9-БҐЛІМ. МЕДИЦИНА ЖЈНЕ ФАРМАЦЕВТИКА ЌЫЗМЕТКЕРЛЕРІНІЅ
ЌЎЌЫЌТЫЌ МЈРТЕБЕСІ, ОЛАРДЫ ЈЛЕУМЕТТІК ЌОРЄАУ
31-тарау. МЕДИЦИНА ЖЈНЕ ФАРМАЦЕВТИКА ЌЫЗМЕТКЕРЛЕРІНІЅ ЌЎЌЫЌТАРЫ
МЕН МІНДЕТТЕРІ, ЕЅБЕК ЌАТЫНАСТАРЫ, АР-НАМЫС КОДЕКСІ
182-бап. Медицина жјне фармацевтика ќызметкерлерініѕ
ќўќыќтары мен міндеттері
1. Медицина жјне фармацевтика ќызметкерлерініѕ:
1) кјсіптік ќызметін жїзеге асыру їшін ќажетті жаєдайлармен ќамтамасыз етілуге;
2) жеке медициналыќ практика мен фармацевтикалыќ ќызмет жїргізуге;
3) бес жылда кемінде бір рет бюджет ќаражаты есебінен немесе мемлекеттік емес денсаулыќ саќтау секторы ўйымдарыныѕ ќызметкерлері болса, жўмыс берушініѕ есебінен біліктілік деѕгейін арттыруєа;
4) штат саныныѕ ќысќаруына немесе мемлекеттік денсаулыќ саќтау ўйымдарыныѕ таратылуына байланысты ќызметкер босап ќалєан жаєдайда, бюджет ќаражаты немесе жўмыс берушініѕ есебінен ќайта даярлаудан ґтуге;
5) еѕбек (ќызметтік) міндеттерін атќаруына байланысты ґміріне немесе денсаулыєына келтірілген зиянды ґтетуге;
6) азаматтыѕ ґміріне ќауіп тґнген жаєдайларда ўйымдарєа немесе азаматтарєа тиесілі байланыс ќўралдарын, сондай-аќ ќолда бар кґліктіѕ кез келген тїрін оны таяу жердегі медициналыќ ўйымєа жеткізу їшін кедергісіз жјне тегін пайдалануєа;
7) ќызметтік тўрєын їй берілуге;
8) жїріп-тўру сипатындаєы ќызметіне байланысты кґлік шыєыстарын ґтетуге;
9) кјсіптік міндеттерін жоєары сапалы деѕгейде орындаєаны їшін кґтермеленуге;
10) ґзініѕ кјсіптік ар-намысы мен ќадір-ќасиетін ќорєауєа;
11) медицина ќызметкері тарапынан ўќыпсыз немесе немќўрайлы кґзќарас болмаєан кезде, азаматтыѕ денсаулыєына келтірілген зиян їшін кјсіптік жауапкершілікті саќтандыруєа ќўќыєы бар.
2. Мемлекеттік денсаулыќ саќтау ўйымдарыныѕ єылыми-педагог кадрларыныѕ біліктілігін арттыру жјне оларды ќайта даярлау бюджет ќаражаты, жўмыс берушініѕ ќаражаты, ґз ќаражаты есебінен, сондай-аќ тыйым салынбаєан басќа кґздер есебінен жїзеге асырылады.
3. Мемлекеттік денсаулыќ саќтау секторы ўйымдарыныѕ ауылдыќ жерде жјне ќала їлгісіндегі кенттерде жўмыс істейтін медицина жјне фармацевтика ќызметкерлеріне мынадай јлеуметтік ќолдаудыѕ ќосымша шаралары ўсынылады:
1) жергілікті ґкілді органдар айќындайтын мґлшерде лауазымдыќ айлыќаќыєа ќосымша аќы;
2) коммуналдыќ ќызметтерге жјне отынєа арналєан шыєыстарды облыстардыѕ, республикалыќ маѕызы бар ќаланыѕ жјне астананыѕ жергілікті ґкілді органдары белгілеген мґлшерде бюджет ќаражаты есебінен ґтеу;
3) жеке меншігінде малы барлар жергілікті ґкілді жјне атќарушы органдардыѕ шешімі бойынша жемшґппен, мал жаюєа жјне шґп шабуєа арналєан жер учаскелерімен ќамтамасыз етіледі;
4) Ќазаќстан Республикасыныѕ заѕдарында кґзделген жеѕілдіктерден басќа, денсаулыќ саќтау ќызметкерлеріне жергілікті ґкілді органдар жергілікті бюджеттердіѕ ќаражаты есебінен ќосымша жеѕілдіктер белгілеуі мїмкін.
4. Мемлекеттік денсаулыќ саќтау секторы ўйымдарыныѕ ауылдыќ жерде жўмыс істейтін медицина жјне фармацевтика ќызметкерлеріне "Агроґнеркјсіптік кешенді жјне ауылдыќ аумаќтарды дамытуды мемлекеттік реттеу туралы" Ќазаќстан Республикасыныѕ Заѕында кґзделген јлеуметтік ќолдаудыѕ ќосымша шаралары ўсынылады.
5. Ќызметтік жјне кјсіптік міндеттерін атќару кезінде АИТВ жўќтырылєан материалмен жўмыс істейтін денсаулыќ саќтау ўйымдарыныѕ медицина жјне фармацевтика ќызметкерлерініѕ АИТВ жўќтыруы кјсіптік ауруєа жатады.
Осы адамдарєа кјсіптік ауруына байланысты еѕбекке уаќытша жарамсыздыєы кезеѕінде Ќазаќстан Республикасыныѕ еѕбек заѕнамасына сјйкес еѕбекке уаќытша жарамсыздыќ бойынша јлеуметтік жјрдемаќы таєайындалады.
Ќызметтік міндеттерін атќаруы ЖИТС кјсіптік ауруына јкеп соќтыруы мїмкін медицина ќызметкерлері мен басќа да ќызметкерлер міндетті јлеуметтік саќтандырылуєа жатады.
АИТВ/ЖИТС-пен байланысты профилактикалыќ, емдеу-диагностикалыќ жјне єылыми-зерттеу жўмысымен тікелей айналысатын медицина ќызметкерлерініѕ, ќызметшілердіѕ жјне техникалыќ ќызметкерлердіѕ алты саєаттыќ ќысќартылєан жўмыс кїніне, ўзаќтыєы кїнтізбелік жиырма тґрт кїн ќосымша аќы тґленетін демалысќа, белгіленген жалаќыныѕ алпыс проценті мґлшерінде кјсіптік зияндылыєы їшін ќосымша еѕбекаќыєа ќўќыєы бар.
6. Медицина жјне фармацевтика ќызметкерлері:
1) ґздерініѕ кјсіптік міндеттерін тиісінше орындауєа, пациенттерге ќўрметпен жјне ізгілікпен ќарауєа, медициналыќ этика жјне деонтология принциптерін басшылыќќа алуєа;
2) аурулардыѕ профилактикасына жјне азаматтардыѕ денсаулыєын ныєайтуєа жјрдемдесуге, медициналыќ кґмек кґрсетуге;
3) шўєыл жаєдайларда халыќќа кезек кїттірмейтін медициналыќ кґмек кґрсетуге;
4) халыќ арасында медициналыќ білімді жјне салауатты ґмір салтын насихаттау жґніндегі жўмысты жїргізуге;
5) медицина жјне фармацевтика ќызметкерлерініѕ Ар-намыс кодексін саќтауєа, дјрігерлік ќўпияны саќтауєа, азаматтардыѕ аурулары, ішкі жјне отбасылыќ ґмірі туралы мјліметтерді жария етпеуге;
6) ґзініѕ кјсіптік деѕгейін їздіксіз дамытуєа жјне арттыруєа;
7) ќажет болєан жаєдайларда консультация алу їшін басќа бейіндегі немесе біліктілігі неєўрлым жоєары мамандарды тартуєа міндетті.
7. Осы Кодексте кґзделген жаєдайларды ќоспаєанда, мемлекеттік органдар мен лауазымды адамдардыѕ, сондай-аќ азаматтардыѕ тарапынан медицина жјне фармацевтика ќызметкерлерініѕ кјсіптік ќызметіне араласуєа тыйым салынады.
8. Кјсіптік міндеттерін орындау кезінде медицина жјне фармацевтика ќызметкерлерiніѕ ґз діни нанымдары бойынша ќандай да бір іс-јрекеттер (јрекетсіздік) жасауына, сол сияќты олардыѕ жеке тўлєалардыѕ ґмірі мен денсаулыєына зиян келтіруге јкеп соєуы мїмкін діни жоралар мен рјсімдерді ґткізуіне (жасауына) жол берілмейді.
Ескерту. 182-бапќа ґзгерту енгізілді - ЌР 2011.10.11 № 484-ІV (ќолданысќа енгізілу тјртібін 2-баптан ќараѕыз) Заѕымен.
183-бап. Денсаулыќ саќтау ўйымдары ќызметкерлерініѕ еѕбек
ќатынастары
1. Денсаулыќ саќтау ўйымдары ќызметкерлерініѕ еѕбек ќатынастары Ќазаќстан Республикасыныѕ еѕбек заѕнамасымен реттеледі.
2. Мемлекеттік денсаулыќ саќтау ўйымдары ќызметкерлерініѕ еѕбегіне аќы тґлеу Ќазаќстан Республикасыныѕ еѕбек заѕнамасында белгіленген тјртіппен жїзеге асырылады.
3. Ведомстволыќ баєыныстаєы ўйымдардыѕ, оныѕ ішінде білім беру мен єылыми ўйымдар басшыларын жјне олардыѕ орынбасарларын ќызметке таєайындауды жјне ќызметтен босатуды ујкілетті орган жїзеге асырады.
184-бап. Ќазаќстан Республикасыныѕ медицина жјне
фармацевтика ќызметкерлерініѕ Ар-намыс кодексі
1. Медицина жјне фармацевтика ќызметкерлерініѕ Ар-намыс кодексі (бўдан јрі - Ар-намыс кодексі) медицина жјне фармацевтика ќызметкерлерініѕ азаматтар мен тўтастай ќоєам алдындаєы ґз ќызметі їшін моральдыќ жауапкершілігін айќындайды.
2. Медицина жјне фармацевтика ќызметкерлері ґз ќызметінде:
1) осы Кодексті жјне Ар-намыс кодексін басшылыќќа алуєа;
2) Ќазаќстан Республикасы азаматтарыныѕ денсаулыєын ныєайтуєа жјрдемдесуге;
3) тек ќана пациенттіѕ мїдделерінде шешім ќабылдауєа;
4) Ќазаќстан Республикасыныѕ медицина жјне фармацевтика ќызметкерініѕ жоєары атаєына кір келтіретін іс-јрекеттер жасауєа жол бермеуге;
5) ґзініѕ ќызметтік міндеттерін адал јрі сапалы атќаруєа;
6) ґзініѕ кјсіптік білімін їздіксіз жетілдіруге;
7) ґзініѕ жеке пайдасын басшылыќќа алып, профилактика мен емдеудіѕ јдістері мен ќўралдарын жарнамалауєа жјне пайдалануєа жол бермеуге;
8) еѕбек тјртібін мїлтіксіз саќтауєа;
9) денсаулыќ саќтау ўйымдарыныѕ мїлкіне ўќыпты ќарауєа жјне оны тиімді пайдалануєа;
10) сыбайлас жемќорлыќ кґріністеріне ќарсы тўруєа;
11) ќызметтік аќпаратты пайдакїнемдік жјне жеке басыныѕ ґзге де маќсаттарында пайдалануєа жол бермеуге;
12) жеке басыныѕ їлгісімен ўжымда тўраќты жјне жаєымды моральдыќ-психологиялыќ жаєдай жасауєа ыќпал етуге;
13) басќа да медицина жјне фармацевтика ќызметкерлері тарапынан Ар-намыс кодексініѕ нормаларын бўзу фактілеріне жол бермеуге жјне олардыѕ жолын кесуге;
14) ґзініѕ ќызметтік міндеттерін атќару кезеѕінде белгіленген киім нысанын саќтауєа тиіс.
3. Пациенттермен ќарым-ќатынаста медицина жјне фармацевтика ќызметкерлері:
1) жасына, жынысына, ўлтына, діни сеніміне, азаматтыєына, шыєу тегіне, јлеуметтік, лауазымдыќ жјне мїліктік жаєдайларына немесе кез келген ґзге де мјн-жайларєа ќарамастан адамныѕ ќўќыќтарын, ар-намысы мен ќадір-ќасиетін ќўрметтеуге;
2) мўќтаж болєан јрбір адамєа медициналыќ кґмек кґрсетуге;
3) адам ґмірін саќтау ґзініѕ борышы екенін јрдайым есте ўстауєа;
4) азаматтардыѕ мемлекеттіѕ денсаулыќ саќтау жїйесіне деген сенімін ныєайтуєа жјрдемдесуге;
5) пациенттерге ќатысты ќаржылыќ жјне ґзге де бопсалау фактілеріне жол бермеуге, ґз јріптестері тарапынан осындай іс-јрекеттердіѕ жолын кесу жґнінде кїш-жігер жўмсауєа;
6) ґз іс-јрекетімен ќоєам тарапынан негізделген сын айтылуына жол бермеуге, сынєа сабырлылыќпен ќарауєа, сындарлы сынды ґзініѕ кјсіптік ќызметіндегі кемшіліктерді жою жјне оны жаќсарту їшін пайдалануєа тиіс.
4. Ґз јріптестерімен ќарым-ќатынаста медицина жјне фармацевтика ќызметкерлері:
1) жалпы ќабылданєан моральдыќ-этикалыќ нормаларды саќтауєа, сыпайылыќ пен биязылыќ танытуєа;
2) пациенттіѕ мїддесі талап етсе, риясыз кґмек кґрсетуден бас тартпауєа жјне јріптестерінен кеѕес сўрауєа;
3) басќа медицина жјне фармацевтика ќызметкерініѕ кјсіптік біліктілігіне кґпшілік алдында кїмјн келтірмеуге;
4) ќазаќстандыќ медицинаныѕ дјстїрлерін жјне жетістіктерін байытуєа тиіс.
5. Медицина жјне фармацевтика ќызметкерлерініѕ Ар-намыс кодексін саќтауы олардыѕ кјсіптік борышы болып табылады.
6. Денсаулыќ саќтау ўйымыныѕ ўжымы оныѕ басшысыныѕ шешімі бойынша медицина жјне фармацевтика ќызметкерініѕ Ар-намыс кодексініѕ ережелерін саќтамау фактісін ќарап, ќараудыѕ нјтижесі бойынша ќоєамдыќ мін таєа алады.
7. Денсаулыќ саќтау ўйымыныѕ басшылары Ар-намыс кодексі мјтінініѕ кґрнекі їгіт орындарында орналастырылуын ќамтамасыз етеді.
10-БҐЛІМ. ЌОРЫТЫНДЫ ЖЈНЕ ҐТПЕЛІ ЕРЕЖЕЛЕР
32-тарау. ЌАЗАЌСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫЅ ДЕНСАУЛЫЌ САЌТАУ
САЛАСЫНДАЄЫ ЗАЅНАМАСЫН БЎЗЄАНЫ ЇШІН ЖАУАПТЫЛЫЌ
ЖЈНЕ ОСЫ КОДЕКСТІ ЌОЛДАНЫСЌА ЕНГІЗУ ТЈРТІБІ
185-бап. Ќазаќстан Республикасыныѕ денсаулыќ саќтау
саласындаєы заѕнамасын бўзєаны їшін жауаптылыќ
Ќазаќстан Республикасыныѕ денсаулыќ саќтау саласындаєы заѕнамасын бўзу Ќазаќстан Республикасыныѕ заѕдарына сјйкес жауаптылыќќа јкеп соєады.
186-бап. Осы Кодексті ќолданысќа енгізу тјртібі
1. Осы Кодекс ќолданысќа енгізілген кїннен бастап он екі ай ґткен соѕ ќолданысќа енгізілетін 159-бабыныѕ 2-тармаєыныѕ 8), 10), 11) тармаќшаларын жјне 13-тармаєын ќоспаєанда, осы Кодекс алєашќы ресми жарияланєанынан кейін кїнтізбелік он кїн ґткен соѕ ќолданысќа енгізіледі.
2. Ќазаќстан Республикасыныѕ мына заѕдарыныѕ кїші жойылды деп танылсын:
1) "АЌТЌ инфекциясыныѕ жјне ЖЌТБ-ныѕ алдын алу мен емдеу туралы" 1994 жылєы 5 ќазандаєы Ќазаќстан Республикасыныѕ Заѕы (Ќазаќстан Республикасы Жоєарєы Кеѕесініѕ Жаршысы, 1994 ж., N 16-17, 212-ќўжат; Ќазаќстан Республикасы Парламентініѕ Жаршысы, 1999 ж., N 23, 921-ќўжат; 2004 ж., N 23, 142-ќўжат; 2006 ж., N 15, 93-ќўжат; 2007 ж., N 5-6, 40-ќўжат; N 9, 67-ќўжат);
2) "Психиатриялыќ жјрдем жјне оны кґрсеткен кезде азаматтардыѕ ќўќыќтарына берілетін кепілдіктер туралы" 1997 жылєы 16 сјуірдегі Ќазаќстан Республикасыныѕ Заѕы (Ќазаќстан Республикасы Парламентініѕ Жаршысы, 1997 ж., N 8, 86-ќўжат; 2001 ж., N 17-18, 245-ќўжат; 2004 ж., N 23, 142-ќўжат);
3) "Туберкулездіѕ жўќпалы тїрімен ауыратын азаматтарды мјжбїрлеп емдеу туралы" 1999 жылєы 10 желтоќсандаєы Ќазаќстан Республикасыныѕ Заѕы (Ќазаќстан Республикасы Парламентініѕ Жаршысы, 1999 ж., N 24, 1071-ќўжат; 2006 ж., N 15, 92-ќўжат; 2007 ж., N 5-6, 40-ќўжат);
4) "Нашаќорлыќпен ауыратын адамдарды медициналыќ-јлеуметтік оѕалту туралы" 2002 жылєы 27 мамырдаєы Ќазаќстан Республикасыныѕ Заѕы (Ќазаќстан Республикасы Парламентініѕ Жаршысы, 2002 ж., N 10, 104-ќўжат; 2004 ж., N 23, 142-ќўжат);
5) "Темекі шегушіліктіѕ алдын алу жјне оны шектеу туралы" 2002 жылєы 10 шілдедегі Ќазаќстан Республикасыныѕ Заѕы (Ќазаќстан Республикасы Парламентініѕ Жаршысы, 2002 ж., N 15, 149-ќўжат; 2006 ж., N 23, 141-ќўжат; 2007 ж., N 12, 88-ќўжат);
6) "Халыќтыѕ санитарлыќ-эпидемиологиялыќ салауаттылыєы туралы" 2002 жылєы 4 желтоќсандаєы Ќазаќстан Республикасыныѕ Заѕы (Ќазаќстан Республикасы Парламентініѕ Жаршысы, 2002 ж., N 21, 176-ќўжат; 2004 ж., N 23, 142-ќўжат; 2005 ж., N 7-8, 23-ќўжат; 2006 ж., N 3, 22-ќўжат; N 15, 92-ќўжат; 2007 ж., N 19, 147-ќўжат; N 20, 152-ќўжат; 2008 ж., N 21, 97-ќўжат);
7) "Денсаулыќ саќтау жїйесі туралы" 2003 жылєы 4 маусымдаєы Ќазаќстан Республикасыныѕ Заѕы (Ќазаќстан Республикасы Парламентініѕ Жаршысы, 2003 ж., N 11, 70-ќўжат; 2004 ж., N 23, 142-ќўжат; 2006 ж., N 3, 22-ќўжат; N 15, 92-ќўжат; N 24, 148-ќўжат; 2007 ж., N 2, 18-ќўжат; N 9, 67-ќўжат; N 10, 69-ќўжат; N 19, 147-ќўжат; N 20, 152-ќўжат; 2008 ж., N 23, 124-ќўжат);
8) "Дјрілік заттар туралы" 2004 жылєы 13 ќаѕтардаєы Ќазаќстан Республикасыныѕ Заѕы (Ќазаќстан Республикасы Парламентініѕ Жаршысы, 2004 ж., N 2, 8-ќўжат; N 23, 142-ќўжат; 2006 ж., N 3, 22-ќўжат; N 15, 92-ќўжат; N 24, 148-ќўжат; 2007 ж., N 2, 18-ќўжат; N 19, 147-ќўжат; N 20, 152-ќўжат; 2008 ж., N 21, 97-ќўжат);
9) "Азаматтардыѕ ўрпаќты болу ќўќыќтары жјне оларды жїзеге асыру кепілдіктері туралы" 2004 жылєы 16 маусымдаєы Ќазаќстан Республикасыныѕ Заѕы (Ќазаќстан Республикасы Парламентініѕ Жаршысы, 2004 ж., N 13, 73-ќўжат; 2006 ж., N 15, 92-ќўжат; 2007 ж., N 20, 152-ќўжат);
10) "Ќан мен оныѕ компоненттерініѕ донорлыєы туралы" 2005 жылєы 28 маусымдаєы Ќазаќстан Республикасыныѕ Заѕы (Ќазаќстан Республикасы Парламентініѕ Жаршысы, 2005 ж., N 12, 45-ќўжат);
11) "Азаматтардыѕ денсаулыєын саќтау туралы" 2006 жылєы 7 шілдедегі Ќазаќстан Республикасыныѕ Заѕы (Ќазаќстан Республикасы Парламентініѕ Жаршысы, 2006 ж., N 14, 91-ќўжат; 2007 ж., N 2, 14-ќўжат).
Ќазаќстан Республикасыныѕ
Президенті Н. Назарбаев
Достарыңызбен бөлісу: |