Жалпақ жапырақтардың ерекшеліктері (қылқан жапырақтылардан айырмашылығы)
жүктеу/скачать 29.34 Kb.
|
| Өсімдігі. Тайга ормандары қылқанды ағаштарға ұқсас ағаштардан құралған.Ормандар моно немесе олигодоминатты, әдетте, оның жай және анық қабатты құрылымы бар.Орманның типіне байланысты ағайшты,түп бұталы,қына қаптамалы болады.Ормандарда түрдің құрамы шектеулі, ең көп кездесетін шөпті өсімдіктер, қына мен мүк.
Солтүстік Америка облысының дендрофлорасы еуразиялыққа қарағанда бай.Негізгі қылқанды түрлер көбнесе, Тынық мұхит бөлігінде орналасқан.Солтүстік Американың солтүстік және шығыс бөлігіндегі ормандар Еуразиялық ормандарға ұқсас. Негізгі ормандағы ағаштар үш түрлі қылқандылар, ақ шырша немесе канадалық дара шырша, американдық жапырақша.Кейде оларға қағаз қайыңы мен қарағай тәрізді теректер араласып өседі.Еуразияға қарағанда, қарағай түрлері, яғни Бэнкс қарағайы, Веймут қарағайы, т.б. құрғақ топырақты климатқа ықпал етеді.Тайга табиғат зонасының оңтүстік бөліктерінде Канада теугасы мен шығыс туясы орман тәрізді түрлері пайда болады. Тынық мұқиттық ормандар 42о С және 62о С оңтүстік бөлігінде орналасқан және өте жақсы климаттық жағдайға байланысты дамиды.Ауаның жоғары ылғалды, үлкен тұнбаның көлемі (1000 мм-ге дейін), жауын-шашын ,қар түрінде түсіп, сұрғылт қылқанды ағаш түрлерін максималды өсуіне әкеледі.Мұндай ормандарда қылқанды ағаштардың әр түрлері кездеседі.Шырша мен май қарағайдың да түрлері көп. Жануарлар дүниесі.Тайга жануарлары белсенді тіршіліктің, яғни қарлы және аязды қыс жағдайларына белсенді.Кейбір жануарлар бұл уақыттарда анабиоз күйінде, ұйқы немесе қысты түс күйінде болады.Ең негізгі азық ресуросы-қылқанды ағаштардың тұқымы болып саналады.Оармен көптеген құстар, кемірушілер мен жыртқыш аңдармен қоректенеді. Құс-фитофагтардың арасында қылқанды ағаштардың тұқымы ерекше орын алады.Құр тәрізді құстар жазда әртүрлі өсімдік азықтарымен:жидектермен, жапырақтармен, сондай-ақ ұсақ омыртқасыздармен, ал қыста қылқандармен қоректенеді және олардың жаңғақтарымен шектеліп қалуға мәжбүр.Тайганың жер үсті қабатында әртүрлі өсімдіктердің тұқымдарымен қоректенетін шыбын-шіркейлер таралған.Аралас өсімдік азықтардың орман сұр тышқандары қорек етеді.Тиіндер көбіне ағашты қабаттарда өмір сүреді.Еуразия тайгасында қарапайым тиіндер, ал Солтүстік Америкада экологиялық орта қызыл тиіндер тіршілік етеді.Тайганың тұяқты жануары-бұғы.Олар Еуразияда және Солтүстік Америкада әртүрлі түршелерін құрайды. Ұсақ омыртқалылар-зоофагтар жер үстілік қабаттарға негізделген.Бұлар қоңыр бақалар, сібірлік тритон кесірткелер және қарапайым жыландар.Бақалар, құйрықты бақалар (тритондар) және кесірткелер ұсақ омыртқасыздармен қоректенеді, ал жыландар, шыбын-шіркейлер мен бақалар аулауға шығады. Жәндік улы құстар тайгада жазғы кезеңде өте алуан түрлі олады.Тайгада қысқы уақытта ағаштардың түбінен қоректі қазып жей алатын жәндік улы құстар тобы қалады.Қыста олар жіндіктермен, тұқымдар және жидектермен қоректенеді.Ортақ биомасса әртүрлі типтегі орманлар тайганың зоналарымен ерекшеленеді.Мұндай ормандардың жылдық өнімі 8-10 т/га-ға жетеді.Кесілген ормандар және орманды құрылымдар, яғни солтүстік тайгада биомасса көрсеткіші және өнімді әлдеқайда төмен.Мұндай аймақтарда биомассса 50-200 т/га-га дейін, ал бұл ормандардың өнімі жылына 4-6 т/га құрайды. жүктеу/скачать 29.34 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|