Жыл сайын Ұбт-да география пәнін таңдайтын оқушылар, осы пәннің


  §2. Атмосфера қабаты бойынша есептер



жүктеу/скачать 1.88 Mb.
Pdf көрінісі
бет7/32
Дата11.01.2023
өлшемі1.88 Mb.
#468315
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   32
Жыл сайын бт-да география п нін та дайтын о ушылар, осы п нні

6 
§2. Атмосфера қабаты бойынша есептер 
§2.1. Атмосфералық қысымды анықтау 
Ауаның жер бетіне түсірген салмағы атмосфералық қысым деп аталады. 
Ауа жер бетінің әр шаршы см-не 1 кг 33 г салмақ түсіреді. 
Атмосфералық қысымды өлшейтін құрал – барометр деп аталады. 
Қалыпты атмосфералық қысым 760 мм сынап бағанасына (1013 
миллибар) тең. 
Әрбір 10 м-ге көтерілген сайын қысым 1 мм-ге төмендейді. 
Мысал: Теңіз деңгейінде қалыпты атмосфералық қысым 760 мм сынап 
бағанасына тең болса, абсолюттік биіктігі 1200 м болатын тау шыңындағы 
қысымды тап. 
Шешу жолы:  
1-ші қадам: әр 10 м биіктеген сайын, 1 мм-ге қысым төмендесе, 1200 м 
биікке көтерілгенде, қысым 120 мм-ге төмендейді. 
2-ші қадам: 760 мм сынап бағанасынан 120 мм-ді азайтамыз. Сол кезде, 
тау шыңындағы атмосфералық қысым белгілі болады. 
Жауабы: 
Тау шыңында қысым 640 мм сынап бағанасына тең. 
2-мысал: Салыстырмалы биіктігі 2600 м тау шыңында атмосфералық 
қысым 380 мм сынап бағанасына тең. Тау етегіндегі қысымды тап. 
Шешу жолы:
1-ші қадам: Тау шыңынан етегіне қарай 2600 м төмен түскен кезде, қысым 
260 мм-ге (әр 10 м сайын 1 мм-ге) артады.
2-ші қадам: Тау шыңындағы қысым 380 мм, тау етегіне түскенде 260 мм-
ге артса, демек, 380 мм-ге 260 мм-ді қосамыз. Сол кезде, тау етегіндегі қысым 
белгілі болады. 
Жауабы: 
Тау етегіндегі қысым 740 мм сынап бағанасына тең. 

7 
§2.2. Ауа температурасын анықтау 
Күннен келетін энергия, ең алдымен, жердің беткі қабатын жылытады. 
Жердің беткі қабатының жылынуы нәтижесінде, жерге жақын ауа қабаттары 
біртіндеп жылына бастайды. Сол себепті, ауа температурасы жердің беткі 
қабатынан жоғары көтерілген сайын төмендейді.
Әр 100 м биіктікке көтерілгенде, ауа температурасы 0,6 

жүктеу/скачать 1.88 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   32



©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз
    Басты бет