Химиядан «ӘРТҮрлі типтегі есептерді шығару жолдары» Қолданбалы курс бағдарламасы түсінік хат
жүктеу/скачать 159.37 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 1-мысал.
| 26 - 27 сабақ
Электролит ертінділері Әлсіз электролиттер. Диссоциациялану константасы және дәрежесі Электролиттердің иондарға ыдырау қабілетін сандық жағынан диссоциациялану дәрежесін анықтайды. Электролиттік диссоциациялану дәрежесі α дегеніміз иондарға ыдыраған молекулалар санының жалпы ерітілген молекулалар санына қатысы. Ал еріткенде иондарға толық ыдырамайтын заттарды әлсіз электролиттер деп атайды. Оның ертінділерінде диссоциацияланбаған молекулалар мен оның өнімі – диссоциациялану ионы арасында тепе-теңдік орнайды. Мысалы, сірке қышқылының ертіндісіде мына тепе-теңдік орнайды: СН3СООН ↔ Н+ + СН3СОО- Мұның константасы сәйкес бөлшектердің концентрацияларының қатынасымен байланысты: К = [Н+][СН3СОО-] / [СН3СООН] АХ электролиті А+ және Х- иондарына диссоциацияланғандықтан, диссоциациалану дәрежесі мен константасы мына қатынаспен байланысты (Оствальдытың сұйылту заңы): К = α2См / (1- α) Мұндағы См – электролттік мольдік концентрациясы, моль/л. Әлсіз электролиттедің диссоциациялану дәрежесі өте аз болғандықтан, 1– α ≈ 1. Сондықтан диссоциациялану константасы мынадай болады: К = α2См, бұдан α=√К / См. Бұл теңдеу электролит ертіндісінің концентрациясының азаюына, яғни сұйылуына байланысты оның диссоциациялану дәрежесінің артатынын көрсетеді. Егер ертіндідегі АХ электролитінің диссоциациясы α тең болса, онда ертіндідегі А+ және Х- иондарының концентрациясы бірдей: [А+] = [Х-] = αСм мұнда жоғарыдағы қатынасқа α мәнін қойып, анықтаймыз: [А+] = [Х-] = См√К/См =√КСм Қышқылдың дисоциациясы мен байланысыт есептеулерде көбінесе К константасынын емес константасының диссоциациялану көрсеткішін қолданған қолайлы, олл мына қатынаспен анықталады: рК = lgК 1-мысал. 0,1 М ертіндідегі сірке қышқылының диссоциациялану константасы 1,32 · 10-2 тең. Қышқылдың диссоциациялану константасы мен рК мәнін анықта. Шешуі. Берілген есепті, сұйылту заңының теңдеуіне қойып: К = α2См / (1 – α) = (1,32 · 10-2)2 · 0,1 / (1 – 0,0132) = 1,77 · 10-5 Бұдан рК =lg(1,77 · 10-5) = 5 lg1,77 = 5 – 0,25 = 4,75 К = α2См теңдеуіне жақын есептеу К мәніне әкеледі: К = (1,32 · 10-2)2 · 0,1 = 1,74 · 10-5 жүктеу/скачать 159.37 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|