Кәсіпкерлік құпияны қорғау жүйесі. Коммерциялық құпия болып табылатын ақпаратты қорғау барысында кәсіпорын екі бірдей міндетті шешуі қажет. Бірінші, ол өз қызметі жайында тұтынушылар және жабдықтаушыларды жарнамалау және ақпараттық мәліметтермен қамтамасыз етуі қажет. Екінші, кәсіпорын қызметінің көптеген аспектілерін жар-намалау үшін, оның нақты ақпараттық мәліметтерін ашық пайдаланбау мүмкін емес. Бұл жағдайда кәсіпорынның коммерциялық қүлиясын ашу проблемасы туындайды (7-сурет).
7-сурет. Кәсіпорынның коммерциялык кұпиясын қорғау механизмі
Құпияны қорғаудың барлық әдістеріне қарамастан, ақпараттың таралып кететін жағдайлары болады. Сондықтан да кәсіпорынның коммерциялық құпиясын қорғау бойынша заңнаманы бұзудағы кінәлілерге әсер етудің барлық құралдары болу керек (8-сурет).
8-сурет. Коммерциялық кұпияны таратканы үшін кінәлілерге әсер ету әдістері
ҚР Үкіметі шешімімен коммерциялық құпияны құрмайтын мәліметтер тізбегі анықталған. Ол:
• кәсіпорынның құрылтай құжаттары, тіркеу куәліктері, патенттер, лицензиялар;
• бюджетке төлемдер мен салықтардың дұрыс есептелгенін тексеру үшін қажетті және есептіліктің орнатылған түрлері бой-ынша мәліметтер;
• төлем қабілеттілік туралы мәліметтер; қызметкерлердің саны, құрамы, олардың жалақысы мен еңбек жағдайлары туралы, сонымен қатар бос жұмыс орындары туралы мәліметтер;
• салықтар мен міндетті төлемдерді төлеу туралы құжаттар;
• қоршаған ортаның ластануы, монополияға қарсы заңнаманың бұзылуы немесе еңбек жағдайларының қауіпсіздігі, тұргындардың денсаулығына зиян тигізетін өнімді өткізу туралы және заңнамаларды бұзғаны туралы мәліметтер.
Достарыңызбен бөлісу: |