Химиялық өндірістің теориялық негіздері
жүктеу/скачать 0.54 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Химиялық реакция
- Химиялық-технологиялық жүйе (ХТЖ)
| химиялық үдеріс
физикалық үдеріс ХТҮ кезектесіп жүретін үш сатыдан тұрады: 1. Шикізатты химиялық өңдеуге дайындау; 2. Дайындалған шикізаттың реакция өніміне дейін химиялық өзгерісі екі сызбанұсқамен жүреді; 3. Реакциялық қоспадан мақсатты өнімді бөлу жəне оны тазалау. Химиялық реакция – ХТҮ-тің анықтаушы сатысы. ХТҮ жиынтығын келесі жеке үдерістер мен операциялардың түріне байланысты бөлеміз Механикалық жəне гидромеханикалық үдерістер Жылу алмасу үдерістері Химиялық үдерістер Массаалмасу үдерістері Басқару үдерістері Энергетикалық үдерістер материалдардың ауысуы, олардың түрі жəне өлшемінің өзгеруі, сығылуы жəне ұлғаюы, ағыстардың араласуы жəне бөлінуі. Мұның бəрі өңделетін материалдың химиялық жəне фазалық құрамының өзгеруінсіз жүреді. Бұл үдерісті жүргізу үшін транспортерлер, ұнтақтағыш, диспергаторлар, компрессорлар, насостар, араластырғыштар, сүзгіштер, формаға келтіргіш қолданылады қыздыру, салқындату, фазалық күйдің өзгеруі. Мұнда химиялық жəне фазалық құрамы өзгермейді. Бұл үдерістер жылуалмастырғыштарда, конденсаторларда, қайнатқыштарда, балқытқыштарда, сублиматорларда жүреді фазааралық алмасу, нəтижесінде химиялық құрамының өзгеруінсіз жанасатын фазалардың компоненттік құрамы өзгереді, яғни химиялық өзгеріс жүреді. Бұл үдеріске еру, кристалдану, кептіру, дистилляция, ректификация, абсорбция, экстракция, десорбция жатады. Олар кептіргіште, дистилляторларда, ректификаторларда, абсорберлерде, экстракторларда, десорберлерде жүргізіледі химиялық реакторларда материалдардың химиялық құрамының толығымен өзгеруі. турбиналарда, генераторларда, моторларда əртүрлі энергиялардың (жылу, механикалық, электрлік) өзара түрленуі. ағыстар жəне заттардың күйі, олардың күйлерінің өзгерісі туралы ақпаратты алу жəне жіберу. Басқару құрылғыларына датчиктер, сигналды жəне ақпаратты жүйелер, клапандар, вентилдер, автоматты реттеу жүйелері жəне т.б. жатады. Химиялық-технологиялық жүйе (ХТЖ) – бастапқы затты (шикізат) өнімге дейін өңдеуге арналған аппараттардың, машиналардың, басқа қондырғылардың (элементтер) жəне материалдық, энергетикалық, басқа ағыстардың (байланыстар) өзара біртұтас жиынтығын айтады. Химиялық өндірісте үдеріс жүретін аппаратты – элемент, ал аппараттар тобын, технологиялық қондырғыларды – агрегаттарды жүйеше / подсистема / деп есептейді. Элемент пен подсистема арасында зат, жылу, энергия түрінде тасымалданатын материалдық, энергетикалық, жылулық, ақпараттық байланыстар бар. Элементте бұлардың түрленуі жүреді. Жүйеше масштабты функционалды өндірістің орындау функциясын жəне оның тұтастай қызметін қамтамасыз етеді шикізатты өнімге дейін өңдеудегі химиялық технологиялық үдерістің жеке бөлігі ретінде кезектесіп жүретін үдерістердің белгілі бір функциясын орындайды жүктеу/скачать 0.54 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|