Л. Я. Гуревич Халықаралық Бизнес академиясының жоғары оқудан кейінгі ғылыми- методологиялық орталығының директоры, т.ғ. д., социология ғылымының профессоры
Басқа сөзбен айтқанда, капиталды тарту мүмкіншілігін іздеуші
жүктеу/скачать 2.37 Mb. Pdf көрінісі
|
| Басқа сөзбен айтқанда, капиталды тарту мүмкіншілігін іздеуші
барлық әлемнің корпорациялары қаржы есебін олардың ұлттық тиістілігіне байланыссыз кредит берушілермен және инвесторларға түсінікті форматта және түрде қаржы есебін дайындау қажет. Корпорация ішіндегі қаржылық есепті бухгалтерлік қызмет дайындайды, яғни көптеген елдердің компаниялары қабылдауы тиіс қаржы есептерін дайындауда біріңғайланған немесе біртұтас бухгалтерлік ережесін құру қажеттілігі туындады. Осы мақсаттар үшін 1973 жылы халықаралық орган құрылды, оның мақсаты бухгалтерлік есептің біріңғай стандарттарын жасап, алға жүру болып табылады. 2003 жылы бұл орган қаржы есептемесін дайындау бойынша стандарттарды жасап, қолдануға ұсыныс білдіретін, қаржы есептемесінің халықаралық стандарты бойынша Кеңесті ұйымдастырған. Қазақстанда осы стандарт бойынша 2003 жылдан бастап қаржы және банкі мекемелері есеп жүргізсе, 2008 жылдың қаңтар айынан шағын және орта бизнес кәсіпорындарын қоспағанда басқа барлық мекемелер жүргізеді. Сонымен Қазақстан компанияларының бухгалтерлері дайындайтын 3 негізгі қаржы құжаты әлемнің басқа елдерінің 146 инвесторлары мен несие берушілері үшін жеңіл оқылатын және түсінікті болуы тиіс. Алайда, инвесторлар қаржы есептемелеріндегі мәліметтерге сене ала ма? Қаншалықты дұрыс есептелгені, мысалы, пайда және зиян шегуі туралы есепте компания қалай зиян шекпей пайда тапқан? Берілген баланстағы компания жылжымалы мүліктің көбіне ие екендігіне және өзінің міндетін жабу үшін жеткілікті қаражаты барлығы туралы мәліметке сенуе бола ма? Компания барлық ықтимал инвесторлар мен кредиторларды өзінің кәсіпорнына шақыра алады, сатып алушылармен кездесу өткізеді, өнімдер үлгілерін жібере алады және т.б. Қаржының белгілі бір мерзімде қажет болуынан шешімді тез қабылдайтын инвесторларға, тіпті компанияның өзіне осы керек пе?! Шарасыз жағдайда осыны шешу үшін компания дайындаған есептердің дұрыстығын инвесторлар үшін куәландыруды бекітетін және инвесторлар мен кредиторлар сенім білдіретін арнайы мекемелердің қолда болуы қажет. Мұндай мекемелер аудиторлық компаниялар болып табылады, олардың негізгі бизнесі 3 қаржы есептемелерін дайындаған компаниялардың дұрыстығын тексергенде жасалады. Осыған қарамастан әлемнің әр елінде аудиторлық компанияның үлкен бөлігі бар, олардың қызметі әдетте заңмен және кәсіби қоғамдастықпен реттеледі, өз қызметінің көлемі бойынша төрт аудиторлық компанияға бөлінеді- Ernst & Young, Deloitte & Touche, PricewaterhouseCoopers, KPMG. Тәртіп бойынша, компания халықаралық нарықтан капиталды тарту мақсатымен облигациялар және акциялар шығарады, қаржы есептерінде тұрған мәліметтердің дұрыстығын дәлелдеу үшін осы төрт аудиторлық фирмаға баруға болады. Өз кезегінде, инвесторлар, ең алдымен компанияның есептілігін талдағанша, оның аудитор компаниясымен куәландырылған ба, атап айтқанда қайсысымен, соған көңіл бөлуі керек. жүктеу/скачать 2.37 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|