112
-
берілген
фразаларды
пайдаланып
мәдениетаралық
қарым-
қатынасжағдайын қҧрайтын сҧхбат қҧрастырыңыз;
-
берілген жағдайға байланысты әр тҥрлі мәдениет ӛкілдерімен сҧхбат
қҧрастырыңыз және т.б.
Тілдік қиындықтарды болдырмау мақсатында берілген тақырыптар
бойынша лексикалық бірліктер мазмҧндалған қосымша мәліметтер ҧсынылды.
Сҧхбат қҧруға қатысты тапсырмаларды орындау
барысында студенттер
ӛздерінің мәдениетаралық коммуникативтік қҧзыреттілігін қалыптастырып
қана қоймай, пікірлерге, қателерге, серіктес темпіне толеранттылық танытуды
ҥйренді, сондай – ақ, белсенді тыңдау, кішігірім әңгіме айту техникаларын
меңгерді.
Осылайша, сҧхбат әдісі студенттердің мәдениетаралық коммуникативтік
қҧзыреттілігінің, лингвокреативтік ойлауының дамуына әсер етті,
ой-пікір
білдірудің тҥрлі тәсілдерін іздеу мен қолдануға ҥйретті, болашақ ағылшын тілі
мҧғалімдерінің толеранттылығының, эмпатиясының деңгейін, мәдениетаралық
қарым-қатынасқа даярлығын жоғарылатты [200].
Болашақ ағылшын тілі мҧғалімдерінің мәдениетаралық коммуникативтік
қҧзыреттілігін «Болашақ маманның мәдениетаралық коммуникативтік
қҧзыреттілігін қалыптастырудың негіздері» элективті курсын оқытуда
қалыптастыруда
жоба әдісі де пайдаланылды. Білім беру ҥдерісінде жобаларды
пайдалану бойынша ҧсынылған тҥрлі тәсілдерді жалпылау негізінде жобалық
оқыту мақсаты кӛп жағдайда студенттер әр тҥрлі мәдениеттердегі қимыл, ым-
ишара қарым-қатынасына тҥрлі ақпарат кӛздерінен алуларына; танымдық және
практикалық мәселелерді шешу ҥшін меңгерілген білімдерді пайдалануды
ҥйренулеріне; тҥрлі топтарда жҧмыс істеу
арқылы коммуникативтік
қҧзыреттіліктерін қалыптастыруларына; ӛздерінің зерттеушілік іскерліктерін
дамытулары (мәселені айқындай алу іскерлігі, ақпарат жинау, бақылау,
тәжірибе жҥргізу, талдау, болжау, жалпылау) жағдай жасауды қарастырды.
Жоба әдісі проблемалық, зерттеушілік, нақты практикалық нәтижеге
бағытталған шығармашылық іздеу әдістемелерін пайдалануға арналған. Жоба
әдісін пайдаланудың негізгі талаптары тӛмендегідей болды:
зерттеушілік
жоспарда интеграцияланған білімді, зерттеушілік ізденісті талап етуші
маңызды проблеманың, міндеттердің болуы; ҧсынылатын нәтижелердің
практикалық, теориялық мәнділігі; сабақтағы және сабақтан тыс кездегі
студенттердің ӛз
бетінше іс-әрекеттері; жобаның мазмҧндық бӛлігін
қҧрылымдау; зерттеушілік әдістерді пайдалану; мәселені әрі одан шығатын
зерттеу міндеттерін анықтау; оларды шешу болжамдарын тҧжырымдау; зерттеу
әдістерін талқылау; ақырғы нәтижелерін безендіру; алынған мәліметтерді
талдау, қорытындылау; тҥзетулер жасау, қорытындылар (бірлескен зерттеу
әдісі барысында «миға шабуыл», «дӛңгелек ҥстел»,
шығармашылық есептер,
жобаны қорғау). Біз топтық, жҧптық және жеке жобалар жҥргіздік [174]:
- Зерттеушілік; «Фразеологизмдер этимологиясы», «Стереотиптер»,
«Вербальды емес коммуникация қҧралдары» және т.б.
-
Шығармашылық жобалар: «Мәдени мозаика», «Білімде шекара жоқ»,
және т.б.
113
-
Ақпараттық жобалар: «Компьютер әлеміне саяхат», «Интернетте
қонақта» және т.б. Жоба әдісі студенттерде мәдениетаралық коммуникацияға
және ағылшын тіліне ішкі мотивацияның қалыптасуына ықпал етті.
Болашақ ағылшын тілі мҧғалімдерінің мәдениетаралық коммуникативтік
қҧзыреттілігін «Болашақ маманның мәдениетаралық коммуникативтік
қҧзыреттілігін қалыптастырудың негіздері» элективті курсын оқытуда
қалыптастыруда пайдаланылған келесі әдіс -
рөлдік ойын. Аталған әдісті
ықпалды пайдалану студенттердің коммуникативтік
іс- әрекеттерін оңтайлы
белсендіруді қамтамасыз етеді, олардың тҧтқиылдан сӛйлеу, жауап беруге
даярлықтарын
жоғарылатады.
Студенттердің
ӛз
бетінділігін,
тілдік
шығармашылығының еркіндігі мен оқытудың нәтижелілігіне жеке
жауапкершіліктің болуын қамсыздандырды. Кҥнделікті жағдайлар шарттарын
имитациялық модельдеу формасындағы рӛлдік ойын студенттердің тілдік
білімдерін кеңейтіп, дамытты. Рӛлдік ойындарды пайдалану студенттердің
уақыт пен мақсатқа бағытталған іс – әрекет белсенділігіне негіз болды.
Ол студенттердің оқу материалы мен шығармашылық жҧмысында, жеке
сӛйлеу
мінез-қҧлқында,
ӛз
бастамалары
мен
қызығушылықтарын,
қажеттіліктерін айқындауда кӛрініс тапты. Рӛлдік
ойындар барысында
студенттердің қателері тҥзетілмеді, бҧл олардың сӛйлеу қорқыныштарын
сейілтуге мҥмкіндік берді.
Рӛлдік ойынды ҧйымдастыру барысында студенттерге келесі мәтін тҥрде
жағдаяттар берілді. Осыған сәйкес студенттер кейіпкер бейнесіне кіріп,
рӛлдерді сомдауда олардың лексикалық сӛздік қорына және айтылымға кӛңіл
бӛлінгенімен, әңгіме барысында студенттердің біріншіден, кез-келген
жағдайдан шыға білу, тығырықтан шығудың жылдам әрі тиімді жолын таба
білуіне; екіншіден, сӛйлеу мінез-қҧлқының дҧрыс
жолын анықтай білуіне;
ҥшіншіден, мәселелерді шешуде нақты қҧралдарды таңдай білуіне,
тӛртіншіден, осы қҧралдарды ҧсынылып отырған жағдайға сәйкес қолдануына
баса назар аударылды [201].
Достарыңызбен бөлісу: