Жұқпалы аурулар және дерматовенерология кафедрасы ЖҰҚпалы аурулар пәні бойынша әдістемелік өҢдеулері мамандық
Ұйымдастыру бөлімі - 6% - 5,4 мин
жүктеу/скачать 194.53 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 8. Оқушылардың өтілген тақырып бойынша білімін тексеру
- 9. Жаңа сабақты түсіндіру
- Ақпараттық-дидактикалық блок
- 10. Оқушылардың өз бетінше атқаратын жұмысы
- 12. Сабақты қорытындылау
- 1.Сабақтың тақырыбы
- 6. Әдебиеттер: Негізгі (Н)
7. Ұйымдастыру бөлімі - 6% - 5,4 мин.
8. Оқушылардың өтілген тақырып бойынша білімін тексеру – 13,5 мин (15%)
9. Жаңа сабақты түсіндіру – 27 мин (30%)
Ақпараттық-дидактикалық блок Тағамдық токсикалық улану – бұл ағзадан тыс энтеротоксин өндіруге қабілетті, шартты- патогенді немесе патогенді бактериалар мен экзогенді немесе эндогенді зақымдалған азық-түліктерді тамақ ретінде пайдалану нәтижесінде пайда болатын жедел ішек инфекциялар тобы. Этиологиясы. Тағамдық токсикалық уланудың этиологиясының факторларына мына бактериалар жатады: Bacillus, Citrobacter, Clostridium, Enterobacter, Escherichia coli, Kliebsiella, Promius, Shigella, Salmonella, Serratia, Streptococcus және басқалары. Қазіргі кезде тағамдық токсикалық улануды шақыратын бактерияның 30 түрі анықталған, олардың кейбіреулері адамның ішегінде өмір сүреді. Тағамдық токсикалық уланудың қоздырғыштары әртүрлі әулетке жатқанымен, олардың энтеротоксин бөлу қабілеттілігі бірдей. Бұл бактериалар сыртқы ортаға төзімді, бүкіл жерге таралуға ие. Олар тағамдық өнімдердің қолдану және сақтау ережелері бұзылған кезде, тез көбейіп және жиналып қалатын энтеротоксиндер бөлуге қабілетті. Тағамдық токсикалық улану қоздырғыштарының табиғи қоры адам сияқты жануарларда да болуы мүмкін. Эпидемиологиясы. Тағамдық токсикалық улану қоздырғыштарының табиғи резервуары және көзі болып адамдармен қатар жануарлар да болуы мүмкін. Сондықтан бұл инфекциялар зооантропоноздар тобына жатады. Қоздырғыштың берілу жолы болып ластанған тағамдық заттар болады, олар экзогенді және эндогенді жолмен беріледі. Тағамдық жолмен берілетін улану көбінесе фекалды оралды механизм арқылы болады. Тағаммен зақымдалу жолының типтілігі аурудың дамуы үшін қоздырғыштың жоғары инфицирлеуші дозасының керектігімен, шамамен 107-108 микробтық жасушалар түсіндіріледі. Ағзаға соншалықты жоғары инфицирлеуші дозаның түсуі, тағамдық токсикалық улану қоздырғыштары үшін қоректік орта тағамдық заттарды пайдалану кезінде ғана болуы мүмкін. Сонымен қатар тағамдық заттарда, тағамдық токсикалық улану қоздырғыштары мен олардың токсиндері жиналғанда тағамның дәмдік және органолептикалық қасиеті өзгермейді. Жиі адамдардың залалдануы мынадай тағамдарды пайдаланғанда болады: ет-сүт, балық тағамдары, салаттар, соустар, тәтті тағамдар т.б. Ерекше қауіпке алдын ала қолдану алдында біріншілік немесе қосымша термиялық өңдеуден өтпеген тағамдар ие. Инфицирлену қандай жағдайда болғанына байланысты (тәуелді) кездейсоқ немесе топтық ауруға ұшырау жағдайлары анықталады. Бұл жағдайлар жылдың жылы мезгілдерінде тіркеледі. Патогенезі. Тағамдық токсикалық уланудың даму механизмі салмонеллездің даму механизмімен ұқсас болып келеді. Қоздырғыштар және оның токсиндері асқазан-ішек трактісі арқылы түсе отырып ащы ішектің кілегей қабатының қабынуына алып келеді. Нәтижесінде улану мен гастроэнтериттің дамуына ықпал жасайды. Тағамдық токсикалық улануды шақырған бактериялардың ішкі диссеминациясы болмайды (жүрмейді), сондықтан да қабыну үдерісінің дамуы ащы ішектің кілегейлі қабатымен шектеледі. Клиникалық көрінісі. Тағамдық токсикалық улану кезінде жасырын кезең ұзаққа созылмайды. Типтік жағдайларда оның ұзақтығы бірнеше сағаттан тәулікке дейін болады, кейбір жағдайларда ғана жасырын кезең 30 минутқа дейін қысқарып (стафилакоктық токсикоинфекция кезінде) немесе ұзаруы (24 сағ жоғары) мүмкін. Тағамдық токсикалық уланудың клиникалық көрінісі этиологиясына қарамастан бірдей болады, ауру бірден басталып, интоксикация, гастроэнтерит және сусыздану белгілері пайда болады, әлсіздік, іш аймағында қолайсыз сезім болады ол кейде бүріп ұстамалы ауырсыну сезіміне ауысады. Осы симптомдармен бірге бір уақытта жүрек айну, қайталама құсу, сұйық нәжіс (10-15 рет күніне) болады. Нәжістің иісі жағымсыз, түр-түсі кілегей қан аралас болып келеді. Интоксикация қалтыраумен, дене қызуы 39 0С көтерілуімен, бастың ауыруымен көрінеді. Тағамдық токсикалық уланудың жедел түрі 12-36 сағ-қа созылады, кей кезде бірнеше күнге созылуы мүмкін. Объективті зерттеу кезінде науқастарда тері жамылғысының бозаруы, акроцианоз, тахикардия, АҚҚ-ның төмендеуі болады. Науқастарда сусыздану белгілері болғанда, анурия, коллапс, шок дамуы мүмкін. Көбінесе жас балаларда және қарттарда түрлі асқынулар дамиды. Гиповолемиялық, инфекциялы-токсикалық шок, шажырқай тамырының тромбозы, жедел жүрек-қантамыр жетіспеушілігі, сепсис дамуы мүмкін. Тағамдық токсикалық уланудың этиологиялық мақсатында бактериологиялық зерттеу мынадай заттар арқылы жүргізіледі: құсық массасы, асқазанның жуылған суы, нәжіс және тамақтың қалдықтары.
Өзіндік жұмысты орындау үшін қажетті материалдар мен тапсырмалар беру 11. Жаңа тақырыпты бекіту – 9 мин (10%) 12. Сабақты қорытындылау – 1,8 мин (2%) Сабақты қорытындылау, оқушылардың білімін бағалау 13. Үйге тапсырма беру – 1,8 мин (2%) 9 сабақ 1.Сабақтың тақырыбы: Иерсиниоздар . 2. Сағат саны: 2 сағ. 200 мин. (100%) 3. Сабақ түрі: түсіндірмелі, аралас сабақ 4. Сабақтың мақсаты: оқыту: иерсиниоз этиологиясын, эпидемиологиясын, клиникасын, патогенезін, алдын алуын үйрету тәрбиелік: жеке бас гигиенасын сақтауға, ұқыптылықты, тәртіп сақтауға тәрбиелеу дамыту: гигиенаның дағдыларын, болашақ мамандық қызығушылығын дамыту 5. Материалды-техникалық жабдықталуы: а) техникалық құралдар: компьютерлер, мультимедиялық құрылғы ә) көрнекі және дидактикалық құралдар: өзіндік жұмыстарға арналған кестелер, тест тапсырмалары, жағдайлық есептер, сөзжұмбақ. б) оқыту орны: Даумед клиникасы №1 бөлме, №2 бөлме. 6. Әдебиеттер: Негізгі (Н)
Қосымша (Қ)
жүктеу/скачать 194.53 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|