Кодексіне түсіндірме жалпы және Ерекше бөліктер алматы «жеті жарғЫ» 2015
жүктеу/скачать 7.26 Mb. Pdf көрінісі
|
| 271-
6 а п. Теңіз қарақшылыгы 1. Теңіз немесе езен кемесіне бөтеннің мүлкін иеленіп алу мақсатында куиі қолданып не оны қолдану қатерін төндіріп шабуыл жасау - мүлкі тәркіленіп, бес жылдан он жылга дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады. 2. Бірнеше рет не қаруды немесе қару ретінде пайдаланылатын заттарды қолданып жасалган дәл сол іс-әрекет - мүлкі тәркіленіп, сегіз жылдан он екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруга жазаланады. 3. Осы баптың бірінші немесе екінші бөліктерінде көзделген іс-әрекеттер, егер оларды қылмыстық топ жасаса не олар абайсызда адам өліміне немесе өзге де ауыр зардаптарға әкеп соқса - мүлкі тәркіленіп, он жылдан он бес жылга дейінгі мерзімге бас бостандыгынан айыруга жазаланады. Теңізқарақшылыгы-ертеленбелгіпіжәнекауіті қылмыстыққүқыкбұзушылықтардың бірі. 487 Қылмыстык құқық бүзушылыктың бүл түрі үшін халықаралық күқық норма- сы да жауаптылық белгілеген. Женева конвенциясы (1953 жэне 1958 жылдары) теңіз қарақшылыгымен халықаралық күрес шараларын белгілеген. Теңіз карақшылыгы ту- ралы қылмыстық қүкықтық норма Қазакстан Республикасы Қылмыстық кодексінде халықаралық күқық нормасына сәйкес орын алып отыр (ҚК- тің 271-бабы). Теңіз қарақшылығы (271-бап) құрамының диспозициясы эуе немесе су көлігі не жылжымалы темір жол составын айдап әкету оны немесе сондай максатта басып алу (270-бап) қүрамына сырттай ұқсас. Қылмыстык құқық бұзушылықтың тікелей объектісі — теңізде жүзудің халықаралық қауіпсіздігі жэне бөтеннің меншігі. Қосымша тікелей объект - адамдардың өмірі. Қылмыстық күкық бүзушылықтың заты - бөтеннің меншігі (жүк, кеме, жанар май, отын, т.б.). Объективтік жагының қылмыстық қүкык бүзушылық теңіз немесе өзен кемесіне бөтеннің мүлкін басып алу мақсатында күш қолданып немесе күш қолданамын деп қоркытып, шабуыл жасау эрекетімен сипатталады. Қылмыстык күқық бүзушылык күрамы формальдық. Ол шабуыл жасаған уақыттан бастап аяқталган деп танылады. Осы қылмыстык күкық бүзушылықтың объективтік жағының тагы бір белгісі қылмыстық қүқық бұзушылықтың жасалу орны болып табы- лады. Теңіз қарақшылығы ашық теңізде немесе көлде, не өзенде, я болмаса өзен, көл жагалауында жасалуы мүмкін. Субъективтік жағынан қылмыстык құқық бұзушылык тікелей қасақаналықпен жүзеге асырылады. Кінәлі күш қолданып немесе күш қолданамын дегі қорқытып шабуыл жасап. теңіз немесе өзен кемесіне бөтеннің мүлкін басып алу мақсатында қарақшылық жасай- тынын сезеді және осы әрекеттерді істеуді тілейді. Қылмыстық құқық бұзушылықтың субъективтік жағының міндетті белгісі - бөтеннің мүлкін басып алу (кеме, катер, жүктерді, жабдықтарды ақша, басқа заттарды) болып та- былады. Қылмыстық қүқық бұзушылықтың субъектісі - 16-ға толған кез кежен адам. Қылмыстық кодекстің 271-бабының 2-тармағында осы қылмыстың ауырлататын түрлері көрсетІлген. Олар бірнеше рет (ҚК-тің 12-бабын қараңыз) қару немесе қару ретінде пайдаланылатын заттарды қолданумен жасалған әрекет. Қылмыстық кодекстің 271-бабының 3-тармағында осы қылмыстың аса ауырлататын түрі үшін жауаптылық белгІленген. Олар егер теңіз қарақшылығы қылмыстық топпен жасалса (КҚ-тің 31- бабының 3-тармағын қараңыз), не абайсызда кісІ өліміне не өзге ауыр зардаптарға (мысалы ауыр дене жарақатына, кеменің күйреуіне, ірі материалдық залалға) әкеліп соқса. Егер теңіз қарақшылығы әрекетінен кісі өлімі орын алса, онда іс- әрекет қылмыстардың жиынтығы (99 жэне 271-баптар) бойынша сараланады. жүктеу/скачать 7.26 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|