М. К. Молдакулова, Т. В. Бедыч


 Күрделілігі орташа жабдықтар, агрегаттар мен машиналарды



Pdf көрінісі
бет32/73
Дата02.04.2024
өлшемі2.83 Mb.
#497358
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   73
1.Жабдықтарды, агрегаттар мен машиналарды жөндеу, реттеу және сынақтан өтк

3.4. Күрделілігі орташа жабдықтар, агрегаттар мен машиналарды 
реттеу және ретке келтіріп жинақтау операциялары 
Барлық жарамды бөлшектер мен жұмысқа жарамдылығы қалпына 
келтірілген бөлшектер жиынтықтау бөліміне келіп түседі. 
Үлкен базалық бөлшектер жарамдылықтан өткен соң жиынтық 
бөліміне түспей жинақтау бөліміне жіберіледі. Бөлшектерді жиынтықтау 
дегеніміз жинақтау құрамына кіретін бөлшектердің жиынтығын таңдау және 
бір біріне нығыздап орнына келтіру. Бөлшектер салмағы бойынша, жөндеу 
өлшемдерімен техникалық шарттарының көрсеткішіне байланысты топталып 
жиынтықталады. Бірге жұмыс істейтін плунжерлік жұптар, қақпағы бар 
шатундар, жұмыс істеген және одан әрі пайдалану үшін жарамды 
шестернялар жинақталмайды. Жөндеу кезінде аттас бөлшектерден бірдей 
өлшем алу мүмкін емес, бұл оларды топтар бойынша іріктеу қажеттілігін 
тудырады. Бөлшектерді жиынтыққа таңдаудың үш тәсілі бар: даналы, топтық 
(селективті) және аралас.[22] 
Жеке жиынтықтау кезінде базалық бөлшектерге техникалық 
шарттармен рұқсат етілетін саңылау немесе тартылу шамасына қарай 
жанасқан бөлшекті іріктеп алады. Жеке таңдау кезінде көп уақыт кетеді, тек 
шағын 
жөндеу 
цехтарында 
қолданылады. 
Жанасатын 
бөлшектер 
өлшемдерінің шектерінің жиектерін топтап жинақтау кезінде бірнеше 
аралыққа бөлінеді, бөлшектерді аралықтарға сәйкес өлшем топтарына 
сұрыптайды. Жанасатын бөлшектердің өлшемдік топтары міндетті түрде 
сандармен, әріптермен немесе түспен таңбаланады. Топтық жиынтықтау 
жауапты бөлшектерді іріктеу үшін қолданылады.
Негізгі бөлшектерді топтап жинайды, негізгі еместерді бір бірлеп 
жинау тәсілімен жүргізеді. Бөлшектерді жиынтықтау жинау жұмыстарын 
жеңілдетеді және тездетеді. Ішінара өзара алмастыру принципі бойынша 


60 
жеке жинауу және жинақтау кезінде бөлшектерді алдын ала сұрыптау мен 
іріктеуден басқа, қажетті жанасулардың дәлдігіне компенсаторларды қолдану 
немесе бөлшектерді орны бойынша қиыстырып келтіру арқылы орындалады. 
Компенсаторларды қолдана отырып жинақтау кезінде қосылудың қажетті 
дәлдігі жинақтау бірлігіне кіретін элементтердің бірінің өлшемінің өзгеруіне 
байланысты алынады. Жинақтау бірлігін немесе машинаны құрастыру 
кезінде компенсаторлар берілген дәлдік шегінде түйіндесуді сақтай отырып 
орнатылады және реттеледі. 
Қозғалмайтын компенсатор соңгы звеноның өлшем тізбегінің
қателігін болдырмайтын қосымша бөлшек. Мұндай компенсаторлар 
реттелетін төсеніштерге, аралық және орнатылатын сақиналарға, шайбаға, 
әртүрлі қалыңдықтағы төсеніштер жиынтығына қызмет атқарады. 
Қозғалатын компенсатор соңғы звеноның қателігін болдырмай 
ауыстыратын бөлшек. Қозғалатын компенсатор арқылы соңғы звеноның 
дәлдік дәрежесін алуға болады. Жылжымалы компенсаторлар ретінде 
контргайкілері мен бекіткіш бұрандалары бар төлке, жылжымалы сыналар, 
реттелетін бұрандалы бөлшектер, иілімді немесе серіппелі муфталар және т. 
б. қолданылады. Ең жиі қолданылатын нығыздау жұмыстары – кесу және 
тазалау, тігу, сүрту және жылтырату.
Аралау бір біріне қосылған бөлшектерді туралап нығыздауда беттің 
кедір бұдырлығын алып тастауға арналған. Егеу және тазалау кезіндегі 
жұмыстар икемді валы бар жылжымалы электр және пневматикалық 
қондырғыларды қолдана отырып механикаландырылады, оның патронында 
әртүрлі формадағы және өлшемдегі арнайы дөңгелек егеулер мен абразивті 
шеңберлерді күшейтеді.
Шаберлеу бетін алдын ала өңдегеннен кейін оны егеумен, кескішпен 
немесе басқа кескіш құралмен жетілдіріп, бөлшектерді, бағыттаушы 
жабдықтарды, станоктарды және подшипниктерді, төлкелерді және т.б. 
ажыратқыш жазықтықтарын қиыстыру үшін қолданады. Қойыртпақтарды 
қырлауды олардың бетінің 75-80% бояумен біркелкі жабылғанша 
жалғастырады. Шаберлеу күрделі процесс, сондықтан, мүмкін болса, 
шаберлеуді жіңішке тегістеумен, тазалап тегістеумен, жұқа қатқылмен кең 
кескішпен және т. б. ауыстырады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   73




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет