Бөлім
|
Бөлімше
|
Оқыту мақсаттары
|
10-сынып
|
11-сынып
|
1.
Тірі ағзалардың көптүрлілігі, құрылы
мы мен қызметтері
|
1
Тірі организмдердің әртүрлілігі
|
10.1.1.1 - Жер бетінде тіршіліктің қалыптасу кезеңдерін және сызбаларын сипаттау;
10.1.1.2 филогенетикалық карталарды (кладограммалар мен филогенетикалық ағаштарды) құру және (интерпретациялау) түсіндіріп беру;
10.1.1.3 әр алуан филогенетикалық карталар-дың (кладограммалар мен филогенетикалық ағаштар) принциптерін салыстыру
|
|
2 Қоректену
|
10.1.2.1 - әр түрлі жағдайлардың ферменттер белсенділігіне әсерін түсіндіру (температура, pH, субстрат концентрациясы, ингибитор)
|
11.1.2.1 - хлоропласттың құрылымы мен қызметі арасындағы өзара байланысты орнату;
11.1.2.2 - фотосинтездің жарық кезеңінде өтетін үдерістерді түсіндіру;
11.1.2.3 - фотосинтездің қараңғы кезеңінде өтетін үдерістерді түсіндіру;
11.1.2.4 - фотосинтездің шектеуші факторларын түсіндіру;
11.1.2.5 - фотосинтез және хемосинтез процестерінің ерекшеліктерін салыстыру
|
3 Заттардың тасымал-
дануы
|
10.1.3.1 - эмбрион мен ересек ағзаның гемоглобині мен миогло-бині үшін оттектің диссоциациялануының қисық сызығын түсіндіру;
10.1.3.2 - пассивті тасымалдау механизмін түсіндіру
|
11.1.3.1 - өсімдіктердегі заттар транслокация механизмін түсіндіру;
11.1.3.2 - заттар тасымалданудың симпласттық, апопласттық, вакуолярлық жолдарының мәнін түсіндіру;
11.1.3.3 - жасуша мембранасы арқылы заттарды тасымалдаудың әр түрлі типтерінің механизмдерін түсіндіру;
11.1.3.4 - мембраналық потенциалды сақтаудағы активті тасымалдың маңызын анықтау
|
|
4
Тыныс алу
|
10.1.4.1 - аденозинүшфосфаттың құрылысы мен қызметтерін сипаттау;
10.1.4.2 - анаэробты және аэробты тыныс алу барысындағы аденозинүшфосфаттың синтезін салыстыру;
10.1.4.3 - метоболизмнің түрлерін атау;
10.1.4.4 энергетикалық алмасу кезеңдерін сипаттау;
10.1.4.5 - митохондрия құрылымдары мен жасушалық тынысалу үдерістерінің өзара байланысты орнату;
10.1.4.6 - Кребс циклін сипаттау
|
|
5
Бөліп шығару
|
10.1.5.1 - зәрдің сүзілу (фильтрация) және түзілуі механизмін түсіндіру;
10.1.5.2 - су мөлшерін бақылаудағы антидиуретикалық гормонның рөлін түсіндіру;
10.1.5.3 - диализ механизмін түсіндіру;
|
|
6
Қозғалыс
|
10.1.6.1 - көлденең жолақты бұлшықеттердің құрылымын түсіндіру
10.1.6.2 - жылдам және баяу жиырылатын бұлшықет талшықтарының ортақ қасиеттерін, орналасуы мен құрылысының байланысын орналастыру
|
|
7 Координа
ция және реттелу
|
10.1.7.1 - миеленденген нейрон аксонында әрекет потенциалының инициациясы мен трансмиссиясын сипаттау және түсіндіру;
10.1.7.2 - рефрактерлық кезең мен миелин қабығының маңызын түсіндіру;
10.1.7.3 - механорецепторлардың тітіркендіргіштің өзгерісіне жауап беруін (Пачини денешігі) сипаттау
|
11.1.7.1 - биологиядағы басқару жүйесін сипаттау;
11.1.7.2 - гормондардың әрекет ету механизмін түсіндіру;
11.1.7.3 - өсімдіктердің өсуіне стимуляторлардың (өсуді тездететін) әсер ету механизмін түсіндіру
|
2. Көбею, тұқым қуалаушылық, өзгергіштік. Эволюциялық даму
|
1
Көбею
|
|
11.2.1.1 - адам гаметогенезінің сызбасын талдау;
11.2.1.2 - сперматогенез бен оогенездің айырмашылығын түсіндіру
|
2 Жасуша-лық цикл
|
10.2.2.1 - митоз фазаларын сипаттау;
10.2.2.2 - өсімдіктер мен жануарлардағы гаметалардың қалыптасу ерекшелігін түсіндіру;
10.2.2.3 - жасушалардың бақылауға бағынбайтын бөлінуі нәтижесінде обырдың түзілуін түсіндіру;
10.2.2.4 - қартаю үдерісін түсіндіру
|
|
3
Өсу және даму
|
|
11.2.3.1 - бағаналы жасушалардың мамандану үдерісін және олардың практикалық қолданылуын түсіндіру
|
4
Тұқым қуалаушылық пен өзгергіштік заңдылықтары
|
10.2.4.1 - модификациялық өзгергіштіктің заңдылықтарын зерттеу;
10.2.4.2 - дигибридті будандастыру, жыныспен тіркес-кен тұқым қуалау мен көп аллельділіктің цитологиялық негіздерін есептер шығаруда қолдану;
10.2.4.3 - кроссинговер нәтиже-сінде белгілердің тұқымқуалау заңдылықтарының бұзылуын түсіндіру;
10.2.4.4 - аллельді және аллельді емес гендердің өзара әрекеттесуін салыстыру;
10.2.4.5 - Хуго де Фриздің мутация теориясын, мутагенез себептер, мутагенез себептерін және мутация түрлерін зерттеу;
10.2.4.6 - хромосомалар санының ауытқуымен байланысты адамның хромосомдық ауруларын сипаттау
|
11.2.4.1 - мутациялардың дезоксирибонуклеин қышқылы репарациясы, дезоксирибонуклеин қышқылы рекомбинациясы, дезоксирибонуклеин қышқылы репликациясы арасындағы байланысын табу;
11.2.4.2. - «Адам геномы» жобасының маңызын талқылау
|
5
Селекция негіздері
|
10.2.5.1 - селекцияәдістері арқылы ауыл шаруашылық өсімдіктері мен жануарлардың қолтұқымдарын жақсарту тәсілдердің зерттеу
|
|
6 Эволюциялық даму
|
10.2.6.1 – тұқым қуалайтын өзгергіштік пен эволюция арасындағы өзара байланысты түсіндіру
10.2.6.2 - эволюция үдерісіне әсер ететін факторларды талдау
10.2.6.3 - эволюцияның дәлелдемелерін талдау
10.2.6.4 - түр түзілудің негізгі механизмдерін жіктеу
10.2.6.5 - антропогенездің кезеңдерін атау
|
|
3. Ағза мен қоршаған орта
|
1 Биосфера, экожүйе,
популяция
|
|
11.3.1.1 - экологиялық пирамида ережесін түсіндіру
11.3.1.2 - экожүйенің алуан түрлілігі мен тұрақтылығы арасындағы өзара байланысын орнату;
11.3.1.3 - өз аймақтың экожүйесін статистика-лық талдау әдістерін (Стьюденттің t-критерийі, χ2-критерий) қолданып зерттеу
|
2
Адам іс-әрекетінің қоршаған ортаға әсері
|
|
11.3.2.1 - мүмкін болатын климаттың жаһандық жылыну салдарыа болжау;
11.3.2.2 - Қазақстанның экологиялық проблемаларын оқып білу және шешу жолдарын ұсыну
|
4.Қолдан-балы кіріктірілген ғылым
дар
|
1 Молекула
лық биология және биохимия
|
10.4.1.1 - Жердегі тіршілік үшін судың іргелі маңызын түсіндіру;
10.4.1.2 - көмірсуларды құрылымы, құрамы және қызметтері бойынша жіктеу;
10.4.1.3 - майлардың химиялық құрылысы мен қызметтерін сипаттау;
10.4.1.4 - нәруыздарды олардың құрылымы, құрамы, атқаратын қызметтері бойынша жіктеу;
10.4.1.5 - түрлі жағдайлардың нәруыздар құрылымына әсерін зерттеу;
10.4.1.6 - биологиялық нысандарда нәруыздың болуын анықтау;
10.4.1.7 -дезоксирибонуклеин қышқылы құрылымы мен қызметі арасындағы байланысты орнату;
10.4.1.8 -рибонуклеин қышқылы типтерінің құрылысы мен қызметтерін ажырату
|
11.4.1.1 - антиген мен антидененің әрекеттесуін түсіндіру;
11.4.1.2 - фермент-субстрат комплек-сінің түзілу механизмін түсіндіру;
11.4.1.3 - ферменттердің бәсекелес және бәсекелес емес ингибирленуін салыстыру;
11.4.1.4 - нәруыз биосинтезі үдерісіндегі транскрипция мен трансляцияны сипаттау;
11.4.1.5 - генетикалық кодтың қасиеттерін түсіндіру
|
2 Жасуша
лық биология
|
10.4.2.1 - электронды микроскоп арқылы көрінетін жасуша органоид-терінің құрылысы мен қызметтерінің ерекшеліктерін түсіндіру;
10.4.2.2 - жасуша мембранасының құрылымы, қасиеттері және қызметтері арасындағы байланысты түсіндіру
|
11.4.2.1 - микрофотография қолданып жасушалардың негізгі компоненттерін анықтау және сипаттау
|
3 Биотехно
логия
|
10.4.3.1 - биотехнологияда қолданылатын тірі ағзалардың артықшылықтары мен кемшіліктерін талқылау;
10.4.3.2 - полимеразды тізбекті реакцияның таксономияда, медицина мен криминалистикадағы маңызын сипаттау;
10.4.3.3- гендік-инженериялық манипуляциялаудың кезеңдерін түсіндіру;
10.4.3.4 - гендік модификацияланған ағзаларды қолданудың этикалық сұрақтарын талқылау
|
11.4.3.1 - микробиологиялық зерттеу кезеңдерін сипаттау және түсіндіру;
11.4.3.2 - грамм «оң» және грамм «теріс» бактерияларды зерттеу;
11.4.3.3 - рекомбинантты дезоксирибонуклеин қышқылын алу тәсілдерін түсіндіру;
11.4.3.4 - ағзаларды клондау тәсілдерін түсіндіру;
11.4.3.5 - ферменттерді медицинада, өнеркәсіпте қолдану мүмкіндігін талқылау
|
4 Биомедицина және биоинфор
матика
|
10.4.4.1 - биомеханиканы робототехникада қолданылуын зерттеу;
10.4.4.2 - электрокардиограмманы қолдана отырып жүрек автоматиясы механизмін түсіндіру
|
11.4.4.1 - электромагниттік және дыбыс толқындарының адам ағзасына әсерін түсіндіру;
11.4.4.2 - гендердің реттілігін бұзбайтын, гендерді реттеудің механизмін зерттеудегі эпигенетиканың маңызын түсіндіру;
11.4.4.3- биоинформатика-ның рөлін сипаттау
11.4.4.4 -экстракорпоральды ұрықтандыру әдісінің маңызын түсіндіру;
11.4.4.5 - ауруларды диагностикалау және емдеуде моноклональды антиденелерді қолдануды түсіндіру
|
14. Тоқсандағы бөлімдер және бөлімдер ішіндегі тақырыптар бойынша сағат сандарын бөлу мұғалімнің еркіне қалдырылады.
Бөлімше
|
Тақырып
|
Оқу мақсаттары
|
1-тоқсан
|
Молекулалық биология және биохимия
|
Жердегі тіршілік үшін судың маңызы
|
10.4.1.1 - Жердегі тіршілік үшін судың іргелі маңызын түсіндіру
|
Көмірсуларды жіктеу: моносахаридтер, дисахаридтер, полисахаридтер.. Көмірсулардың қасиеті және қызметтері
|
10.4.1.2 - көмірсуларды құрылымы, құрамы және қызметтері бойынша жіктеу
|
Липидтердің құрылымдық компоненттері. Майлардың химиялық құрылысы мен қызметтері
|
10.4.1.3 - майлардың химиялық құрылысы мен қызметтерін сипаттау
|
Нәруыздарды құрамы (жай, күрделі) және қызметі бойынша жіктеу. Нәруыздардың құрылымдық деңгейлері мен құрылысы. Нәруыз денатурациясы мен ренатурациясы. №1 зертханалық жұмыс «Нәруыздардың құрылымына әр түрлі жағдай-лардың әсері (температура, pH)»
|
10.4.1.4 - нәруыздарды олардың құрылымы, құрамы, атқаратын қызметтері бойынша жіктеу
10.4.1.5 - түрлі жағдайлардың нәруыздар құрылымына әсерін зерттеу
|
Биологиялық нысандарда нәруыздың болуы.
№2 зертханалық жұмыс «Биологиялық нысандарда нәруыздың болуын анықтау».
|
10.4.1.6 - биологиялық нысандарда нәруыздың болуын анықтау
|
Дезоксирибонуклеин қышқылы
құрылысы мен құрылымы (бірінші және екінші реттік). Дезоксирибонуклеин қышқылы молекуласының қызметі
|
10.4.1.7 -дезоксирибонуклеин қышқылы құрылымы мен қызметі арасындағы байланысты орнату
|
Рибонуклеин қышқылы молекуласының құрылысы мен қызметтері. Матрицалық рибонуклеин қышқылы. Рибосомалық рибонуклеин қышқылы. Транспорттық рибонуклеин қышқылы
|
10.4.1.8 -рибонуклеин қышқылы
типтерінің құрылысы мен қызметтерін ажырату
|
Жасушалық биология
|
Жасуша органоидтерінің құрылысы мен қызметтерінің ерекшеліктері. Жасушаның негізгі компоненттері. Жасушаның негізгі компоненттерінің қызметтері
|
10.4.2.1 - электронды микроскоп арқылы көрінетін жасуша органоидтерінің құрылысы мен қызметтерінің ерекшеліктерін түсіндіру
|
Жасуша мембранасының құрылымы, қасиеттері және қызметтері арасындағы байланыс.
|
10.4.2.2 - жасуша мембранасының құрылымы, қасиеттері және қызметтері арасындағы байланысты түсіндіру
|
Қоректену
|
Ферменттер белсенділігіне әсер ететін факторлар мен жағдайлар.
|
10.1.2.1 - ферменттер белсенділігіне әр түрлі жағдайлардың әсерін түсіндіру
|
2-тоқсан
|
Заттардың тасымалдануы
|
Адам гемоглобині мен миоглобинінің құрылысы мен қызметі. Адам гемоглобині мен миоглобині үшін оттектің диссоциациялануының қисық сызығы
|
10.1.3.1 - эмбрион мен ересек ағзаның гемоглобині мен миоглобині үшін оттектің диссоциациялануының қисық сызығын түсіндіру
|
Пассивті тасымалдау механизмі
|
10.1.3.2 - пассивті тасымалдау механизмін түсіндіру
|
Тыныс алу
|
Аденозинүшфосфаттың құрылысы мен қызметі
|
10.1.4.1 -аденозинүшфосфаттың құрылысы мен қызметтерін сипаттау
|
Аденозинүшфосфаттың синтезі: глюкозаның анаэробты және аэробты ыдырау кезеңдері
|
10.1.4.2 - анаэробты және аэробты тыныс алу барысындағы аденозинүшфосфаттың синтезін салыстыру
|
Метаболизм түрлері. Энергетикалық алмасу кезеңдері
|
10.1.4.3 - метоболизмнің түрлерін атау;
10.1.4.4 - энергетикалық алмасу кезеңдерін сипаттау
|
Митохондрияның құрылымы мен қызметтері.
Кребс циклі және оның биологиялық маңызы
|
10.1.4.5 - митохондрия құрылымдары мен жасушалық тынысалу үдерістерінің өзара байланысты орнату
10.1.4.6 - Кребс циклін сипаттау
|
Бөліп шығару
|
Абсорбция және реабсорбция. Зәрдің түзілуі.
|
10.1.5.1 - зәрдің сүзілу (фильтрация) және түзілуі механизмін түсіндіру
|
Су мөлшерін реттеу. Нысана мүшелер. Әсер ету эффектсі. Гипофункция. Гиперфункция
|
10.1.5.2 - су мөлшерін бақылаудағы антидиуретикалық гормонның рөлін түсіндіру
|
Адам денесіндегі қан мен басқа сұйықтықтарды жасанды тазарту. Созылмалы бүйрек жетіспеушілігі. Диализ және бүйрек трансплантациясы.
|
10.1.5.3 - диализ және бүйрек трансплантациясы механизмін түсіндіру
|
3-тоқсан
|
Жасушалық цикл
|
Митоз. Жасушада митоздың әр түрлі кезеңдерінде жүретін үрдістер.
|
10.2.2.1 - митоз фазаларын сипаттау
|
Өсімдіктер мен жануарлардағы гаметогенез. Гаметалар. Гаметогенез кезеңдері. Өсімдіктердегі спорогенез және гаметогенез
|
10.2.2.2 - өсімдіктер мен жануарлардағы гаметалардың қалыптасу ерекшелігін түсіндіру
|
Онкологиялық жаңа түзілулердің пайда болуы. Обыралды жағдайлардың туындауына әсер етуші факторлар
|
10.2.2.3 - жасушалардың бақылауға бағынбайтын бөлінуі нәтижесінде обырдың түзілуін түсіндіру
|
Қартаю. Қартаю үрдісі туралы теориялар.
|
10.2.2.4 - қартаю үдерісін түсіндіру
|
Тұқым қуалаушылық пен өзгергіштік заңдылық
Тары
|
Модификациялық өзгергіштік. Белгілердің өзгеруіндегі вариациялық қатарлар. №3 зертханалық жұмыс «Вариациялық қатар мен қисыққа құрылған модификациялық өзгергіштікті зерттеу».
|
10.2.4.1 - модификациялық өзгергіштіктің заңдылықтарын зерттеу
|
Белгілердің тұқымқуалауындағы цитологиялық негіздер. Дигибридті будандастыру кезіндегі хромосомалардың тәуелсіз ажырауы. Жыныспен тіркесіп тұқым қуалау. Көптік аллельділік. Есептер шығару
|
10.2.4.2 - дигибридті будандастыру; жыныспен тіркескен тұқым қуалау мен көп аллельділіктің цитологиялық негіздерін есептер шығаруда қолдану
|
Тұқымқуалаушылықтың хромосомалық теориясы. Кроссинговер нәтижесінде белгілердің тұқымқуалау заңдылықтарының бұзылуы
|
10.2.4.3 - кроссинговер нәтижесінде белгілердің тұқымқуалау заңдылықтарының бұзылуын түсіндіру
|
Аллельді және аллельді емес ген-дердің өзара әрекеттесуі. Эпистаз. Комплиментарлық. Полимерия
|
10.2.4.4 - аллельді және аллельді емес гендердің өзара әрекеттесуін салыстыру
|
Хуго де Фриздің мутация теориясы. Кенеттен және индуцияланған мутация. Модельдеу «Адам хромосомасы жиынтығынан кариограмм құру. Геномдық мутацияны оқып білу»
|
10.2.4.5 - Хуго де Фриздің мутация теориясын, мутагенез себептер, мутагенез себептерін және мутация түрлерін зерттеу
|
Хромосомалар санының ауытқуымен байланысты адамның хромосомдық аурулары.
|
10.2.4.6 - хромосомалар санының ауытқуымен байланысты адамның хромосомдық ауруларын сипаттау
|
Эволюциялық даму. Селекция негіздері.
Тірі ағзалардың көптүрлілігі
|
Тұқымқуалайтын өзгергіштік пен эволюция арасындағы өзара байланыс. Комбинативтік өзгергіштік, мутациялар. Табиғи сұрыпталу. Тіршілік үшін күрес. Гендер дрейфі. Популяциялық толқындар
|
10.2.6.1 - тұқымқуалайтын өзгергіштік пен эволюция арасындағы өзара байланысты түсіндіру;
10.2.6.2 - эволюция үдерісіне әсер ететін факторларды талдау
|
Эволюцияның дәлелдемелері.
|
10.2.6.3 - эволюцияның дәлелдемелерін талдау
|
Жер бетінде тіршіліктің қалыптасу кезеңдері
|
10.1.1.1 - Жер бетінде тіршіліктің қалыптасу кезеңдерін және сызбаларын сипаттау
|
Филогенетикалық шежіре ағашы. Кладограммалар. Түсінік «Соңғы әмбебап жалпы ата тек». Модельдеу «Кладограмма құру». Филогенетикалық картаның әр түрлі формалары. Кладограммалар мен филогенетикалық ағаштардың айырмашылығы. Кладограммалар мен филогенетикалық ағаштардың эволюциялық маңызы.
|
10.1.1.2 - филогенетикалық карталарды (кладограммалар мен филогенетикалық ағаштарды) құру және түсіндіріп беру
10.1.1.3 әр алуан филогенетикалық карталар-дың (кладограммалар мен филогенетикалық ағаштар) принциптерін салыстыру
|
Түр түзілудің тәсілдері. Түр түзілудің механизмі. Түр түзілудің оқшаулаушы механизмі. Түртүзілудегі репродуктивті оқшаулану. Полиплоидия және гибридизация
|
10.2.6.4 - түр түзілудің тәсілдерін атау және түр түзілудің негізгі механизмдерін жіктеу
|
Селекция әдістері арқылы ауыл шаруашылық өсімдіктері мен жануарлардың қолтұқымдарын жақсарту тәсілдері. Гибридизация (будандастыру). Полиплоидия. Жасанды мутагенез
|
10.2.5.1 - селекция әдістері арқылы ауыл шаруашылық өсімдіктері мен жануарлардың қолтұқымдарын жақсарту тәсілдердің зерттеу
|
Антропогенез кезеңдері.
|
10.2.6.5 - антропогенездің кезеңдерін атау
|
4-тоқсан
|
Координация және реттеу
|
Жүйке жасушаларының құрылысы. Мембраналық потенциал. Әрекет потенциалы. Нейронның аксон бойымен қозудың берілуі
|
10.1.7.1 - миеленденген нейрон аксонында әрекет потенциалының инициациясы мен трансмиссиясын сипаттау және түсіндіру
|
Рефрактерлық кезең мен оның маңызы. Миелинденген және миелинденбеген нейрондарды салыстыру
|
10.1.7.2 - рефрактерлық кезең мен миелин қабығының маңызын түсіндіру
|
Механорецепторлардың түрлері. Пачини денешігі мысалында рецепторлардың тітіркендіргіштің өзгерісіне жауап беру реакциясы
|
10.1.7.3 - механорецепторлардың тітіркендіргіштің өзгерісіне жауап беруін (Пачини денешігі) сипаттау
|
Қозғалыс
|
Көлденең жолақты бұлшықет ұлпаларының құрылысы. Миофибрилла құрылымы
|
10.1.6.1 - көлденең жолақты бұлшықеттердің құрылымын түсіндіру
|
Жылдам және баяу жиырылатын бұлшықет талшықтарының ортақ қасиеттерін, орналасуы мен құрылысы. Актинге қатысты қаңқа бұлшықет ұлпаларының түрлер
|
10.1.6.2 - жылдам және баяу жиырылатын бұлшықет талшық-тарының ортақ қасиеттерін, орналасуы мен құрылысының байланысын орналастыру
|
Биомедицина және биоинфор
матика
|
Биомеханиканы робототехникада қолдану. Инженерлік биомеханика (экзоқаңқа, робототехника). Медициналық биомеханика (протездеу). Эргометриялық биомеханика(оптимизация). Модельдеу «Жердегі тірі ағзалар қозғалысының биомеханикасын зерттеу»
|
10.4.4.1 - биомеханиканы робототехникада қолданылуын зерттеу
|
Жүректің өткізгіш жүйесі. Жүрек автоматиясының механизмі. Жүректегі қозудың өту жылдамдығы. Жүрек бұлшықеттерінің жиырылғыштығы. Электрокардиография, оның диагностикалық маңызы. Модельдеу « Жүректе өтетін электрлік үрдісті зерттеу»
|
10.4.4.2 - электрокардиограмманы қолдана отырып жүрек автоматиясы механизмін түсіндіру
|
Биотехнология
|
Микроағзаларды өндірісте, ауыл шаруашылығында, медицинада, тұрмыста қолданудың артықшылықтары мен кемшіліктері
|
10.4.3.1 биотехнологияда қолданылатын тірі ағзалардың артықшылықтары мен кемшіліктерін талқылау
|
Полимеразды тізбекті реакцияны қолдану. Полимеразды тізбекті реакцияның таксономия, медицина, криминалистикадағы маңызы
|
10.4.3.2 - полимеразды тізбекті реакцияның таксономияда, медицинада және криминалистикадағы маңызын сипаттау
|
Гендік -инженериялық манипуляциялаудың кезеңдері. Гендік инженерияның маңызы
|
10.4.3.3- гендік-инженериялық манипуляциялаудың кезеңдерін түсіндіру
|
Гендік модификацияланған ағзаларды қолданудың оң және теріс тұстары. Гендік модификацияланған ағзаларды қолданудың этикалық сұрақтары.
|
10.4.3.4 - гендік модификация-ланған ағзаларды қолданудың этикалық сұрақтарын талқылау
|
Бөлімше
|
Тақырыптар
|
Оқыту мақсаттары
|
1-тоқсан
|
Молеку
лярлық биология және биохимия
|
Антиденелердің құрылысы мен құрылымы. Антиген мен антидененің әрекеттесуі
|
11.4.1.1 - антиген мен антидененің әрекеттесуін түсіндіру
|
Фермент пен субстраттың өзара әрекеттесуі. Фишердің теориясы. Ферменттердің иммобилизациясы.
|
11.4.1.2 - фермент-субстрат комплексінің түзілу механизмін түсіндіру
|
Ферменттердің бәсекелес және бәсекелес емес ингибирленуі. Дәрілік препараттар мен ауыр металдар иондарының ферменттердің белсенділігіне әсері.
|
11.4.1.3 - ферменттердің бәсекелес және бәсекелес емес ингибирленуін салыстыру
|
Транскрипция. Премрибонуклеин қышқылы посттранскрипциялық модификациясы.
|
11.4.1.4 - нәруыз биосинтезі үдерісіндегі транскрипция мен трансляцияны сипаттау
|
Генетикалық кодтың қасиеттері: үшөрімділігі, көптігі, әмбебаптығы, бірін-бірі жаппайтындығы
|
11.4.1.5 - генетикалық кодтың қасиеттерін түсіндіру
|
Қоректену
|
Хлоропластың құрылымдық компоненттері және олардың қызметтері. Rf мәні.
№1 зертханалық жұмыс «Әртүрлі өсімдік жасушаларында фотосинтездеуші пигменттердің болуын зерттеу»
|
11.1.2.1 - хлоропласттың құрылымы мен қызметі арасындағы өзара байланысты орнату
|
Фотосинтездің жарық кезеңі. Фотофосфорлану
|
11.1.2.2 - фотосинтездің жарық кезеңінде өтетін үдерістерді түсіндіру
|
Фотосинтездің қараңғы кезеңі. Кальвин циклі
|
11.1.2.3 - фотосинтездің қараңғы кезеңінде өтетін үдерістерді түсіндіру
|
Фотосинтездің жылдамдығына әсер ететін факторлар.
|
11.1.2.4 - фотосинтездің шектеуші факторларын түсіндіру
|
Хемосинтез. Фотосинтез бен хемосинтез үдерістерін салыстыру
|
11.1.2.5 - фотосинтез және хемосинтез үдерістерінің ерекшеліктерін салыстыру
|
Заттардың тасымал
дануы
|
Өсімдіктердегі заттар транслокациясының механизмі
|
11.1.3.1 - өсімдіктердегі заттар транслокациясы механизмін түсіндіру
|
Заттар тасымалдануының симпласттық, апопласттық, вакуолярлық жолдары және олардың маңызы
|
11.1.3.2 - заттар тасымалданудың симпласттық, апопласттық, вакуолярлық жолдарының мәнін түсіндіру
|
Жасуша мембранасы арқылы заттар тасымалдануының типтері
|
11.1.3.3 - жасуша мембранасы арқылы заттар тасымалының әр түрлі типтерінің механизмдерін түсіндіру
|
Мембраналық потенциалды сақтаудағы белсенді тасымалдың ролі
|
11.1.3.4 - мембраналық потенциалды сақтаудағы активті тасымалдың маңызын анықтау
|
2-тоқсан
|
Координация және реттелу
|
Биологиядағы басқару жүйесі. «Басқару жүйесі» ұғымы.
|
11.1.7.1 - биологиядағы басқару жүйесін сипаттау
|
Мембраналық рецепторлар арқылы гормондық сигналдардың берілуі. Инсулин мен эстроген мысалдарында гормондардың нысана-жасушаларға әсер ету механизмі
|
11.1.7.2 - гормондардың әсер ету механизмін түсіндіру
|
Өсіргіш заттар. Ауксин мен гибериллиннің әсері.
|
11.1.7.3 - өсімдіктердің өсуіне стимуляторлардың (өсіргіш заттар) әсер ету механизмін түсіндіру
|
Көбею
|
Гаметогенез. Адам гаметогенезінің сатылары
|
11.2.1.1 - адам гаметогенезінің сызбасын талдау
|
Сперматогенез бен оогенездің айырмашылықтары. Сперматогенез бен оогенезді салыстыру
|
11.2.1.2 - сперматогенез бен оогенездің айырмашылығын түсіндіру
|
Өсу және даму
|
Бағаналы жасушалар ұғымы және олардың қасиеттері Практикада қолданылуы. Этикалық аспектісі
|
11.2.3.1 - бағаналы жасушалардың мамандану үдерісін және олардың практикалық қолданылуын түсіндіру
|
Тұқым
Қуалаушылықпенөзгергіштік
заңдылықтары
|
Дезоксирибонуклеинқышқылыныңкездейсоқ мутациясы. Репликацияның, репарацияның, рекомбинацияның генетикалық үдерістердің қателері
|
11.2.4.1 - мутациялардың дезоксирибонуклеинқышқылы
репарациясы, дезоксирибонуклеин қышқылы рекомбинациясы, дезоксирибонуклеин қышқылы
репликациясы арасындағы байланысын табу
|
«Адам геномы» жобасы. Адамның геномдық ДНҚ-ын секвенирлеу.
|
11.2.4.2 - «Адам геномы» жобасының маңызын талқылау
|
3-тоқсан
|
Жасуша
лық биология
|
Жасушалардың негізгі компоненттерін анықтау. №2 зертханалық жұмыс «Жасушалардың негізгі компоненттерін микрофотографиялар қолданып сипаттау»
|
11.4.2.1 - микрофотография қолданып жасушалардың негізгі компоненттерін анықтау және сипаттау
|
Биотехнология
|
Микробиологиялық зерттеулердің кезеңдері. Микроағзалармен жұмыс жасағандағы дезинфекциялау және стерильдеу әдістері. №3 зертханалық жұмыс «Сүтқышқылды өнімдердің түрлі қоректік ортадағы микрофлорасын зерттеу»
|
11.4.3.1 - микробиологиялық зерттеу кезеңдерін сипаттау және түсіндіру
|
Грамм оң және грамм теріс бактериялар және олардың құрылыс ерекшеліктері.
|
11.4.3.2 -грамм оң және грамм теріс бактерияларды салыстыру
|
«Рекомбинантты дезоксирибонуклеин қышқылы» ұғымы. Рекомбинантты дезоксирибонуклеин қышқылы
алу тәсілдері.
Плазмиданың қасиеттері және олардың генетикалық клондауда қолданылуы. «Клондау» ұғымы
|
11.4.3.3 - рекомбинантты дезоксирибонуклеин қышқылы
алу тәсілдерін түсіндіру
|
Ағзаларды клондау тәсілдері
|
11.4.3.4 - ағзаларды клондау тәсілдерін түсіндіру
|
Ферменттердің медицинада, химияда және өнеркәсіпте қолданылуы
|
11.4.3.5 - ферменттерді медицинада, өнеркәсіпте қолдану мүмкіндігін талқылау
|
Биомеди
цина және биоинформатика
|
Электромагниттік және дыбыс толқындарының адам ағзасына әсер ету ерекшеліктері
|
11.4.4.1 - электромагниттік және дыбыс толқындарының адам ағзасына әсерін түсіндіру
|
Эпигенетика туралы жалпы түсініктер. Адамдағы эпигенетикалық салдарлар.
|
11.4.4.2 - гендердің реттілігін бұзбайтын, гендерді реттеудің механизмін зерттеудегі эпигенетиканың маңызын түсіндіру
|
«Биоинформатика» ұғымы. Биоинформатиканың құралдарын зерттеулерге қолдану.
|
11.4.4.3 - биоинформатиканың ролін сипаттау
|
Экстракорпоральды ұрықтандыру
әдісі және оның маңызы. Экстракорпоральды ұрықтандырудың
этикалық аспектілері
|
11.4.4.4 -экстракорпоральды ұрықтандыру әдісінің маңызын түсіндіру
|
Моноклоналды антиденелердің маңызы. Моноклоналды антиденелер көмегімен ауруларды диагностикалау және емдеу
|
11.4.4.5 - ауруларды диагностикалау және емдеуде моноклоналды антиденелерді қолдануды түсіндіру
|
4-тоқсан
|
Биосфера, экожүйе,
популяция
|
Экологиялық пирамидалар. Трофикалық деңгейлер. Экологиялық жағдайлар мен экологиялық есептер шешу
|
11.3.1.1 - экологиялық пирамида ережесін түсіндіру
|
Түрлердің алуантүрлілігі. Харди - Вайнбергтің генетикалық тепе-теңдік заңы.
|
11.3.1.2 - экожүйенің алуан түрлілігі мен тұрақтылығы арасындағы өзара байланысты орнату
|
Жергілікті экожүйедегі ағзалардың саны мен таралуын анықтауда түрлі статистикалық әдістерді қолдану. №4 зертханалық жұмыс «Талдаудың статистикалық әдістерін қолдану арқылы өз регионы экожүйесінің жағдайын анықтау»
|
11.3.1.3 - өз аймақтың экожүйесін статистикалық талдау әдістерін (Стьюденттің t-критерийі, χ2-критерий) қолданып зерттеу
|
Экология және адам іс-әрекетінің қоршаған ортаға әсері
|
Ғаламдық жылыну: себептері, салдарлары және шешу жолдары. Модельдеу «Климаттың ғаламдық жылынуын компьютерлік модельдеу»
|
11.3.2.1 - мүмкін болатын климаттың жаһандық жылыну салдарын болжау
|
Қазақстанның экологиялық проблемалары және оларды шешу жолдары
|
11.3.2.2 - Қазақстанның экологиялық проблемаларын оқып білу және шешу жолдарын ұсыну.
|
