Н.Хрущевтың ішкі және сыртқы саясаты

Әскери хрущевтің реформалары билікке келгеннен кейін, ол қорғаныс және ауыр өнеркәсіп көтеруге бағытын алды. SA және флот ядролық зымыран алды. КСРО-ның әскери билік балансына сәйкес, ол АҚШ-пен тепе-жетті. Біз бағытын қарастыру дамыту саясаты түрлі sotsstroya мемлекеттердің бейбіт қатар өмір сүруінің әлеуметтік реформалар шаруалар үшін зейнетақы төлеу жөніндегі заң қабылданғаннан кейін, ол оқу ақысын күшiн жоюға шешім қабылданды , жоғары мектеп сегіз жылдық білім міндетті болып. Белгіленген жұмыс уақытының нормалары, атап айтқанда, жасөспірімдердің жасы 16 жыл үшін 6-сағаттық жұмыс күні.

Белсенді тұрғын үй қорын кеңейту. Тұрғын үй құрылысы өндірістік әдістері негізделген. Елдің тұрғын үй қоры жеті жылда 40% -ға артты! Алайда, құрылыс «hruschoby» деп аталатын ОДУ тарихында төмендеді стильде, жүзеге асырылады, бірақ тұрғын үй дағдарысты жоғалып болды.

Мектеп реформасы бір сегіз жылдық мектепте әкелді. толық орта білім алуға (кешкі немесе сырттай мектепте кәсіптік мектеп) орта политехникалық мектепте оқуын жалғастыру қажет.

Сыртқы Хрущев саясаты. Большевиктер дәстүрлі саясатын стилінде әзірленген сол күндері Сыртқы қатынастар. сыртқы саясатының негізгі бағыты барлық шекараларда қауіпсіздікті нығайту болып табылады. Шет елдермен белсенді жаңартылған байланыстар, баспасөзде және басқа да елдердің туралы оң пікірлер пайда болады. сауда қатынастарын кеңейту. Батыс елдері кең алуға, өйткені бұл, өзара пайда әкеп соғады нарығын өз өнімдерін.

Айтарлықтай, 1957 жылы алғашқы жасанды серігін әлемдік ұшыру жағдайды әсер, жаңа, ғарыш жасы басталады. Хрущев, Королев жақтаушысы, ол ғарыш американдықтардың қуып идеясын қолдайды.

Бұл, басымдықтарын балансын өзгертеді қазір Батыс кеңестік құрлықаралық зымырандар көрікті болды отыр.

1961 жылы Хрущев Шығыс пен Батыс Берлин арасындағы қабырғаның құрылысын талап «Берлин Ультиматум,» жасалды. әлемдік қоғамдастықтың үлкен жауап. «Берлин дағдарысы» деп аталатын тағы бір әу кейін «Кариб» немесе «зымыран дағдарысы». Кеннеди әскери-техникалық кеңесшілер, түрлі қару жіберу, қазір әскери көмек КСРО экономикалық болып табылатын, Куба басып алуға тырысты, және. АҚШ ереуіл қорқытқан зымыран, соның ішінде. Кеннеди Кубада зымырандар разрядты болдырмау үшін талап, және Хрущев осы талаптарға қатысты.

Кеннеди қастандық Президенті Джонсон байланыс орнатуға қажеттілігіне әкелді. Бірақ, Хрущевтің ның айыптауларға қарсы еріктілік жасалды, және ол босатылды. Ол өлтіріп және мемлекеттік қызметшілердің жеңілдіктер мен артықшылықтар кесу тырысады. Кеңес Одағы авторитарлық жүйені әзірледі Хрущевтің астында, алайда, әкімшілік-командалық жүйенің негіздерін нығайту. 1956 жылғы ақпанда болған  КОКП XX съезінде КОКП ОК-нің бірінші  хатшысы Н.С.Хрущев «Жеке адамға  табыну және оның зардаптары  туралы» баяндама жасады. Баяндамада  жеке адамның басына табынудың жай – жапсарды туралы айтылды. Баяндамашы И.В.Сталин, Л.Берия, Н.Ежовты қатты сынай отырып, саяси қуғын – сүргінді жүргізудегі өз жауапкершілігі туралы ештеңе айтпады. Молотов, Каганович, Ворошиловты қорғады. Съезде «Жеке адамға табыну және осының салдары туралы» қаулы қабылдап, ол 1956 жылы маусымда жарияланды, ал Съездін басқа құжаттары, талқыланған мәселелері көп уақытқа (33 жыл) дейін құпия түрде сақталды.

  1953-1955жылдарда Н.С.Хрущевтің бастамасымен ГУЛАГ жойылды. Бұл кеңес қоғамын сталинизмнен құтқарудағы адамгершілік акт, маңызды қадам еді. Лагерьлерге жазықсыз отырғызылған мыңдаған адамдарды босатып, белгілі партия қайраткерлері Я.Рудзудақты, А.Рыковты, В.Губарьды актағаннан кейін мемлекеттік аппарат реформаны жалғастыруды тағыда аяқсыз қалдырды. Әлі де болса, өз қызметтерінің әділетті бағасын алмады. Кәрістердың, немістердің, қырым татарларының, месхіт түріктерінің қүқықтары қалпына келтірілмеді. Мемлекеттік дәрежедегі көптеген маселелер тек қана бірінші адамның колында болды. Одақтас республикалардың құқығын кеңейтуге бағытталған реформа толық жүзеге асырылмады. Республикалардың құзырында ештеңе болмады. Саяси көзқарасы үшін қудалау орын алып,халық жауы немесе үлтшіл айыптарының орнына өзгеше  ойлайтындар айыбы тағылды. Мысалы, Шығыс Қазақстан облысы бір мектебінің мұғалімі М.Елікбаев Н.С.Хрущевке ашық хат жазады. Хатта Қазақстанның тәуелсіздігі жоқ екенін, қазақ мектептері, қазақ тіліндегі оқу кұралдары мен баспасөздің тым аз екені туралы айтылған. Осыдаң кейін М.Елікбаев МҚК тарапынан құғынға ұшырап, азап тартады. 1957 жылы М.Елікбаев партия қатырынан шығарылып, жындыханаға тығылды. Н.С.Хрущев басқарған кезде де бюрократиялық жүйе өзгермеді. 1959 жылы болған КОКП–ның XXI съезінде Н.Хрущев социализмның толық жеңгені, енді коммунизмге аяқ басқаны туралы өз баяндамасында айтты. Елде осындай қияли болжамға сүйенген утопиялық социализм сақталды, ал 1961 жылы өткен КОКП XXII съезде коммунизм 20 жылдық мерзімде орнайтындығы туралы тұжырым жасалды.

1961 жылдың қазан айында КПСС-тың XXII сьезінде жаңа бағдарлама қабылданды. Онда «Социализм толығымен жеңіске жетті. Еліміз коммунизм құру жолына қадам аттады» деп баяндалды. Коммунизм қоғамын орнату үшін «Коммунизмнің материалдық-техникалық базасын құру» қажет болды. Бұл мәселелер тез арада шешілуге керек еді. 1964 жылы Н.С. Хрущевке айып тағылып, ол барлық тақтан тайдырылды.1962-1969 жж. Экономикаға реформа жасау саясаты 60-ж. Ортасында өзгеріс жасау қажеттігінің шегіне жеткенінің куәсі болды. Жүргізілген шаралар экономикаға қатысты ірі батыл қайта құрылыстар жасауды көздемеді. Пайда болған проблемалар негізінен ұйымдық қайта құрудың әсеріне есептелген субъективтік «жаттығулар» жолымен шешілді. Жеткілікті ойланылмай құрылған және бірін-бірі жиі ауыстырып отырған ұйымдар елеулі тұрақсыздық қаупін, тұрмыс дәрежесінің және әлеуметтік кепілдіктердің әлсіреуін туғызды. Коммунистік болашақ туралы ұрандар да жағдайды жеңілдетпеді. Экономиканы реформалауға жасалған сәтсіз талпыныстар және оны милитарландыру, өндіріс күштерінің тиімсіз орналастырылуы, халық шаруашылығын басқару жүйесінің әртүсті де жиі қайта өзгертілуі республиканың экологиялық жағдайына теріс ықпалын тигізді.

1951-1955 жж. өнеркәсіпке жұмсалған қаржының жалпы көлемі 1941-1950 жж. Гөрі 2,3 есе артық болды, ал өнеркәсіптік күрделі құрылыста тек 1960 жылдың өзінде ғана бүкіл төртінші бесжылдықта тек 1960 жылдың өзінде ғана бүкіл төртінші бесжылдықта осындай құрылысқа жұмсалған шығыннан 1,4 есе дерлік артты. Ғылыми-техникалық прогресс-қоғамның әлеуметтік-экономикалық дамуының аса маңызды факторы. 60-жылдары ғылыми-техникалық прогрестің табыстары кең көлемде енгізілді: электрлендіру және химияландыру, кәсіпорындарды бір жолғы қуаты күшті жоғарғы өнімді жабдықтармен жарақтандыру және автоматтандыру есебінен өндіріс интенсивтендірілді.

КОКП Орталық Комитетінің 1965 ж. наурызда, қыркүйекте, қазанда өткен пленумдары өнеркәсіпке басшылықты жақсарту, жоспарлауды ынталандыруды жетілдіру шараларын белгіледі.

Реформа бір жағынан нақты жұмысшы орнына жетпей, екінші жағынан  басқарудың сатылы буындарына соқпай кәсіпорындардың дәрежесінде тоқтап қалған сияқты болды. Реформаны тереңдетуге жасалған талпыныстар экономикалық экспериментке айналды. Саяси  қолайлы жағдайлар болмағандықтан басқару жүйесінде түбірлі қайта өзгерістер жасалмады. Ел басшылары саяси жүйені өзгеріссіз қалдырып, үйлеспейтін нәрсені: басқарудың әкімшілік және экономикалық әдістерін үйлестіруге тырысты. Мұның өзі бюрократизмнің өрістеуіне және кәсіпорындардың дербестігін шектеуге алып келді, бұл экономикалық өсу қарқынының құлдырауына және техниканың бірсыпыра салаларында дүние жүзілік дәрежеден көп артта қалуға соқтырды. Экономикада инфляциялық көріністер, бағаның өсу мен дотацияның мөлшері, жалпы өнімнің, пайда мен жалақының өсуі қарқыны күшейді. Реформа өндірістік  сапа көрсеткіштерінің өсуін көтермелей алмады. Экономиканы өсудің экстенсивті факторларына бағыттай отырып, реформа көп жағдайда шығын көздерінің дамуына көмектесті.