Ж. У. Кобдикова педагогика ғылымдарының докторы

91
2­бөлім. аманауи жағдайлардағы кәсіпкерлік
топ та ры жә не са ту мүм кін ді гі бойынша үш түр ге бі рік ті ріп, ба ға бел гі леу дің 
бар лық ст ра те гия сын жік теу дің (диф фе рен циал ды ба ға бел гі леу, бә се ке ге 
қа бі лет ті ба ға бел гі леу, ас сор ти ме нт ті ба ға бел гі леу) дұрыстығын дә лел-
де ді.
Со ны мен қа тар ТМД елдері жә не Қа зақ стан на рық та рын да жұ мыс іс теу ба-
ры сын да ха лық тың са на сын да та ри хи жә не эко но ми ка лық фак тор лар не гі зін-
де қа лып тас қан мен та ли тет ті, мә де ни фак тор ды жә не мі нез-құ лық тық қа ты-
нас тар ды ес ке ру ке рек. Мы са лы, са тып алу шы жет кі лік ті тә жі ри бе сі бол ма са 
да, тө мен ба ғадағы тауарларды үнемі ала бермейді. Мә се лен, ана сы Ар ман нан 
дү кен ге ба рып, шұ жық са тып алу ды өтінген жағ дай ды елес те тіп кө рі ңіз. Ар-
ман әр түрлi өндiрушiлер ден кел ген шұ жық тың бес түрiн кө ріп таң дау жа сауы 
қа жет. Со ндай-ақ шұ жық өнім де рін са тып алу ға қа тыс ты еш қа шан мұн дай 
таң дау ға ке зік пе ген, ол өн ді ріс тің ерек ше лік те рі не еш қа шан қы зы ғу шы лық 
та ныт па ған жә не өн ді ру ші лер дің жар на ма лық ха бар ла ры нан да бей ха бар. Бұл 
жағ дай да Ар манның ор та ша ба ға сы бар өнім ді таң дау ық ти мал ды ғы жо ға ры. 
Се бе бі ба ға сы қым бат бол са, Ар ман бар лық өн ді ру ші лер ша ма мен бір дей өнім 
шы ға ра ды деп есеп теуі мүм кін. Шұ жық тың тым ар зан ба ға сы да Ар ман ға кү-
мән ту ды руы ық ти мал. 
Біз ХХ ға сыр дың 80–90-жыл дар ынан бе рі «ар зан ның жі лі гі та ты мас» де-
ген пі кір қа лып тас қан қо ғам да өмір сү ріп жа тыр мыз. Осы қа ра пай ым тұжы-
рым Ар ман ның пі кі рі не әсер ет ті, ол осы ар зан өнім дер ді өн ді ру ші ар зан жә не 
ден сау лық қа пай да сыз ет пай да лан ды деп есеп те ді.
Бұл мы сал ба ға сая са тын таң дау да тө мен ба ға ны ұс тап тұ ру дың қа же ті жоқ 
еке нін көр се те ді. Кей де «бі рың ғай өнім дер ге» қа тыс ты ор та ша ба ға ны ұс тау 
әл де қай да пай да лы. Әлбетте бар лық жағ дай да шұ жық ту ра лы жағ даят тар дың 
бұл нұс қа ла рын пай да ла ну қа жет емес. Са тып алу шы лар дың пси хо ло гия сын 
тү сі ну ке рек. Мы са лы, дә рі лік зат тар ға қа тыс ты жағ даят тың нә ти же сі мүл де 
өз ге ше бо луы мүм кін. 

жүктеу/скачать 6.1 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: