Информатиканың негізгі ұғымдары



жүктеу/скачать 1.48 Mb.
бет3/6
Дата07.07.2016
өлшемі1.48 Mb.
#183220
1   2   3   4   5   6

4. Ақпарат қайда сақталады?

Ұсынылатын әдебиеттер :

негізгі Әдебиеттер

1.Ермеков Н., Информатика: Алматы, Жазушы, 2002

2.Исаев С.Ә., Компьютерлік технология негіздері курсына арналған практикум: Әдістемелік оқу құралы. Алматы: Абай атындағы АМУ. 2000

3.Информатика. Учебник под ред. проф. Н.В. Макаровой, 1997

4.Фигурнов В.Э. IВМ-РС для пользователей. М.: Финансы и статистика, 1997

5.Бөрібаев Б., Информатика және компьютер. Алматы: Білім, 1995

Қосымша Әдебиеттер

1.Тусупова С. А., Основы профессиональной работы на ПК под управлением MS

WINDOWS 9x: Учебный курс-Алматы, 2001

2.Информатика Физика Математика журналы: Алматы, 1998-2004

3.Microsoft Ехсеl 97. Шаг за шагом: пер. с анг. - М.: Эконом, 1998

4. Экономическая информатика /под ред. Проф. В.В. Евдокимова -СПб,1997

5.Лавренов С.М. Ехсе1. Сборник примеров и задач. М: Финансы и статистика, 2001.

6.Золотова С.И. Практикум по Ассеss, М.: Финансы и статистика, 2001.

7.Н.Николь, Р.Альбрехт. Ехсеl 5.0. Электронные таблицы. М.,Эконом, 1996

8.Нортон П. Программно-аппаратная организация компьютера IВМ-РС. Киев, 1997.

9.Балапанов 30 сабақ информатика. Алматы, 1998


4-дәріс. ДК программалық жабдықтары


Дәріс сабағының мазмұны:

Программалық жабдықтардың жіктелуі

Қолданбалы ПЖ

Жүйелік ПЖ

Аспаптық ПЖ


Программалық жабдықтар ЭЕМ-нің жұмысын қамтамасыз ететін барлық программалар жиынынан тұрады, оларды программалық жүйе деп те атайды. Программаларсыз ЭЕМ-нің жұмыс атқаруы мүмкін емес.

Программалық жабдықтар – ЭЕМ-ді толық пайдалануға арналған программалар мен олардың қолдану ережелерін сақтайтын құжаттар жиыны. Оның құрамдық бөліктерін 1.1-суреттен көруге болады.


Қолданбалы Тестілік Жүйелік Текстік

программалар программалар программалар программалар

Операциялық Утилиттер Драйверлер Программалау

жүйе тілдері

Қолданбалы немесе кәделі программалар – белгілі бір мамандық саласындағы арнаулы есептерді шығаруға арналған программалар тобы. Текстік программалар – текс түрінде дайындалып, операциялық жүйенің басқаруымен бірден орындалатын программалар жиыны.

Кростық немесе тестілік программалар деп компьютердің жұмыс істеу мүмкіндіктерін тексеріп, оны жасап шығару кезеңінде аппараттық құрылғыларының қызметін толық бақылауға арналған программаларды айтады.

Жүйелік программалар компьютерді толық басқаруды қамтамасыз етіп, оның мүмкіндіктерін жетік пайдалану жұмысын атқарады. Олар операциялық жүйелерден, шеткері құрылғыларды басқару программалары – утилиттерден, драйверлерден (сервистік программалар) және программалау тілдерінен тұрады.

Драйверлер – белгілі бір сыртқы құрылғыны басқаруды ұйымдастыратын айрықша арнайы программа. Олар процессорды принтермен, пернелер тақтасымен, дискілермен байланыстырады.

Утилиттер – жұмысты жеңілдететін программалар тобы. Олар программалардың мазмұнын көруді, оларды көшіруді, көбейтуді қамтамасыз етеді.


Өзін-өзі тексеру сұрақтары:

1.Қандай сыртқы құрылғылар енгізу құрылғыларына жатады?

2.Қандай сыртқы құрылғылар шығару құрылғыларына жатады?

3.Ақпаратты сақтаудың негізгі принциптары.


4. Ақпарат қайда сақталады?

Ұсынылатын әдебиеттер :

негізгі Әдебиеттер

1.Ермеков Н., Информатика: Алматы, Жазушы, 2002

2.Исаев С.Ә., Компьютерлік технология негіздері курсына арналған практикум: Әдістемелік оқу құралы. Алматы: Абай атындағы АМУ. 2000

3.Информатика. Учебник под ред. проф. Н.В. Макаровой, 2001

4.Фигурнов В.Э. IВМ-РС для пользователей. М.: Финансы и статистика, 2002

5.Бөрібаев Б., Информатика және компьютер. Алматы: Білім, 2001

Қосымша Әдебиеттер

1.Тусупова С. А., Основы профессиональной работы на ПК под управлением MS

WINDOWS 9x: Учебный курс-Алматы, 2001

2.Информатика Физика Математика журналы: Алматы, 1998-2004

Microsoft Ехсеl 97. Шаг за шагом: пер. с анг. - М.: Эконом, 2002

3.Экономическая информатика /под ред. Проф. В.В. Евдокимова -СПб,2001

4.Лавренов С.М. Ехсе1. Сборник примеров и задач. М: Финансы и статистика, 2001.

5.Золотова С.И. Практикум по Ассеss, М.: Финансы и статистика, 2001.

6.Н.Николь, Р.Альбрехт. Ехсеl 5.0. Электронные таблицы. М.,Эконом, 2002

7.Нортон П. Программно-аппаратная организация компьютера IВМ-РС. Киев, 2001

8.Балапанов 30 сабақ информатика. Алматы, 2004
5-Дәріс. ДК-де ақпаратты сақтаудың файлдық құрылымы

Дәріс сабағының мазмұны:

Файл түсінігі.

«Файл» түсінігі.

Файл аты.

Каталогтар.

Файл спецификациясы.

Файл атрибуттары.

Файлдар мен каталогтарды (бумаларды) көшіру, тасымалдау және жою.


1. «Файл» түсінігі

Қазіргі барлық дискілік операциялық жүйелер дисктерде мәліметтерді сақтауға арналған файлдық жүйелерді құруды қамтамасыз етеді. Файлдық жүйені ұйымдастыру принципі – кестелік.



Файл – бұл дискте сақталатын және аты бар ақпарат жиынтығы.

Файлдарды жиі екі категорияға бөледі: текстік және екілік.



Текстік адамның оқуына арналған. Олар символдар жолынан тұрады. Текстік файлдарда құжат текстері, программалау тілдерінде программа тексті және т.б. сақталады.

Текстік емес файлдар екілік деп аталады. Олар компьютерге ғана түсінікті, қандайда бір нақты программамен оқуға ыңғайлы түрде болады. Экранға қараған кезде бізге түсініксіз – кодтар шығады.

Әрбір программа (компьютерді қосқан кезде жүктелетін операциялық жүйеден басқа) осы программаны жүктейтін файлдың өз құрамында болады. Яғни орындаушы файл – оны орындауға жіберетін программаның басты файлы. Орындаушы файлдар әдетте com немесе .exe атты кеңейтілімі болады.

2. Файл аты

Операциялық жүйелер мен басқа программалар файлдармен қатынаста болу үшін олардың белгілеулері болуы керек. Осы белгілеулерді файл атауы деп атаймыз.

Файл аты екі бөліктен тұрады: атауынан және кеңейтілімінен (яғни файл типінен). Кеңейтілім атаудан нүкте арқылы ерекшеленеді.

Файл атауында 1-ден 8-ге дейін (MS DOS және Windows 3.1 операциялық жүйелері үшін) символдар болуы мүмкін. Файл атауы ақпараттандырылған болуы және сақталған ақпараттың мазмұнын көрсетуі керек.

Арифметикалық операцияларды, пробелды, қатынасты, пунктуацияны (* ? : ; < > + / \) қолдануға болмайды.



Файлдың кеңейтілімі файл атының элементі болып табылмауы да мүмкін. Тек кеңейтілім бойынша операциялық жүйе файлдың типі мен программаны анықтап, оның көмегімен осы файлды өңдеуге болады.

Дербес компьютерде жұмыс істеу кезінде бірнеше стандартты кеңейтілімдер қойылған:



  • ARJ – архивтік файл;

  • ВАК – файл көшірмесі;

  • BAS –Бейсик тіліндегі программа;

  • ВАТ – пакеттік командалық файл, орындаушы файл;

  • СОМ – командалық жүйелік файл, орындаушы файл;

  • DOC – текстік құжаттың файлы, мысалы Microsoft Word;

  • EXE – орындаушы файл;

  • HLP – анықтамалық ақпаратқа арналған файл;

  • PAS –Паскаль тіліндегі программа;

  • RAR – архивтік файл;

  • SYS – операциялық жүйенің мүмкіндігін кеңейтетін файл, мысалы драйверлер;

  • TMP – уақытша файл;

  • ТXT – текстік файл;

  • ZIP – архивтікй файл және т.б..

Файлдардың дұрыс атауларының мысалдары:

  • Progr1.exe

  • PROGR2.COM

  • tablica.TXT

  • dannye.doc

  • мой документ.doc (Windows 95 және одан жоғары жүйелерге арналған)

Дұрыс емес атаулардың мысалы:

  • Prog.text – кеңейтілім атауында 3 символдан жоғары

  • Prog.15.txt – екі нүкте қолдануға болмайды

Файлдар тобын белгілеу үшін шаблондар пайдалануға болады. Шаблон немесе нұсқа деп ауқымды символдар (шаблон символдары) пайдаланылатын файл атауы немесе кеңейтілімі аталады. Ауқымды симолдары * (жұлдызша) немесе ? (сұрақ белгісі) болып табылады.

Файл атауында (кеңейтілімінде) жұлдызша оның орнында атаудың (кеңейтілімнің) осы позициядан бастап соңына дейін кез келген белгілер тұруы мүмкін. Мысалы,



  • *.xls – барлық файлдар xls кеңейтілімімен (table.xls, document.xls)

  • forma.* –барлық файлдар forma атауымен (forma.doc, forma.txt)

  • d*.exe – барлық файлдар exe кеңейтілімімен, олардың атауы d (d1.exe, doc.exe) басталады.

Файл атауында (кеңейтілімінде) сұрақ белгісі берілген позицияда кез келген символ тұруы мүмкін дегенді білдіреді. Файл атауында (кеңейтілімінде) бірнеше сұрақ белгілері тұруы мүмкін.

Мысалы,

  • prog?.txt –prog сөзінен және бесінші позицияда кез келген символдан (progA.txt, prog1.txt) басталатын текстік файл.

жүктеу/скачать 1.48 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6



©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз
    Басты бет