Гмо және гмо өнімдері Биоқауіпсіздік мәселелері



бет5/6
Дата17.03.2022
өлшемі1.1 Mb.
#456371
1   2   3   4   5   6
гмо

Бұл және басқа да вирустар микроорганизмдер табиғатта қауіпті белсенді антропогендік факторлардың - химиялық, физикалық иондаушы сәулеленудің әсерінен әсер етуі мүмкін. проблемасы маңызды Генетикалық түрлендірілген организмдердің (ГМО), азық-түліктің.

Қазіргі уақытта генетикалық түрлендірілген өсімдік сорттарының, жануарлардың және олардан жасалатын бұйымдардың теріс әсері туралы олардың қолданылуының қысқа уақытқа және денеге әсер етуіне байланысты ғылыми деректер жоқ. Мысалы, Колорадо қоңызына зиян келтірмейтін картоп, қант құрамы жоғары генетикалық түрлендірілген қызылша. Мұндай азық-түліктер қауіпті болуы мүмкін, бірақ олар экономикалық жағынан тиімді.

Бұл мәселе теориялық емес, практикалық. Мысалы, бактерия Bacillus thiiringiensis бактериясынан алынған bt-типті ген, жәндіктердің ішек бөлігіндегі токсинді олар үшін өлтіретін улануға айналады. Қазір бұл ген жасанды түрде синтезделеді және кейбір трансгенді өсімдіктердің геномына енгізіледі. Қазіргі уақытта трансгенді bt-жүгерінің улы тозаңынан Монарх көбелегінің жаппай өлімі фактілері белгілі болды. Бірақ бұл әдістен зиянкестер ғана емес, сонымен бірге ауылшаруашылық малдары да зиян шегеді.

Табиғатта бәрі бір-бірімен байланысты, сондықтан ГМ организмдері жабайы табиғатпен байланысты түрлермен араласып кетуі мүмкін. Бұл гербицидке төзімді супервидтердің пайда болуына, инсектицидтік геннің қалыптасуына және тасымалдануына әкелуі мүмкін. Бұрын болмаған жасанды гендер жүйесі биосферадағы табиғи тепе – теңдіктің бұзылуына әкеліп соғу мәселесесін туындатты.

ҚОРЫТЫНДЫ

Гендік модификацияланған азық-түліктер XX ғасырдың биология саласындағы үлкен жетістігі. Бірақ, негізгі сұрақ- осы азық-түліктердің адам ағзасына әсері болып отыр. Аштан емес, астан өлмейтініңе де кепілдік жоқ. Қолдан өсірген емес, қолдан өлтірген тағамдардың кесірінен құбыжық сәбилердің, түрлі аурулардың көбейіп кетуінің бір ұштығы осында жатқан жоқ па екен? Алайда ол туралы ресми статистикалық дерек мүлдем жоқ. Батыс ғалымдары мутацияға ұшырау – генетика ғылымының қарқынды дамуы себебінен деп есептейд Бүгінде жер бетінде күн сайын 20 мың адам аштықтан қырылып жатыр дейді статистика. Жантүршігерлік осы жағдайды ойлағанда, гендік инженерия арқылы өнім өндіру, әрине, қажет. Ол – уақыт мәжбүрлігі.



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет