Лекция. АгрометЕОрОлОгия туралы ЖалПы МаҒлҰМаттар



бет51/117
Дата02.01.2022
өлшемі0.56 Mb.
#452321
түріЛекция
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   ...   117
Агрометеорология лек

Жауын-шашын. Жауын-шашынның жалпы мөлшерi құрылық бойынша өте көп болғанымен, оның кейбiр аймақтарда өте аз жауып су жетiспеушiлiгiне әкелiп соғады. Оны мынадай себептермен түсiнiдiрiп дәлелдеуге болады:

- су буының атмосферадағы айналымының географиялық ерекшелiктерi. Мысалы:



  • Бұрынғы одақ аумағының Европа бөлiгiнде жауын-шашын оның зияя бөлiгiне қарағанда көбiрек жауады. Себебi Европалық бөлiкте ауаның циклондық қозғалысы ал Азия бөлiгiнде антициклондық қозғалыс басым:

  • Ауаның циклонды қозғалысын туғызып, жаңбыр жаууы мүмкiндiгiн арттыратын себеп-орман-тоғайлардың бiркелкi орналаспауы және жер бетi рельефiнiң әртүрлiлiгi. Биiк таулар етегiнде жауын-шашын теңiздеңгейi аймақтарынақарағанда бiрнеше есе көп жауады.

Егер жауыншашыннан өсiмдiктердiң су пайдалану үлесiн алсақ, ол жоғарыдағы айтылған себептерге байланысты-20 пайыздан 80 пайызға дейiн ауытқиды. Бұл ауытқулар үш түрлi себепке байланысты болады: бiрiншiсi-егiстiң географиялық орны (шөлей тжәне далалық аймақтар); екiншiсi-жылдық жауын-шашын мөлшерiнiң өзгеруi; үшiншiсi-жылдық жауын-шашынның өсiмдiк вегетациясы кезеңдерiнде және жыл айларында бiр келкi жаумауы.

Қаржамылғысы. Ауылшаруашылығында қар жамылғысының үлкен маңызы бар. Қаржамылғысы өсiмдiкке қажеттi су қоры болып табылады, ал сонымен қатар жемiс-жидек және күздiк дақылдарды, көпжылдық шөптердi үсiкке шалдықпауынан қорғайды. Қаржамылғысы аз аудандарда күздiк дақылдар егiлмейдi, өйткенi олар үлкен аяздар әсерiнен үсiкке шалдығады.



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   ...   117




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет