Қылмыстық іс жүргізу құқығы туралы түсінік
Қылмыстық іс жүргізу, сот өндірісінің әлеуметтікмәні
жүктеу/скачать 26.38 Kb.
|
| Қылмыстық іс жүргізу, сот өндірісінің әлеуметтікмәні.
Қылмыстық іс жүргізу құқығыныңЖалпы және Ерекше бөлімдерінің біртұтастығы қылмыстық іс жүргізу заңдарының мәні мен мазмұның біртұтастығымен, әр түрлі деңгейдеболғанымен екі бөлімнен де реттелетін тәсілдер менәдістер арқылы қол жеткізілетін және шешілетін мақсаттар мен міндеттердің ортақтығымен алдық ала белгіленеді. ҚІЖҚ-нің “Қылмыстық ізге түсу” атты 3-тарауында іс жүргізу қызметінің түрі ретінде қылмыстық ізге түсу ұғымын тұжырымдауға, материалдық-құқықтық негізге байланысты қылмыстық ізге түсуді жіктеуге, қылмыстық ізге тү.су функцияларын жүзеге асырудың сыртқы көрінісі мен өлшемдерін белгілеуге және т.т. мүмкіндік беретн ортақ нормалар бар. осы тараудың өзегі “Қылмыстық ізге түсудіжүзеге асырудың жалпы шарттары” атты 36-бап болып таылады. Сонымен, тарау мен андағы бар баптардың атауларының өзі ұйғарымнамалардыбаяндау сипаты осы тарауда қаланған нормаларды қорытындылаудың деңгейі туралы баяндайды. Атап айтқанда 36- баптың 1-бөлігінде былай деп жазылған: “ Қылмыстық сот ісін жүргізу міндеттерін орындау мақсатында қылмыстық зге түсу органы өз құзіреті шегіндеқылмыстық белгілерін тапқан әрбір жағдайда қылмыстық оқиғасын белгілеуге, қылмыс жасауға кінәлі адамдарды анықтауға, оларды жазалауға заңмен көзделген барлық шараларды қолдануға сонымен бірдейкінәсіз адамдарды ақтау шараларын қолдануға міндетті” атты 6-бөлімде дербестүрде баяндалған, дұрыс айтқанда осы сөз бболып отырған тұүстан ӨІЖҚ-нің Ерекеше бөлімі басталады. Баптардың қарапайым тізбесі Жалпы бөлімде бекітілген тектік ережелері терең түрде егжей-тегжей нақтылайды. ҚІЖҚ-нің Жалпы бөлімі басты, негізге алынатын ережелердің жиынтығын білдіре отырып, Ерекше бөлім ауқымында қылмыстық іс жүргізу тәсілдері мен әдстерін құралдық дамытға арналған негізді құрайтн институттар мен ұғымдардың тізбесін де қамтиды. ҚІЖҚ-нің бөлімі бес бөлімнен тұрады, олар:1. Негізг ережелер; 2. Қылмыстық процеске қатысушы мемлекеттік органдар мен тұлғалар; 3. Дәлеледемиелер және дәлелдеу; 4. Іс жүргізушілік мәжбүрлеу шарпалары; 5. Қылмыстық процестегі мүліктік мәселелер. ҚІЖҚ-ның Ерекше бөлімі жеті бөлімнен тұрады: 1. қылмыстық іс бойынша сотқа дейінгі іс жүргізу; 2. Бірінші сатыдағы сотта іс жүргізу; 3. Соттың заңды күшіне еңбеген үкімдері мен қаулыларын қайта қарау; 4. Сот шешімдерін орындау; 5. Соттың заңды күшіне еңген шешімдерін қайта қараужөннде іс жүргізу; 6. Қылмыстық істердің жекелегенсанаттары бойынша іс жүргізудің ерекшеліктері; 7. Айрықша іс жүргізу. Құрылым сондай-ақ қылмыстық сот ісін жүргізуді реттейтін заңдаржинағындағы не Кодекстің бөлігіндегі нақты норманың орныңбелгілеуді білдіреді, мұның айта қараралықтай әдістемелік және практикалық маңызы бар. Біріншіден, бұл реттелетн қоғамдық қатынастар жүйесініңиерархиясын тәртіптеу үшін жағдайлар туғызады. Екншіден, орын нормативтік ұйғарымдардың кезектілігін де білдіреді, өйткені кезектлік сақтамасаіс жүргізу құбылыстарын түсінуде хаос тууы мүмкін. Үшіншіден, қылмысты іс жүргізудің құқықтық нормаларына қатысты нақты көріністердің ережелердің жалпы жинағындағы орнын білу тікелей іс жүргізу қызметінде уәкілетті органдардың қажетті ұйғарымдарды таңдау кезінде практикалық дұрыс бағдар ұсынуына көмектеседі. А.М.Париннің пікірі бойынша ҚІЖҚ-нің құрылымын ішкі және сыртқы деп саралауға болады. Ішкі құрылым дегеніміз? – ҚІЖҚ-нің Жалпы және Ерекше бөлімдерінің арасындағы, сондай-ақ бөлімдердің тармақтары арасындағы қатынастар. ҚІЖҚ-нің сыртық құрылымы дегеніміз – басқа задармен және осы сала мен аралас заңдарға жататын заңға тәуелді нормативтік актілермен, сондай-ақ кешендізаңдармен байланысты білдіред. ҚІЖҚ-нің құ-рылымын осылай түсіну курс құрылымын біршама күрделі деп есептеуге негіз береді. ҚІЖҚ-нің баптарын нақты ұстану құқықтық саласы ретінде қылмыстық іс жүргізу туралытұтастай түсінік бермейтіндігібұрын да атап өтілген болатын. Мазмұны жағынан да, құрылымы жағынан да күрделі болып келетін құқық саласы айта қарарлықтай үлкен міндеттер ауқымын шешуге бағытталған. жүктеу/скачать 26.38 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|