ҚОҒАМДЫҚ ҚҰРЫЛЫСЫ
Әскери басқару жүйесі
|
-Қыпшақ хандығының қоғамдық құрылысы тікелей Қимақ қағанатының қоғамдық құрылысының жалғасы.
Оң қанат -ордасы Сарайшық (Жайық бойында) беделі мен күші басым болды .
Сол қанат -ордасы Сығанақ (Сырдария бойында).
|
Хан
|
-Елбөрлі тайпасының белгілі өкілдері ғана хан тағына отырған. Аңыз бойынша ХІ ғасырда мемлекеттің негізін Абар-хан (Табар хан) қалаған.
-Хандық биліктің мұрагерлікжүйесі болы.Хандық биліктің орталығы – орда.
|
Қыпшақ ақсүйектері
|
-Хандар, оның туыстары,тархандар, басқақтар, бектер, байлар, ру-тайпа көсемдері - Қыпшақ хандығындағы ақсүйек шонжарлар.Феодал-шонжарлардың баю жолындағы біршама табысы тұтқындарды Орта Азияның базарына сатудан түсетін еді.
|
«Ялангук»
|
-Махмуд Қашғари қыпшақ тілінде «ялангук» деп құлды атаған.
|
САЯСИ ЖАҒДАЙЫ
Мемлекет құрылуы
|
- ХІ ғ. басындаҚимақ қағанатан құлатып Қыпшақ хандығы құрылды.
- Қазақстанның оңтүстігіндегі қалаларға, Орта Азияның .базарына, Орыс елінің оңтүстік аудандарына шығуына Оғыз мемлекеті бөгет болды.ХІ ғ. ортасында Оғыздарға солтүстік және солтүстік-шығысынан басып кірді.Оңтүстік –батыста Сырдарияның орта ағысынан Арал теңізіне дейін иеленді.Батыста –оғыздарды жеңгеннен кейін Еділ өзеніне дейін жетті.Оңтүстік орыс далаларын, Кавказ, Қырым жерлерін алып, шекараларын Донға дейін ұлғайтты.
-Батысқа жылжуы барысында олар Шығыс Еуропа, атап айтқанда, Русь, Византия, Венгрия халықтарымен байланыс орнатты.
|
|
Достарыңызбен бөлісу: |
