241
қалдыру туралы мәселені жаңа қылмыс үшін жаза тағайындау кезінде сот шешеді. Егер сот шартты
түрде мерзімінен бұрын босатудың күшін жойса, жаза үкімдердің
жиынтығымен жаза тағайындау
қағидалары бойынша тагайындалады.
3. Шартты түрде мерзімінен бұрын босатылған адам пробациялық бақылау мерзімі ішінде
касакана ауырлыгы орташа, ауыр немесе аса ауыр қылмыс жасаган жагдайларда, сот шартты түрде
мерзімінен бұрын босатудың күшін жояды және жазаны үкімдердің жиынтығымен жаза тағайындау
қағидалары бойынша тағайындайды.
Кәмелетке толмағандарды жалпы тәртіппен кылмыстық жауаптылықтан жэне жаза- дан
босатудың негіздерімен бірге олар жайында кылмыстық заңда мынадай арнаулы не- гіздер де бар:
1) кәмелетке толмағандарга тәрбиелік әсері бар мэжбүрлеу
шараларын қолдану арқылы
қылмыстық жауаптылықтан босату (83-бап, 1 -бөлігі).
2)
тәрбиелік эсері бар мәжбүрлеу шараларын колдану арқылы жазадан босату (83-бап,
2-
бөлігі).
Кэмелетке жасы толмағандарды арнаулы тэрбие немесе емдеу-тәрбиелеу меке- месіне
орналастыру арқылы жазадан босату (85-бап, 6-бөлігі). Қылмыстық кодекстің 83-бабының бірінші
бөлігіне сэйкес, онша ауыр емес қылмыс жасаган немесе бірінші
рет ауырлығы орташа қылмыс
жасаған кәмелекетке толмаган адамды, егер оны қылмыстық жауаптылыққа тартпай-ак түзетуге
болады деп белгіленсе, сот оны қылмыстык жауаптылықтан босатуы мүмкін.
Бұл ретте оган Қылмыстық кодекстін 84-бабында көзделген тэрбиелік мэні бар мәжбүрлеу
шаралары қолданылуы мүмкін. Онша ауыр емес немесе ауырлыгы орташа кылмыс жасаганы үшін
бірінші рет сотталған кәмелетке толмаған адамды, егер оны түзеуге Қылмыстық кодекстің 84-
бабында көзделген тэрбиелік әсері бар мэжбүрлеу шараларын колдану
жолымен қол жеткізуге
болады деп танылса, сот оны жазадан босатуы мүмкін. Бүл баптың нормасын қолдану үшін: 1)
кәмелетке толмаган адамның кылмыстық теріс қылық немесе онша ауыр емес немесе ауырлығы
орташа кылмысты істеуі; 2) осы кылмыстарды істегені үшін кэмелетке толмагандардың сотталуы;
3) олардың түзелуі үшін Қылмыстык кодекстің 84-бабында көзделген
тәрбиелік эсері бар
мэжбүрлеу шаралары жеткілікті деп танылса гана жол беріледі. Мүндай ретте 84-бапты колданған
дүрыс болады.
Қазаға үшыратумен байланысты емес ауыр қылмысты алгаш рет жасаган кәмелетке толмаган
адамды сот, осы Кодекстің 68-бабының екінші бөлігінде
көзделген жагдайларда, қылмыстық
жауаптылықтан босатуы мүмкін (ҚК-тің 83-бабы).
Достарыңызбен бөлісу: