5. Білім берудің және оқытудың әдістері: жағдайлық есептер.
6. Әдебиет:
Негізгі:
1.Микробиология және вирусология ( жалпы бөлім ): Оқу құралы Ү.Т. Арықбаева,К.Х. Алмағанбетов, Н.М. Бисенова, Н.Б.Рахметова,Г.Д. Асемова, К.Б. Койшебаева, С.К.Бисимбаева,Н.В. Калина /1-ші басылым.(Медициналық және фармацевтикалық мамандықтар бойынша жоғары оқу орындарының студеттеріне арналған оқу құралы)-Астана,2005.
2.Микробиология және вирусология( жеке бөлімі ): Оқу құралы Ү.Т. Арықбаева,К.Х. Алмағанбетов, Н.М. Бисенова, Ә.Ө Байдүйсенова Н.Б.Рахметова,Г.Д. Асемова, К.Б. Койшебаева, С.К.Бисимбаева,Н.В. Калина /1-ші басылым.(Медициналық және фармацевтикалық мамандықтар бойынша жоғары оқу орындарының студеттеріне арналған оқу құралы)-Астана,2006.
3.Жалпы микробиология( оқу-әдістемелік құрал).Микробиология кафедрасының профессорлары Б.А.Рамазанова, А.Л..Котова,Қ.Қ.Құдайбергенұлы, оқытушылар:Б.М.Хандиллаева,Г.Р. Амзеева,Т.С.Бегадилова,А.М.Бармакова, Д.Ж.Батырбаева.Алматы-2006
4.Жеке микробиология ( оқу-әдістемелік құрал). Микробиология кафедрасының профессорлары Б.А.Рамазанова, А.Л..Котова,Қ.Қ.Құдайбергенұлы,доценттер С.Ш.Шакиев,А.А.Стамкулова,Н.Т.Таурбаева, оқытушылар:Б.М.Хандиллаева,Г.Р. Амзеева,Т.С.Бегадилова, А.М.Бармакова, Д.Ж.Батырбаева. Алматы-2006
Қосымша:
-
Микрооргонизмдер морфологиясы (оқу әдістемелік құрал) Б.А.Рамазанова, А.Л.Котова, Қ.Қ.Құдайбергенұлы, Б.М.Хандиллаева, Г.Р.Амзеева. (А.Л.Котованың ред.).-Алматы, 2007
-
Микроорганизмдер физиологиясы. (Оқу әдістемелік құрал) Б.А. Рамазанова, А.Л.Котова, Қ.Қ.Құдайбергенұлы, Б.М.Хандиллаева, Г.Р.Амзеева..-Алматы.,2007
-
Микроорганизмдер экалогиясы. (Оқу әдістемелік құрал) Б.А.Рамазанова, А.Л.Котова, Қ.Қ.Құдайбергенұлы, Б.М.Хандиллаева, Г.Р.Амзеева.-А.,2007
-
Микробтарға қарсы қолданылатын препараттар. (Оқу әдістемелік құрал) .Б.А.Рамазанова, А.Л.Котова, Қ.Қ.Құдайбергенұлы, Г.Р.Амзеева. А.,2007
-
Инфекция туралы ілім. Оқу құралы Б.А.Рамазанова, А.Л.Котова, Қ.Қ.Құдайбергенұлы..-А.,2007
-
Жалпы микробиологиядан лабораториялық сабақтар боиынша оқу-әдістемелік құрал ( А.Л.Котованың ред.). А.,1997.
-
Рамазанова Б.А.., Қ. Құдайбергенұлы, А.Л. Котова және т.б.-Жалпы микробиология. Оқу-әдістемелік құрал.-Алматы. 2008 ж.
-
Рамазанова Б.А.., Құдайбергенұлы Қ. Медициналық микробиология оқулық-Алматы 2010
-
Медицинская микробиология: оқулық /Б.А. Рамазанова (ж.б.); ҚР Білім және ғылым министрлігі.-Алматы: «Print-S», 2011.
-
Жеке бактериология: оқу құралы/ Б.А. Рамазанова (ж.б.).-Алматы: Б.ж., 2010.
-
У.Т. Арықпаева., А.Н. Саржанова., Е.Х. Нуриев. Медициналық микробиология оқу құралы 1-2 том.-Қарағанды 2012.
-
www.google.kz
Электронды ресурстар:
1. Шоқанов Н. Микробиология [Электронды ресурс]: оқулық. – Электрон. Текстовые дан. (24,9 Мб). – Алматы: Арыс баспасы, 2003. -192 эл. опт. диск (CD-ROM).
2. Медицина 3 курс [Электронды ресурс]: курс лекций. – Электрон. текстовые дан. (24,0 Мб). – М: ИД «Равновесие», 2005. -1 эл. опт. диск (CD-ROM).
3. Медицинская микробиолигия АТЛАС – руководство по бактерологии, микологии, протозоологии и вирусологии [Электронды ресурс]: для студ. и врачей/под ред. А.С. Быкова. –М., 2001. -1 эл. опт. диск (CD-ROM).
4. Практикум к лабораторным занятиям по общей микробиологии [Электронды ресурс]: учебно-метод. Пособие / Р.Т. Джанабаев [и др.] –Ш., 2004. -1 эл. опт. диск (CD-ROM).
7. Бақылау (тесттер, есептер.)
Жағдайлық есептер:
-
Н. атты аурудың шағымы. өте күштi бас ауруы, дене температурасы 400С көтерiлген, мұрыннан судың бөлiнуi, құрғақ жөтел, 2 күн ауырған. Алдында қонақта болған, онда тұмаумен ауырған адаммен контактта бірге болған. Қарағанда: мұрынның кілегей қабатының гиперемиясы, тахикардия, өкпе сырылы жоқ. Шамамен ЖРВИ деген диагноз қойылған. Диагностика үшiн риноцитоскопия өткiзген.
-
Балалар клиникасында 1 жастағы балалар арасында, тыныс алу жолдарының төменгi бөлiмдерiнiң залалдануымен (бронхиолиттер, пневмония) тағы да ларингит интоксикация жалған круптың белгiлерiмен белгiлi бiр уақытта дәрiгерге келдi. Иммунофлюоресценттi әдiс арқылы, арнайы сарысулармен, мұрын, жұтқыншақ және қақырықтың шайындысының ВПТ×-1, ВПТ×-2, ВПТ×-3 антигендерi табылады. Лабораториялық және клиникалық диагнозыңызды негiздеңiз. Лабораториялық негiздерiңiздi ескере отырып, емдiк-алдын алу шараларды ұсыныңыз.
-
Қыс мерзiмiнде Ш. қаласының жарты тұрғынының өткiр респираторлы ауру байқалды. Оның негiзгi клиникалық белгiлерi: ауыр құрғақ жөтел, көпшiлiгiнде қызбамен (38-39ºС) сипатталады. Ауырған адамдардың арасында мидың сусіңденуінің нәтижесiнде летальдық жағдайға алып келген. Мұрын жұтқыншақтағы жұғындысынан әртүрлi арнайы сарысулармен иммунофлюоресценттi әдiспен зерттеген кезде: грипп, парагрипп, респираторлы синцитиальды, аденовирустың, А грипiнiң антигендерi табылды. Диагнозды дәлелдеңiз. Осы зерттеу әдiсi нақты диагностикасын қою үшiн емдеу-алдын алу шаралар жүргiзу үшiн жеткiлiктi ме?
-
Жұқпалы аурулар ауруханасының мынадай шағыммен 5 жасар бала түстi. Денесiне бас жағынан бастап, төменге қарай таралған бөртпелердiң пайда болуы және қызба. Анасының айтуы бойынша: Бала бақшаға барғанда, бақшада бір бала жақында қызылшамен ауырған. Эпидемиологиялық мәлiметтер және клиникасын ескере отырып, лабораториялық диагностикасының зерттеу тәсiлдерiн негiздеңiз. Емдiк алдын алу шараларды қолданудағы сiздiң тактикаңыз?
-
Инфекциялық бөлiмшеге денесiнiң барлығын папулездi бөртпелердiң пайда болуымен, температурасының көтерiлуiмен, кейбiреуiнде коньюктивит, фарингит, ринит белгілері бар, яғни клиникалық белгiлерi бiр-бiрiмен өте ұқсас бiр топ бала түстi. Зерттеу барысында әр түрлi сарысу жиындықтарымен иммунофлюоресценттi реакциясына қойғанымызда зақымдалған жасушаларда қызылша антигенi бар екендiгi анықталды. Алынған лабораториялық зерттеудiң нәтижесiн дәлелдеңiз. Сiздiң клиникалық лабораториялық тактикаңыз.
-
Жүктiлiк кезiнде жұқпалы аурумен ауырған әйелдiң құрсағындағы баласын зерттеу кезiнде серологиялық реакция арқылы анасынан да, баласынан да қызамық вирусының IgМ класының антиденесi табылды. Анасы мен құрсақтағы баланың лабораториялық және ретраспективтi диагнозын дәлелдеңiз.
-
Ашық қызыл түстi, папулездi бөртпелердiң пайда болуымен түскен жүктi әйелдiң, интерференция тестi бойынша зерттеуде, зерттелетiн материалдың жасуша дақылына егу жасағанда ЕСНО вирусының цитопатикалық әсерiнiң жоқтығын дәлелдедiк. Жүктi әйелге емдiк алдын алу шараларды табыңыз. Жүктiлiктi сақтайсыз ба әлде үзесiз бе?
Тесттер:
1. Жедел респираторлы вирустар ішіндегі геномы ДНҚ - лы вирус;
-
коронавирус
-
аденовирус
-
ортомиксовирус
-
паромиксовирус
-
морбиливирус
2. В- типті тұмау вирусын ашқан ғалым:
-
Эндрюс
-
Смит
-
Френсис
-
Лейдлоу
-
Эйлор
3.Туа біткен қызамықта нәрестеден зерттеу материалы ретінде ... алынады.
-
зәр, нәжіс
-
көмей кілегейі
-
жатыр кілегейі
-
қан, зәр
-
қан
4.С- типті тұмау вирусын ашқан ғалым:
-
Френсис
-
Кох
-
Тэйлор
-
Мечников
-
Смит
5.А- типті тұмау вирусының геномы:
-
Біржіпшелі фрагменттелмеген ДНҚ
-
Екіжіпшелі шеңберлі ДНҚ
-
Екіжіпшелі шеңберлі ДНҚ
-
Біржіпшелі фрагменттелген негативті РНҚ
-
Біржіпшелі шеңберлі РНҚ
6. Тұмау кезінде дене температурасының көтерілуіне және күшті интоксикацияның пайда болуына себепкер фактор:
-
ыдыраған жасуша өнімдерінің қанға түсуі
-
нейроминидазаның қанға түсуі
-
гемагглютининнің қанға түсуі
-
күшті экотоксиннің бөлінуі
-
энотоксинінің бөлінуі
7.Тұмау кезінде қан тамырларының өткізгіштігінің жоғарылау себебі:
-
вирустың тікелей орталық нерв жүйесіне әсер етуі
-
вирустың эндотели жасушаларын зақымдауы
-
организмнің иммунды жүйесінің әлсіреуі
-
вирустың эпителии жасушаларын зақымдауы
-
қан жасушасы жүйенің әлсіреуі
7.Тұмау тектес қоздырғышының геномы:
-
біржіпшелі фрагменттелген негативті РНҚ
-
екі жіпшелі шеңберлі ДНҚ
-
Біржіпшілі фрагменттелмеген негативті РНҚ
-
екі жіпшелі шеңберлі РНҚ
-
екі жіпшелі тізбектік РНҚ
8. Тұмау вирусын бөліп алу үшін қолданылатын материал:
-
Жұлынның сұйықтығы
-
Зәр
-
Қан
-
Нәжіс
-
Е) Мұрын-жұтқыншақтың сұйықтығы
9. Ауа-тамшылы инфекция тудыратын, беткейлік антиген-гемагглютинині және спецификалық антиген-нейраминидазасы бар қоздырғыш:
-
Құтыру вирусы
-
Коксаки вирусы
-
Полимиелит вирусы
-
Гепатит вирусы
-
Е) Тұмау вирусы
10. ДНҚ-лы вирустардың жалғыз ғана өкілі:
-
ортомиксовирустар
-
ретровирустар
-
аденовирустар
-
рубовирустар
-
парамиксовирустар
№25
1. Тақырыбы: Энтеровирусты инфекциялар. Гепатит вирусы. Жалпы сипаттамасы. Микроорганизмдердің патогенді факторлары. Зертханалық диагноз қою принциптері.
2. Мақсаты: Энтеровирусты инфекциялармен вирусты гепатиттердің вирусологиялық және серологиялық диагностикалау әдістерін меңгеру.
3. Оқыту мақсаты: Энтеровирусты инфекциялармен вирусты гепатиттердің лабораториялық диагностикалау әдістерімен таныстыру.
4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
-
Энтеровирустарға жалпы сипаттама, жіктелуі және таксономиясы.
-
Энтеровирустардың таралуы бойынша ӨІИ глобальды себептері.
-
ӨІИ –ң эпидемиологиялық ерекшеліктері.
-
Поливирустардың морфологиялық және антигендік ерекшеліктері.
-
Полимиелиттің эпидемиологиясының ерекшеліктері, патогенезі және клиникасы.
-
Полимиелиттегі постинфекциялық және поствакциналық иммунитет.
-
Полимиелиттің лабораториялық диагностикасы
-
Полимиелиттің алдын алу үшін қолданатың вакциналалардың артықшылығы мен
кемшілігі. Полимиелиттің емдеуі.
-
Коксаки вирустарының жалпы сипаттамасы.
-
Коксаки вирустарының туғызған аурудың патогенезі және клиникасы және
иммунитеті.
-
ЕСНО вирусының морфологиясы және антигендік ерекшеліктері.
-
ЕСНО вирусы туғызған аурудың патогенезі және клиникасы және иммунитеті.
-
ЕСНО, Коксаки энтеровирусты ауруларының лабораториялық диагностикасы,
емдеуі және алдын алуы.
-
Гепатит А-ң морфологиясы және антигендік ерекшеліктері.
-
Гепатит А-ң эпидемиологиясының, патогенезінің, клиникасының, иммунитетінің
ерекшеліктері.
-
Гепатит А-ң лабораториялық диагностикасы.
-
Гепатит А-ң арнайы алдын алу мен емдеуі.
-
Гепатит В-вирусының классификациясы, морфологиясы, антигендік
ерекшеліктері.
-
Гепатит В-ң эпидемиологиясының, патогенезінің, клиникасының, иммунитетінің
ерекшеліктері.
-
Гепатит В-ң диагностиксындағы лабораториялық зерттеу тәсілі.
-
Гепатит В-ң емдеуі және арнайы алдын алу, вакциналалардың артықшылығы мен
кемшіліктері.
-
Дельтавирустардың морфологиялық және биологиялық ерекшелігі.
-
Дельта гепатитінің лабораториялық диагностикасы.
-
Е және С гепатит вирустарының лабораториялық диагностикасы,
эпидемиологиясы, клиникасының жалпы мінездемесі.
5. Білім берудің және оқытудың әдістері: шағын топтар.
6. Әдебиет:
Негізгі:
1.Микробиология және вирусология ( жалпы бөлім ): Оқу құралы Ү.Т. Арықбаева,К.Х. Алмағанбетов, Н.М. Бисенова, Н.Б.Рахметова,Г.Д. Асемова, К.Б. Койшебаева, С.К.Бисимбаева,Н.В. Калина /1-ші басылым.(Медициналық және фармацевтикалық мамандықтар бойынша жоғары оқу орындарының студеттеріне арналған оқу құралы)-Астана,2005.
2.Микробиология және вирусология( жеке бөлімі ): Оқу құралы Ү.Т. Арықбаева,К.Х. Алмағанбетов, Н.М. Бисенова, Ә.Ө Байдүйсенова Н.Б.Рахметова,Г.Д. Асемова, К.Б. Койшебаева, С.К.Бисимбаева,Н.В. Калина /1-ші басылым.(Медициналық және фармацевтикалық мамандықтар бойынша жоғары оқу орындарының студеттеріне арналған оқу құралы)-Астана,2006.
3.Жалпы микробиология( оқу-әдістемелік құрал).Микробиология кафедрасының профессорлары Б.А.Рамазанова, А.Л..Котова,Қ.Қ.Құдайбергенұлы, оқытушылар:Б.М.Хандиллаева,Г.Р. Амзеева,Т.С.Бегадилова,А.М.Бармакова, Д.Ж.Батырбаева.Алматы-2006
4.Жеке микробиология ( оқу-әдістемелік құрал). Микробиология кафедрасының профессорлары Б.А.Рамазанова, А.Л..Котова,Қ.Қ.Құдайбергенұлы,доценттер С.Ш.Шакиев,А.А.Стамкулова,Н.Т.Таурбаева, оқытушылар:Б.М.Хандиллаева,Г.Р. Амзеева,Т.С.Бегадилова, А.М.Бармакова, Д.Ж.Батырбаева. Алматы-2006
Қосымша:
-
Микрооргонизмдер морфологиясы (оқу әдістемелік құрал) Б.А.Рамазанова, А.Л.Котова, Қ.Қ.Құдайбергенұлы, Б.М.Хандиллаева, Г.Р.Амзеева. (А.Л.Котованың ред.).-Алматы, 2007
-
Микроорганизмдер физиологиясы. (Оқу әдістемелік құрал) Б.А. Рамазанова, А.Л.Котова, Қ.Қ.Құдайбергенұлы, Б.М.Хандиллаева, Г.Р.Амзеева..-Алматы.,2007
-
Микроорганизмдер экалогиясы. (Оқу әдістемелік құрал) Б.А.Рамазанова, А.Л.Котова, Қ.Қ.Құдайбергенұлы, Б.М.Хандиллаева, Г.Р.Амзеева.-А.,2007
-
Микробтарға қарсы қолданылатын препараттар. (Оқу әдістемелік құрал) .Б.А.Рамазанова, А.Л.Котова, Қ.Қ.Құдайбергенұлы, Г.Р.Амзеева. А.,2007
-
Инфекция туралы ілім. Оқу құралы Б.А.Рамазанова, А.Л.Котова, Қ.Қ.Құдайбергенұлы..-А.,2007
-
Жалпы микробиологиядан лабораториялық сабақтар боиынша оқу-әдістемелік құрал ( А.Л.Котованың ред.). А.,1997.
-
Рамазанова Б.А.., Қ. Құдайбергенұлы, А.Л. Котова және т.б.-Жалпы микробиология. Оқу-әдістемелік құрал.-Алматы. 2008 ж.
-
Рамазанова Б.А.., Құдайбергенұлы Қ. Медициналық микробиология оқулық-Алматы 2010
-
Медицинская микробиология: оқулық /Б.А. Рамазанова (ж.б.); ҚР Білім және ғылым министрлігі.-Алматы: «Print-S», 2011.
-
Жеке бактериология: оқу құралы/ Б.А. Рамазанова (ж.б.).-Алматы: Б.ж., 2010.
-
У.Т. Арықпаева., А.Н. Саржанова., Е.Х. Нуриев. Медициналық микробиология оқу құралы 1-2 том.-Қарағанды 2012.
-
www.google.kz
Электронды ресурстар:
1. Шоқанов Н. Микробиология [Электронды ресурс]: оқулық. – Электрон. Текстовые дан. (24,9 Мб). – Алматы: Арыс баспасы, 2003. -192 эл. опт. диск (CD-ROM).
2. Медицина 3 курс [Электронды ресурс]: курс лекций. – Электрон. текстовые дан. (24,0 Мб). – М: ИД «Равновесие», 2005. -1 эл. опт. диск (CD-ROM).
3. Медицинская микробиолигия АТЛАС – руководство по бактерологии, микологии, протозоологии и вирусологии [Электронды ресурс]: для студ. и врачей/под ред. А.С. Быкова. –М., 2001. -1 эл. опт. диск (CD-ROM).
4. Практикум к лабораторным занятиям по общей микробиологии [Электронды ресурс]: учебно-метод. Пособие / Р.Т. Джанабаев [и др.] –Ш., 2004. -1 эл. опт. диск (CD-ROM).
7. Бақылау (тесттер, есептер.)
Жағдайлық есептер:
1. Ауыз-суы тапшы және коммунальды-канализациялық бағыты төмен мекен жайында келесі белгілермен жұқпалы аурудаң өршуі байқалды:
әлсіздік, бас ауруы, тәбеттің төмендеуі, зәрдің түсінің қараюы, нәжістің ағаруы, көздің жанары мен ауыз қуысынын шырышты қабатының сарғаюы, бауырдың ұлғаюы.
Сіздің алғашқы клиникалық диагнозыңыз? Диагноз қою үшін қандай зерттеулер жүргізу керек? Аурудың себебі не?
Лабораториялық зертеулердің нәтижесіңе сүйене отырып, қандай алдын алу препараттарын қолдану керек?
2. 25 жастағы науқас дәрігерге келесі шағымдармен келді: әлсіздік, бас ауруы, тәбеттің төмендеуі, зәрдің түсінің қараюы, нәжістің ағаруы, көздің жанарының сарғаюы. Науқастың мәліметі бойынша 3 ай бұрын пневмониямен ауруханада емделіп шыққан. Қандай ауру туралы ойлауға болады? Зерттеу үшін қандай материал алу керек? Лабораториялық зертеулердің нәтижесіне сүйене отырып, қандай алдын алу препараттарын қолдану керек?
3. Инфекциялық ауруханаға «вирустық гепатит А» деген диагнозбен кішкентай бала келіп түсті. Диагнозды дәлелдеу үшін қандай лабораториялық зерттеулер жүргізу керек? Аурудың ошағында қандай профилактикалық шаралар жүргізу керек?
4. Инфекциялық ауруханаға, бала бақшаға баратын, ішек инфекциясымен, емдейтін дәрігері қойған «полиомиелит» деген диагнозбен, 6 жасар бала келіп түсті. Алдын ала диагнозды клиникалық белгілеріне сүйеніп қойылған. Диагнозды дәлелдеу үшін қандай лабораториялық зерттеулер жүргізу керек? Қандай вирустармен дифференциация жүргізу керек? Лабораториялық зерттеулердің нәтижесіне сүйене отырып, қандай алдын алу препараттарын қолдану керек?
5. Инфекциялық ауруханаға сары аурудың ауыр түрімен науқас келіп түсті. Анамнезінен белгілі болғаны, бір ай бұрын стоматологта емделген, тісін жұлдырған, жарты жылдан бері ешқандай сары аурумен ауырған адамдармен қарым қатынаста болмаған, медициналық манипуляция жүргізілмеген. Канын тексергенде НВsAg анықталған. Сіздің клиникалық диагнозыңыз? Диагноз қою үшін қандай зерттеулер жүргізу керек? Аурудың себебі не? Қандай серологиялық әдістер жүргізіледі?
Лабораториялық зертеулердің нәтижесіне сүйене отырып, қандай алдын алу препараттарын қолдану керек? Сіздің емдеу-профилактикалық шараларыңыз.
Тесттер:
1. Қоздырғышының геномы ДНҚ болып келетін гепатит:
А вирустық гепатиті
С вирустық гепатиті
В вирустық гепатиті
Е вирустық гепатиті
D вирустық гепатиті
2.Онкогендік қасиетке ие гепатит қоздырғышы:
D вирустық гепатиті
А вирустық гепатиті
С вирустық гепатиті
В вирустық гепатиті
Е вирустық гепатиті
3.Қоздырғышы Flaviaviridae әулиетінен тарайтын гепатит:
С вирустық гепатиті
А вирустық гепатиті
В вирустық гепатиті
Двирустық гепатиті
Е вирустық гепатиті
4. Микроорганизмдердiң аттенуация әдiсiн ұсынған ғалым:
Л. Пастер
Д. Заболотный
В. Мечников
Р. Кох
Д. Ивановский
5. Вирион өлшенеді:
-
Микрометрмен.
-
Сантиметрмен.
-
Анптрек
-
Нанометрмен.
-
Миллиметрмен.
6.Вирустық гепатит В-ге диагноз қою үшiн қолданылатын әдiс:
-
Гемаглютинациялық тежеу реакциясымен НВs Аg табу
-
ИФА, РИА реакциясымен антиденелердi табу
-
Кумбс реакциясы
-
Агглютинация реакциясымен антидененi табу
-
Тышқандарға жұқтырып вирусты бөлiп а лу
7. Полиомиелит патогенезiнің дұрыс сипаттамасьн табыныз:
-
Вирустық бiріншi репродукциясы ашы iшектiң және көмей
-
Вирус тоқ iшектiң лимфатикалық тiңдерiнде репродукциялау сақинасының лимфатикалық тiңдерiнде өтедi, қанға таралады.
-
Вирустың бiрiншi репродукциясын тыныс алу жолдары кiлегейiнiң эпителия клеткаларында жүредi, кейiн құлақ манындғы шықшыт бездерiн закымдайды.
-
Вирустың бiрiншi репродукциясы қан жасушаларында өтедi.
-
Вирустың бiрiншi репродукциясы ОЖЖ өтедi.
8. Гепатит С вирусын жұқтыру механизмі:
-
Параэнтеральды
-
Нәжістік –ақуыздық
-
Тұрмыстық қатынаста
-
Трансмиссивті
9. ЖҚТБ вирусы:
-
Реовирустарға жатады
-
Сыртқы қабатында gp 120 бар
-
ДНҚ бар
-
Спиральды симметрия типі бар
-
Жануарларға патогенді
-
968.
10. Гепатит В вирусымен зақымдалғанда зерттейтін материал:
-
Бұлшық еттің тіңдері
-
Жұлынның сұйықтығы
-
Зәр
-
Қан
-
Нәжіс
№26
1. Тақырыбы: Жүйке жүйесінің вирустық ауруларының қоздырғыштары: полиомиелит, құтыру, вирустық кенелік энцефалиттер. Жалпы сипаттамасы. Микроорганизмдердің патогенді факторлары. Зертханалық диагноз қою принциптері.
2. Мақсаты: Адамның иммунодефициті вирусының вирусологиялық және серологиялық диагностикалау әдістерін меңгеру. Герпес пен құтырудың вирусологиялық және серологиялық диагностикасын меңгеру.
3. Оқыту мақсаты: Адамның иммунодефициті вирусының лабораториялық диагностикалау әдістерімен таныстыру. Герпес пен құтырудың лабораториялық диагностикасын үйрету
4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
-
Ретровирустарға жалпы сипаттама, осы әулетке тән ерекшеліктері.
-
Ретровирустардың туысастының сипаттамасы.
-
Адамның иммунодефициті вирусының қысқа ашылу тарихы.
-
Адамның иммунодефициті вирионының құрылымы.
-
Адамның иммунодефициті вирионының дақылдауы, резистенттілігі, патогенді факторлары.
-
ЖҚТБ-ың эпидемиологиясы патогенезі және клиникасы.
-
ЖҚТБ-ың лабораториялық диагностикасы, емдеуі және арнайы алдын алу мәселелері.
-
Герпесвирустары әулетінің жалпы сипаттамасы, олардың әулетасты.
-
Жай герпестің қасиеттері мен эпидемиологиясы.
-
Жай герпестің патогенезі, клиникасы және иммунитеті.
-
Жай герпестің лабораториялық диагностикасы мен алдын алу.
-
Құтыру вирусының таксономиясы, морфологиясы және дақылдық қасиеттері.
-
Құтыру вирусының антигендік құрылымы мен төзімділігігі.
-
Құтыру вирусының эпидемиологиясы.
-
Құтыру ауруының патогенезі, клиникасы,иммунитеті.
-
Құтыру ауруының лабороториялық диагностикасы.
-
Құтыру ауруының арнайы алдын алу мен емі.
5. Білім берудің және оқытудың әдістері: пікірталас.
6. Әдебиет:
Негізгі:
1.Микробиология және вирусология ( жалпы бөлім ): Оқу құралы Ү.Т. Арықбаева,К.Х. Алмағанбетов, Н.М. Бисенова, Н.Б.Рахметова,Г.Д. Асемова, К.Б. Койшебаева, С.К.Бисимбаева,Н.В. Калина /1-ші басылым.(Медициналық және фармацевтикалық мамандықтар бойынша жоғары оқу орындарының студеттеріне арналған оқу құралы)-Астана,2005.
2.Микробиология және вирусология( жеке бөлімі ): Оқу құралы Ү.Т. Арықбаева,К.Х. Алмағанбетов, Н.М. Бисенова, Ә.Ө Байдүйсенова Н.Б.Рахметова,Г.Д. Асемова, К.Б. Койшебаева, С.К.Бисимбаева,Н.В. Калина /1-ші басылым.(Медициналық және фармацевтикалық мамандықтар бойынша жоғары оқу орындарының студеттеріне арналған оқу құралы)-Астана,2006.
3.Жалпы микробиология( оқу-әдістемелік құрал).Микробиология кафедрасының профессорлары Б.А.Рамазанова, А.Л..Котова,Қ.Қ.Құдайбергенұлы, оқытушылар:Б.М.Хандиллаева,Г.Р. Амзеева,Т.С.Бегадилова,А.М.Бармакова, Д.Ж.Батырбаева.Алматы-2006
4.Жеке микробиология ( оқу-әдістемелік құрал). Микробиология кафедрасының профессорлары Б.А.Рамазанова, А.Л..Котова,Қ.Қ.Құдайбергенұлы,доценттер С.Ш.Шакиев,А.А.Стамкулова,Н.Т.Таурбаева, оқытушылар:Б.М.Хандиллаева,Г.Р. Амзеева,Т.С.Бегадилова, А.М.Бармакова, Д.Ж.Батырбаева. Алматы-2006
Қосымша:
-
Микрооргонизмдер морфологиясы (оқу әдістемелік құрал) Б.А.Рамазанова, А.Л.Котова, Қ.Қ.Құдайбергенұлы, Б.М.Хандиллаева, Г.Р.Амзеева. (А.Л.Котованың ред.).-Алматы, 2007
-
Микроорганизмдер физиологиясы. (Оқу әдістемелік құрал) Б.А. Рамазанова, А.Л.Котова, Қ.Қ.Құдайбергенұлы, Б.М.Хандиллаева, Г.Р.Амзеева..-Алматы.,2007
-
Микроорганизмдер экалогиясы. (Оқу әдістемелік құрал) Б.А.Рамазанова, А.Л.Котова, Қ.Қ.Құдайбергенұлы, Б.М.Хандиллаева, Г.Р.Амзеева.-А.,2007
-
Микробтарға қарсы қолданылатын препараттар. (Оқу әдістемелік құрал) .Б.А.Рамазанова, А.Л.Котова, Қ.Қ.Құдайбергенұлы, Г.Р.Амзеева. А.,2007
-
Инфекция туралы ілім. Оқу құралы Б.А.Рамазанова, А.Л.Котова, Қ.Қ.Құдайбергенұлы..-А.,2007
-
Жалпы микробиологиядан лабораториялық сабақтар боиынша оқу-әдістемелік құрал ( А.Л.Котованың ред.). А.,1997.
-
Рамазанова Б.А.., Қ. Құдайбергенұлы, А.Л. Котова және т.б.-Жалпы микробиология. Оқу-әдістемелік құрал.-Алматы. 2008 ж.
-
Рамазанова Б.А.., Құдайбергенұлы Қ. Медициналық микробиология оқулық-Алматы 2010
-
Медицинская микробиология: оқулық /Б.А. Рамазанова (ж.б.); ҚР Білім және ғылым министрлігі.-Алматы: «Print-S», 2011.
-
Жеке бактериология: оқу құралы/ Б.А. Рамазанова (ж.б.).-Алматы: Б.ж., 2010.
-
У.Т. Арықпаева., А.Н. Саржанова., Е.Х. Нуриев. Медициналық микробиология оқу құралы 1-2 том.-Қарағанды 2012.
-
www.google.kz
Электронды ресурстар:
1. Шоқанов Н. Микробиология [Электронды ресурс]: оқулық. – Электрон. Текстовые дан. (24,9 Мб). – Алматы: Арыс баспасы, 2003. -192 эл. опт. диск (CD-ROM).
2. Медицина 3 курс [Электронды ресурс]: курс лекций. – Электрон. текстовые дан. (24,0 Мб). – М: ИД «Равновесие», 2005. -1 эл. опт. диск (CD-ROM).
3. Медицинская микробиолигия АТЛАС – руководство по бактерологии, микологии, протозоологии и вирусологии [Электронды ресурс]: для студ. и врачей/под ред. А.С. Быкова. –М., 2001. -1 эл. опт. диск (CD-ROM).
4. Практикум к лабораторным занятиям по общей микробиологии [Электронды ресурс]: учебно-метод. Пособие / Р.Т. Джанабаев [и др.] –Ш., 2004. -1 эл. опт. диск (CD-ROM).
7. Бақылау (тесттер, есептер және т.б)
Жағдайлық есептер:
Дені сау, жүкгі К. деген әйелдің жоспарлы тексеруде венерологиялық ауруларға, қаннан ИФА жасағанда, ВИЧ-ке антидене оң нәтиже бергені анықталған. Қосымша анализ жүргізіп, оң реактирленуші сары суларды вестернблотинт әдісінің көмегімен тексертеді, жалған оң нәтиже көрсетілгені анықталды. Жүкті әйелдің иммуноферментті әдіс және вестернблотинг әдісінің көмегімен алынған анализдердің нәтижесі.
Республика ауданының бірінде төтенше жағдай жарияланды, ол жерде иттің, мысықтың, түйенің, т.б. жануарларда құтыру ауруы анықталды. Сіздің мақсатыңыз жедел түрде емдеу профилактикалық мекемелерді арнайы биологиялық препараттармен жабдықтау. Бірінші қандай препаратпен жабдықтаймыз? Адамның құтыруымен жарақаттану механизмін ескере отырып антирабикалық вакцинаны қолдануды негіздеңіз (жоспарлық және эпидемиялық көрсеткіштер бойынша). Антирабикалық вакцинаны қолданылғаннан кейінгі асқынуларды ескерілуі керек және емдеу үшін қандай препараттарды қолдануымыз керек?
Тесттер:
1. АИВ қоздырғышының “нысана” жасушалары:
-
Т-эффекторлар
-
В-лимфоциттер
-
Т-киллерлер
-
Т-хелперлер
-
Т-супрессорлар
2. Жасуша ішінде АИВ геномы … көмегімен ДНҚ геномға айналады:
-
липидті қосқабатты мембрананың
-
интегразаның
-
кері транскрипцияның
-
протеазаның
-
РНҚ- аза Н-тың
3. АИВ Т-хелперлердің беткейіндегі СД-4 рецепторын өзінің …белогы арқылы таниды.
-
гликопротеид 41
-
протейн 7
-
гликопртеид 120
-
протейн 9
-
протеин 24
4. АИВ репродукциясында кері транскриптаза вирустық РНҚ-дан … синтездейді.
-
ДНҚ провирусты
-
капсидтік белоктарды
-
ДНҚ минус тізбегін
-
геномдық ДНҚны
-
регуляторлық гендерді
5.АИВ инфекциясындағы иммунодефициттің негізгі себептері:
-
Т-киллерледің жаппай қырылуы
-
иммуноглобулиндердің түзілмеуі
-
интерферонның әсерсіздігі
-
Т-хелпердің жаппай қырылуы
-
эндокринді және жүйке жүйелерінің зақымдануы
6. ЖҚТБ вирусы зақымдайды:
-
Иммунды жүйені
-
Асқазан ішек жолдарын
-
Сілекей бездерін
-
Бұлшық еттерді
-
Е) Жүйке жүйесін
7. ЖҚТБ вирусы:
-
Жануарларға патогенді
-
ДНК бар
-
Спиральді симметрия типі бар
-
Сыртқы қабатында gp 120 бар
-
Е) Реовирустарға жатады
8. Вирионның өлшем бірлігі:
-
Микрометрмен.
-
Сантиметрмен.
-
Анптрек
-
Нанометрмен.
-
Миллиметрмен.
9. Вакцина дайындауға микроорганизмдер штаммдарын алу принциптерін ұсынған ғалымды табыңыз:
-
Р.Кох
-
А.Флеминг
-
Л.Пастер
-
И.Мечников
-
Д.Ивановский
10. АИВ вирусы зақымдайды:
-
Бұлшық еттердi.
-
Иммундық жүйенi
-
Сiлекей бездерiн.
-
Асқазан-iшек жолдарын
-
Жүйке жүйесiн
№27
1. Тақырыбы: Судың санитарлық-микробиологиялық зерттеуі. Судың санитарлық-көрсеткіштік микроорганизмдері. Сынаманы алу, тасымалдау және жалпы микробтар санын, коли-титрын, коли-индексін анықтау үшін лабораториялық зерттеулер жүргізу.
2. Мақсаты: қоршаған ортадағы объектілердегі санитарлық көрсеткіш микроағзаларды анықтау әдістерін меңгеру. Судың санитарлық-бактериологиялық зерттеу әдістерін меңгеру.
3. Оқыту мақсаты: қоршаған ортадағы объектілердегі санитарлық көрсеткіш микроағзаларды анықтау әдістерін үйрету. Судың санитарлық-микробиологиялық зерттеу әдістерін үйрету.
4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
-
Судың санитарлық көрсеткіш микроағзалары.
-
Топырақтың санитарлық көрсеткіш микроағзалары.
-
Ауаның санитарлық көрсеткіш микроағзалары.
-
Қолданатын бұйымдардың санитарлық көрсеткіш микроағзалары.
-
Ас тағамдардың санитарлық көрсеткіш микроағзалары.
-
Судың санитарлық-микробиологиялық бақылауы.
-
Судың санитарлық көрсеткіш микроағзалары.
-
Судағы бактериялардың жалпы санын анықтау.
-
Судың коли-индексін анықтау.
-
Титрлеу әдісі.
-
Мембранды фильтрлеу әдісі.
5. Білім берудің және оқытудың әдістері: пікірталас.
6. Әдебиет:
Негізгі:
1.Микробиология және вирусология ( жалпы бөлім ): Оқу құралы Ү.Т. Арықбаева,К.Х. Алмағанбетов, Н.М. Бисенова, Н.Б.Рахметова,Г.Д. Асемова, К.Б. Койшебаева, С.К.Бисимбаева,Н.В. Калина /1-ші басылым.(Медициналық және фармацевтикалық мамандықтар бойынша жоғары оқу орындарының студеттеріне арналған оқу құралы)-Астана,2005.
2.Микробиология және вирусология( жеке бөлімі ): Оқу құралы Ү.Т. Арықбаева,К.Х. Алмағанбетов, Н.М. Бисенова, Ә.Ө Байдүйсенова Н.Б.Рахметова,Г.Д. Асемова, К.Б. Койшебаева, С.К.Бисимбаева,Н.В. Калина /1-ші басылым.(Медициналық және фармацевтикалық мамандықтар бойынша жоғары оқу орындарының студеттеріне арналған оқу құралы)-Астана,2006.
3.Жалпы микробиология( оқу-әдістемелік құрал).Микробиология кафедрасының профессорлары Б.А.Рамазанова, А.Л..Котова,Қ.Қ.Құдайбергенұлы, оқытушылар:Б.М.Хандиллаева,Г.Р. Амзеева,Т.С.Бегадилова,А.М.Бармакова, Д.Ж.Батырбаева.Алматы-2006
4.Жеке микробиология ( оқу-әдістемелік құрал). Микробиология кафедрасының профессорлары Б.А.Рамазанова, А.Л..Котова,Қ.Қ.Құдайбергенұлы,доценттер С.Ш.Шакиев,А.А.Стамкулова,Н.Т.Таурбаева, оқытушылар:Б.М.Хандиллаева,Г.Р. Амзеева,Т.С.Бегадилова, А.М.Бармакова, Д.Ж.Батырбаева. Алматы-2006
Қосымша:
-
Микрооргонизмдер морфологиясы (оқу әдістемелік құрал) Б.А.Рамазанова, А.Л.Котова, Қ.Қ.Құдайбергенұлы, Б.М.Хандиллаева, Г.Р.Амзеева. (А.Л.Котованың ред.).-Алматы, 2007
-
Микроорганизмдер физиологиясы. (Оқу әдістемелік құрал) Б.А. Рамазанова, А.Л.Котова, Қ.Қ.Құдайбергенұлы, Б.М.Хандиллаева, Г.Р.Амзеева..-Алматы.,2007
-
Микроорганизмдер экалогиясы. (Оқу әдістемелік құрал) Б.А.Рамазанова, А.Л.Котова, Қ.Қ.Құдайбергенұлы, Б.М.Хандиллаева, Г.Р.Амзеева.-А.,2007
-
Микробтарға қарсы қолданылатын препараттар. (Оқу әдістемелік құрал) .Б.А.Рамазанова, А.Л.Котова, Қ.Қ.Құдайбергенұлы, Г.Р.Амзеева. А.,2007
-
Инфекция туралы ілім. Оқу құралы Б.А.Рамазанова, А.Л.Котова, Қ.Қ.Құдайбергенұлы..-А.,2007
-
Жалпы микробиологиядан лабораториялық сабақтар боиынша оқу-әдістемелік құрал ( А.Л.Котованың ред.). А.,1997.
-
Рамазанова Б.А.., Қ. Құдайбергенұлы, А.Л. Котова және т.б.-Жалпы микробиология. Оқу-әдістемелік құрал.-Алматы. 2008 ж.
-
Рамазанова Б.А.., Құдайбергенұлы Қ. Медициналық микробиология оқулық-Алматы 2010
-
Медицинская микробиология: оқулық /Б.А. Рамазанова (ж.б.); ҚР Білім және ғылым министрлігі.-Алматы: «Print-S», 2011.
-
Жеке бактериология: оқу құралы/ Б.А. Рамазанова (ж.б.).-Алматы: Б.ж., 2010.
-
У.Т. Арықпаева., А.Н. Саржанова., Е.Х. Нуриев. Медициналық микробиология оқу құралы 1-2 том.-Қарағанды 2012.
-
www.google.kz
Электронды ресурстар:
1. Шоқанов Н. Микробиология [Электронды ресурс]: оқулық. – Электрон. Текстовые дан. (24,9 Мб). – Алматы: Арыс баспасы, 2003. -192 эл. опт. диск (CD-ROM).
2. Медицина 3 курс [Электронды ресурс]: курс лекций. – Электрон. текстовые дан. (24,0 Мб). – М: ИД «Равновесие», 2005. -1 эл. опт. диск (CD-ROM).
3. Медицинская микробиолигия АТЛАС – руководство по бактерологии, микологии, протозоологии и вирусологии [Электронды ресурс]: для студ. и врачей/под ред. А.С. Быкова. –М., 2001. -1 эл. опт. диск (CD-ROM).
4. Практикум к лабораторным занятиям по общей микробиологии [Электронды ресурс]: учебно-метод. Пособие / Р.Т. Джанабаев [и др.] –Ш., 2004. -1 эл. опт. диск (CD-ROM).
7. Бақылау (тесттер, есептер және т.б)
Жағдайлық есептер:
Сізге ауыз суының бактериологиялық зерттеу нәтижесінің қортындысын алып келді, микробтың жалпы саны 1 мл – 120, коли-индексі – 4. осы көрсеткіштер бойынша қорытынды жасаңыз, қандай шаралар жүргізу керек?
Тесттер:
1. Қоршаған ортаның санитарлық жағдайын тексеретін микробиологияның саласы:
-
Санитарлық микробиология
-
Медициналық микробиология
-
Клиникалық микробиология
-
Өнеркәсіптік микробиология
-
Ветеринарлық микробиология
2. Судың ластану көрсеткішін анықтайтын бактерия:
-
стафилококтар
-
стрептококтар
-
ішек таяқшасы
-
вибриондар
-
бактеройдтар
3. Топырақ пен, әсіресе, судың санитарлы-гигиеналық жағдайын бағалауда шешуші рольді атқаратын бактерия:
-
бифидумбактериялар
-
газды гангрена қоздырғышы
-
ішек таяқшасы
-
энтерококтар
-
стафилакоктар
4. Судың санитарлық көрсеткіші ретінде микроорганизм тудыратын ауру:
-
дизентерия
-
холера
-
лямблиоз
-
эшерихиоз
-
сіреспе
5. Микрофлорасы микроорганизмдердің ауада таралуында үлкен маңызы бар адам организмінің мүшесі:
-
тері қабаты мен бөлінділері
-
зәр-жыныс жолдарының кілегейлі қабаты
-
ауыз қуысының кілегейлі қабаты
-
асқорыту трактісінің кілегейлі қабаты
-
жоғары тыныс жолының кілегейлі қабаты
6. Топырақтың нәжіспен жаңадан ластануын анықтайтын санитарлы-гигиеналық көрсеткіші ретіндегі бактериялар:
-
клостридиум перфрингенс, энтеробактериялар
-
клостридиум перфрингенс
-
клостридиум перфрингенс, цитобактериялар, энтерококтар
-
ішек таякшалары, энтерококтар
-
цитобактериялар, ішек таякшалары
7. Топырақ пен, әсіресе, судың санитарлы-гигиеналық жағдайын бағалауда шешуші рольді атқаратын бактерия:
-
бифидумбактериялар
-
газды гангрена қоздырғышы
-
ішек таяқшасы
-
энтерококтар
-
стафилакоктар
8. Судың санитарлық көрсеткіші ретінде микроорганизм тудыратын ауру:
-
дизентерия
-
холера
-
лямблиоз
-
эшерихиоз
-
сіреспе
9.Топырақтың санитарлы көрсеткіш бактериясын анықтауда қолданылатын қоректік орта:
-
Леффлер
-
Эндо
-
Вильсон-Блер
-
Плоскирев
-
Ет пептонды агар
10. Бактериялар модификацияның стандартты варианты:
-
протопластқа айналуы
-
сферопластқа айналуы
-
спора түзуі
-
R және S диссоциациясы
-
циста түзуі
11. Судың санитарлық көрсеткіші ретінде микроорганизм тудыратын ауру:
-
дизентерия
-
холера
-
лямблиоз
-
эшерихиоз
-
сіреспе
12. Судың ластану көрсеткішін анықтайтын бактерия:
-
стафилококтар
-
стрептококтар
-
ішек таяқшасы
-
вибриондар
-
бактеройдттар
13. Топырақ пен, әсіресе, судың санитарлы-гигиеналық жағдайын бағалауда шешуші рольді атқаратын бактерия:
-
бифидумбактериялар
-
газды гангрена қоздырғышы
-
ішек таяқшасы
-
энтерококтар
-
стафилакоктар
14. Судың санитарлы-микробиологиялық зерттеуінің ащыту әдісінде ... анықталады.
-
азотфицирлеуші бактериясы бар судың ең аз мөлшері
-
микобактериясы бактериясы бар судың ең аз мөлшері
-
нитрофицирлеуші бактериясы бар судың ең аз мөлшері
-
газ түзуші бактериясы бар судың ең аз мөлшері
-
іріңді-қабыну ауруының бактериясы бар судың ең аз мөлшері
15. Судың санитарлық-бактериялық көрсеткіші … арқылы бағаланады.
-
коли индекс, перфрингенс титр
-
коли индекс, жалпы микробтық сан
-
перфрингенс титр, коли титр
-
жалпы микробтық сан, коли титр, коли индекс
-
жалпы микробтық сан, перфрингенс титр
16. 1л. судағы ішек таяқшасының санын анықтау әдісі:
-
коли-титр
-
коли-индекс
-
жалпы микробтық сан
-
перфрингенс-титр
-
перфрингенс-индекс
17. Судың олигосапробты аймағы дегеніміз:
-
судың таза аймағы
-
химиялық тұрғыда жарамсыз аймағы
-
судың қатты ластанған аймағы
-
судың аздап ластанған аймағы
-
судың минеральды аймағы
18. Ішуге жарамды таза судың 1 мл-де кездесуге тиісті бактериялар саны:
-
1000 нан 10000 ға дейін
-
1 ден 10 ға дейін
-
0 ден 1 ге дейін
-
10-100 ге дейін
-
10 нан 1000 ға дейін
-
хлорлы қосылыстар
19. Судың жалпы микробтық санын анықтау үшін қолданатын қоректік орта:
-
Китта-Тароцци
-
Сабуро
-
Ет пептонды агар
-
Эйкман
-
Эндо
20. Судың сандық және сапалық құрамы тәуелді жағдайлар:
-
судың көлемдік мөлшеріне
-
бактериофагтардың мөлшеріне
-
атмосфералық ауаның қысымына
-
органикалық заттардың құрамы мен концентрациясына
е) ауаның температурасы
№28
1. Тақырыбы: Топырақтың санитарлық-көрсеткіштік микроорганизмдері. Сынаманы алу, тасымалдау және топырақтың жалпы микробтар санын, коли-титрын, перфингенс-титрын анықтау үшін лабораториялық зерттеулер жүргізу. Ауаның санитарлы-көрсеткіштік микроорганизмдері. Ауаның санитарлық-микробиологиялық зерттеулері.
2. Мақсаты: Топырақтың санитарлық-бактериологиялық зерттеу әдістерін меңгеру. Ауаның санитарлық-микробиологиялық зерттеу әдістерін меңгеру.
3. Оқыту мақсаты: Топырақтың санитарлық-микробиологиялық зерттеу әдістерін үйрету. Ауаның санитарлық-микробиологиялық зерттеу әдістерін үйрету.
4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
-
Топырақтың санитарлық-микробиологиялық бақылауы.
-
Топырақтың санитарлық көрсеткіш микроағзалары.
-
Топырақтың нәжіспен ластану көрсеткіштері.
-
Топырақтың бактериялардың жалпы санын анықтау.
-
Топырақтағы термофильді бактерияларды, коли-титрін, перфрингенс-титрін анықтау.
-
Микробиологиялық көрсеткіштер бойынша топырақтың санитарлық жағдайын бағалау.
-
Өнеркәсіптік орнындағы ауаны бақылау.
-
Ауаның жалпы микробтық санын анықтау.
-
Ауаның микробтық санын седиментациялық әдіспен анықтау.
10. Ауаның микробтық санын аспирациялық әдіспен анықтау.
5. Білім берудің және оқытудың әдістері: шағын топтар.
6. Әдебиет:
Негізгі:
1.Микробиология және вирусология ( жалпы бөлім ): Оқу құралы Ү.Т. Арықбаева,К.Х. Алмағанбетов, Н.М. Бисенова, Н.Б.Рахметова,Г.Д. Асемова, К.Б. Койшебаева, С.К.Бисимбаева,Н.В. Калина /1-ші басылым.(Медициналық және фармацевтикалық мамандықтар бойынша жоғары оқу орындарының студеттеріне арналған оқу құралы)-Астана,2005.
2.Микробиология және вирусология( жеке бөлімі ): Оқу құралы Ү.Т. Арықбаева,К.Х. Алмағанбетов, Н.М. Бисенова, Ә.Ө Байдүйсенова Н.Б.Рахметова,Г.Д. Асемова, К.Б. Койшебаева, С.К.Бисимбаева,Н.В. Калина /1-ші басылым.(Медициналық және фармацевтикалық мамандықтар бойынша жоғары оқу орындарының студеттеріне арналған оқу құралы)-Астана,2006.
3.Жалпы микробиология( оқу-әдістемелік құрал).Микробиология кафедрасының профессорлары Б.А.Рамазанова, А.Л..Котова,Қ.Қ.Құдайбергенұлы, оқытушылар:Б.М.Хандиллаева,Г.Р. Амзеева,Т.С.Бегадилова,А.М.Бармакова, Д.Ж.Батырбаева.Алматы-2006
4.Жеке микробиология ( оқу-әдістемелік құрал). Микробиология кафедрасының профессорлары Б.А.Рамазанова, А.Л..Котова,Қ.Қ.Құдайбергенұлы,доценттер С.Ш.Шакиев,А.А.Стамкулова,Н.Т.Таурбаева, оқытушылар:Б.М.Хандиллаева,Г.Р. Амзеева,Т.С.Бегадилова, А.М.Бармакова, Д.Ж.Батырбаева. Алматы-2006
Қосымша:
-
Микрооргонизмдер морфологиясы (оқу әдістемелік құрал) Б.А.Рамазанова, А.Л.Котова, Қ.Қ.Құдайбергенұлы, Б.М.Хандиллаева, Г.Р.Амзеева. (А.Л.Котованың ред.).-Алматы, 2007
-
Микроорганизмдер физиологиясы. (Оқу әдістемелік құрал) Б.А. Рамазанова, А.Л.Котова, Қ.Қ.Құдайбергенұлы, Б.М.Хандиллаева, Г.Р.Амзеева..-Алматы.,2007
-
Микроорганизмдер экалогиясы. (Оқу әдістемелік құрал) Б.А.Рамазанова, А.Л.Котова, Қ.Қ.Құдайбергенұлы, Б.М.Хандиллаева, Г.Р.Амзеева.-А.,2007
-
Микробтарға қарсы қолданылатын препараттар. (Оқу әдістемелік құрал) .Б.А.Рамазанова, А.Л.Котова, Қ.Қ.Құдайбергенұлы, Г.Р.Амзеева. А.,2007
-
Инфекция туралы ілім. Оқу құралы Б.А.Рамазанова, А.Л.Котова, Қ.Қ.Құдайбергенұлы..-А.,2007
-
Жалпы микробиологиядан лабораториялық сабақтар боиынша оқу-әдістемелік құрал ( А.Л.Котованың ред.). А.,1997.
-
Рамазанова Б.А.., Қ. Құдайбергенұлы, А.Л. Котова және т.б.-Жалпы микробиология. Оқу-әдістемелік құрал.-Алматы. 2008 ж.
-
Рамазанова Б.А.., Құдайбергенұлы Қ. Медициналық микробиология оқулық-Алматы 2010
-
Медицинская микробиология: оқулық /Б.А. Рамазанова (ж.б.); ҚР Білім және ғылым министрлігі.-Алматы: «Print-S», 2011.
-
Жеке бактериология: оқу құралы/ Б.А. Рамазанова (ж.б.).-Алматы: Б.ж., 2010.
-
У.Т. Арықпаева., А.Н. Саржанова., Е.Х. Нуриев. Медициналық микробиология оқу құралы 1-2 том.-Қарағанды 2012.
-
www.google.kz
Электронды ресурстар:
1. Шоқанов Н. Микробиология [Электронды ресурс]: оқулық. – Электрон. Текстовые дан. (24,9 Мб). – Алматы: Арыс баспасы, 2003. -192 эл. опт. диск (CD-ROM).
2. Медицина 3 курс [Электронды ресурс]: курс лекций. – Электрон. текстовые дан. (24,0 Мб). – М: ИД «Равновесие», 2005. -1 эл. опт. диск (CD-ROM).
3. Медицинская микробиолигия АТЛАС – руководство по бактерологии, микологии, протозоологии и вирусологии [Электронды ресурс]: для студ. и врачей/под ред. А.С. Быкова. –М., 2001. -1 эл. опт. диск (CD-ROM).
4. Практикум к лабораторным занятиям по общей микробиологии [Электронды ресурс]: учебно-метод. Пособие / Р.Т. Джанабаев [и др.] –Ш., 2004. -1 эл. опт. диск (CD-ROM).
7. Бақылау (тесттер, есептер және т.б)
Жағдайлық есептер:
Сізге топырақтың бактериологиялық зерттеу нәтижесінің қортындысын алып келді, микробтың жалпы саны 1 мл – 120, коли-индексі – 4. осы көрсеткіштер бойынша қорытынды жасаңыз, қандай шаралар жүргізу керек?
Оқу бөлмесінде 60 минутқа бетін ашып, агар құйылған екі Петри табақшасы қойылды. Термостатта 37°С инкубирленді. Келесі күні екі табақшада өскен колониялардың саны 200 ден асты. Бұл әдісті қалай атайды? Берілген нәтиже бізге қандай мәлімет береді?
Тесттер:
1. Топырақтың перфрингенс-титрін анықтау үшін қолданатын қоректік ортасы:
-
Эйкман
-
Вильсон-Блер
-
Ет пептонды агар
-
Сабуро
-
Эндо
2. Адамға топырақ арқылы жұғатын ауру:
-
тұмау
-
гепатит
-
туберкулез
-
газды гангрена
-
дифтерия
3. Топырақта тіпті қысқа мерзімге де сақталмайтын микроорганизмдер:
-
спора түзбейтін анаэробтар
-
плазмидалар
-
вирустар
-
клеткалық қабырғасы жоқ микрорганизмдер
-
сәулелі саңырауқұлақтар
4. Тотықтырғыш дезинфекциялық зат:
-
формалин
-
ароматты қосылыстар
-
натрий метаксилаты
-
ауыр металл тұздары
-
хлорлы қосылыстар
5. Топырақтың коли-титрін анықтау үшін оның 1 грамын … ортасына тікелей себу жасайды.
-
Кесслер
-
Левенштейн-Иенсен
-
Плоскирев
-
Борде-Жангу
-
Леффлер
6. Топырақтың нәжіспен ертеректе ластануын анықтайтын санитарлы-гигиеналық көрсеткіші ретіндегі бактериялар:
-
цитобактериялар, ішек таякшалары
-
клостридиум перфрингенс
-
гемолитикалық стрептококк, алтын түстес стафилококк
-
ішек таякшасы, энтерококк
-
цитобактериялар, энтеробактериялар
7. 1 г. топырақтағы немесе 1л. судағы ішек таяқшасының санының аталуы:
-
жалпы микробтық сан
-
колифаг
-
коли-титр
-
перфрингенс-титр
-
коли-индекс
8. Топырақтың санитарлық- бактериологиялық жағдайын … бағалайды.
-
гемолитикалык стрептококпен, алтын түстес стафилококпен
-
коли-титрмен, алтын түстес стафилококпен
-
жалпы микроб санымен, коли-титр, коли-индекспен
-
жалпы микроб санымен, перфрингенс-титрмен
-
термофильді бактериялармен, коли-индекспен, перфрингенс-титрмен
9. Топырақтың нәжіспен жаңадан ластануын анықтайтын санитарлы-гигиеналық көрсеткіші ретіндегі бактериялар:
-
клостридиум перфрингенс, энтеробактериялар
-
клостридиум перфрингенс
-
клостридиум перфрингенс, цитобактериялар, энтерококтар
-
ішек таякшалары, энтерококтар
-
цитобактериялар, ішек таякшалары
10.Топырақтың санитарлы көрсеткіш бактериясын анықтауда қолданылатын қоректік орта:
-
Леффлер
-
Эндо
-
Вильсон-Блер
-
Плоскирев
-
Ет пептонды агар
11. Ауаның бактериологиялық зерттеуінде қолданатын қоректік орта:
-
ЕПС
-
Қантты сорпа
-
Эндо ортасы
-
Мюллер ортасы
-
Сарыуызды тұзды агар
12. Аспирациялық әдіспен … микробтармен залалдануын тексеруге болады.
-
бөлме ауасының
-
топырақтың
-
ағынды судың
-
ауыз суының
балалар ойыншықтарының
13. Ауаның микробтық санын анықтауда қолданылатын аппарат:
-
термостат
-
кварц лампасы
-
центрифуга
-
Кротов аппараты
-
микроанаэростат
14. Ауадағы микроағзаларды тексеру үшін қолданамыз:
-
аспирациялық әдіс
-
кварц лампасы
-
центрифуга
-
серологиялық әдіс
-
микроанаэростат
15. Ауадағы микроағзаларды тексеру үшін қолданамыз:
-
седимитациялық әдіс
-
кварц лампасы
-
центрифуга
-
серологиялық әдіс
-
микроанаэростат
16. Ауаның санитарлық-бактериологиялық ластану көрсеткіші:
-
клостридиум перфрингенс,
-
энтеробактериялар
-
Алтын түсті стафилококтар
-
цитобактериялар,
-
ішек таякшалары, энтерококтар
17. Шартты- патогенді микроағзаларға жатады:
-
псевдомонадалар
-
бордотеллалар
-
гонококтар
-
туберкулез микобактериялары
-
вибриондар
18. Аурухана инфекцияларына жатады:
-
оба
-
туляремия
-
бруцеллез
-
құтыру
-
сепсис
19. Ауруханадғы қолданатын бұйымдардың санитарлық-бактериологиялақ ластану көрсеткіші:
-
клостридиум перфрингенс,
-
энтеробактериялар
-
цитобактериялар,
-
ішек таякшалары,
-
энтерококтар
20. Микрофлорасы микроорганизмдердің ауада таралуында үлкен маңызы бар адам организмінің мүшесі:
-
тері қабаты мен бөлінділері
-
зәр-жыныс жолдарының кілегейлі қабаты
-
ауыз қуысының кілегейлі қабаты
-
асқорыту трактісінің кілегейлі қабаты
-
жоғары тыныс жолының кілегейлі қабаты
№29
1.Тақырыбы: Тағам өнімдерінің санитарлық-көрсеткіштік микроорганизмдері. Сынаманы алу, тасымалдау және оның жалпы микробтар санын, коли-титрын анықтау үшін лабораториялық зерттеулер жүргізу.
2.Мақсаты: Ас тағамдардың санитарлық микробиологиялық зерттеуді меңгеру.
3.Оқыту мақсаты: Ас тағамдардың санитарлық микробиологиялық зерттеуді үйрету.
4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
-
Сынақ алу.
-
Жалпы микробтық санын анықтау (ЖМС).
-
Микроағзалардың санитарлық көрсеткішін анықтау.
-
Ішек таяқшасының бактерияларының тобын анықтау
-
Шектеулі араластыру әдісі (титр).
5. Білім берудің және оқытудың әдістері: пікірталас.
6. Әдебиет:
Негізгі:
1.Микробиология және вирусология ( жалпы бөлім ): Оқу құралы Ү.Т. Арықбаева,К.Х. Алмағанбетов, Н.М. Бисенова, Н.Б.Рахметова,Г.Д. Асемова, К.Б. Койшебаева, С.К.Бисимбаева,Н.В. Калина /1-ші басылым.(Медициналық және фармацевтикалық мамандықтар бойынша жоғары оқу орындарының студеттеріне арналған оқу құралы)-Астана,2005.
2.Микробиология және вирусология( жеке бөлімі ): Оқу құралы Ү.Т. Арықбаева,К.Х. Алмағанбетов, Н.М. Бисенова, Ә.Ө Байдүйсенова Н.Б.Рахметова,Г.Д. Асемова, К.Б. Койшебаева, С.К.Бисимбаева,Н.В. Калина /1-ші басылым.(Медициналық және фармацевтикалық мамандықтар бойынша жоғары оқу орындарының студеттеріне арналған оқу құралы)-Астана,2006.
3.Жалпы микробиология( оқу-әдістемелік құрал).Микробиология кафедрасының профессорлары Б.А.Рамазанова, А.Л..Котова,Қ.Қ.Құдайбергенұлы, оқытушылар:Б.М.Хандиллаева,Г.Р. Амзеева,Т.С.Бегадилова,А.М.Бармакова, Д.Ж.Батырбаева.Алматы-2006
4.Жеке микробиология ( оқу-әдістемелік құрал). Микробиология кафедрасының профессорлары Б.А.Рамазанова, А.Л..Котова,Қ.Қ.Құдайбергенұлы,доценттер С.Ш.Шакиев,А.А.Стамкулова,Н.Т.Таурбаева, оқытушылар:Б.М.Хандиллаева,Г.Р. Амзеева,Т.С.Бегадилова, А.М.Бармакова, Д.Ж.Батырбаева. Алматы-2006
Қосымша:
-
Микрооргонизмдер морфологиясы (оқу әдістемелік құрал) Б.А.Рамазанова, А.Л.Котова, Қ.Қ.Құдайбергенұлы, Б.М.Хандиллаева, Г.Р.Амзеева. (А.Л.Котованың ред.).-Алматы, 2007
-
Микроорганизмдер физиологиясы. (Оқу әдістемелік құрал) Б.А. Рамазанова, А.Л.Котова, Қ.Қ.Құдайбергенұлы, Б.М.Хандиллаева, Г.Р.Амзеева..-Алматы.,2007
-
Микроорганизмдер экалогиясы. (Оқу әдістемелік құрал) Б.А.Рамазанова, А.Л.Котова, Қ.Қ.Құдайбергенұлы, Б.М.Хандиллаева, Г.Р.Амзеева.-А.,2007
-
Микробтарға қарсы қолданылатын препараттар. (Оқу әдістемелік құрал) .Б.А.Рамазанова, А.Л.Котова, Қ.Қ.Құдайбергенұлы, Г.Р.Амзеева. А.,2007
-
Инфекция туралы ілім. Оқу құралы Б.А.Рамазанова, А.Л.Котова, Қ.Қ.Құдайбергенұлы..-А.,2007
-
Жалпы микробиологиядан лабораториялық сабақтар боиынша оқу-әдістемелік құрал ( А.Л.Котованың ред.). А.,1997.
-
Рамазанова Б.А.., Қ. Құдайбергенұлы, А.Л. Котова және т.б.-Жалпы микробиология. Оқу-әдістемелік құрал.-Алматы. 2008 ж.
-
Рамазанова Б.А.., Құдайбергенұлы Қ. Медициналық микробиология оқулық-Алматы 2010
-
Медицинская микробиология: оқулық /Б.А. Рамазанова (ж.б.); ҚР Білім және ғылым министрлігі.-Алматы: «Print-S», 2011.
-
Жеке бактериология: оқу құралы/ Б.А. Рамазанова (ж.б.).-Алматы: Б.ж., 2010.
-
У.Т. Арықпаева., А.Н. Саржанова., Е.Х. Нуриев. Медициналық микробиология оқу құралы 1-2 том.-Қарағанды 2012.
-
www.google.kz
Электронды ресурстар:
1. Шоқанов Н. Микробиология [Электронды ресурс]: оқулық. – Электрон. Текстовые дан. (24,9 Мб). – Алматы: Арыс баспасы, 2003. -192 эл. опт. диск (CD-ROM).
2. Медицина 3 курс [Электронды ресурс]: курс лекций. – Электрон. текстовые дан. (24,0 Мб). – М: ИД «Равновесие», 2005. -1 эл. опт. диск (CD-ROM).
3. Медицинская микробиолигия АТЛАС – руководство по бактерологии, микологии, протозоологии и вирусологии [Электронды ресурс]: для студ. и врачей/под ред. А.С. Быкова. –М., 2001. -1 эл. опт. диск (CD-ROM).
4. Практикум к лабораторным занятиям по общей микробиологии [Электронды ресурс]: учебно-метод. Пособие / Р.Т. Джанабаев [и др.] –Ш., 2004. -1 эл. опт. диск (CD-ROM).
7. Бақылау (тесттер, есептер және т.б)
Тесттер:
1. Микроорганизмнің макроорганизмге патологиялық жағдай тудырумен сипатталатын түр аралық қарым-қатынасы:
-
метаболизм
-
симбиоз
-
паразитизм
-
мутуализм
-
комменсализм
2. Бір түрдің екінші түрді тағам көзі ретінде пайдаланаланып оған зиянын тигізетін түр аралық қарым-қатынас:
-
метабиоз
-
паразитизм
-
комменсализм
-
мутуализм
-
симбиоз
3. Облигатты анаэробты бактериялар ...өседі.
-
оттегі бар жерде
-
оттегі аз жерде
-
көміртегі жоқ жерде
-
оттегі жоқ жерде
-
оттегіне байланыссыз
4. Қоршаған ортада мекендейтін және адам организміне зиян келтіруге қабілетті микроорганизмдерді зерттейтін медицина микробиологиясының бөлімі:
-
санитарлық микробиология
-
ветеринарлық микробиология
-
иммунология
-
клиникалық микробиология
-
биотехнология
5. Салыстырмалы түрде өмір сүру жағдайлары бірдей болып келетін биосфераның шектелген аймақтық бөлімшесі:
-
геосфера
-
гидросфера
-
биотоп
-
атмосфера
-
онтосфера
6. Бір-біріне пайдалы өмір сүретін микроорганизмдерді түр аралық қарым-қатынасы:
-
мутуализм
-
метабиоз
-
комменсализм
-
паразиттілік
-
саттелизм
7. Бірі екіншісіне зиянын да пайдасын да тигізбей, бірақ өзі одан пайда көруімен сипатталатын түр аралық қарым-қатынас:
-
метабиоз
-
мутуализм
-
саттелизм
-
комменсализм
-
паразитизм
8. Қоршаған ортадағы микроорганизмдердің адамның организміне, жараны таңатын материалдарға және инструменттерге түспеуі үшін қолданатын профилактикалық шаралар:
-
дезинсекция
-
стерильдеу
-
дезинфекция
-
антисептика
-
асептика
9. Бір организмдердің әсерінен басқа микроорганизмдердің өсуі жылдамдайтын түр аралық қатынастар:
-
метабиоз
-
мутуализм
-
саттелизм
-
комменсализм
-
паразитизм
10. Қоршаған ортаның обьектілерін микробтардан залалсыздандыру шарасы:
-
антисептика
-
дезинсекция
-
стерильдеу
-
асептика
-
дезинфекция
№30
1.Тақырыбы: Жиhаз заттарының санитарлы-көрсеткіштік микроорганизмдері. Жиhаз заттарының санитарлық-микробиологиялық зерттеулері.
2. Мақсаты: Қолданатын бұйымдардың санитарлық микробиологиялық зерттеуді меңгеру.
3.Оқыту мақсаты: Қолданатын бұйымдардың санитарлық микробиологиялық зерттеуді үйрету.
4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
-
Қолданатын бұйымдардың фекальды ластануын анықтау.
-
Жұғынды алу әдісі.
3. Тампон әдістері.
5. Білім берудің және оқытудың әдістері: пікірталас
6. Әдебиет:
Негізгі:
1.Микробиология және вирусология ( жалпы бөлім ): Оқу құралы Ү.Т. Арықбаева,К.Х. Алмағанбетов, Н.М. Бисенова, Н.Б.Рахметова,Г.Д. Асемова, К.Б. Койшебаева, С.К.Бисимбаева,Н.В. Калина /1-ші басылым.(Медициналық және фармацевтикалық мамандықтар бойынша жоғары оқу орындарының студеттеріне арналған оқу құралы)-Астана,2005.
2.Микробиология және вирусология( жеке бөлімі ): Оқу құралы Ү.Т. Арықбаева,К.Х. Алмағанбетов, Н.М. Бисенова, Ә.Ө Байдүйсенова Н.Б.Рахметова,Г.Д. Асемова, К.Б. Койшебаева, С.К.Бисимбаева,Н.В. Калина /1-ші басылым.(Медициналық және фармацевтикалық мамандықтар бойынша жоғары оқу орындарының студеттеріне арналған оқу құралы)-Астана,2006.
3.Жалпы микробиология( оқу-әдістемелік құрал).Микробиология кафедрасының профессорлары Б.А.Рамазанова, А.Л..Котова,Қ.Қ.Құдайбергенұлы, оқытушылар:Б.М.Хандиллаева,Г.Р. Амзеева,Т.С.Бегадилова,А.М.Бармакова, Д.Ж.Батырбаева.Алматы-2006
4.Жеке микробиология ( оқу-әдістемелік құрал). Микробиология кафедрасының профессорлары Б.А.Рамазанова, А.Л..Котова,Қ.Қ.Құдайбергенұлы,доценттер С.Ш.Шакиев,А.А.Стамкулова,Н.Т.Таурбаева, оқытушылар:Б.М.Хандиллаева,Г.Р. Амзеева,Т.С.Бегадилова, А.М.Бармакова, Д.Ж.Батырбаева. Алматы-2006
Қосымша:
-
Микрооргонизмдер морфологиясы (оқу әдістемелік құрал) Б.А.Рамазанова, А.Л.Котова, Қ.Қ.Құдайбергенұлы, Б.М.Хандиллаева, Г.Р.Амзеева. (А.Л.Котованың ред.).-Алматы, 2007
-
Микроорганизмдер физиологиясы. (Оқу әдістемелік құрал) Б.А. Рамазанова, А.Л.Котова, Қ.Қ.Құдайбергенұлы, Б.М.Хандиллаева, Г.Р.Амзеева..-Алматы.,2007
-
Микроорганизмдер экалогиясы. (Оқу әдістемелік құрал) Б.А.Рамазанова, А.Л.Котова, Қ.Қ.Құдайбергенұлы, Б.М.Хандиллаева, Г.Р.Амзеева.-А.,2007
-
Микробтарға қарсы қолданылатын препараттар. (Оқу әдістемелік құрал) .Б.А.Рамазанова, А.Л.Котова, Қ.Қ.Құдайбергенұлы, Г.Р.Амзеева. А.,2007
-
Инфекция туралы ілім. Оқу құралы Б.А.Рамазанова, А.Л.Котова, Қ.Қ.Құдайбергенұлы..-А.,2007
-
Жалпы микробиологиядан лабораториялық сабақтар боиынша оқу-әдістемелік құрал ( А.Л.Котованың ред.). А.,1997.
-
Рамазанова Б.А.., Қ. Құдайбергенұлы, А.Л. Котова және т.б.-Жалпы микробиология. Оқу-әдістемелік құрал.-Алматы. 2008 ж.
-
Рамазанова Б.А.., Құдайбергенұлы Қ. Медициналық микробиология оқулық-Алматы 2010
-
Медицинская микробиология: оқулық /Б.А. Рамазанова (ж.б.); ҚР Білім және ғылым министрлігі.-Алматы: «Print-S», 2011.
-
Жеке бактериология: оқу құралы/ Б.А. Рамазанова (ж.б.).-Алматы: Б.ж., 2010.
-
У.Т. Арықпаева., А.Н. Саржанова., Е.Х. Нуриев. Медициналық микробиология оқу құралы 1-2 том.-Қарағанды 2012.
-
www.google.kz
Электронды ресурстар:
1. Шоқанов Н. Микробиология [Электронды ресурс]: оқулық. – Электрон. Текстовые дан. (24,9 Мб). – Алматы: Арыс баспасы, 2003. -192 эл. опт. диск (CD-ROM).
2. Медицина 3 курс [Электронды ресурс]: курс лекций. – Электрон. текстовые дан. (24,0 Мб). – М: ИД «Равновесие», 2005. -1 эл. опт. диск (CD-ROM).
3. Медицинская микробиолигия АТЛАС – руководство по бактерологии, микологии, протозоологии и вирусологии [Электронды ресурс]: для студ. и врачей/под ред. А.С. Быкова. –М., 2001. -1 эл. опт. диск (CD-ROM).
4. Практикум к лабораторным занятиям по общей микробиологии [Электронды ресурс]: учебно-метод. Пособие / Р.Т. Джанабаев [и др.] –Ш., 2004. -1 эл. опт. диск (CD-ROM).
7. Бақылау (сұрақтар, тесттер, есептер және т.б)
Жағдайлық есептер:
Оқу бөлмесінде 60 минутқа бетін ашып, агар құйылған екі Петри табақшасы қойылды. Термостатта 37°С инкубирленді. Келесі күні екі табақшада өскен колониялардың саны 200 ден асты. Бұл әдісті қалай атайды? Берілген нәтиже бізге қандай мәлімет береді?
Тесттер:
1. Аурухана инфекцияларына жатады:
-
оба
-
туляремия
-
бруцеллез
-
құтыру
-
сепсис
2. Ауруханадғы қолданатын бұйымдардың санитарлық-бактериологиялық ластану көрсеткіші:
-
клостридиум перфрингенс,
-
энтеробактериялар
-
цитобактериялар,
-
ішек таякшалары,
-
энтерококтар
3. Микрофлорасы микроорганизмдердің ауада таралуында үлкен маңызы бар адам организмінің мүшесі:
-
тері қабаты мен бөлінділері
-
зәр-жыныс жолдарының кілегейлі қабаты
-
ауыз қуысының кілегейлі қабаты
-
асқорыту трактісінің кілегейлі қабаты
-
жоғары тыныс жолының кілегейлі қабаты
4. Судың санитарлық көрсеткіші ретінде микроорганизм тудыратын ауру:
-
дизентерия
-
холера
-
лямблиоз
-
эшерихиоз
-
сіреспе
5. Судың ластану көрсеткішін анықтайтын бактерия:
-
стафилококтар
-
стрептококтар
-
ішек таяқшасы
-
вибриондар
-
бактеройдтар
6. Топырақ пен, әсіресе, судың санитарлы-гигиеналық жағдайын бағалауда шешуші рольді атқаратын бактерия:
-
бифидумбактериялар
-
газды гангрена қоздырғышы
-
ішек таяқшасы
-
энтерококтар
-
стафилакоктар
Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік фармацевтика академиясы
Биохимия, биология және микробиология кафедрасы
СТУДЕНТТІҢ ӨЗ БЕТІНШЕ АТКАРАТЫН ЖҰМЫСЫНА
арналған әдстемелік өңдеу құрылымы
Пән: Микробиология
Пән коды: Мiс 2210
Мамандық : 051102 «Қоғамдық денсаулық сақтау»
Оқу сағатының көлемі (кредит): 225 сағат (5 кредит)
Курсы және оқу семестрі: 2, ІІІ-IV
Шымкент 2013ж
Биохимия, биология және микробиология кафедрасы оқу бағдарламасы «Қоғамдық денсаулық сақтау» мамандығы – 051102 негізінен құрастырылып, кафедра мәжілісінде талқыланды:
хаттама № ___ “ __ ”________ 2013 ж
Кафедра меңгерушісі, м.ғ.к. __________ Есіркепов М.М.
№ 1
1. Тақырыбы: Микробиологияның дамуындағы ғалымдардың ролі. Сәулелі микроскоптың құрылысы. Микроскоптың түрлері (фазды контрасты, қараңғы көлеңкелі, люминесцентті, электронды).
2. Мақсаты: Микробиология негіздерін меңгеру. Микроскоптың түрлерін меңгеру.
3. Тапсырма:
-
Микробиологияның даму тарихы.
-
Микробиологияның атақты ғалымдары.
-
Жарық микроскоптың қызметі.
-
Иммерсионды микроскоп.
-
Күңгірт жазықты микроскоп.
-
Фазлы-контрастты микроскоп.
-
Люминесцентті микроскоп.
-
Электронды микроскоп.
4. Орындау түрі: презентация, рефераттар, тақырып бойынша, глоссарий, тапсырма бойынша тест дайындау, жағдайлық есептер, кроссвордтар, тақырып бойыншы эссе, мылқау картиналармен жұмыс істеу. Тақырып бойынша көрнекілік құралдар.
Достарыңызбен бөлісу: |