Жыл сайын Ұбт-да география пәнін таңдайтын оқушылар, осы пәннің



Pdf көрінісі
бет5/32
Дата11.01.2023
өлшемі1.88 Mb.
#468315
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   32
Жыл сайын бт-да география п нін та дайтын о ушылар, осы п нні

Ең ұзын параллель – экватор. 
Ендік экватордан полюстерге дейін 0- 90
0
дейін есептеледі. 
Бойлық 0-дік Гринвич меридианынан батысқа және шығысқа қарай 0-180
0
– қа дейін есептеледі. 
Солтүстік полюс пен оңтүстік полюсті қосатын сызықтар – меридиандар. 
Меридиандардың пішіні жартылай шеңбер болып келеді. 
Меридиандар мен параллель сызықтардың қиылысуынан пайда болған тор 
градустық тор деп аталады. 



Географиялық ендік пен бойлыққа салыстырмалы сипаттама 
 
Сипаттама беру 
Ендік 
Бойлық 
Бағыты 
Батыс-шығыс 
Солтүстік-оңтүстік 
0
0
- дік сызық 
Экватор 
Гринвич (Лондон) 
Ұзындығы, км 
40 000-нан 0-ге дейін 
20 000 км 
1
0
 ұзындығы, км 
111-ден 0- ге дейін 
111 км 
Глобустағы пішіні 
Шеңбер 
Жартылай шеңбер 
 
ҰБТ-да бойлықтар мен ендіктер арқылы жер бетіндегі арақашықтықты 
табуға байланысты есептер жиі кездеседі.
Мысалы, Экватор бойында 15
0
б.б пен 11

ш.б. аралығының жер 
бетіндегі арақашықтығын табу керек. 
Шешу жолы:
1-ші қадам: Экватордың ұзындығы 40 000 км, ол бойлықтар арқылы 360
0
-қа бөлінеді, сол кезде әрбір градус бойлық доғасына 111 км-ден келеді.
2-ші қадам: 15
0
б.б пен 11

ш.б. нүктелерінің градус бойынша 
арақашықтығы 26 градусты құрайды, себебі, екі нүкте нөлдік меридианның екі 
жағында (біреуі 15

батыс бойлықта, екіншісі 11

шығыс бойлықта) орналасқан.
3-ші қадам: 26 градусты 111 км-ге көбейтеміз, сол кезде екі нүктенің жер 
бетіндегі арақашықтығы шығады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   32




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет