Л. В. Громашевский (1942) Эпидемиялық процесс бұл тізбекті заңдылықтармен бірінен соң бірі пайда болатын жұқпалық жағдайлар

Әлеуметтік фактор – бұл адамдардың өндірістік немесе тұрмыстық жағдайда өзара қатынасуы, қоздырғыштар паразитизміне мүмкіндік береді немесе бөгет болады (адамдардың шоғырлануы дәрежесі, тұрмыстық және еңбек етудің санитарлық-гигиеналық жағдайлары, санитарлық мәдениеті, денсаулық сақтау жүйесінің жағдайы); эпидемиялық процестің даму мүмкіндігі мен ауқымын анықтайды және паразит эволюциясына ықпал тигізеді.

Әлеуметтік факторларға жатады:

Әлеуметтік факторларға жатады:

• Халықтың тұрмыстық, әлеуметтік жағдайы.
• Елді мекеннің орналасу жағдайы, сапалы сумен қамтамасыз етілуі.
• Тұрғындардың тамақтану ерекшелігі.
• Денсаулық сақтау мекемелерінің жабдықталуы, дәрігерлік көмек көрсету деңгейі (қаржыландыру, материалдық-техникалық базасы, зертханалық қызмет, дезинфекциялық қызмет, вакцина егумен қамтамасыз ету).
• Тұрғындардың санитарлық салауаттылығы.

Табиғи факторлар – бұл климат пен ландшафт жағдайы. Әлеуметтік себебімен қатар, эпидемиялық процестің дамуына ықпал етеді немесе бөгет болады. Табиғи-ошақтық аурулармен кейбір трансмиссивтік, антропонозды аурулар кезінде үлкен мағынасы бар.

Табиғи факторлар – бұл климат пен ландшафт жағдайы. Әлеуметтік себебімен қатар, эпидемиялық процестің дамуына ықпал етеді немесе бөгет болады. Табиғи-ошақтық аурулармен кейбір трансмиссивтік, антропонозды аурулар кезінде үлкен мағынасы бар.

• Жыл мезгілі, маусым.
• Климат, ауа-райы.
• Жағрапиялық орналасуы.
• Жауын-шашын.

Л.В.Громашевский - эпидемиялық процестің болуы және үзілмеуі үшін оның міндетті 3 элементі звеносының (міндетті буын) өзара әрекеті қажет:

Л.В.Громашевский - эпидемиялық процестің болуы және үзілмеуі үшін оның міндетті 3 элементі звеносының (міндетті буын) өзара әрекеті қажет:

• инфекция қоздырғышының көзі;
• қоздырғыштың берілу механизмі;
• қабылдағыш организм.

Организмнің қабылдаушылық қабілеті болса, қоздырғыш жұғады және ауру пайда болады, қабылдаушылық қабілеті болмаса жұқпалы ауру пайда болмайды.

• Организмнің қабылдаушылық қабілеті болса, қоздырғыш жұғады және ауру пайда болады, қабылдаушылық қабілеті болмаса жұқпалы ауру пайда болмайды.
• 3 міндетті буын бірге болғанда ғана эпидемиялық процесс пайда болады, жалғасады, егер олардың өзара әрекеті, байланысы үзілсе, эпидемиялық процесс те жалғасын таппай тоқтап қалады.