3- кесте – 1929ж. латын графикасына
негізделген қазақ әліпбиі
рет
саны
әріп
фонема
рет
саны
әріп
фонема
а
<а>
в
<б>
2
ь
<ы>
17
d
<д>
3
о
<о>
18
g
<г>
4
u
<ұ>
19
ƣ
<ғ>
5
е
<е>
20
z
<з>
ә
<ә>
2
č
<ж>
7
і
<і>
22
h
<һ>
8
ө
<ө>
23
m
<м>
9
у
<ү>
24
n
<н>
0
р
<п>
25
ŋ
<ң>
t
<т>
2
v
<у>
2
k
<к>
27
l
<л>
3
q
<қ>
28
r
<р>
14
s
<с>
29
j
<й>
15
c
<ш>
Әліпби сипаты. Әліпбиде қазақ тілінің өзіне тән 9 дауысты-
сы мен 20 дауыссыз фонемасына әріп арналды. <қ>, <ғ>, <к>,
<г> дыбыстарының жеке таңбасы болды. ь <ы> таңбасы орыс
алфавитінен алынды,
ƣ <ғ>, č<ж>, ŋ<ң> таңбалары болды және
одағайларда ғана қолданылатын шығыс кірме сөздерінде жазы-
латын һ <һ> дыбысының әрпі бар. алфавитте бұдан басқа кірме
сөздерде кездесетін әріп қатары болған жоқ.
Пысықтау сұрақтары
1. латын графикасына өтудің тілдік және тілдік емес себептері
қандай?
2. Жазуды ауыстыру қашан, қандай оқиғадан кейін басталды?
3. латын әліпбиінің алғашқы жобаларына ортақ қандай ерекшелік-
терді атар едіңіз?
4. Қазақ-латын әліпбиіндегі әріп саны қанша және графикалық ере-
кшеліктері қандай болды?
5. Баку конференциясында қабылданған әліпби мен емле талапта-
рынан қандай тұжырымды байқайсыз?
Достарыңызбен бөлісу: |
