Жоспар Кіріспе Негізгі бөлім

Г,Себепов түйе шаруашылығына байланысты қазақ тіліндегі 112 терминді есепке алғанда, оның 40-ы тек қана түйе және оның төлдері атауларына арналғанын айтады. С.Толыбеков «Қазақтың көшпелі қоғамы» атты кітабында жылқы малының 38-ден астам түрлерін атап көрсетеді. Терминдердің байлығын академик В. Радлов қазақтардың өмір сүру салт-тұрмысымен байланыстырады. Алайда, нерв, қан-тамырлары жүйелері мен сезім мүшелері құрылымдарына қатысты кейбір баламаларда орыс анатомиялық терминологиясын құру кезінде қолданылғанындай, терминдерді латыншадан транскрипциялауды және транслитерациялауды пайдаланған.

Г,Себепов түйе шаруашылығына байланысты қазақ тіліндегі 112 терминді есепке алғанда, оның 40-ы тек қана түйе және оның төлдері атауларына арналғанын айтады. С.Толыбеков «Қазақтың көшпелі қоғамы» атты кітабында жылқы малының 38-ден астам түрлерін атап көрсетеді. Терминдердің байлығын академик В. Радлов қазақтардың өмір сүру салт-тұрмысымен байланыстырады. Алайда, нерв, қан-тамырлары жүйелері мен сезім мүшелері құрылымдарына қатысты кейбір баламаларда орыс анатомиялық терминологиясын құру кезінде қолданылғанындай, терминдерді латыншадан транскрипциялауды және транслитерациялауды пайдаланған.

Анатомиялық терминдерді жасауда әр елдің өз дәстүрлері пайдаланылды, сондықтан да, кейбір мүшелер әр жерде әр түрлі аталынып жүрді. Көптеген анатомиялық құрылымдар, соларды алғаш рет зерттеген ғалымдардың есімдерімен аталады.Халықаралық анатомиялық номенклатураны құрудың жауапты редакторы, белгілі кеңес анатомы С.С Михайлов: «қазір орыс анатомия номенклатурасын жасау кезеңінде транскрипция және транслитерация әдісін пайдаланбау мүмкін емес. Тіл дамытудағы мүмкін жолдарының бірі осы тәсілдер»,- деп жазды. Ал, В Даль өзінің атақты сөздігін «Тірі ұлы орыс тілінің түсіндірме сөздігі» деп кездейсоқ атамағанын ескертеді де: «Тіл әрқашанда дами береді, ол шындығында да тірі» - деп есептейді. Орыс анатомиялық номенклатурасында аталатын терминдерінің орысша баламалары бола тұра, латынданған түрін жиі беру кездеседі. Мысалы: Diaphragma – грудобрюшная переграда – диафрагма; Trachea – дыхательное горло – кеңірдек