Коммерциялық емес акционерлік қоғам Еңбек қауіпсіздігі және инженерлік экология кафедрасы экологиялық ЖӘне техногендік қауіпсіздік


дәріс. Техносфераның қазіргі жағдайы мен оның қауіпсіздігі



Pdf көрінісі
бет25/31
Дата06.09.2022
өлшемі0.59 Mb.
#460344
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   31
FLNOckVYufmqTEhMDn4dHgICwiSKat

12 дәріс. Техносфераның қазіргі жағдайы мен оның қауіпсіздігі.
Техногенді және табиғи зиянды, қауіпті факторлардан адам мен қоршаған
ортаны қорғау
Дәріс мазмұны. Дозиметрлік және химиялық бақылауды өткізу және
ұйымдастыру, зақымдану ошақтарының мінездемелері, өткір сәулелену ауруы,
апаттың болу себептері, жарылыстың қырып-жою факторлары, зілзалалар
түрлері келтіріледі.
Дәріс мақсаты. Техногендік сипаттағы төтенше жағдайлармен, оның
түрлерімен, төтенше жағдайлардың пайда болу саласымен таныстыру.
Анықтамасы, пайда болу себептері.
Дозиметрлік және химиялық бақылауды өткізу және ұйымдастыру.
Дозиметрлік және химиялық бақылау – бұл дозиметрлік және химиялық
бақылауға сай жағдайлармен жүргізілетін адамдарға сәулелендіру және ОВ-ң
әсер ету дәрежесін бақылауға керекті ұйымшылдық және техникалық шаралар
комплексі. Дозиметрлік және химиялық бақылау ПР және ПЗХ шаралар
комплексінің құрамды бөлігі болып табылады. АҚ –ты қалыптастырудың ішкі
құрамының әскери дайындығын; жұмысшылар мен қызметкерлердің жұмысқа
қабілеттігі мен оларды қолдану ретін анықтауды; эвакуация кезіндегі
медициналық көмектің көлемін; адамдарды санитарлы өңдеу көлемін;
55


сонымен қатар жабдықтардың дезактивизациясы мен дегазациясын;
техниканы, транспортты, жеке тұлғалық қорғаныс құралдарын, киімді бағалау
мақсатында жүргізеді. Радиоактивті және химиялық улану зоналарында
қалған қоректену өнімдерін, суды және жемшөпті қолдану мүмкіндіктерін
қарастырады.
Сәулелену бақылауы топтық және даралық (жеке) болып бөлінеді.
Топтық бақылау сәулелендірудің орташа мөлшері жайындағы мәліметті алу
мақсатында және жұмыс істеу қабілеттігінің категориясын бағалау және
анықтау мақсатында қалыптасулар мен цехтар бойынша жүзеге асырылады.
Өлшемдер мөлшерлері мен Д-1 немесе ДКП-50 А мына есептеуден бөлінеді:
біреуі буынға, біреу-екеуі 10-12 адамнан тұратын топқа немесе АҚ қорғау
құрылысына. Әр командада, топта, цехте сәулелендіруді бақылау журналы
жүргізіледі де, сәулелендірудің периодты мөлшер қосындысын жеке тіркеу
карточкасына енгізеді. Дара бақылау сәулеленген адамдардың сәулелену
ауруының ауыртпалық дәрежесінің біріншілік диагностикасы үшін қажет.
Бақылауды ұйымдастыруына АҚ объектісінің басшысы жауап береді. Ол
АҚ объектісінің бақылау штабын, ПР және ПХЗ қызметін ұйымдастырады.
Халық арасындағы дозиметрлік бақылауды АҚ штабы мен пәтерлердің меншік
иелері ұйымдастырады. Дозиметрлік және химиялық бақылауды өткізу үшін
келесі күштер тартылады:
- барлаушы дозиметршілер;
- ӨҚН мекемелері мен АҚ қалыптастыруының барлаушы химиктері;
- ӨҚН-нің дозиметрлік бақылау мен радиациялық-химиялық барлау
буындары;
- ортақ барлаудың барлау топтары;
- радиациялық-химиялық барлау топтары;
- медицина қызмет мекемелері мен оларды қалыптастыру;
- лабораториялық бақылау мен бақылау жүйесі лабораториялары. 
- ӨҚН-нің химиялық және радиометрлік лабораториялары.
Халық пен ӨҚН қалыптастырудағы сәулелендірудің мөлшерін есепке
алу жүргізіледі:
- бүкіл жеке құрамдағы топтарға;
- отрядтарды және топтардың командирлерін басқарудағы бүкіл жеке
құрам отрядтарында.
Зақымдану ошақтарының сипаттамасы.
 Жаудың массалық
зақымданудағы қолданатын қарудың түріне байланысты ядролық, химиялық,
бактериологиялық (биологиялық) зақымдану ошақтары мен химиялық,
бактериялық, радиоактивті улану ошақтары пайда болуы мүмкін. Зақымдану
аймақтары жаудың әдеттегі зақымдану құралдарын қолданғанда да пайда
болуы мүмкін. Екі немесе одан да көп массалық зақымдану құралдарының
(МЗҚ) әсерлесуі құрастырылған зақымдану ошағын қалыптастырады. Жаудың
МЗҚ зақымдану факторларының біріншілік әрекеті мен шабуылдың басқа да
құралдары жарылыстардың, өрттердің пайда болуына, жергілікті жерлердің
56


батуы мен онда күшті әсер етуші улы заттардың таралуына әкеп соқтырады.
Осыдан екіншілік зақымдану ошақтары пайда болады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   31




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет