40
Нарықтықтепе-теңдік ры ноч ное рав но ве сие
market e uilibrium
Сұраныспенұсыныстыңикемділігі– элас тич нос ть сп ро са
и пре дло же ния – supply and demand elasticity
1.6
НАРЫҚТЫҚТЕПЕ-ТЕ ДІК
На рық тық те пе-тең дік – сұ ра ныс
пен ұсы ныс өза ра
тең бол ған кез де гі
на рық та ғы жағ дай.
Бі рақ әртүр лі фак тор дың өз ге руі
ке зін де сұ ра ныс пен ұсы ныс тың ара-
сын да тең ге рім сіз дік
пай да бо ла ды
жә не на рық тық те пе-тең дік жо ға ла ды.
Бұ рын ғы эко но мис тер, клас си ка лық
мек теп өкіл де рі на рық тық те пе-тең дік-
ті тең дік нүк те сі не
өз бе тін ше ке лу ге
қа бі лет ті жағ дай ре тін де қа рас тыр ды.
Олар на рық тың өзін-өзі рет теу қа бі ле ті
бар жә не кез кел ген сырт қы ара ла су сыз
өз бе ті мен те пе-тең дік ке ке ле ді деп са-
на ған.
Эко но ми ка лық тео рия да на рық тық
те пе-тең дік ті қа рау дың екі тә сі лі бар.
1-тә сіл. Валь рас бой ын ша.
Швей ца рия лық
эко но мист Леон
Валь рас на рық тық те пе-тең дік ті олар-
дың сан дық ба ға ла уы на қа рай қа рас-
тыр ды. Осы тә сіл ді
гра фик те қа рас ты-
рай ық (
4-сурет).
E нүк те сін де бас тап қы да на рық та
қа лып тас қан те пе-тең дік көр се тіл ген,
оған P
E
ба ға сы
бой ын ша Q
E
-ге сәй кес
ке ле тін тау ар са ны. Дәл E нүк те сін де
сұ ра ныс пен ұсы ныс тың қи сы ғы қи ылы-
са ды, бұл та уар дың кө ле мі мен ба ға сы
осы мәнде болған ке з де сұ ра ныс пен ұсы-
ныс тың тең еке нін көр се те ді. Бі рақ тау ар
ба ға сы P
1
дең гейі не
дей ін өс кен кез де
сұ ра ныс са ны Q
1
D
дең гейі не дей ін қыс қа-
ра ды, ал тау ар ұсы ны сы ның кө ле мі ке рі-
сін ше Q
1
S
дең гейі не дей ін ар та ды.
O
Q
Q
1
D
P
P
E
P
2
Q
2
S
P
1
Q
E
S
E
D
Ұсыныстың
көп болуы
Q
2
D
Q
1
S
Сұраныстың көп
болуы
Достарыңызбен бөлісу: