Иллюстративті материалдар: таблицалар, схемалар, слайдтар, презентациялар
Ұсынылатын әдебиеттер тізімі
Негізгі
1. А.Г.Мухаметгалиев, 3.А.Кабаева, Ботаника 1995
2. У.М. Мырзагалиев, Ботаника 2001ж
3. Өсімдіктер өмірі. Т 4-6. М., 1974-1982.
4. Казахстан флорасы. 9-томдық. Алма-Ата, 1956-1966.
Қосымша
1. Жизнь растений. Т4-6. М., 1974-1982.
2. Яковлев Г.П., Челомбитько В.А. Ботаника // Санкт-Петербург, 2003, 647с
3. Васильев А.Е. и др. Ботаника: Анатомия и морфология растений. Учебное пособие. - М.: Просвещение, 1978, 480 с
4. Бавтуто Г.А., Ерей Л.М. Практикум по анатомии и морфологии растений //МинскЮОО «Новое знание», 2002, 464 с.
5. Бавтуто Г.А., Еремин В.М., Жигар М.П. Атлас по анатомии растений //Минск: Ураджай, 2001, 306 с.
Бақылау сұрақтары (кері байланыс)
-
Бүйрек тәрізді және жапырақшалы мүктердің құрлысын салыстырыңыз, ұқсастықтары мен айырмашылықтарын белгілеңіз.
-
Қырықбуындар үшін систематикалық маңызы бар қандай морфологиялық белгілер тән?
-
Қандай өсімдік денелерін фототрофты деп атайды?
-
Қандай өсімдік денелерін автотрофты деп атайды?
-
Таллом дегеніміз не, ол қандай өсімдіктерге тән?
-
Мүктер өсімдіктің қай топтпрына жатады?
-
Мүктер қандай бөлімдерден тұрады?
-
Маршанцийдың көбеюі немен байланысты?
-
Бүйрек тәрізді мүктердің өкілдерін атаңыз.
-
Жапырақшалы мүктердің өкілдерін атаңыз.
-
Даму кезінде қандай өсімдіктердің гаметофиті басым болады?
-
Қандай өсімдіктерде нағыз тамырлар бар.
-
Плаунтәрізділер қай жерлерде мекендейді?
-
Плаунтәрізділердің жанысты және жыныссыз көбеюін айтып беріңіз.
-
Плаунтәрізділердің маңызы неде?
Тақырыбы №11: Жоғары сатыдағы өсімдіктер. Қырықбуын тәрізділер және папоротник тәрізділер бөлімдері.
Мақсаты: Құрылысының ерекшеліктерімен және өмір сүру ерекшеліктерімен, сонымен қатар жоғары сатылы өсімдіктер топтарының жіктелу принциптерімен таныстыру.
Дәріс тезисі:
Қырықбуындылар, және папоротниктәрізділердің сипаттамасы, аталық усасыр, далалық қырықбуын, түйреуіш тәрізді папоротникті мысалға ала отырып. Морфологиялық және анатомиялық белгілері. Қырықбуындылар бөлімінің мекендеу орыны. Ерекшеліктері. Негізгі өкілдері. Шаруашылықта маңызы.
Ұрпақтың кезектесуі және ядролық фазаның ауысуы. Әртүрлі споралы селангинелла. Жыныстық ұрпақтың редукциясы.
Қырықжапырақтәрізділер (папоротниктәрізділер) қазіргі кезде мекендеу орыны. Олардың ерекшеліктері. Шаруашылықтағы пайдасы.
Иллюстративті материалдар: таблицалар, схемалар, слайдтар, презентациялар
Ұсынылатын әдебиеттер тізімі
Негізгі
1. А.Г.Мухаметгалиев, 3.А.Кабаева, Ботаника 1995.
2. У.М. Мырзагалиев, Ботаника 2001.
3. Өсімдіктер өмірі. Т 4-6. М., 1974-1982.
4. Казахстан флорасы. 9-томдық. Алма-Ата, 1956-1966.
Қосымша
1. Жизнь растений. Т4-6. М., 1974-1982.
2. Яковлев Г.П., Челомбитько В.А. Ботаника // Санкт-Петербург, 2003, 647с.
3. Васильев А.Е. и др. Ботаника: Анатомия и морфология растений. Учебное пособие. - М.: Просвещение, 1978, 480 с.
4. Бавтуто Г.А., Ерей Л.М. Практикум по анатомии и морфологии растений //МинскЮОО «Новое знание», 2002, 464 с.
5. Бавтуто Г.А., Еремин В.М., Жигар М.П. Атлас по анатомии растений //Минск: Ураджай, 2001, 306 с.
Бақылау сұрақтары (кері байланыс)
-
Қырықбуындылар бөлімінің өкілдерін атаңыз?
-
Олардың ерекшеліктері қандай?
-
Шаруашылықтағы маңызы.
-
Папоротниктәрізділердің мекнедеу орыны.
-
Папоротниктәрізділердің ерекшеліктері.
Тақырыбы №12: Тұқымдық өсімдіктер: жалаң тұқымдылар мен қабықты тұқымдылар.
Мақсаты: Құрылысының ерекшеліктерімен және өмір сүру ерекшеліктерімен, сонымен қатар жоғары сатылы өсімдіктер топтарының жіктелу принциптерімен таныстыру.
Дәріс тезисі:
Тұқымды өсімдіктердің ерекшеліктері. Спора мен тұқымның айырмашылығы. Тұқымды өсімдіктердің тұрлері.
Ашық тұқымдылар бөлімі. Ерекшеліктері. Көбеюі. Өкілдері. Қарағайдың тіршілігі. Кәдімгі аршаның тіршілік ету ерекшелігі. Маңызы.
Жабықтұқымды өсімдіктер бөлімі. Гүлді өсімдіктер. Ерекшеліктері. Маңызы. Классификациясы. Қосжарнақтылар мен даражарнақтыларға салыстырмалы сипаттама жазу. Қосжарнақты класына жататын негізгі тұқымдастар. Кейбір өсімдіктердің отандары.
Иллюстративті материалдар: таблицалар, схемалар, слайдтар, презентациялар
Ұсынылатын әдебиеттер тізімі
Негізгі
1. А.Г.Мухаметгалиев, 3.А.Кабаева, Ботаника 1995
2. У.М. Мырзагалиев, Ботаника 2001ж
3. Өсімдіктер өмірі. Т 4-6. М., 1974-1982.
4. Казахстан флорасы. 9-томдық. Алма-Ата, 1956-1966.
Қосымша
1. Жизнь растений. Т4-6. М., 1974-1982.
2. Яковлев Г.П., Челомбитько В.А. Ботаника // Санкт-Петербург, 2003, 647с
3. Васильев А.Е. и др. Ботаника: Анатомия и морфология растений. Учебное пособие. - М.: Просвещение, 1978, 480 с
4. Бавтуто Г.А., Ерей Л.М. Практикум по анатомии и морфологии растений //МинскЮОО «Новое знание», 2002, 464 с.
5. Бавтуто Г.А., Еремин В.М., Жигар М.П. Атлас по анатомии растений //Минск: Ураджай, 2001, 306 с.
Бақылау сұрақтары (кері байланыс)
-
Тұқымды өсімдіктердің ең басты ерекшелігі қандай?
-
Спора мен тұқымның айырмашылығы неде?
-
Тұқымды өсімдіктердің маңызды қандай 2 түрін білесіз?
-
Ашықтұқымдылар ерекшелігі?
-
Ашықтұқымдылар өкілдерін атаңыз.
-
Ашықтұқымдастардың маңызын атап өтіңіз.
-
Жабықтұқымды өсімдіктер бөлімінің ерекшеліктері қандай?
-
Жабықтұқымды өсімдіктер бөлімінің маңызы қандай?
-
Жабықтұқымды өсімдіктер классификациясы, қанша класқа бөлінеді?
-
Қосжарнақтылар мен даражарнақтыларға салыстырмалы сипаттама беріңіз?
-
Қосжарнақтылар класына жататын негізгі тұқымдастарды атаңыз?
Тақырыбы №13: Жабық тұқымдылар бөлімі. Гүл құрылымының жалпы сипаттамасы.
Мақсаты: Құрылысының ерекшеліктерімен және өмір сүру ерекшеліктерімен, сонымен қатар жоғары сатылы өсімдіктер топтарының жіктелу принциптерімен таныстыру.
Дәріс тезисі:
Жабық тұқымдылар бөлімі. Жалпы сипаттамасы. Гүлдің құрылымы. Гүлдің бөліктері, формуласы, диаграммасы. Гүл бөліктерінің сипаттамасы. Микро- және мегаспорогенез. Тозаңның қалыптасуы және өсуі. Тұқымбүршіктің түзілуі және тұқымның дамуы. Қос ұрықтану. Жемістер мен тұқымдар. Тұқымдардың типтері. Жемістердің жіктелуі мен эволюциясы. Гүлдердің жіктелуіндегі прогрессивтік және жабайы белгілер. Кластарға бөлу: біржарнақтылар мен қосжарнақтылар. Гүл сағағы, гүл табаны, тостағанша, күлте жапырақшалар. Гүлсерік. Гүлдің атқаратын қызметі.Сабақтан және жапырақтан пайда болған гүлдер. Жыныс мүшелеріне қарай гүлдердің жіктелуі.
Бірүйлік және екіүйлік өсімдіктер. Қосарланған және қарапайым гүлсерігінің типтері. Қосарланған және қарапайым гүлсерігінің айырмашылығы.
Аталықтың құрлысы. Андроцейлердің, гинецейдің типтері. Көбею. Тозаңдану түрлері. Ұрықтану. Қосарланып ұрықтану. Тұқымның түрлері.
Актиноморфты және зигоморфты күлтежапырақшалардың негізгі типтері. Асциметриялы күлтежапырақшалар.Қосарланып ұрықтану. Тұқымбүршігінің құрлысы. Гүл құрлысының формуласы және диаграммасы.
Иллюстративті материалдар: таблицалар, схемалар, слайдтар
Ұсынылатын әдебиеттер тізімі
Негізгі
1. А.Г.Мухаметгалиев, 3.А.Кабаева, Ботаника 1995
2. У.М. Мырзагалиев, Ботаника 2001ж
3. Өсімдіктер өмірі. Т 4-6. М., 1974-1982.
4. Казахстан флорасы. 9-томдық. Алма-Ата, 1956-1966.
Қосымша
1. Жизнь растений. Т4-6. М., 1974-1982.
2. Яковлев Г.П., Челомбитько В.А. Ботаника // Санкт-Петербург, 2003, 647с
3. Васильев А.Е. и др. Ботаника: Анатомия и морфология растений. Учебное пособие. - М.: Просвещение, 1978, 480 с
4. Бавтуто Г.А., Ерей Л.М. Практикум по анатомии и морфологии растений //МинскЮОО «Новое знание», 2002, 464 с.
5. Бавтуто Г.А., Еремин В.М., Жигар М.П. Атлас по анатомии растений //Минск: Ураджай, 2001, 306 с.
Бақылау сұрақтары (кері байланыс)
-
Жабықтұқымды өсімдіктер бөлімінің ерекшеліктері қандай?
-
Жабықтұқымды өсімдіктер бөлімінің маңызы қандай?
-
Жабықтұқымды өсімдіктер классификациясы, қанша класқа бөлінеді?
-
Қосжарнақтылар мен даражарнақтыларға салыстырмалы сипаттама беріңіз?
-
Қосжарнақтылар класына жататын негізгі тұқымдастарды атаңыз?
-
Гүл құрылысы қандай?
-
Гүл сағағы, гүл табаны дегеніміз не?
-
Тостағанша, күлте, гүлсерік, аталық, аналық дегеніміз не?
-
Қосжынысты және дара жынысты гүлдердің сипаттамасы.
-
Қосжарнақтылардың өсімдіктердің отандары.
Тақырыбы №14: Гүл шоғырларының жіктелуі.
Мақсаты: Құрлысы және өмірсүру жағдайымен танысу, сонымен қатар жоғары сатылы гүлді өсімдіктердің маңызды топтарының жіктелу принципімен танысу.
Дәріс тезисі:
Гүл бөлігі, формуласы және диаграммасы. Гүл бөлігінің сипаты. Микро- және мегаспорогенез. Тозаңдардың түзілуі және өсуі. Тұқым бүрінің түзілуі және жетілуі. Қосарланған ұрықтану. Жемісі және тұқымы. Тұқым түрлері.
Гүлділердің жіктелуіндегі прогрессивті және қолайлы белгілері. Класқа бөліну: даражарнақтылар және қосжарнақтылар.
Магнолия, лавр, сарғалдақтар және бөріқарақаттар тұқымдастарының морфологиялық және анатомиялық сипаттамасы. Даражарнақтылар құрлысының қолайлы белгілері.
Раушангүділер, Бұршақтұқымдастар, Шатыршагүлділер қатарының сипаттамасы. Вегетативті және генеративті мүшелерінің морфологиясы, құрылым ерекшеліктері және итмұрын, алма, өрік, көкнәр, крестгүлділер, шатыршагүлділер тұқымдасының биологиялық ерекшеліктері. Негізгі өкілдерінің қолданылуы.
Қосарланған жапырақты және Бірқабатты қатарлардың сипаттамасы.
Алқалылар, ерінгүлділер, үйеңкі, шамшат, аққайың, кәмшат тұқымдастарының вегетативті және генеративті мүшелерінің морфологиясы. Негізгі өкілдерінің қолданылуы.
Астрагүлділер, Сыпыртқытәрізділер, Лалагүлділер қатарының сипаттамасы. Астрагүлділер, сыпыртқытәрізділер, лалагүлділер, ирис тұқымдастарының вегетативті және генеративті мүшелерінің морфологиясы.
Сыпыртқытәрізділер, лалагүлділердің аномофиллиясына және энтомофиллиясына байланысты құрылым ерекшеліктері. Негізгі өкілдерінің қолданылуы.
Иллюстративті материалдар: таблицалар, схемалар, слайдтар
Ұсынылатын әдебиеттер тізімі
Негізгі
1. А.Г.Мухаметгалиев, 3.А.Кабаева, Ботаника 1995
2. У.М. Мырзагалиев, Ботаника 2001ж
3. Өсімдіктер өмірі. Т 4-6. М., 1974-1982.
4. Казахстан флорасы. 9-томдық. Алма-Ата, 1956-1966.
Қосымша
1. Жизнь растений. Т4-6. М., 1974-1982.
2. Яковлев Г.П., Челомбитько В.А. Ботаника // Санкт-Петербург, 2003, 647с
3. Васильев А.Е. и др. Ботаника: Анатомия и морфология растений. Учебное пособие. - М.: Просвещение, 1978, 480 с
4. Бавтуто Г.А., Ерей Л.М. Практикум по анатомии и морфологии растений //МинскЮОО «Новое знание», 2002, 464 с.
5. Бавтуто Г.А., Еремин В.М., Жигар М.П. Атлас по анатомии растений //Минск: Ураджай, 2001, 306 с.
Бақылау сұрақтары (кері байланыс)
-
Даражарнақтылардың қосжарнақтылардан негізгі айырмашылық белгілерін көрсетіңіз
-
Раушангүлділер тұқымдасының көлемі, оның таралуы. Әртүрлі тұқымдастардың бір-бірінен ерекшеленетін белгілерін көрсетіңіз.
-
Бұршақ тұқымдастар мен шатыршагүлділер тұқымдасының жемісі мен гүлдерінің құрылымының негізгі ерекшеліктері.
-
Крестгүлділер тұқымдасының гүлдері, жемісі және тұқымының құрылым ерекшеліктері.
-
Қазақстанда крестгүлділер тұқымдасының сирек кездесетін қандай түрлерін білесіз?
-
Шамшат тұқымдастар гүлдерінің ерекшеліктері. Шамшат тұқымдастардың систематикалық белгілері.
-
Қоңыраубас тұқымдасының жемісі мен гүлдерінің құрылым ерекшеліктері.
-
Кәмшат тұқымдастарын табиғатта қорғау
-
Қарастырылған тұқымдастың медицинадағы маңызы.
-
Өсімдіктердің генеративтік органдары. Қызметі, өсімдіктің өмір сүруін қамтамасыз етудегі маңызы.
Тақырыбы №15: Ұрықтану. Жемістер мен тұқымдардың жіктелуі. Гүлді өсімдіктердің систематикасының негіздері.
Мақсаты: Ұрықтану, жемістер мен тұқымдардың жіктелуімен танысу. Гүлді өсімдіктердің пайда болуы, сонымен қатар жоғары сатылы гүлді өсімдіктердің маңызды топтарының жіктелу принципімен танысу.
Дәріс тезисі:
Өсу туралы түсінік. Өсудің жалпы заңдылықтары. Өсудің үш фазасы. Өсу қозғалыстары. Фитогармондар. Даму туралы түсінік. Дамудың екі кезеңі. Ұзақ және қысқа күн өсімдіктері және нейтральды өсімдіктер. Өсімдіктердің өмір сүру формалары. Тозаңдану. Тұқым. Ұрық. Эндосперм. Тұқымның тыныштық кезеңі. Жемістер. Жіктелуі.
Гүлділердің жіктелуіндегі прогрессивті және қолайлы белгілері. Класқа бөліну: даражарнақтылар және қосжарнақтылар.
Магнолия, лавр, сарғалдақтар және бөріқарақаттар тұқымдастарының морфологиялық және анатомиялық сипаттамасы. Даражарнақтылар құрлысының қолайлы белгілері. Раушангүділер, Бұршақтұқымдастар, Шатыршагүлділер қатарының сипаттамасы. Вегетативті және генеративті мүшелерінің морфологиясы, құрылым ерекшеліктері және итмұрын, алма, өрік, көкнәр, крестгүлділер, шатыршагүлділер тұқымдасының биологиялық ерекшеліктері. Негізгі өкілдерінің қолданылуы.
Қосарланған жапырақты және Бірқабатты қатарлардың сипаттамасы. Алқалылар, ерінгүлділер, үйеңкі, шамшат, аққайың, кәмшат тұқымдастарының вегетативті және генеративті мүшелерінің морфологиясы. Негізгі өкілдерінің қолданылуы.
Иллюстративті материалдар: таблицалар, схемалар, слайдтар
Ұсынылатын әдебиеттер тізімі
Негізгі
1. А.Г.Мухаметгалиев, 3.А.Кабаева, Ботаника 1995
2. У.М. Мырзагалиев, Ботаника 2001ж
3. Өсімдіктер өмірі. Т 4-6. М., 1974-1982.
4. Казахстан флорасы. 9-томдық. Алма-Ата, 1956-1966.
Қосымша
1. Жизнь растений. Т4-6. М., 1974-1982.
2. Яковлев Г.П., Челомбитько В.А. Ботаника // Санкт-Петербург, 2003, 647с
3. Васильев А.Е. и др. Ботаника: Анатомия и морфология растений. Учебное пособие. - М.: Просвещение, 1978, 480 с
4. Бавтуто Г.А., Ерей Л.М. Практикум по анатомии и морфологии растений //МинскЮОО «Новое знание», 2002, 464 с.
5. Бавтуто Г.А., Еремин В.М., Жигар М.П. Атлас по анатомии растений //Минск: Ураджай, 2001, 306 с.
Бақылау сұрақтары (кері байланыс)
-
Ұрықтану дегеніміз не?
-
Тозаңдану дегеніміз не?
-
Тозаңдану неше түрге бөлінеді?
-
Тұқым дегеніміз не?
-
Тұқым құрылысына қарай қаншаға бөлінеді?
-
Тұқым қабығы дегеніміз не?
-
Гүлді өсімдіктердің жыныстық көбеюінің схемасы қандай?
-
Тұқымның тыныштық кезеңі дегеніміз не?
-
Жеміс дегеніміз не?
-
Жемістер қанша топқа бөлінеді?
Мамандығы: «5В110300» – Фармация
Модуль: «Фармацевт-фармакогност»
Тәжірибелік сабаққа арналған әдістемелік нұсқаулар
Курс – 1
Пәні: Ботаника
2012 жыл
Әдістемелік нұсқаулар фармацевт-фармакогност модуль отырысында талқыланды және бекітілді «____» _______ 2012 ж, хаттама № ____
Модуль жетекшісі, доцент ____________________ Саякова Г.М.
Тақырып №1: Ботаникалық объектілердің микроскопиясы.
Мақсаты: Микроскоппен жұмыс істеу заңдылықтары және негізгі ережелерімен танысу. Өсімдік жасушасын және оның негізгі бөліктерін қарастыру
Оқытудың міндеті:
-
Микоскопты қолдануды және оның бөліктерінің қызметін үйрету
-
Микроскоппен жұмыс істеу ережелерін үйрету
-
Уақытша препараттардың дайындалу техникасын үйрету
Тақырыптың негізгі сұрақтары
-
Микроскоптың бөліктері және олардың қызметі
-
Уақытша препараттарды дұрыс дайындау техникасы
-
Паренхималы және прозенхималы жасушалар
Оқыту және үйрету әдістері (жұптасып жұмыс істеу, зертханалық жұмыстар, тәжірибелік дағдыларды меңгеру, микроскоппен жұмыс жасап үйрену т.б.)
Қолданылатын әдебиеттер
Негізгі
1. А.Г.Мухаметгалиев, 3.А.Кабаева, Ботаника 1995
2. У.М. Мырзагалиев, Ботаника 2001ж
Қосымша
1. Яковлев Г.П., Челомбитько В.А. Ботаника // Санкт-Петербург, 2003г.
2. П.М. Жуковский Ботаника – Высшая школа, 1990г
3. В.Г.Хржановский, Курс общей ботаники М., 1982г
Бақылау ( тестілер)
Тестілер:
1. Протопласт туындыларына не жатады
-
Сферосома
-
Вакуоль
-
Лизосома
-
Тонопласт
-
Плазмолемма
2.Жасушаның қай органоидында ішкі мембраналардың қай органойдында ішкі мембраналардың дамыған жүйесі бар
-
Ядро
-
Рибосомалар
-
Диктиосомалар
-
Митохондрияларо
-
Эндоплазматикалық жүйе
3. Жасушаны қай ғылым зерттейді?
-
Гистология
-
Морфология
-
Цитология
-
Мембранология
-
Систематика
4. Лизосомалар қандай қызмет атқарады?
-
Жасуша құрлысын және олардың өзара әсерін байланыстырады
-
Тасымалданатын заттарды бір жасушадан екіншісіне қабылдайды
-
Жасуша ішілік қорытылу
-
Органикалық қосылыстарды тотықтырады
-
Зат алмасуды реттейді
5. Жасуша протопластына не жатады ?
-
Қабықша
-
гиалоплазма
-
кристалдар
-
вакуоль
-
крахмал дәндері
6. Қай органоидтың мембрана қабықшасында тесіктер болады?
-
Митохондрияда
-
Пластидтерде
-
Диктиосомаларда
-
Лизосомаларда
-
Ядрода
№1 жұмыс. (жұптасып жұмыс істеу).
Микроскоптың құрылысын зерттеу.
-
Микоскоп құрылысының схемасы
Бөліктері:
-оптикалық
-механикалық
1) Кіші үлкейтудің объективтері 8х және
улкен үлкейтудің объективтері 40х
2) Окулярлар (7х, 15х, 20х)
3) Айна
4) Конденсор
5) Тірегіш (штативтің негізі)
6) Тубус (көретін түтік)
7) Тубустың құрамы (штатив)
8) Зат үстелі
9) Револьвер басы, объективтермен
10) Макрометрикалық винт
11) Микрометрикалық винт
№2 жұмыс. Микроскоппен жұмыс істеу ережелерін үйрену
-
Микроскопты орнату. Микроскопты үстелдің оң және сол жақ бұрышына орнатып, препараттарды дайындауға орын қалдыру. Жұмыс істеу барысында микроскоптың орнын өзгертпеу.
-
Жарық орнату. Конденсорды шегіне жетпей көтеру .
-
Револьверді кіші үлкейтуге бұру.
-
Объективті заттық үстелден 1-1,5см ара қашықтықта орнату
-
Препаратты микроскоптың кіші үлкейтуімен қарау.
№3 жұмыс. Уақытша препараттарды дайындау техникасын меңгеру.
Пияз қабығынан уақытша препарат дайындау.
1. Заттық шынының ортасына 2-3 тамшы су тамызып пияз қабығын енгізу. Уақытша препараттарда қосылатын сұйықтық су болып табылады. Жабынды әйнекпен объектіні жабады. Бұл үшін жабынды әйнекті су тамшысының шетіне қойып, жайлап түсіреді, яғни ауа көпіршіктері болмас үшін.
Тақырып №2: Өсімдік жасушасының құрылысы
Мақсаты: Жоғарғы меристема, эпидерма және перидерманың негізгі элементтерімен; механикалық тіндердің негізгі түрлерімен (склеренхима, колленхима, және склереидтермен) және ксилема элементтерімен (трахеидтер және түтікшелермен) және флоэмамен (елек тәрізді түтіктермен,серіктес жасушаларымен) танысу.
Оқытудың міндеті:
Негізгі және меристематикалық тіндер. Тіндердің дамуы және құрлысы, жіктелуі.
Түзілгіш тіндер,меристема түрлері, функциясы, өсімдіктерде шоғырлануы.
Механикалық тіндер. Жіктелуі, функциясы, Колленхима, склеренхималар, тасты жасушаларды оқып-білу.
Тақырыптың негізгі сұрақтары
-
Өсімдік тіндері, қызметіне, орналасқан жеріне байланысты олардың жіктелуі
-
Негізгі тіндер, қызметтері, құрылысының ерекшеліктері
-
Меристематикалық тіндер, жіктелуі, қызметі.
Оқыту және үйрету әдістері (жұптасып жұмыс істеу, зертханалық жұмыстар, тәжірибелік дағдыларды меңгеру, микроскоппен жұмыс т.б.)
Қолданылатын әдебиеттер
Негізгі:
1. Мухитдинов Н.М., Бегенов в.Б., Айдосова С.С. Өсімдіктер морфологиясы және анатомиясы. Алматы, 534 б.
2. Әметов Ә.Ә. Ботаника. Алматы, 2001, 279 б.
3. А.Г.Мухаметгалиев, 3.А.Кабаева, Ботаника 1995
4. У.М. Мырзагалиев, Ботаника 2001ж
Қосымша
1. Яковлев Г.П., Челомбитько В.А. Ботаника // Санкт-Петербург, 2003г.
2. П.М. Жуковский Ботаника – Высшая школа, 1990г
3. В.Г.Хржановский, Курс общей ботаники М., 1982г
Бақылау (тестілер)
Тестілер:
Жоғары меристеманың атқаратын қызметі?
-
Ағзаның беріктігін қамтамасыз етеді
-
Қоректік заттарды өткізді
-
Ағзаның негізгі құрамдас бөлігі болып табылады
-
Сабақтың және тамырдың тігінен жоғары өсуін қамтамасыз етеді
-
Буланудан сақтайды
Бүйірлік меристеманың атқаратын қызметі?
-
Ағзаның беріктігін қамтамасыз етеді
-
Сабақтың және тамырдың тігінен жоғары өсуін қамтамасыз етеді
-
Сабақтың және тамырдың өсуін қамтамасыз етеді
-
Ағзаның негізгі құрамдас бөлігі болып табылады
-
Буланудан сақтайды
Жоғары меристема тамырдың қай аймағында орналасқан?
-
Бөліну аймағында
-
Созылу аймағында
-
Чехликтың тамырлы аймағында
-
сіңу аймағында
-
Өткізу аймағында
Қандай меристема жасушаны ағзаның сыртына және ішіне жинай отырып, жоғары өсуін қамтамасыз етеді?
-
Тамырдың жоғары меристемасы
-
Сабақтың жоғары меристемасы
-
Интеркалярлы бүйірлік меристема
-
Жаралы меристема
Аэренхима қандай тіндерге жатады?
-
Сіңдіруші
-
Негізгі
-
Сыртқы секрецияның бөлінетін тіндері
-
Ішкі секрецияның бөлінетін тіндері
-
Жабынды
Хлорофиллоносты паренхима қандай тіндерге жатады?
-
Сіңдіруші
-
Негізгі
-
Сыртқы секрецияның бөлінетін тіндері
-
Ішкі секрецияның бөлінетін тіндері
-
Жабынды
Қандай тін ауа жинайды?
-
Эпиблема
-
Аэренхима
-
Бездер
-
Безді түктер
-
Идиобластар
Жасушасы прозенхимді тінді көрсет:
-
колленхима
-
склеренхима
-
жоғары меристема
-
склереидтер
-
эпидермис
Қандай тін паренхималы?
-
колленхима
-
либриформ
-
жоғары меристема
-
склереидтер
-
эпидермис
№1 жұмыс
Қызылша жапырағының көлденең қимасынан препарат дайындау және бұрышты колленхиманың құрылысын зерттеу. Препаратты су тамшысында көру. Кіші және үлкен үлкейтулерде жасуша қабырғаларының қалыңдауы байқалады. Егер суды алып тастап хлор-мырыш-йодпен кесіндіге әсер етсе, колленхиманың қабырғалары күлгін түске боялады, себебі целлюлозадан тұрады.
Сурет салу, жасушаның қалыңдалған қабырғасын белгілеу.
№2 жұмыс
Герань сабағының көлденең және тігінен қимасынан препарат дайындау. Склеренхима жасушасын зерттеу.
№3 жұмыс
Алмұрттың піспеген жемісінен препарат дайындау және склереид құрылысын зерттеу
Достарыңызбен бөлісу: |