М. К. Молдакулова, Т. В. Бедыч
Механикалық және электронды өлшеу жүйелері
жүктеу/скачать 2.83 Mb. Pdf көрінісі
|
| 3.5. Механикалық және электронды өлшеу жүйелері
Жөндеу жұмыстарын жүргізу кезінде еңбек өнімділігін арттыру үшін кернеудің болуын тексеруде қарапайым және ыңғайлы аспапты индикатор қолданылады. Бақылау шамдары өлшенетін кернеудің шамасына сәйкес таңдалады, 220В дейінгі күштік тізбектер кернеуінің болуын тексеру кезінде 220В шамды, 24В коммутаторлық шамды басқару тізбектерін пайдалануға болады. Электр тізбектерін дыбыстауға арналған аспаптар ретінде тестер, пробник, жекелеген жағдайларда тиісті кернеуге мегомметрлер қолданылады. Электр тізбегінің сыңғырлауы бойынша тесік тізбектелген төмен вольтты батареялардан және лампочкадан тұрады. Тесік түйіспелері тексерілетін тізбекке тұйықталғанда, егер үзік болмаса, шам жанады. Аппараттарды, аспаптарды, жекелеген схемалық тораптарды қосу және ажырату уақытын өлшеу тәжірибесінде электрлік секундомер қолданылады. Электр секундомерінің артықшылығы жеткілікті дәл санауды жүргізу мүмкіндігі болып табылады, өйткені уақытты санаудың басы мен соңы схеманың тиісті аппараттарының түйіспелерін қосу мен ажырату сәтімен сәйкес келеді. Дәл өлшеу жүргізу қажет болған жағдайда электр тізбегінде болатын процестерді зерттеу үшін осциллографтар қолданылады. Электр жетегінің, электр бөліктерінің сипаты мен қуатына байланысты жөндеу жұмыстарын толық қамтамасыз ететін сынақтан өткізу стендтерімен, аспаптарымен жабдықталады. Өлшеу трансформаторларын қолдана отырып, электр сұлбаларын ретке келтіру кезінде кернеу трансформаторында екінші орам вольтметрге, ваттметрге қосылуы тиіс немесе оның тізбегі ашық күйде болуы тиіс, ток трансформаторының орамасы амперметрге тұйықталуы немесе бітелуі керек. Кернеу трансформаторларын ықтимал кернеуден асуы және қысқа тұйықталу токтарынан қорғау үшін олардың бастапқы тізбектерінде екі сымның жоғары кернеу жағында сақтандырғыштар орнатылады. Өлшеуіш аспаптардың кернеу трансформаторларын екінші тізбекке қосу кезінде, олардың дұрыс қосылмағандығына байланысты артық жүктеме пайда болады, артық жүктемеден қорғау сақтандырғыштармен жүзеге асырылады. Ток және кернеу трансформаторларын қосқан кезде олардың екінші орамалары мен корпустары жерленуі керек. Бөлшектер мен жанасулардың жай-күйін өлшеу құралдарының көмегімен және басқа да әдістермен қарау, сезу арқылы тексеріліп анықталады. Тексеру барысында бөлшектің бұзылуы-сызаттар, беттердің боялуы, сынықтар және т.б., шөгінділердің болуы, судың, майдың, отынның ағуы анықталады. Сезініп тексерумен бөлшектердегі бұранданың жіптерінің тозуы мен жуылуын, сальниктердің икемділігін, ойықтардың, сызаттардың және басқа да ақаулардың болуын анықтайды. Берілген саңылаудан немесе бөлшектердің керілуінен берілген өлшемнен, жазықтықтан, пішіннен ауытқуларын өлшеу құралдарының көмегімен анықтайды. 66 Өндірістік бағдарлама бойынша өлшеу параметрлерінің тұрақтылығы үшін әмбебап, механикаландырылған немесе автоматты бақылау құралдары, өздерінің жұмыс істеу әрекетіне қарай мына түрлерге бөлінеді: 1) механикалық аспаптар: сызғыштар, штангенциркулдер, серіппелі аспаптар, микрометрикалық және т.б., қарапайымдылығымен, өте жоғары сенімді өлшемімен және салыстырмалы түрде жоғары емес дәлдігімен, бақылау өнімділігімен ерекшеленеді; 2) оптикалық аспаптар: окулярлы микрометрлер, өлшеуіш микроскоп тар, коллимационды және серіппелі-оптикалық аспаптар, проекторлар, осылардың көмегімен өлшем ең жоғарғы дәлдікпен өлшенеді, бірақ бұл аспаптардың түрлері күрделі, оларды реттеу және өлшеу көп уақытты қажет етеді, қымбат және сенімділігі төмен; 3) пневматикалық аспаптар сыртқы және ішкі негізгі өлшемдерді, бет формасының ауытқушылығын, жоғары дәлдікті конусты және тездету, кіші диаметрлі тесіктерде нақты өлшеу жүргізеді, бірақ эталондарды қолданғанда шкаланы жеке бөліктерге бөлуді қажет ететін аспап; 4) электрлік аспаптар басқаруға ыңғайлы, өлшеуде алынған нәтижелерді құжаттау мүмкіндігімен ерекшеленеді. жүктеу/скачать 2.83 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|