Эксперименталды  зерттеу  проблемасын  қою

саналады.  Эксперимент  жоспарлаудан  және  жүргізуден  бұрын,  зерттеуші  ӛзінің 

жұмысыныңң  тақырыбын  анықтап  алуы  қажет,  оның  жалпы  бағытын  құру  керек,  яғни 

құбылыстар  арасындағы  каузальды  байланыстардың  ерекшеліктері  туралы  мақсаты  пен 

ережелерді анықтау қажет. 

Зерттеу идеяларының алғы шарттары: 

1. 

Бақылау  –  зерттеу  тақырыптарын  басқа  адамдарға,  балаларға,  жануарларға 

немесе ӛзіндік бақылау жүргізу арқылы құрастыруға болады. 

2. 

Дәнекерлік бақылау – зерттеу идеялары басқа авторлардың бақылаулары мен 

зерттеулерімен танысу арқылы пайда болуы мүмкін. 

3. 

Өзіндік  бақылауды  кеңейту  –  жаңа  идеялар  ӛзіндік  бақылау  жүргізу 

барысында пайда болады. 

4. 

Теорияны  қолдану  –  жаңа  зерттеудің  себебі  ретінде  теориялық  ережелерді 

тексеру немесе бейімдеу, даму алынуы мүмкін. 

Зерттеу проблемасын  қою кезеңдері және оларды зерттеу бағдарламасында  жҥзеге 

асыру: 

1. 

мәселелер  тобын,  яғни  зерттеу  проблемасын  анықтап  алады.  Проблема  жұмыстың 

тақырыбында  қысқа,  нақты  және  түсінікті  түрде  кӛрсетіледі.  Мысалы:  студент-

психологтардың 

психологиялық 

немесе 

практика 

кезінде 

кәсіби 

2. 

таңдаудан кейін зерттеудің пәнін психологиялық тұрғыда нақты анықтау керек, сонымен 

қатар  зерттеудің  объектісін,  зерттеу  жүргізілетін  шеңберді,  яғни  ғылыми  контекстіні 

таңдау  керек.  Мысалы:  зерттеу  пәні  –  студент-психологтардың  кәсіби  мотивациясы; 

зерттеу объектісі – жасӛспірімдік кезеңде кәсіби мотивацияның ерекшеліктері. 

3. 

мақсатын  анықтайды  және  тексерілетін  себепті-салдарлы  байланыс  туралы  жалпы 

болжамды  құрастырады.  Мысалы:  мақсаты  –  практикадан  ӛту  кезінде  студенттердің 

кәсіби  мотивациясын  дамыту  ерекшеліктерін  зерттеу;  болжамы  –  психологиялық 

практикадан ӛту студент-психологтардың кәсіби мотивациясын дамытуды жетілдіреді. 

4.