География 4
Нұсқаулық: Мәтінді мұқият оқып, берілген тест тапсырмаларына дұрыс жауап беріңіз.
Физикалық география. Литосфера
Қатты жер қыртысы жердің сыртқы қабатын құрайды. Жер қыртысы жартылай балқытылған жыныстың қабаты бойымен қозғалатын литосфералық плиталарға бөлінеді. Плиталардың бөлінген бөліктерін жарық жерлер деп атайды. Жер қыртысының тектоникалық қозғалыстарына: дрейф, коллизия, субдукция, спрединг жатады.
Жер сілкінісі жарық бойында жиналған күш жер қыртысын қозғалтып, босанған кезде болады. Бұл қозғалыстың мысалы төменде келтірілген:
Қазақстан аумағының жер беті геологиялық құрылымының күрделілігімен және жер бедерінің әртүрлілігімен ерекшеленеді. Еліміздің рельефінің негізгі ерекшеліктерін физикалық картадан көруге болады.
Қазақстанның қазіргі жер бедері оның геологиялық құрылымымен және даму тарихымен тығыз байланысты. Ол қазіргі кезге дейін жалғасып жатқан жердің сыртқы және ішкі күштерінің белсенді қызметі нәтижесінде пайда болды.
Жердің ішкі күштеріне мыналар жатады:
тектоникалық
геологиялық
экзогенді
географиялық
эндогенді
Көтерілген заттардың ағыны жер қыртысын бұзуы нәтижесінде пайда болады:
спрединг
жарық
коррозия
субдукция
коллизия
Құрылымына қарай литосфералық плиталар бөлінеді
таулы және рифттік
таулы және жазықтық
Достарыңызбен бөлісу: |