2. Технологиялық машиналардың жіктелуі.
Қоғамдық тамақтандыру кәсіпорындарында қолданылатын механикалық жабдықтар жұмыс циклінің құрылымы, функционалдық мақсаты, технологиялық процестерді автоматтандыру дәрежесі, сондай-ақ өндіріс ағынындағы ұйқасыі принципі бойынша жіктеледі.
Жұмыс циклінің құрылымына сәйкес механикалық жабдық екі топқа бөлінеді: мерзімді іс-әрекетті және үздіксіз іс-әрекетті машиналарына.
Мерзімді жұмыс істейтін машиналарда өнімді тиеу, өңдеу және түсіру кезекпен жүзеге асырылады. Мұндай машинада өнімнің келесі бөлігін өңдеуді жұмыс камерасынан бұрын өңделген өнім түсірілгеннен кейін және кейбір жағдайларда жұмыс камерасына санитарлық өңдеу жүргізілгеннен кейін бастауға болады.
Мерзімді машиналарға картоп тазалау, қамыр илегіштер, бұлғау машиналары және т. б. жатады.
Үздіксіз жұмыс істейтін машиналарда өнімді тұрақты режимде жүктеу, өңдеу және түсіру процестері уақытқа сәйкес орындалады, яғни өнім, жүктеу құрылғысынан жұмыс камерасына үздіксіз тасымалданады, оның бойында араласады және сонымен бірге жұмыс органдарының әсеріне ықпал етеді, содан кейін түсіру құрылғысы арқылы машинадан түсіріледі. Бұл алдыңғы бөліктерді өңдеу аяқталғанға дейін машинаға өнімнің жаңа бөліктерін жеткізуге және, тиісінше, оның жұмыс уақытын қысқартуға мүмкіндік береді.
Үздіксіз жұмыс істейтін машиналарға ет турағыштар, ет қопсытқыштаркөкөніс кескіштер, езгілеу машиналары, елеуіштер және т. б. жатады.
Функционалды қызметтеріне сәйкес механикалық жабдық келесі кластарға бөлінеді.
1. Сұрыптаушы-калибрлеу жабдығтары - сусымалы өнімдерді сұрыптауға,к алибрлеуге және елеуге арналған машиналар.
2. Жуу жабдығтары-көкөністерді, асхана және ас үй ыдыстарын жууға арналған машиналар және т. б.
3. Тазалау жабдығтары - көкөністерді, балықты тазалауға арналған машиналар.
4. Ұсақтау-кесу жабдығтары - тамақ өнімдерін (көкөністерді, етті, нан-тоқаш және гастрономиялық бұйымдарды және т.б.) кесуге арналған ұнтақтайтын, езгілеу машиналар.
5. Илеу-араластыру жабдығы-қамыр илеуге, тартылған етті араластыруға, кондитерлік қоспаларды шайқауға және т. б. арналған машиналар.
6. Мөлшерлеу-қалыптау жабдығтары - өнімді берілген массаның порциясына бөлуге және оған белгілі бір пішін беруге арналған машиналар (котлет қалыптау және тұшпара машиналары, Крем, қамыр бөлгіштер және т.б.).
7. Сығымдау жабдығтары (шырынсыққыштар).
Машинамен орындалатын технологиялық процестердің автоматтандыру дәрежесіне сәйкес автоматты емес, жартылай автоматты және автоматты машиналар ерекшеленеді.
Автоматты емес машиналарда жұмыс камерасына тамақ өнімдерін беру, одан дайын өнімді шығару, өнімнің дайындығын бақылау сияқты технологиялық операцияларды машинаға қызмет көрсететін оператор орындайды.
Жартылай автоматты жұмыс істейтін машиналарда негізгі технологиялық операцияларды машина жүзеге асырады, тек қосалқы операциялар (мысалы, өнімдерді тиеу және түсіру) қолмен қалады.
Автоматты әрекет ететін машиналарында барлық технологиялық және қосалқы операциялар машиналар көмегімен орындалады. Мұндай машиналарды технологиялық процесте автономды (дербес) немесе ағынды желілердің бөлігі ретінде пайдалануға болады.
Достарыңызбен бөлісу: |