атағы мен адамгершілік- этикалық қасиеттері өте маңызды.
Тәуелсіз директорлар институтының заманауи экономикалық қатынастардың
көптеген элементтерінің бірі екенін атап өткен жөн. Көп жағдайда оның тиімділігі
шаруашылық субъектілердің бірлескен заңнама, сот жүйесі және бухгалтерлік
есептің стандарттары сияқты басқа сыртқы шарттарының дамуымен байланысты.
Акционерлер бірінші кезекте тәуелсіз директордың сыртқы функцияларды
атқарғанын, яғни, инвесторларға компанияның ішіндегі жағдай жөнінде ақпарат
беруін қалайды, ал менеджмент тәуелсіз директорлардың басты міндеті
компанияның дамуына қатысуы, оған жаңа, тиімді идеяларды енгізу деп түсінеді.
Идеалды түрде тәуелсіз директор ірі контрагентпен, компанияның агентімен
байланысты болмауы керек және өз қызметінде саяси мақсаттарды көздемеуі
керек.
Директорлар кеңесінің тәуелсіз мүшесі ең алдымен, менеджменттен тәуелсіз,
бұл өте маңызды. Екінші жағынан, акционерлерде тәуелділік бар, өйткені
директорларды акционерлер сайлайды, оларды білдіреді. Бірақ көбі, оның ішінде
кеңестердің қызметтегі мүшелері түсінбейтін бір жағдай бар. Сайлау өткізіліп,
директорлар кеңесі құрылғаннан кейін директорлар кеңесінің мүшелері тек қана
өздерінің «қорғаушыларын» немесе өздеріне дауыс бергендердің ғана емес, барлық
акционерлердің мүдделерін қорғау керек. Тәуелсіз директор компанияның барлық
иелерінің алдында өзінің шешімдері үшін жауапты болады.
Идеалды директорлар кеңесінің тәуелсіз мүшесі – тек менеджменттен тәуелсіз
тұлға ғана емес. Ол кез-келген белгілі акционерлерден тәуелді болмайды. Меншік
иелері мен менеджерлер бірдей адамдар болған жағдайда компаниядағы биліктің
классикалық бөлуге қол жеткізу әлі алда болады. Кейбір отандық компанияларда
билеу мен басқаруды бөлу жүзеге асырылды, ал басқалары мұны әлі қолға алған
жоқ.
Тәуелсіз директорларды таңдаудың маңызды белгісі – атақ болып табылады.
Атақ дегеніміз абстрактілі түсінік емес, ол көптеген параметрлерден құралады.
Анықтама бойынша, зор атағы бар адам көп жетістікке қол жеткізді, көп жағдайда
114
ұзақ уақыт бойы өзінің кәсібилігін паш етті. Басқа аспект: өлшеулі заттардан басқа
(мысалы, директор бұрын жұмыс істеген компанияның капиталдандыруының өсуі)
атақ өлшеуге болмайтын құбылыстармен байланысты: моралдық қасиеттер, тәртіп,
реноме.