«информатика»

8. 
   Сұраныс терезесін жабыңыз. Сұранысты зИМЯ атымен сақтаңыздар.
   
9. 
   Сұранысты ашамыз, нәтижесі келесі суретте көрсетілген (Сурет 38).
   

10. 
    Сұраныс нәтижесі жазған шарттарды қанағаттандырды ма тексеріңіз.
    

1. 
   Енді осы кестедегі мәліметтерге қарапайым сұраныс құрайық. Ол үшін Сұраныс – Құру – Қарапайым сұраныс командасын орындаңыздар. Келесі терезе ашылады (Сурет 39):
   

2. 
   Бұл терезеде керек өрістерді таңдаймыз. Ары қарай батырмасын басамыз. Сонда келесі (Сурет 40) терезесі ашылады:
   

3. 
   Бұл терезеде сұранысты ашуға болады немесе сұраныс макетін өзгертуге болады. Бірінші жағдайда таңдалған өрістердегі мәліметтер шығады. Ал екінші жағдайда сұраныс конструктор режимінде ашылады, яғни, қандай да бір шарт беріп сұраныс құруға болады.
   
4. 
   Біз сұранысты өзгеріссіз ашайық (Сурет 41):
   

5. 
   Нәтиже көрсетілген суретте өзгеріссіз өрістегі мәліметтер шыққанын байқаймыз.
   

1. 
   Қосымша №1. 4-8 тапсырмаларын жоғарыдағы әдістемелік нұсқауларға сүйене отырып орындаңыз.
   
2. 
   Қосымша №2. 6-11 тапсырмаларын жоғарыдағы әдістемелік нұсқауларға сүйене отырып орындаңыз.
   
3. 
   Қосымша №3. 5-11 тапсырмаларын жоғарыдағы әдістемелік нұсқауларға сүйене отырып орындаңыз.
   

1. 
   Есеп шеберін және есеп құратын кесте немесе сұранысты таңдап, ОК басыңыз (Сурет 42).
   

2. 
   Бұл терезеден қажет өрістерді таңдаймыз. Ары қарай батырмасын басыңыз (Сурет 43).
   

3. 
   Топтау жасаймыз. Өрістердің орналасу деңгейін реттеу мүмкіндігі бар. Ары қарай батырмасын басамыз (Сурет 44).
   

4. 
   Бұл терезеде өрістердегі мәліметтерді сұрыптау мүмкіндігі бар. Ары қарай батырмасын басамыз (Сурет 46).
   

5. 
   Есептің құрылымын таңдауғаболады. Беттің орналасуы ориентациясын көрсетеміз. Ары қарай батырасын басамыз (Сурет 47).
   

6. 
   Жартылай қарайтылған стиль түрін таңдап ары қарай батырмаын басамыз (Сурет 48).
   

7. 
   Бұл терезеде есеп құрылымын өзгертуге ашуға болады немесе өзгеріссіз шебер көмегімен құрылған есепті ашуға болады және есепке ат беруге облады. Есеп атын оПРЕДМЕТ деп беріңіз. Біз Есепті қарау жеріне белгі қойып, Дайын батырмасын басамыз. Есеп ашылады.
   
8. 
   Құрылған есепті конструктор режимінде ашып өзгертуге, басқару батырмаларын орнатуға болады.
   
9. 
   Өз беттеріңізбен есепті конструктор режимінде ашып, өрістердің түстерін өлшемдерін өзгертіңіз.
   

[1-9,12]/[1,2,3,4]

1. 
   Форма құрудың неше тәсілі бар?
   
2. 
   Форма не үшін қажет?
   
3. 
   Форманы конструктор режимінде не үшін ашамыз?
   
4. 
   Басқару элементі дегеніміз не?
   
5. 
   Шебер көмегімен форма құру неше қадамнан тұрады?
   
6. 
   Сұраныс құрудың неше тәсілі бар?
   
7. 
   Сұраныс не үшін қажет?
   
8. 
   Сұранысты конструктор режимінде не үшін ашамыз?
   
9. 
   Қарапайым сұраныс құру ерекшелігі
   
10. 
    Null сөзінің қызметі қандай?
    
11. 
    Есеп құрудың неше тәсілі бар?
    
12. 
    Есеп не үшін қажет?
    
13. 
    Есепті конструктор режимінде өңдеуге бола ма?
    
14. 
    Диаграмма құру не үшін қажет деп ойлайсыз?
    
15. 
    Шебер көмегімен есеп құру неше қадамнан тұрады?
    

Компьютер, MS Power Point 2003

Презентация құру дегеніміз мәтіндер, графика, суреттер орналасқан слайдтар жиыны. Презентация құруға арналған Microsoft PowerPoint программасы басқа да офистік программалар сияқты өте жеңіл және қарапайым. Бұл программа өзі көптеген шаблондар мен дизайндардың нұсқаларын ұсынады. Программаны іске қосу үішн Іске қосу – Программалар - Microsoft Office - Microsoft PowerPoint командасын орындаймыз (Сурет 49).

Басқа да офистік программалар сияқты Microsoft Power Point терезесінің құрылымы тақырып жолынан, әр түрлі тақталардан, қалып күй қатарынан тұрады. Оң жақта орналасқан Есептер облысы көмегімен немесе мәзір қатары командаларының көмегімен Microsoft Power Point-та презентация құру орындалады. Осы терезеде презентация құрудың шаблонын таңдауға, бос презентация құруға, Автомазмұн шебері (Мастер автосоздания) арқылы презентация құруға болады.

• 
  Қарапайым режим – ең алғаш ашылған терезе. Онда қарау режимі, слайдтар ржеимі, құрылымы орналасқан.
  
• 
  Слайдтарды сұрыптау (Сортировщик слайдов) – барлық слайдтарды кішкентай көлемде көрсетеді.
  
• 
  Слайдтар – жеке слайдтарды құруға өңдеуге қолайлы режим.
  
• 
  Құрылым (Структура) – презентацияның мәтіндік құрылымын және мазмұнын көрсететін режим.
  
• 
  Ескерту беттері (Страницы заметок) – қолданушыға енгізетін материалдарын жеңіл енгізуге, түсінуіне мүмкіндік береді.
  

1. 
   Семей мемлекеттік педагогикалық интституты жайлы ақпараттар беретін 5 слайдтан тұратын «СПМИ» презентациясын құру.
   
2. 
   «Информатика ғылымы» аттты 7 слайдттан тұратын презентация құрыңыз. Онда диаграмма, блок схемалар, суреттер қоданыыз.
   
3. 
   СМПИ презентациясының параметрлерін реттеу.
   
4. 
   СМПИ презентациясына басқару батырмаларын орнату:
   
   • 
     Соңғы презентацияға Басына батырмасын орнатыңыз. Оны басқанда бірінші слайд ашылсын.
     
   • 
     Жұмыс столындағы КАФ_Инф.doc құжатын ашатын батырманы төртінші слайдқа орнатыңыз.
     
   • 
     Осы презентацияға жаңадан слайдтар қосыңыз. Олардың біріншісіне өз тобыңыздың атын, екіншісіне топ студенттерінің аты-жөнін, үшіншісіне топта өтетін пән аттарын кесте түрінде жазыңыз. Әр слайдтың шаблоны, құрылымы әр түрлі болсын. Басқарушы батырмалардан өз еркіңізбен 3 батырма орнатып, оларға әр түрлі әрекеттер бекітіңіз.
     
5. 
   Информатика ғылымы презентациясына басқару батырмаларын орнату, параметрлерін реттеу.
   

1. 
   Есептер облысынан Өңдеу шаблондары (Шаблоны оформления) таңдаймыз. Ашылған шаблондардың ішінен ОКЕАН шаблонын таңдаңыз. Осы шаблонның қасындағы бағыттауыштан Тек еркшеленген слайдқа қою (Только к выделенным слайдам) командасын таңдаңыз. Сонда таңдаған шаблон тек бір слайдқа орнатылады.
   
2. 
   Есептер облысынан Слайд құрылымы (Разметка слайда) командасын ашыңыз. Осы жерден Тек тақырыбы (Только заголовок) түрін осы слайдқа ғана орнатамыз. MS Power Point стандартты объектілерді орналастырудың 27 стандартты түрлерін ұсынады.
   
3. 
   Тақырыбын енгізіп, мәтінді форматтаңыз (Сурет 50). Мәтінді форматтау үшін MS WORD мәтіндік процесорын өткеннен білетін, Форматтау тақтасы немесе Формат мәзірін қолданасыздар.
   

4. 
   Жаңа слайд қосу үшін Форматтау тақтасынан Слайд құру (Создать слайд) компонентін таңдаңыз. Егер ол жоқ болса, Форматтау тақтасындағы кішкентай қара бағыттауышқа барып, сол жерден керек компонентті таңдап алыңыз. Сол кезде автоматты түрде екінші слайд ашылады.
   
5. 
   Осы слайдқа Кірістіру (Вставка) – Сурет (Рисунок) – Файлдан (Из файла) командасын орындаймыз. Жұмыс столындағы СГПИ.jpg файлын таңдаймыз. СМПИ суреті ашылады. Кескінді өңдеу (Настройка изображения) тақтасының көмегімен суретті өңдеп слайд ортасына орналастырамыз. Ал шаблон түрі ОБЛАКА (Сурет 51).
   

6. 
   Тағы да үшінші слайд қосамыз. Бұл слайдқа СМПИ-дің факультеттерін енгізіп жазыңыз. Ол үшін Слайд құрылымына (Разметка слайда) Тақырып немесе ұйымдастырылған диаграмма (Заголовок или организационная диаграмма) түрін таңдаңыз. Немесе мәзір қатарында Слайдта пайда болған батырмасына екі рет шертеміз. Ашылған терезеден үшінші диаграмма түрін таңдаңыз (Сурет 52). ОК батырмасын шертіңіз.
   

7. 
   Диаграмма слайдқа орналасқан соң, ашылған диаграмма тақтасынан Фигура қосу (Добавить фигуру) батырмасына 3 рет шертіп, фигура қосыңыз.
   
8. 
   Фигураларға сәйкес мәтінді теріп, форматтаңыз. Ал өңдеу шаблонына ЗАТМЕНИЕ түрін таңдаңыз (Сурет 53).
   

9. 
   Осы ретпен төртінші слайд қосамыз. Шаблон – Скругленный. Слайд құрылымы – Бос слайд (Сурет 54).
   

10. 
    Бесінші слайд Информатика кафедрасы жайлы ақпаратты файлдан алып қою. Ол үшін жұмыс столынан КАФ_Инф.doc файлындағы мәтінді көшіріп алып, слайдқа қоямыз. Слайд шаблоны – Слои. Слайд құрылымы – Тек тақырып жолы (Только заголовок) (Сурет 55).
    

Жоғарыдағы әдістемелік нұсқауларға сүйене отырып, тапсырманы орындаңыз.

1. 
   Презентацияны құрып болған соң оны реттеу керек. Ол үшін Слайдтарды көрсету (Показ слайдов) – Презентацияны реттеу (Настройка презентации) командасын орындаймыз (Сурет 56).
   

2. 
   Бұл терезеден презентацияны көрсету кезінде толық экранға ма әлде терезеден көрсету керек пе, қай номерлі слайдтарды көрсеут керек, уақыт бойынша ма, әлде қолмен көрсету керек пе осы параметрлерді орнатыңыз. Енді құрылған презентацияны көру үшін үшін Слайдтарды көрсету (Показ слайдов) – Көрсетуді бастау (Начать показ) командасын немесе F5 пернесін басыңыз.
   
3. 
   Слайдтардың параметрлерін Файл – Параметры страницы командасы арқылы өзгертуге болады (Сурет 57).
   

4. 
   Слайдатрды номерлеуге, енін және биіктігінің мәндерін беруге, слайдтардың бағытын көрсетуге мүмкіндік береді. Бұл жерден слайдтар номерленеді, құрылым терзесінде ал слайд бетіне номер қойылмайды.
   
5. 
   Слайдқа номер қою және колонтитул енгізу үшін Кірістіру (Вставка) – Слайд номерлері (Номера слайдов) немесе Түр (Вид) - Колонтитулы командасын орындаймыз (Сурет 58).
   

6. 
   Слайд номерін шығарыңыз және төменгі колонтитул жеріне СМПИ сөзін жазыңыз. Енді Қолдану (Применить) батырмасын бассаңыз тек сол слайдқа ғана орналасады, ал Барлығына қолдану (Применить ко всем) батырмасын бассаңыз барлық слайдтарға орналасады.
   

1. 
   Презентацияда басқару батырмаларын орнатуға болады. Ол үшін Слайдтарды көрсету – Басқарушы батырмалар (Управляющие кнопки) командасын орындаймыз (Сурет 59)
   

2. 
   Егер сіз құрған перзентация көптеген слайдтардан тұрса, онда батырмаларды орнату қолайлы. Мұнда, мысалы, өңделетін (настраиваемая), үйге (домой), анықтама (справка), алыдға (вперед), артқа (назад) т.б. батырмалар орналасқан. Осы батырмаларды керек слайдқа орнатып, оған қандай да бір әрекетті бекітуге болады.
   
3. 
   Мысал ретінде, бірінші слайдқа соңына (в конец) батырмасын таңдап, орнатыңыз. Келесі терезе ашылады (Сурет 60).
   

4. 
   Осы терезеден батырманың әрекетін орнатыңыз. Мысалы, Гиперсілтеме арқылы көшу жеріне белгі қойып, Соңғы слайд таңдаймыз. Ок батырмасын шертіңіз. Енді презентацияны көрсету кезінде тышқанмен шертсеңіз көрсету бірден соңғы слайдқа көшеді.
   

Жоғарыдағы әдістемелік нұсқауларға сүйене отырып орындаңыз.

[1-9,12]/[1,2,3,4]

1. 
   Презентация дегеніміз не?
   
2. 
   MS Power Point шаблондарды қайдан таңдауға болады.
   
3. 
   Есептер облысында не орналасқан?
   
4. 
   Слайдтардың таңдап көрсету
   
5. 
   Басқару батырмаларына макростар орнату
   

Компьютер, интернет желісі

Хаттама дегеніміз желіде ақпараттың дұрыс жіберілу шарты.

FTP – INTERNET желісіндегі ең кең таралған, файлдарды жіберу хаттамасы.Бас кезінде бұл командалық жолмен орындалатын терминалдық программа болса, қазір интерфейсі қолайлы, мүмкіндіктері өте көп хаттама.

USENET – ақпараттық серверлер желісі. Usenet-те 200.000 конференциялар бар (қандай да бір тақырыпқа хабарламалар келіп түсетін каталог). Серверлар бір-бірімен үнемі хат алмасып тұрады. ІР хаттама – желіаралық хаттама. Интернетке қосылудың ең кең тараған түрі ІР қосылу.

1. 
   Компьютердің ІР адресін анықтаңыз.
   
2. 
   Келесі тапсырманы қадам бойынша орындаңыз
   

1. 
   Егер сіздің компьютеріңізде Microsoft Windows ХР ОЖ орнатылған болса, онда Пуск - Сеанс MS-DOS командасын орындаңыз.
   
2. 
   Командалық жолға келесі команданы теріңіз.
   

3. 
   Enter пернесін басыңыз.
   

1. 
   Сәйкес Web-сайтты қарап, өз еркіңізбен бір программалық жабдықты көшіріп алыңыз.
   
2. 
   FAR Manager программасының көмегімен FTP-архивке кіріңіз.Файлды өз компьютеріңізге сақтаңыз.
   
3. 
   Қолданушы өз беттерін тіркейтін сайттардың біріне кіріп тіркеліңіз. Логикалық атын және паролін сақтаңыз.
   
4. 
   FAR Manager программасының көмегімен сізге берілген бумаға кіріңіз. Сол бумаға кез келген файлды көшіріңіз.
   

[1-9,12]/[1,2,3,4]

1. 
   Хаттама дегеніміз не?
   
2. 
   FTP-сервис деген не?
   
3. 
   FTP-сервис қандай жағдайларда қолданылады?
   
4. 
   FTP-архивтер дегеніміз не?
   
5. 
   ІР деген не?
   

Компьютер, интернет желісі

Желілер мынандай топтарға бөлінеді:

• 
  Жергілікті желілер (локальные сети)
  
• 
  Кең ауқымды желілер (глобальные сети)
  
• 
  Интернет
  

Әулеметтік пенде болғандықтан адам әрқашаңца өзі сияқтылармен араласу тәсілдері іздестіреді. Соңғы кездегі Іпіегпеі желісінің күрт дамып кетуі (қазіргі кезде 18000 әртүрлі желілерді біріктіріп, күнбе-күн жаңалықтармен толықтыруда) қашықтық үғымын жоққа шыгарып, планетамыздың кез келген нүктесін бір-бірімен бейнелі түрде байланыстыруда.

World Wide Web (WWW, Web), яғни "дүниежүзілік өрмек" информация іздеп бүкіл дүние жүзіне "электрондық саяхат" жасайтын гипермәтіңді жүйе болып табылады.

1. 
   Электронды почта.
   
2. 
   Файлдарды жіберу, алу
   
3. 
   Хабарламаларды оқу
   
4. 
   Ақпара тіздеу
   
5. 
   Жойылған басқару (программаларды орнату, сұраныс жасау)
   
6. 
   ЧАТ-пен әңгімелесу
   
7. 
   Интернет арқылы ойындар ойнау
   

1. 
   www.yandex.ru сайтының іздеу жүйесін қолданып, «Информатика» пәніне қатысты кітаптар, рефераттар табыңыз.
   
2. 
   Табылған материалдың біреуін компьютерге көшіріңіз.
   
3. 
   www.rambler.ru іздеу жүйесін қолданып, Турбо Паскаль тілі бойынша теориялық материалдар іздеңіз. Оның ішінде «Массивтер» тақырыбына қатысты материалдарды компьютеріңізге сақтаңыз.
   
4. 
   Өз жұлдызнамаңызды тауып оқыңыз.
   
5. 
   Өзіңізді қызықтыратын тақырып бойынша іздеу жүргізіңіз (әншілер, суреттер, жаңалықтар т.б.).
   
6. 
   Microsoft Internet Explorer программасының көмегімен бірнеше сайттарды ашыңыз. (Өзіңіз таңдаңыз). Сайтта берілген бір суретті Microsoft Word-қа көшіріңіз. Осы суретті жеке файл ретінде сақтаңыз. Ашық тұрған сайттарды толығымен өз компьютеріңізге сақтаңыз.
   

7. 
   «Математикалық логика» пәні бойынша «Тьюринг машинасы» тақырыбынан есептер тауып сақтау
   
8. 
   MS Excel электронды кестесі бойынша электронды оқулық тауып, компьютерге сақтау
   
9. 
   MS Access мәліметтер қоры бойынша электронды оқулық тауып, компьютерге сақтау
   
10. 
    Қазақстандық кез келген әшні топтың жеке сайтына кіріп, сол топ жайлы ақпарат жинақтау.
    

11. 
    Бұрынғы Ресей президенті Б.Н.Ельциннің туған күні және туған жері
    
12. 
    Математик Н.И.Лобачевскийдің туған жері және туған күні
    
13. 
    Алла Пугачева қай жылы қай мектепті бітірді
    
14. 
    Роза Рымбаеваның туған жері
    
15. 
    Honda фирмасының негізін қалаушылар және құрылған жылы
    
16. 
    «Beetles» тобының алғашқы концерттік гастрольдері қай жерде өтті
    
17. 
    Филипп Киркоровтың туған жері
    
18. 
    «Жасқанат» фестивалінің алғаш өткен жылы
    

1. 
   URL адрес ресурстың қай жерде орналасқанын және оны қалай табуға болатынын көрсетеді.
   
2. 
   Келесі бөлімдерге қос нүктемен бөлініп жазылады:
   

3. 
   Іздеу сервері дегеніміз Интернетте ақпаратты ізеуге мүмкіндік беретін, қолданушының сұрақтарына жауап беретін мамандандырылған сервер.
   
4. 
   Іздеуді тақырып бойынша немесе кілттік сөз арқылы жүргізуге болады.
   
5. 
   Мысалы іздеу өрісіне «Россия+футбол+чемпионат» осы кілттік сөздер арқылы, ресейдің футбол клубтары жайлы, өткен чемпионат жайлы ақпараттарды табуға болады.
   

[1-9,12]/[1,2,3,4]

1. 
   Желі дегеніміз не?
   
2. 
   Интернет желісі қандай желіге жатады?
   
3. 
   WWW қалай түсінесіз?
   
4. 
   Internet Explorer-ден басқа қандай браузерлер білесіз?
   
5. 
   Интернет желісінің қызметтерін атаңыз.
   

Компьютер, интернет желісі

Электронды пошта - ауқымды компьютерлік желіде хат алмасу жүйесі.

Электронды хат – текстік файл немесе хат тексті. Электронды пошта жәшігі – қатты дискідегі пошталық сервердің бөлімі, онда тек пошта жәшігінің иесіне қатысты хаттар келіп түседі. Электронды адрес почта жәшігінің орналасқан орнын көрсетеді. Ол екі бөлімнен тұрады және бір-бірінен @ символымен ажыратылады:

Тапсырма:

Төменде көрсетілген электронды адрестерге қатысты келесі сұрақтарға жауап беріңіз:

1. 
   Олардың қайсысы қандай адреске жатады:
   
   • 
     Коммерциялық ұйым адресі
     
   • 
     Білім орталарының адрестері
     
   • 
     Желілік қызмет көрсету орталықтары
     
2. 
   Осы адрестердің географиялық орналасуын анықтаңыз:
   

• 
  Қазақстандық
  
• 
  Ресейлік
  
• 
  Шет елдердікі
  

3. 
   Жеке адамдарға тиісті адрестерді анықтаңыз
   

• 
  kuznezov@mei.msk.su
  
• 
  Michael@uka.online.edu
  
• 
  victor@free.net
  
• 
  ksd@glas.apc.org
  
• 
  sgpi@.edu.kz
  
• 
  kaf_inf@sgpi.kz
  
• 
  europa_plus@.kz
  
• 
  ainur241@.mail.ru
  
• 
  103670.1256@CompuServe.com
  
• 
  Karlheneinz_duerr@uni-tuebingen.de
  

Берілген теориялық түсініктемеге қарап, Зертханалық жұмыс №9 берілген әдістемелік нұсқауларға сүйене отырып, тапсырмаларды орындаңыз.

Ең соңғы оң жақ бөлік жұрнақ деп аталады және ол мемлекет кодын білдіреді. Мысалы: ru – Ресей, kz – Қазақстан, fi – Финляндия, ni – Никарагуа, mx – Мексика, za – Оңтүстік Африка, de – Германия т.б.

• 
  edu – білім орталықтары (университеттер, институттар, т.б. )
  
• 
  com – коммерциялық ұйымдар
  
• 
  gov – үкімет органдары
  
• 
  net - телекоммуникациялық қызмет көрсететін огандар
  
• 
  mil - әскери ұйымдар
  
• 
  org - ұйымдар
  

[1-9,12]/[1,2,3,4]

1. 
   Электрондық пошта дегеніміз не?
   
2. 
   Компьютерге электронды поштаны орнату қалай орындалады?
   
3. 
   Қолданушы агенті деген не?
   
4. 
   Тасымалдау агенті деген не?
   
5. 
   Жеткізу агенті деген не?
   

1. 
   Уақытша (А:) дискісіне Архив папкасын құрып, оған мәтіннен, суреттен және орындалатын программалардан тұратын файлдардың көшірмесін алып орналастырыңыз
   
2. 
   RAR архиваторын қолданып, таратылған(распределенный), өз ашылатын (самораспаковывающийся) және қарапайым архивтер құрыңыз
   
3. 
   Құрылған архивтің біреуінің мазмұнын көріңіз. Архивке орналасқан файлдарды архивтен шығарыңыз. Архивтеу нәтижелерін кестеге енгізіңіз
   
4. 
   Өздігінен ашылатын архивті дискеттке орналастырыңыз және оны шығарыңыз. Уақытша папканы және құрылған архивті, архивтен шыққан файлдарды жойыңыз
   

4. 
   RAR архиваторы
   
5. 
   Өздігінен ашылатын архивті құру
   
6. 
   Қарапайым архивті құру жолы
   

1. 
   (С:) дискісіне Архив уақытша папкасын құрыңыз.
   
2. 
   Кез келген файлдарды осы бумаға көшіріңіз.
   
3. 
   Уақытша папкаға орындалатын кез келген файлды көшіріп әкеліңіз (мысалы: far.exe, vc.com, rar.exe және т.б.). Іздеу үшін Пуск|Найти|Файлы и папки командасын қолданыңыз.
   

1. 
   RAR архиваторын жүктеңіз.
   
2. 
   С: дискісін таңдаңыз (ALT+D).
   
3. 
   Уақытша папкаға өтіңіз.
   
4. 
   Мәтіні бар, суреті бар, орындалатын файлдарды ерекшелеңіз.
   
5. 
   Ерекшеленген файлдардың таратылған архивін құрыңыз (F5).
   
6. 
   Көрсетілген файлдардың өздігінен ашылатын архивін құрыңыз (ALT-F5).
   
7. 
   Көрсетілген файлдарды қарапайым архивке көшіріңіз (F6). Сұхбат терезесінде архивтің жаңа атын көрсетіңіз.
   

1. 
   Құрылған архивтің біреуінің мазмұнын көріңіз (керек архивті ерекшелеп, ENTER пернесін басыңыз).
   
2. 
   Суреті бар файлды архивтен шығарыңыз (F4).
   
3. 
   Архив мазмұнын көру режимінен шығыңыз (RETURN ерекшелеп, ENTER басыңыз). Суреті бар файлдың жоқтығына көз жеткізіңіз.
   
4. 
   Осыған ұқсас орындалатын және мәтіндік файлдарды да архивтен шығарыңыз.
   
5. 
   RAR архивінен шығыңыз (ESC).
   
6. 
   Архивтеу нәтижесін кестеге енгізіңізРезультаты архивации занесите в таблицы: