Жұмыс бағдарламасы 6М011700 «Қазақ тілі мен әдебиеті»

(қолы) (аты-жөні)

20_ ж. «_____»____________ №____ Хаттама

ОӘК төрайымы ________________ Жұмабаева З.Е 20_ ж. «_____»___________

(қолы) (аты-жөні)

КЕЛІСІЛГЕН

ҒД директоры ____________ А.Ф.Ельмуратова 20_ ж. «_____»_______

(қолы) (аты-жөні)
Университеттің оқу-әдістемелік кеңесімен мақұлданды

20__ж. «___»______________ №____ Хаттама

Ежелден тарихы тағдырлас, тілі туыс, әдет-ғұрпы мен салт-санасы өзара жақын болып келетін түркі тектес халықтар: ұйғыр, әзербайжан, башқұрт, тәжік, түркімен, қарақалпақ, өзбек, қырғыз, татар әдебиеттерінің өзара байланысын, дәстүр жалғастығын, бір-біріне әсері, шығармаларының идеялық, көркемдік ерекшелігі, дамуы.

• 
  Түркі тілдес халықтар әдебиетінің байланысын анықтауда, ортақ шығармаларының көркемдік ерекшелігін танытуда, ақын-жазушыларының дүниелерін әдеби процесте талдап, таразылауға баулу.
  
• 
  Түркі тектес халықтар әдебиетін терең білгізу;
  
• 
  Шығармашылық байланысын таныту;
  
• 
  Әдебиеттердің даму бағытын;
  
• 
  Түркі халықтары әдебиетін мәтін тұрғысынан оқи білуге;
  
• 
  Ортақ әдеби шығармалардың стилін, көркемдігін тануға;
  
• 
  Түркі әдебиетіндегі дәстүр жалғастығын, байланысын, қайнар бұлағын.
  

• 
  Магистранттарға түркі халықтары әдебиетінің тарихындағы аса үздік туындыларымен таныстыра отырып дәріс беру, олардың бір-бірінің мәдениетіне қосатын, толықтыратын, байытатын үлес салмағының жаңаша мазмұн-мәнін айқындап, орнықты сұранысқа жол сілтеу;
  
• 
  әр халықтың ақын-жазушыларының шығармаларын көркемдік ерекшелігіне қарай даралап зерттеуге баулу;
  
• 
  классикалық туындыларды оқу кезеңінде адамгершілік парасаты, гуманистік-имандылық тағлымына көркемдік-эстетикалық танымына қарай жіктей отырып ,әдеби талдау жасауға үйрету;
  

• 
  Магистранттар бұл курсты оқу барысында жинаған білімдерін алдағы кәсіби қызметінде, ғылыми-зерттеу жұмысында пайдаланады. әр ақын-жазушының шығармаларынан (норматив жоспары бойынша) үзінділерді жатқа оқу, ғылыми талдау жасауға үйрету;
  
• 
  шығарманың жанры мен стиліне, тақырыбы мен сюжетіне, композициясы мен тіл көркемдігіне ерекше назар аудара отырып, ой толқыны мен образдар бедері берілуіне, ақын позициясының тұтастығын танытуда ғылыми пайымдаулар жасауға баулу.
  

қазақ әдебиетінің тарихы;

- шетел әдебиетінің тарихы;

- түркі халықтары әдебиетінің тарихы;

- әдебиет теориясы .

3 Постреквезиттер

- Халықауыз әдебиеті

- Хандық дәуір әдебиеті

- Қазақ әдебиеті

1.Түркі халықтары әдебиетінің тарихына кіріспе.

2. ІУ-ІХ ғ. көне түрік әдебиет ескерткіштері: Күлтегін, Тоныкөк, Білге қаған туралы жырлар, Оғыз-наме, Әбу Насыр әл-Фараби.

3. Х-ХІІ ғ. әдебиет.

4. ХІІІ-ХУІ ғ.ғ. Алтын Орда дәуіріндегі әдебиет.

5. Рабғузи Н., М.Хорезми, Құтыб, Сараи, Әбілғазы, Жалайыри тарихи шығармалары

6. Дулати М.Х. «Тарихи-Рашиди», «Бабыр-наме»

2-тақырып

1.Азербайжан әдебиеті. Азербайжанның ауыз әдебиеті

2. Жазба әдебиетінің қайнар бұлағы

3.Низами Гәнжауи шығармашылығы

4.Вагиф, Мырза Ахундов, С.Вургун, М.Ибрагимов

3-тақырып

1 Башқұрт әдебиеті. Башқұрт халқы туралы жалпы мәлімен

2 Ауыз әдебиеті үлгілері: аңыздар, ертегілер, жырлар, эпостар

3 М.Үмітбаев- ағартушы, әдебиетші

4 Ш.Бабич, Ғ.Ибрагимов, М.Ғассури шығармашылықтары

5 С.Құдаш- башқұрттың ірі қоғам қайраткері /«Салтанат», «Республика жырлайды»/ Мағжан Жұмабаевқа арналған «Жастық шақтың ізімен» атты повесі.

1 Қарақалпақ әдебиеті. Қарақалпақ әдебиетінің ауыз әдебиеті /«Қырық қыз» эпосы/.

2 ХУІІІ ғ. қарақалпақ жазба әдебиеті

3 Жиен жырау Тоғай ұлы «Күйзелген халық» дастанындағы қарақалпақ халқының Хорезмге аууы ахуалы. Қазақ жырауларымен салыстыру.

4 Бердақ Шайыр дастандары /Аманкелді, Шежіре, Ақымақ патша, өлеңдері/.

5 Кеңес дәуіріндегі ақындары: А.Мұсаев, С.Мәжитов, Ж.Аймұрзаев. / «Арал» поэмасы, «Бердақ», «Айгүл-Абат», «Раушан» пьесалары/, Т.Қайыпбергеновтың «Бақытсыздар» романы, «Мұғалімге рахмет» повесі.

6 Қарақалпақ әдебиетінің соңғы жылдарына шолу.

5-тақырып

1 Қырғыз әдебиеті. Қырғыз халқы туралы, ауыз әдебиеті жайлы жалпы түсінік.

«Манас» эпикалық туындысын қазақ батырлар жырларымен салыстыру.

2 Тоғалақ молда, Т.Сатылғанов- қырғыз халық ақыны.

3 ХХ ғ. қырғыз әдебиеті: А. Тоқамбаев, Т.Үмбеталиев, Ж.Бөкенбаев, Т.Сыдықбеков, К.Жантолиев, Ш.Айтматов т.б. шығармашылығына шолу.

4 А.Тоқамбаев-қырғыз халық ақыны.

5 Т.Сыдықбеков-халық жазушысы.

6 Ш.Айтматов-халық жазушысы, қоғам қайраткері./ «Алғашқы ұстаз», «Ақ кеме», «Жан пида», «Боранды бекет» т.б./

1 Өзбек әдебиеті. Өзбек халқы және ауыз әдебиеті туралы пікір. Эпостық мұралары, аңыздары, прозасы, поэзиясы, драматургиясы.

2 Ә.Бируни, Ә.Сино, З.Восифий т.б. белгілі адамдары жайлы мағлұмат.

3 Ұлықбек - әлемдік ғылым мен мәдениетке үлесі.

4 Қ.Бекзад ғазалдары, дастандары.

5 Ә.Науаи шығармашылығы.

6 М.Бабыр шығармашылығы.

7 Өзбектің классикалық әдебиеті: Фурқат, Аваз, Мұқыми, Айбек, Ғ.Гулям,

Х.Ниязи, П.Қадыров шығармашылықтары.

7-тақырып

1 Ұйғыр әдебиеті. Ұйғыр халқының ауыз әдебиеті: эпостары, дастандары, поэмалары, аңыздары.

2 Ұйғыр әдебиетінің Қазақстанда, Қытайда өріс алуы.

3 ХІІІ ғ. М.Хаминнің, Ниязидің, Қасимидің тарихи шығармалары.

4 ХІХ ғ. А.Низари, Гәрбий, Назугум, Назым, Палуан, Шакир.

5 Қазіргі ұйғыр әдебиеті: Х.Абдуллин, З.Сәмеди, И.Бәхтия, И.Саттаров,

М.Хамраев т.б.

8-тақырып

1 Татар әдебиеті. Татар халқының ауыз әдебиеті: эпостық, аңыз, ертегі, дастандары.

2 Татар әдебиетінің туыстас халықтар әдебиетіне ықпалы, өзара байланысы.

3 ХХ ғ. басындағы қазақ әдебиет мен мәдениетіне, баспасөзіне қосқан үлесі.

4 Татар халқы зиялыларының /Гаспринский, Ибрагимов, т.б./ мұсылман ілімін таратушылық еңбегі.

5 Ғ.Тоқай шығармашылығы және Абай. М.Жәлел шығармашылығы және Қ.Аманжолов, Б.Бұлқышев, Ж.Саин, М.Ғабдуллин шығармаларымен салыстыру.

6 1920-40 ж.ж. татар әдебиеті .

7 Қазіргі татар әдебиеті /поэзиясы, прозасы, драматургиясы – 1960-2000 ж./

Түркімен ауыз әдебиетіндегі «Көрұғлы» дастаны. Мақтымқұлының ерлік, елдік, махаббат, табиғат лирикалары. Берді Кербабаевтің «Шешуші қадам» романы.

ІУ-ІХ ғ. көне түрік әдебиет ескерткіштері: Күлтегін, Тоныкөк, Білге қаған туралы жырлар, Оғыз-наме, Әбу Насыр әл-Фараби шығармаларын оқу.

Рабғузидің «Қиссас-ул-әнбия» атты пайғамбарлар тарихы туралы кітабын Құранмен салыстырып оқу.

2 – тақырып

Низамидің «Жеті ару» поэмасындағы Бахрам бейнесін талдау. Жеті ертегінің тәрбиелік мәнін ашу.

Сайфи Құдаштың «Жастық шақтың ізімен» повесін идеялық-көркемдік жағынан талдау. Башқұрт ауыз әдебиеті үлгілерін оқу.

Т.Қайыпбергеновтің «Бақытсыздар» романын, «Мұғалімге рахмет» повесін идеялық – көркемдік тұрғыдан талдау.

Ш.Айтматовтың «Алғашқы ұстаз», «Ақ кеме» повестерін, «Жан пида» романын М.Әуезовтің «Көксерек» әңгімесімен салыстыру, «Боранды бекет» романдарын идеялық – тақырыптық тұрғыда талдау. «Жәмилә» әңгімесіндегі Жәмилә, Сейіт, Данияр бейнелерін ашу. Әңгімені Д.Исабевовтың «Гауһартас» повесімен салыстыру.

Ғафур Ғұламның «Тентек» («Озорник») повесін идеялық – көркемдік тұрғыда талдау және Б.Соқпақбаевтың «Менің атым Қожа» повесімен салыстыру. Абдолла Қаһардың «Шынашақтай шымшық» повесін талдау.

Зия Сәмедидің «Майымхан» романын идеялық – көркемдік тұрғыда талдау. 8- тақырып

Ғабдолла Тоқайдың «Картоп», «Тісі жаман сұлуға», «Ақын» өлеңдерін талдау. «Тісі жаман сұлуға» өлеңін Сұлтанмахмұттың «Сүйген сұлуға» өлеңімен салыстыру.

9- тақырып

Мақтымқұлының «Өкінішпен өтіпсің», «Налу», «Боларсың», «У ішкенге барабар», «Селменен», «Сұрақ - жауап» өлеңдерін талдау.

4.4.1 МӨЖ түрлерінің тізімі

2. 
   Магистранттарға өздігінен оқуға араналған материалдар
   

1. 
   Ш.Айтматовтың «Тавро Кассандры» романын оқу.
   
2. 
   Ш.Айтматовтың әңгімелерін оқу.
   
3. 
   Қарақалпақ елінің «Қырық қыз» дастанын оқу.
   

4. 
   Ш.Айтматовтың «Құс жолы» повесін оқу.
   
5. 
   М.Жәлелдің «Моабит дәптерін» оқу.
   
6. 
   Қырғыздың «Манас» эпосы
   

1. 
   Әлем әдебиетінің тарихы. М: 1972
   
2. 
   Бердібаев Р. Шығыс қазынасы. А: 1970
   
3. 
   Зарубежная литература. М: 1982
   
4. 
   Келімбетов, Қанафин. Түркі халықтары әдебиеті. 10-сынып. А: 1996.
   
5. 
   Қобыланов А. Шетел әдебиетінің тарихыА: 2003
   
6. 
   Краткая литературная энциклопедия. 2-том. 1966
   
7. 
   КСРО халықтары әдебиеті. А., 1976
   
8. 
   Литература Народов СССР. М., 1970
   
9. 
   СССР халықтары әдебиетінің хрестоматиясы. А: 1976 /Құраст: Н.Карбанова/
   

10.Вургун С. Таңдамалы. А: 1959

11.Дербісалин Ә. Жарық жұлдыздар. А: 1993.

12. Құдаш С. Жастық шақтың ізімен. А: 1996

13.Науаи. Таңдамалы шығармалары. А., 1998

14.Низами. М: 1966.

15.Сейітов С. Жақын жағалаулар. Кітап: Туысқандық туғызған. А: 1979.

Мамандықтың жұмыс оқу жоспарынан көшірме

Нысан ПМУ ҰС Н 7.18.3/32

6М020500 «Филология» мамандығыныњ оқу жұмыс жоспарынан көшірме

Пәннің атауы «Қазақ әдебиеті мен түркі халықтар әдебиетінің байланысы»

(мамандық (тардың) толық атауы және шифрі)

Кафедра меңгерушісі ______ _____________ 20__ж. «___» ________