларусі ў 1990-2000-я гг.
   
3. 
   Узаемаадносіны дзяржавы і рэлігійных інстытутаў у незалежнай РБ.
   
4. 
   Роля Беларусі ў стварэнні дзейнасці Садружнасці Незалежных Дзяржаў.
   
5. 
   Палітычныя і эканамічныя ўзаемаадносіны Беларусі з краінамі Еўрапейскага Саюза ў 1990-2000-я гг.
   
6. 
   Развіццё фінансава-крэдытнай сістэмы ў незалежнай Беларусі.
   
7. 
   Дзейнасць свабодных эканамічных зон у Беларусі ў 1990-2000-я гг.
   
8. 
   Беларуская навука на сучасным этапе: дасягненні, цяжкасці, перспектывы.
   

Канец 3 – пачатак 2 тыс. да н.э. – засяленне тэрыторыі Беларусі індаеўрапейцамі.

5 – 10 ст. н.э. – засяленне тэрыторыі Беларусі славянскімі плямёнамі.

862 г. – першая ўзгадка ў летапісе аб Полацку.

980 г. – першая ўзгадка ў летапісе аб Тураве.

Каля 988 г. – увядзенне хрысціянства ва Ўсходняй Еўропе.

992 г. – заснаванне Полацкай епархіі.

1003 – 1044 гг. – княжанне ў Полацку Брачыслава Ізяслававіча.

1021 г. – разрабаванне палачанамі Ноўгарада, бітва на р. Судамір, далучэнне да Полацкага княства Віцебска, Усвятаў і волакаў паміж Дняпром і Заходняй Дзвіной.

1044 – 1101 гг. – княжанне ў Полацку Усяслава Брачыслававіча “Чарадзея”.

Сярэдзіна 11 ст. – пабудова ў Полацку Сафійскага сабору.

1066 г. – разрабаванне палачанамі Ноўгарада.

3 сакавіка 1067 г. – бітва на р. Няміга, першая ўзгадка аб Менску.

1101 г. – падзел тэрыторыі Полацкага княства на ўдзельныя княствы: Віцебскае, Менскае, Ізяслаўскае, Лагойскае, Друцкае, Лукомскае. Пачатак перыяду феадальнай раздробленасці.

1127 г. – сумесны паход кааліцыі рускіх князёў супраць Полацкай зямлі.

1151 – 1161 гг. – полацка-менская міжусобная вайна.

1158 – 1162 гг. – пачатак самастойнасці Тураўскага княства.

1161 г. – зроблены крыж Лазарам Богшам па замове Еўфрасінні Полацкай.

1203 і 1206 гг. – паходы палачан на крыжацкія замкі Ікскуль і Гольм.

1223 г. – мір Полацка і Смаленска з крыжакамі, страта Полацкам сваіх уладанняў у Ніжнім Падзвінні, замацаванне свабоды гандлю па Зах. Дзвіне.

1239 – 1242 гг. – падчас паходаў мангола-татар на Кіеў і Польшчу спалены Гомель, Тураў, Мазыр, Пінск, Берасце.

Каля 1246 – 1263 гг. – княжанне Міндоўга у Новагародку, стварэнне ВКЛ.

1260 г. – разгром крыжакоў каля возера Дурбэ войскамі Міндоўга, палачан і жамойтаў.

1264 – 1267 гг. – княжанне Войшалака у ВКЛ, далучэнне да ВКЛ дайновы, нальшанаў і гальшанаў.

1270–1282 гг. – княжанне ў ВКЛ Тройдзеня. Пазбаўленне ВКЛ ад васальнай залежнасці ад Галіцка-Валынскага княства, далучэнне Гародні і Слоніма.

Каля 1293 – 1316 гг. – княжанне ў ВКЛ Віценя.

1307 г. – далучэнне Полацка да ВКЛ паводле дагавора (рада).

1316 – 1341 гг. – княжанне ў ВКЛ Гедыміна. Уключэнне ў склад ВКЛ Віцебскага, Менскага, Турава-Пінскага, Берасцейскага княстваў, Падляшша. Перанос сталіцы ВКЛ у Вільню (1323 г.).

1345 – 1377 гг. – княжанне ў ВКЛ Альгерда.

1358 – 1359 гг. – далучэнне да ВКЛ тэрыторый сярэдняга Падняпроўя, Мсціслаўскага і Бранскага княстваў.

1368, 1370, 1372 гг. – паходы войска ВКЛ на Маскву.

1377 – 1392 гг. – княжанне ў ВКЛ Ягайлы. Барацьба за ўладу паміж Ягайлам, Андрэем Полацкім, Кейстутам, Вітаўтам.

15 жніўня 1385 г. – Крэўская унія.

1387 г. – наданне магдэбурскага права Вільні.

1387 г. – хрышчэнне ў каталіцкую веру балцкага насельніцтва Літвы; прывілей Ягайлы каталіцкай шляхце.

1390 г. – наданне магдэбурскага права Берасцю.

1391 г. – наданне магдэбурскага права Гародні.

1392–1430 гг. – княжанне ў ВКЛ Вітаўта.

1399 г. – разгром войска ВКЛ войскамі Залатой Арды на р. Ворскла.

1409 – 1411 гг. – “Вялікая вайна” паміж ВКЛ і Польшчай і Ордэнам.

15 ліпеня 1410 г. – Грунвальдская бітва.

1413 г. – Гарадзельская унія, устанаўленне манаполіі католікаў на займанне вышэйшых дзяржаўных пасад у ВКЛ.

1424 – 1427 гг. – далучэнне Таўрыды да ВКЛ, прызнанне васальнай залежнасці ад ВКЛ Маскоўскага, Разанскага, Пераяслаўскага княстваў.

1430 – 1432 гг. – княжанне ў ВКЛ Свідрыгайлы.

1432 – 1340 гг. – княжанне ў ВКЛ Жыгімонта Кейстутавіча.

1432 – 1439 гг. – грамадзянская вайна ў ВКЛ.

1440–1492 гг. – княжанне Казіміра Ягайлавіча.

1447 г. – выданне “прывілея Казіміра”.

1492–1506 гг. – княжанне ў ВКЛ Аляксандра Казіміравіча.

1492–1494 гг. і 1500–1503 гг. – паражэнні ВКЛ у войнах з Маскоўскай дзяржавай, страта Чарнігаўскай, Ноўгарад-Северскай, Бранскай і Гомельскай землі на карысць Масковіі.

1498 г. – наданне магдэбурскага права Полацку.

1499 г. – наданне магдэбурскага права Менску.

1506 г. – перамога войска ВКЛ над татарамі пад Клецкам.

1506–1548 гг. – княжанне ў ВКЛ Жыгімонта Старога.

1507–1508, 1512–1522, 1534–1537 гг. – войны ВКЛ з Масковіяй, страта Смаленска, Себежа, вяртанне Гомеля.

1517 г. – выданне ў Празе Ф. Скарынам першай кнігі на старабеларускай мове.

1522 г. – выданне Ф. Скарынам першых кніг на тэрыторыі ВКЛ у ўласнай друкарні ў Вільні.

1523 г. – выданне М. Гусоўскім паэмы “Песня пра зубра”.

1529 г. – выдадзены І статут ВКЛ.

1548–1572 гг. – княжанне ў ВКЛ і Польшчы Жыгімонта Аўгуста.

1553 г. – выданне пратэстанцкай Бібліі ў Берасці на грошы М. Радзівіла Чорнага.

1557 г. – “Валочная памера” ў ВКЛ.

1558 – 1582 гг. – Інфлянцкая і Полацкая вайна ВКЛ з Маскоўскай дзяржавай.

1563 г. – Віленскі прывілей: ураўнаванне ў палітычных правах шляхты ўсіх хрысціянскіх веравызнанняў.

1564 г. – Бельскі прывілей: стварэнне выбарных шляхецкіх земскіх судоў, абвяшчэнне роўнасці ўсёй шляхты перад законам.

1566 г. – зацверджаны ІІ статут ВКЛ.

1 ліпеня 1569 г. – Люблінская унія. Стварэнне Рэчы Паспалітай.

1573 г. – выданне “Генрыкавых артыкулаў”, абмежаванне ўлады караля.

1576–1586 гг. – караляванне ў Рэчы Паспалітай Стэфана Баторыя.

1579 г. – заснаванне Віленскай езуіцкай акадэміі.

1581 г. – заснаванне Полацкага езуіцкага калегума.

1588 г. – зацверджаны ІІІ статут ВКЛ.

1588–1532 гг. – караляванне ў Рэчы Паспалітай Жыгімонта Вазы.

1594-1596 гг. – казацкае паўстанне С. Налівайкі 1594-1596 г.

1596 г. – Берасцейская царкоўная унія.

1600 – 1611 гг. і 1617 – 1629 гг. – войны Рэчы Паспалітай са Швецыяй, страта ВКЛ Рыгі.

1605 г. – перамога войска ВКЛ над шведскім войскам пад Кірхольмам

1606 – 1609 гг. – рокаш М. Зэбджыдоўскага – Я. Радзівіла.

1609-1618 гг. – вайна з Маскоўскай дзяржавай; вяртанне Смаленска, Чарнігава, Ноўгарад-Северскай зямлі Рэчы Паспалітай.

1621 г. – Хоцімская вайна з Турцыяй.

1623 г. – забойства праваслаўнымі ў Віцебску полацкага ўніяцкага арцыбіскупа Іасафата Кунцэвіча.

1632 – 1648 гг. – кіраванне ў ВКЛ і Польшчы Ўладыслава Вазы.

1632 г. – аднаўленне правоў праваслаўнай царквы ў Рэчы Паспалітай.

1648 – 1668 гг. – кіраванне Яна Казіміра Вазы ў ВКЛ і Польшчы.

1648 – 1651 гг. – казацка-сялянская вайна на тэрыторыі Беларусі.

1654-1667 гг. – войны Рэчы Паспалітай з Маскоўскай дзяржавай, Швецыяй, Трансільваніяй.

1655 г. –Кейданская унія паміж ВКЛ і Швецыяй.

1660-1661 гг. – перамогі войска ВКЛ і Польшчы над маскоўскімі войскамі каля р. Палонкай, р. Басяй, пад Кушлікамі.

1669-1673 гг. – кіраванне ў РП Міхаіла Карыбута Вішнявецкага.

1674 – 1696 гг. – кіраванне ў РП Яна Сабескага.

1686 г. –“Вечны мір” паміж Рэччу Паспалітай і Маскоўскай дзяржавай. Замацаванне ў складзе Масковіі Смаленскай зямлі.

1697 – 1733 гг. – кіраванне ў РП Аўгуста ІІ Моцнага.

1697-1704 гг. – грамадзянская вайна ў ВКЛ паміж “сапежынцамі” і “рэспубліканцамі”.

1700 – 1721 гг. – Паўночная вайна.

1705-1708 гг. – вайна паміж шведскімі і расійскімі войскамі на тэрыторыі ВКЛ.

1710 г. – выхад РП з Паўночнай вайны, вывад расійскіх войскаў.

1717 г. – рашэннямі “нямога” сойму абмяжоўвалася ўлада вышэйшых дзяржаўных асоб, пацверджана права лібэрум вета; скарочана войска ВКЛ (да 6 тыс. чал.) і Польшчы (да 18 тыс. чал.).

1720- гг. – з’яўленне першых мануфактур у ВКЛ.

1733 – 1763 гг. – кіраванне ў РП Аўгуста ІІІ Саса.

1764 – 1795 гг. – кіраванне ў РП Станіслава Аўгуста Панятоўскага.

1764-1766 гг. – спроба дзяржаўных рэформ у РП.

1767 – 1768 гг. – стварэнне Радамскай, Торунскай і Слуцкай канфедэрацый.

1768-1772 гг. – вайна Барскіх канфедэратаў з расійскімі войскамі ў ВКЛ.

5 жніўня 1772 г. – І падзел Рэчы Паспалітай.

1773 – 1775 і 1788-1792 гг. – працяг рэформаў на вальных соймах РП.

1773 г. – стварэнне Адукацыйнай камісіі.

1783 г. – пераўтварэнне Віленскай езуіцкай акадэміі ў Галоўную школу ВКЛ.

3 мая 1791 г. – абвяшчэнне Канстытуцыі Рэчы Паспалітай.

1793 г. – ІІ падзел Рэчы Паспалітай і адмена канстытуцыі 3 мая 1791 г.

1794 г. – нацыянальна-вызваленчае паўстанне на чале з Т. Касцюшкам.

1794 г. – увядзенне яўрэйскай мяжы аселасці, забарона яўрэям займацца земляробствам і высяленне іх у гарады.

25 лістапада 1795 г. – ІІІ падзел і ліквідацыя Рэчы Паспалітай.

1812 г. – вайна паміж Расіяй і Францыяй на тэрыторыі Беларусі.

1812 г. – заснаванне Полацкай езуіцкай акадэміі на базе калегіума.

1817-1823 гг. – дзейнасць тайных таварыстваў філаматаў, філарэтаў, прамяністых і іх філіялаў у Вільні, Полацку, Менску, Свіслачы.

1820 г. – закрыццё Полацкай езуіцкай акадэміі. Забарона моладзі вучыцца за межамі Расійскай імперыі.

1820-я гг. – заснаванне першых фабрык у Беларусі.

Снежань 1825 г. – спроба дзекабрыстаў узняць антыцарскае паўстанне ў Бабруйскай крэпасці.

1830-1831 г. – шляхецкае паўстанне ў Беларусі.

1832 г. – закрыццё Віленскага ўніверсітэта.

1837-1841 гг. – рэформа П. Кісялёва ў дзяржаўнай вёсцы.

1839 г. – Полацкі царкоўны сабор, скасаванне уніі і далучэнне грэка-каталіцкай царквы да Рускай праваслаўнай царквы.

1840 г. – скасаванне дзеяння Статута 1588 г. на ўсёй тэрыторыі Беларусі, забарона ужывання назваў “Беларусь” і “Літва”.

1840 г. – стварэнне Горы-Горацкай земляробчай школы, з 1848 г. інстытута (дзейнічаў да 1864 г.).

1858 г. – стварэнне губернскіх камітэтаў і пачатак падрыхтоўкі да адмены прыгоннага права.

19 лютага 1861 г. – аграрная рэформа – адмена прыгоннага права.

1863 – 1864 гг. – нацыянальна-рэвалюцыйнае паўстанне ў Беларусі пад кіраўніцтвам К. Каліноўскага.

1863 – 1864 гг. – адмена часоваабавязанага становішча і змяншэнне выкупных плацяжоў на тэрыторыі Беларусі на 20%.

1864 г. – адукацыйная рэформа; стварэнне агульнасаслоўнай адукайнай сістэмы.

1864 г. – (у Беларусі 1872 – 1882 гг.) – судовая рэформа; стварэнне агульнасаслоўных судоў.

1870 г. – (у Беларусі 1875 г.) – гарадская рэформа; увядзенне сістэмы гарадскога самакіравання.

1874 г. – ваенная рэформа; увядзенне ўсеагульнай вайсковай павіннасці ў залежнасці ад ступені адукацыі замест рэкрутчыны.

Другая палова 1870-х – пачатак 1880-х гг. – фарміраванне народніцкага руху. Раскол “Зямлі і волі” на “Народную волю” і “Чорны перадзел”.

1881 г. – забойства Аляксандра ІІ народавольцам І. Грынявіцкім.

1884 г. – стварэнне ў Пецярбурзе Беларускай сацыял-рэвалюцыйнай групы “Гоман”.

1886 г. – заснаванне першай легальнай незалежнай газеты ў Беларусі “Минский листок”.

1887 – 1892 гг. – контррэформы Аляксандра ІІІ.

1897 г. – стварэнне Бунда.

1898 г. – запуск першага трамвая ў Віцебску.

1898 г. – першы з’езд РСДРП у Мінску.

1902 г. – стварэнне Партыі сацыялістаў-рэвалюцыянераў (ПСР, эсэры).

1903 г. – заснаванне Беларускай сацыялістычнай грамады (БСГ).

1905 – 1907 гг. – першая рэвалюцыя ў Расіі.

17 кастрычніка 1905 г. – Маніфест цара Мікалая ІІ аб увядзенні грамадзянскіх правоў у Расіі і заканадаўчай Думы.

1 верасня 1906 – люты 1907 гг. – дзейнасць першай легальнай беларускамоўнай газеты “Наша доля”.

Лістапад 1906 – жнівень 1915 гг. – выданне беларускамоўнай газеты “Наша ніва”.

Лістапад 1906 г. – пачатак сталыпінскай аграрнай рэформы.

1911 г. – земская рэформа.

1 жніўня 1914 г. – пачатак Першай сусветнай вайны.

Верасень-кастрычнік 1915 г. – Свянцянскі прарыў германскага войска і стабілізацыя фронта па лініі Браслаў-Паставы-Карэлічы-Баранавічы-Пінск.

23 лютага – 2 сакавіка 1917 г. – Лютаўская рэвалюцыя ў Расіі, звяржэнне самаўладдзя, стварэнне Саветаў рабочых, сялянскіх і салдацкіх дэпутатаў і Часовага ўраду.

25-26 кастрычніка 1917 г. – Кастрычніцкая рэвалюцыя ў Петраградзе.

2 лістапада 1917 г. – усталяванне Савецкай улады ў Мінску.

14-18 снежня 1917 г. – правядзенне І Усебеларускага з’езду. Стварэнне Рады Ўсебеларускага з’езду.

21 лютага 1918 г. – І устаўная грамата БНР. Абвяшчэнне Рады Ўсебеларускага з’езду і Народнага сакратарыяту вышэйшай уладай у Беларусі.

3 сакавіка 1918 г. – Брэсцкі мір; падзел тэрыторыі Беларусі паміж РСФСР і Германіяй.

9 сакавіка 1918 г. – ІІ устаўная грамата БНР. Абвяшчэнне суверэнітэта беларускай дзяржавы – Беларускай Народнай Рэспублікі.

25 сакавіка 1918 г. – ІІІ устаўная грамата БНР. Абвяшчэнне незалежнасці БНР.

Лістапад 1918 – люты 1919 гг. – дэнансацыя РСФСР Брэсцкага міру; вывад германскіх войскаў і заняцце тэрыторыі Беларусі Чырвонай арміяй.

1 студзеня 1919 г. – першае абвяшчэнне БССР.

16 студзеня 1919 г. – рашэнне ЦК РКП(б) аб перадачы РСФСР Смаленскай, Віцебскай, Магілёўскай губерняў. Урадавы крызіс у БССР.

1919 – 1921 гг. – правядзенне палітыкі “ваеннага камунізму”.

Люты 1919 – ліпень 1920 гг. – Літоўска-Беларуская ССР.

Люты 1919 – кастрычнік 1920 гг. – савецка-польская вайна.

31 ліпеня 1920 г. – ІІ абвяшчэнне БССР.

Лістапад 1920 г. – рэйд атрадаў С.Булак-Балаховіча на Палессі.

27 лістапада - 28 снежня 1920 гг. – Слуцкае ўзброенае паўстанне.

1921 – 1924 гг. – устанаўленне аднапартыйнай сістэмы ў БССР.

1921 г. – адкрыццё Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта ў Мінску.

1921 г. – прыняцце першай Канстытуцыі Польскай Рэспублікі.

1922 г. – адкрыццё Інбелкульта (1929 – Акадэмія навук БССР) ў Мінску.

1922 – 1926 гг.– дзейнасць Беларускага пасольскага клубу ў польскім парламенце.

1921 – 1927 гг. – правядзенне новай эканамічнай палітыкі ў БССР.

30 снежня 1922 г. – удзел дэлегацыі БССР у стварэнні СССР.

Сакавік 1924 г. – першае ўзбуйненне БССР; далучэнне 15 паветаў Віцебскай, Магілёўскай і Смаленскай губерняў.

Ліпень 1924 г. – абвяшчэнне палітыкі беларусізацыі ў БССР.

Май 1926 г. – устанаўленне “санацыйнага” рэжыму ў Польшчы.

Снежань 1926 г. – другое ўзбуйненне БССР; далучэнне Гомельскага і Рэчыцкага паветаў.

Студзень 1927 г. – разгром польскімі ўладамі БСРГ.

1928 – 1932 гг. – І пяцігодка; пачатак індустрыялізацыі ў БССР. Стварэнне планавай эканомікі.

Зіма 1929-1930 гг. – пачатак масавай калектывізацыі ў БССР.

1930-я гг. – фарміраванне таталітарнага рэжыму ў СССР.

1930 г. – справа “Саюзу вызвалення Беларусі”; пачатак масавых рэпрэсій ў БССР.

1937-1938 гг. – пік масавых рэпрэсій у БССР.

23 жніўня 1939 г. – “пакт Молатава-Рыбентропа”.

1 верасня 1939 г. – пачатак Другой сусветнай вайны.

17 верасня 1939 г. – уваход савецкіх войскаў на тэрыторыю Заходняй Белаарусі.

28-30 кастрычніка 1939 г. – Народны сход Заходняй Беларусі ў Беластоку. Абвяшчэнне аб далучэнні Заходняй Беларусі да БССР.

10 кастрычніка 1940 г. – перадача Вільні Літве.

1940-1941 гг. – масавыя дэпартацыі насельніцтва (“варожых элементаў”) з Заходняй Беларусі.

22 чэрвеня 1941 г. – пачатак Вялікай Айчыннай вайны.

28 чэрвеня 1941 г. – захоп нямецка-фашысцкімі войскамі Мінска.

3-27 ліпеня 1941 г. – абарона Чырвонай арміяй Магілёва.

Канец жніўня 1941 г. – усталяванне нямецкай акупацыі над усёй тэрыторыяй БССР.

Май 1942 г. – пры Стаўцы Вярхоўнага Галоўнакамандавання створаны Цэнтральны штаб партызанскага руху (ЦШПР) на чале з першым сакратаром ЦК КП(б)Б П. Панамарэнкам.

Верасень 1942 г. – створаны Беларускі штаб партызанскага руху (БШПР), які ўзначаліў другі сакратар ЦК КП(б)Б П. Калінін.

Жнівень-верасень 1943 г. – І этап “Рэйкавай вайны”.

Другая палова верасня – кастрычнік 1943 г. – ІІ этап “Рэйкавай вайны” (“Канцэрт”).

Верасень 1943 г. – вызваленне савецкімі войскамі Камарына і Крычава.

Лістапад 1943 г. – вызваленне савецкімі войскамі Гомеля і Рэчыцы.

Снежань 1943 г. – стварэнне Беларускай цэнтральнай рады (БЦР).

Чэрвень-ліпень 1944 г. – ІІІ этап “Рэйкавай вайны”

23 чэрвеня –1944 г. – пачатак аперацыі “Баграціён” і вызвалення БССР ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў.

3 ліпеня 1944 г. – вызваленне Мінска ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў.

28 ліпеня 1944 г. – вызваленне Брэста ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў; завяршэнне аперацыі “Баграціён”.

8-9 мая 1945 г. – капітуляцыя нацысцкай Германіі; канец Вялікай Айчыннай вайны.

1945 – 1950 гг. – пятая пяцігодка ўзнаўлення эканомікі БССР. Знішчэнне антысавецкага падполля ў БССР.

1949 – 1952 гг. –калектывізацыя ў Заходняй Беларусі.

Люты 1956 г. – ХХ з’езд КПСС; асуджэнне сталінізму, пачатак “адлігі” ў грамадскім жыцці СССР.

1956 – 1965 гг. – беларус К. Мазураў быў першым сакратаром ЦК КПБ.

1956 г. – адкрыццё тэлевізійнага цэнтру ў Мінску.

1962 г. – адміністрацыйная рэформа ў БССР, стварэнне 6 сучасных абласцей.

1963 г. – “год вялікай хіміі”; запуск вытворчасцяў хімічных прадпрыемстваў: Наваполацкі нафтаперапрацоўчы завод, “Беларуськалій” у Салігорску, азотна-тукавы завод “Азот” у Гродне.

1965 – 1980 гг. – кіраўніцтва ў ЦК КПБ П. Машэрава.

1965 г. – “касыгінская” эканамічная рэформа.

1969 г. – замацаванне правоў калгаснікаў на гарантаваную аплату працы і пенсіі па старасці.

1972 г. – пісьмо І.Мележа ў ЦК КПБ. Стварэнне выдавецтва “Мастацкая літаратура” для выдання кніг на беларускай мове.

1974 г. – разгром на XXVI з’ездзе КПСС “нацыяналістаў”? у т.л. у БССР.

1978 г. – чацвёртая Канстытуцыя БССР.

1985-1991 гг. – перабудова ў СССР.

26 красавіка 1986 г. – аварыя на Чарнобыльскай АЭС.

1988 г. – абвяшчэнне палітыкі галоснасці ў СССР.

Чэрвень 1989 г. – стварэнне Беларускага народнага фронту; пачатак фарміравання шматпартыйнай сістэмы ў Беларусі.

Сакавік – красавік 1990 г. – першыя альтэрнатыўныя выбары ў Вярхоўны Савет БССР.

27 ліпеня 1990 г. – прыняцце Вярхоўным саветам БССР Дэкларацыі аб дзяржаўным суверэнітэце БССР.

25 жніўня 1991 г. – наданне статуса закону Дэкларацыі аб дзяржаўным суверэнітэце БССР.

19 верасня 1991 г. – перайменаванне БССР у Рэспубліку Беларусь.

8 снежня 1991 г. – стварэнне Садружнасці Незалежных Дзяржаў.

25 снежня 1991 г. – спыненне існавання СССР.

15 сакавіка 1994 г. – прыняцце Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь.

10 ліпеня 1994 г. – абранне першым прэзідэнтам Беларусі А. Лукашэнкі.

14 мая 1995 г. – выбары ў Вярхоўны Савет Беларусі ХІІІ склікання і першы рэферэндум. Змена дзяржаўнай сімволікі, увядзенне рускай мовы у якасці другой дзяржаўнай, дазвол прэзідэнту на роспуск парламента.

24 лістапада 1996 г. – другі рэспубліканскі рэферэндум; пераход палітычнай сістэмы Беларусі да прэзідэнцкай рэспублікі.

2 красавіка 1997 г. – дагавор аб стварэнні Саюза Беларусі і Расіі.

9 верасня 2001 г. – пераабранне А. Лукашэнкі на другі прэзідэнцкі тэрмін.

17 кастрычніка 2004 г. – трэці рэспубліканскі рэферэндум; зняцце абмежаванняў па колькасці абранняў для аднаго чалавека на пасаду прэзідэнта.

19 сакавіка 2006 г. – пераабранне А. Лукашэнкі на трэці прэзідэнцкі тэрмін.

19 снежня 2010 г. – пераабранне А. Лукашэнкі на чацвёрты прэзідэнцкі тэрмін.