Specific: Нақты. Цель по SMART бойынша мақсат нақты болу керек, бұл оның нәтижелі болу мүмкіндігін артырады. «Нақты» түсінігі Сіз қалаған нәтижеге жету үшін, мақсатты құру барысында нәтиженің дәл (нақты) анықталғанын білдіреді. Нақты мақсатты келесі сұрақтар арқылы құруға болады: - Specific: Нақты. Цель по SMART бойынша мақсат нақты болу керек, бұл оның нәтижелі болу мүмкіндігін артырады. «Нақты» түсінігі Сіз қалаған нәтижеге жету үшін, мақсатты құру барысында нәтиженің дәл (нақты) анықталғанын білдіреді. Нақты мақсатты келесі сұрақтар арқылы құруға болады:
- Мақсатты жүзеге асыру арқылы қандай нәтижеге қол жеткізгім келеді және не үшін?
- Мақсатты жүзеге асыру үшін кім қатысады?
- Мақсатқа жету үшін қандай да бір қажетті шектеулі немесе қосымша шарттар бар ма?
- Әрқашан мына ереже ірекет етеді: бір мақсат — бір нәтиже. Егер мақсатты құру барысында нәтижесінде бірнеше нәтижеге жету керек екені анықталса, онда мақсат бірнеше мақсаттарға бөлінуі керек
- Measurable: Өлшемелі. SMART бойынша мақсат өлшемелі болуы керек. Мақсатты құру кезеңінде оның орындалу үрдісін өлшеу (шамалау) үшін нақты критерилер орнату керек. Өлшемелі мақсатты құру үшін келесі сұрақтар көмектеседі:
- Қай уақытта мақсат нәтижесіне жетті деп есептелінеді?
- Қандай көрсеткіш мақсатқа жеткені туралы көрсетеді?
- Берілген көрсеткіште мақсатқа жету үшін қандай мән болуы керек?
Achievable or Attainable: Қол жетімді. SMART бойынша мақсат қол жетімді болуы керек, себебі мақсатты орындау реалистігі (шындығы) орындаушының мотивациясына әсер етеді. Егер мақсат қол жетімді болмаса – оның жүзеге асырылу мүмкіндігі 0-ге теңестіріледі. Мақсаттың қол жетімділігі қолда бар ресурстардың және шектеулердің есебімен өз тәжірибесі негізінде анықталады. - Achievable or Attainable: Қол жетімді. SMART бойынша мақсат қол жетімді болуы керек, себебі мақсатты орындау реалистігі (шындығы) орындаушының мотивациясына әсер етеді. Егер мақсат қол жетімді болмаса – оның жүзеге асырылу мүмкіндігі 0-ге теңестіріледі. Мақсаттың қол жетімділігі қолда бар ресурстардың және шектеулердің есебімен өз тәжірибесі негізінде анықталады.
- Шектеулер болуы мүмкін: уақыт ресурстары, инвестициялар, жұмыс күші, орындаушының білімі мен тәжірибесі, ақпаратқа және ресурсқа қол жетімділігі, мақсатты орындаушыда шешім қабылдау мүмкіндігі және басқару рычагтарының бар болуы.
- Relevant: Мағыналы. Мағыналы мақсатын айқындау үшін компанияның жаһандық стратегиялық мақсатқа жетуіне нақты мәселенінің шешімі қандай үлес енгізетінін түсіну маңызды. Мағыналы мақсатты құру үшін келесі сұрақтар көмектеседі: қойылған мақсаттың шешілуі компанияға қандай пайда болады? Егер мақсатты орындау барысында компания пайда таппаса – мұндай мақсат пайдасыз және компанияның ресурстарын бостан бос шығындау деп есептелінеді. Кейде Relevant сөзін Realictic (шынайы) сөзіне ауыстырады.
- Time bound: Уақыттың шектелуі. Цель по SMART бойынша мақсаттың уақыты шектеулі болуы керек, яғни, асып кетуінен мақсаттың орындалмағанын көрсететін соңғы мерзімді айқындау керек екенін білдіреді. Мерзімді және мақсаттың орындалу шегін орнату басқару үрдісін бақылауға мүмкіндік береді. Сонымен бірге, уақыт шегі белгілі бір мерзімде мақсатқа жету мүмкіндігін ескере отырып анықталу керек.
Достарыңызбен бөлісу: |
