Кодексіне түсіндірме жалпы және Ерекше бөліктер алматы «жеті жарғЫ» 2015
Қылмыстың сот ісін жүргізу барысында сотңа дейінгі тергеп-тексеруді жүзеге
жүктеу/скачать 7.26 Mb. Pdf көрінісі
|
| Қылмыстың сот ісін жүргізу барысында сотңа дейінгі тергеп-тексеруді жүзеге
асыратын адамның, прокурордың, процестік әрекеттерге ңатысушы маманның немесе ңоргаушының дәлелдемелерді бурмалауы - белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір ңызметпен айналысу қуңыгынан үш жылга дейінгі мерзімге айыра отырып, бес мың айлың есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппул салуга не сол мөлшерде түзеу жумыстарына не екі жылдан бес жылга дейінгі мерзімге бас бостандыгын шектеуге не сол мерзімге бас бостандыгынан айыруга жазаланады. 5. Осы баптың бірінші, екінші, үшінші немесе төртінші бөліктерінде көзделген, әділетсіз сот үкімін, шешімін немесе өзге де сот актісін шыгаруга әкеп соққан іс-әрекеттер - белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу қуқыгынан үш жылга дейінгі мерзімге айыра отырып, үш жылдан жеті жылга дейінгі мерзімге бас бостандыгын шектеуге не сол мерзімге бас бостандыгынан айыруга жазаланады. 6. Қылмыстық іс бойынша ауыр немесе аса ауыр қылмыс туралы дәлелдемелерді, сол сияқты ауыр зардаптарга әкеп соққан бурмалау - белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу қуқыгынан үш жылга дейінгі мерзімге айыра отырып, бес жылдан жеті жылга дейінгі мерзімге бас бостандыгын шектеуге не сол мерзімге бас бостандыгынан айыруга жазаланады. Адамдарды жаппай куғын-сүргінге салу кезендерінде бұл қылмыстык кұкык бұзушылық кең өріс алды, айғактарды көрінеу бұрмалаудың салдарынан сан мындаган адамдар жазықсыз жалаға тартылды. Мұндай қылмыстың қоғамға қауіптілігі сол, айгақтарды бұрмалау нәтижесінде әділетсіз шешім, үкім, баска маңызды іс жүргізу актілерінің шығарылуына жол беріледі. Қылмыстык құқық бұзушылықтың тікелей объ- ектісі - анықтама, тергеу, сот, прокуратура органдарының дұрыс қызметі. Қосымша тікелей объект, жәбірленушінің, айыпкердің, сотталушының, жауапкердің, талапкердің заңды мүдделері. Қылмыстык құқық бұзушылыктың заты - айғактар, жэне жедел іздестіру материал- дары, оған эртүрлі құжаттар, заттай айғақтар, сарапшылардың қорытындысы, куәнің, жәбірленушінің, сезіктінің, айыпкердің жауаптары, эртүрлі тергеу амалдарының хатта- малары. Қылмыстық құқық бұзушылықтың объективтік жағы (416-баптың 1-тармағы) азаматтык іс бойынша іске қатысушы адамның немесе оның өкілінің айғақтарды бұрмалауы арқылы көрініс табады. Айғақтарды бұрмалаудың тәсілі эртүрлі болады: құжаттарды қолдан жасау, оған өзгерістер енгізу, заттай айғақтарды айырбастау, жалған дәлелдемелер келтіру, талап арыздарға өзгерістер енгізу, жауап беру хаттамаларын ауыс- тыру, жалған куэлар дайындау, т.с.с. Әкімшілік кұқык бұзушылық туралы істер бойынша дәлелдемелерді экімшілік құқық бұзушылыктар туралы хаттама жасауга уәкілеттік берілген лауазымды адам жасаған бұрмалау (ҚК- тің 416-бабының 2-тармағы). Жедел іздестіру қызметін жүзеге асыратын орган қызметкерінің жедел-іздестіру мате- риалдарын бұрмалағаны үшін жауаптылык ҚК-тің 416-бабының 3-бөлігінде көрсетілген. Жедел іздестіру материалдарына эртүрлі құжаттар, іздестіруге негіз болған деректер, іздестіру шараларының негіздеме құжаттары, әртүрлі хаттамалар жатады. Осы мате- риалдарды бұрмалау, қолдан жасау, негізсіз деректермен толтыру, осы қылмыс құрамын жүзеге асырудың тәсілі болып табылады. Қылмыстық іс бойынша сотқа дейінгі тергеп-тексеруді жүзеге асыратын адам, прокурордың іс жүргізу әрекеттеріне қатысушы маманның немесе қорғаушының айғақтарды бұрмалауы үшін жауаптылык Қылмыстық кодекстін 416-бабының 4- тармағында көзделген. Мұндай бұрмалаудың салдарынан әділетсіз үкім немесе қылмыстык істі кысқарту жөнінде заңсыз қаулы шығарылуы мүмкін. 701 Қылмыстық кодекстің 416-бабының 1, 2, 3, 4-тармактарындағы қылмыс формальдық құрамға жатады және олар айғақтарды бұрмалаған сәттен бастап аяқталған деп таныла- ды. Қылмыстык кұқык бұзушылықтың құрамы болу үшін бұрмаланған айғақгар негізінде әділетсіз үкім, шешім немесе басқадай іс жүргізу актілерінің орын алуы шарт емес. Қылмыстық құқықбұзушылық субъективтік жағынан тікелей қасақаналықпен істеледі. Кінэлі лдам азамаггық немесе қылмыстық ісгер боііынша айғақтарды бүрмалайтынын сезеді жоне соны тілейді. Қы.імыстык кұкык бұзушылықтың субъсктісі Қылмыстық кодекстің 416-бабының 1- гармагы бойынша - азамаггық іске қатысушылар: талапкер, жауапкер жэне олардың окілдері, ҚК-тің 416-бабының 2-тармагы бойынша экімшілік кұкык бүзушылык істері бойынша - хаттама жасауға уэкілдік берілген лауазымды адам. Қылмыстық кодекстің 416-бабының 3-тармагы бойынша жедел іздестіру қызметін жүзеге асыруға қүзырлы қызметкер, Қылмыстық кодекстің 416-бабының 4-тармағы бойынша сотқа дейінгі тер- геп-тексеруді жүзеге асыратын адам, прокурор, іс жүргізу эрекеттеріне қатысушы маман, қоргаушы. Осы бапгың бірінші, екінші, үшінші немесе тортінші бөліктерінде көзделген, әділетсіз сот үкімін, шешімін немесе өзге де сот актісін шығаруға әкеп соққан іс-эрекеттер үшін жауаптылық ҚК- тің 416-бабының 5-тармағында көрсетілген. Заңда осы қылмыстың ауырлататын екі түрі көрсетілген: қылмыстық іс бойынша ауыр немесе аса ауыр қылмыстар туралы, сол сиякты ауыр зардаптарға әкеп соққан айғактарды бүрмалау (416- баптың 6-тармағы). Ауыр немесе аса ауыр кылмыстардың түсінігі Қылмыстық кодекстін 10-бабының 4, 5- тармақгарында берілген. Ауыр зардаптарға бүрмаланган айғақ негізінде кінәсіз адам- ды соттау, негізсіз өлім жазасын колдану, жэбірленушінің өзін-өзі өлтіруі, талап арызды негізсіз қайтару, т.с.с. жатады. жүктеу/скачать 7.26 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|