М. Н. Сарыбеков п.ғ. д., профессор, білім беру Ұлттық Академиясының академигі

Сенім телефоны

Елімізде 2009 жылдың қазан айынан 211 сенім телефоны істейді.

Телефон арқылы кеңес беру көмек берудің ерекше түрі ретінде келесі ерекшеліктерге ие:

• 
  біріншіден, қызметке жүгінген адам, эмоционалды шиеленісте, қызу күйінде болады;
  
• 
  екіншіден, клиентпен сөйлесу тек бір мәртелік болуы мүмкін
  

Зерттеулердің нәтижесі бойынша, ақпараттың тек 7% сөз арқылы, 38%- дауыстың ырғағы және модуляциясы арқылы, ал қалған 55%- дене қимыл-қозғалысы арқылы вербалды емес жолдармен келеді, телефон сұбатында ол жоқ болған соң, дауыстың әр түрлі сипаттамалары ерекше мағынаға ие болады: екпіні (сарыны), әуез, көлемі, өзгеру қарқыны. Сұхбат барысында әңгімелесушінің вербалды және сарын көрністерінің сәйкестігін бақылау қажет.

Сенім телефон арқылы кеңес беру жүйелі қатарлардан құрастырылған кезеңдерден тұрады, оның әр қайсысы ерекше міндеттерге бағынады және белгілі бір психотерапевттік техникаға сүйеніп құрылады.

Бірінші кезең (әңгіменің басы) екі мақсатқа бағытталған:

1. Адамда оны түсінетін және қолдайтын жерге хабарласқаны туралы сенімділік тудыра білу. Белсенді тыңдау бұл кезеңде үлес салмаққа ие және ең алдымен түсіністікте, қамқорлықта, ашықтықта білінеді.

Тек бейтарап ілікпе сөздер айтылуы мүмкін, абонент ойындағыны айтып шығуын қолдайтын «мақұлдаушылық»,.

• 
  көмек көрсетіліп жатқан адамның тұлғасын және оның ішкі қайғыларын шартсыз қабылдау;
  
• 
  оған деген қатынаста бағалаудың болмауы;
  
• 
  эмпатия, яғни адамның ішкі дүниесін түсіну, қайғысына ортақ болу.
  

Көптеген авторлар телефон арқылы дағдарыс «интервенциясында» ішкі қисын барын айтады, және олардың кездерінің алмасуын жалпы алғанда көрсетеді. Сонымен қатар кеңесшінің алдын ала дайындаған белгілі бір нұсқамен жұмыс істеу, абонент пен жоғары деңгейде і жақындықты орнатуға және сенімділік ахуалын құруға кедергі болатынын еске сақтаған жөн.

• 
  отбасылық жағдайсыздықтың алдын алу жүйесін ұйымдастыру;
  
• 
  телефондық кеңес беру және психологиялық көмек арқылы балаларды, жастарды және олардың отбасын әлеуметтік қорғау.
  

БжЖАҰСТ мақсаттары:

• 
  БжЖАҰСТ балалар мен жастарға шұғыл психологиялық көмек және балалық жайсыздығының нәтижелі индикаторы ретінде, отбасылық жайсыздығының алдын алу жүйесінің маңызды буыны;
  
• 
  БжЖАҰСТ мамандарын кәсіптендіру және кәсіби түрде өзін-өзі тану жолдары арқылы балаларға және жастарға шұғыл психологиялық көмектің сапасын жоғарлату;
  
• 
  кез келген баланың құқығын қамтамасыз ету - кез келген сәтте талабы бойынша естілуіне мүмкіндік беру, әр балаға ыңғайлы қызмет ұсыну;
  
• 
  дағдарыс жағдайында балалардың пікірін ескере келе, мұқтаждықтары мен қажеттілігіне сай тиісті көмек көрсету.
  

БжЖАҰСТ тің міндеттері:

• 
  бала құқықтары туралы Конвенция жолымен жұмыс істеу, ерекше назарды баланың «тыңдап шығу» және қорғауға аудару керек.
  
• 
  күтім мен қорғауды қажет ететін әр баланы қамту, қоңырауларға жауап беру арқылы және төтенше жағдайларда көмек көрсету арқылы.
  
• 
  қаладағы және ауылдағы ең маргиналдандырылған топтарға телебайланыстық қызметтерді ыңғайлы ету.
  
• 
  балалық қызметтерді насихаттау
  
• 
  ерекше күтім мен қорғауды қажет ететін балаларға сапалы қызмет көрсету үшін күресу, және ең маңызды мүдделерінің сақталуын қамтамасыз ету
  

• 
  Тәулігіне 24 сағаттық қызмет
  
• 
  Балаларға ақысыз ( тек қана стационарлық телефондардан)
  
• 
  Трехзначный номер, легко запоминающийся.
  
• 
  Үш мәнді, есте оңай сақлатын сан
  
• 
  Бүкіл елді қамтитын қызмет, еліміздің кез келген жеріндегі бала жәрдем алуға, әсіресе ауыл аймақтарында тұратын балаларға ммүкіндік
  
• 
  Балаларға және жастарға қол жетімді, интернет: электрондық почта, веб сайт www.telefon150.kz) сияқты бұқаралық ақпарат арқылы.
  

• 
  Бала жасы: 21 жасқа дейін
  
• 
  Мақсатты топ: барлық балалар және жастар, ерекше назарды зорлыққа, трафикке, НФДТ ұшыраған балаларға, мүмкіндіктері шектеулі балаларға, нашақор, заңмен қайшылықтағы, АТВ\ ЖТТС науқас, дағдарыс жағдайындағы отбасыларының балалары.
  
• 
  Баланы қорғау: қауырт желі, балалардың құқығын қорғауды іске асыру үшін инфрақұрылым құрады, мысалы, сенім телефонының қауырт желісі жеңсіктік емінуден сақтап қалуы мүмкін.
  
• 
  Балалардың қатысуы: қауырт желігіне қоңырау шалған бала өзінің қатысуға құқығын пайдалданады және баланың белсенді қатысуының негізінде шешім қабылданады.
  

• 
  6% өзбырлық қатынас мәселесі бойынша, жеңсіктік қанаушылық
  
• 
  47 % қоршаған ортамен өзара қарым-қатынас мәселесі бойынша,
  
• 
  22 % ақпараттық мәлімет сұрақтары бойынша түсті.
  

• 
  2,5% уақытынан бұрын жүктілік мәселесі бойынша
  
• 
  2 % өзін-өзі өлтіру көңіл-күйдегі балалар
  
• 
  2 % зиянды заттарды теріс пайдалану мәселесі бойынша
  

БжЖАҰСТ қызметі – жеткіншектер ортасындағы құқықбұзушылықтың алдын алу жүйесін күшейтудің және олардың құқықтарын қылмыстық қол сұғушылықтан қорғаудың нақты механизмі. Осының дәлелі Алматы қ. жеткіншектер құқықбұзушылығының 2009 жылы 5 ай ішінде 2008 жылдың осындай кезеңімен салыстырғанда 11% төмендеуі болып табылады.