Магистратураға қабылдау емтиханының бағдарламасының титулдық парағы

1. 
   Арманд Д.Л. Типологическое и индивидуальное районирование ландшафтной сферы.// Современные проблемы природного районирования. М.: 1975.
   
2. 
   Исаченко А.Г. Ландшафтоведение и физико-географическое районирование. М.: Выс.шк.1991.364с.
   
3. 
   Арманд Д.Л. Наука о ландшафте. М.: 1975. 288 с.
   
4. 
   Макунина А.А., Рязанов П.Н. Функционирование и оптимизация ландшафтов: Учеб.пособие. М.: Изд.геогр.фак. 1988. Гл.1,2,3.
   
5. 
   Марценкевич Г.И., Клицунова Н.К., Мотузко А.Н. Основы ландшафтоведения: Учеб.пособие. Минск: Выс.шк. 1986. С7-82. 137-143,157-165.
   
6. 
   Николаев В.А. Ландшафты Азиатских степей. М.: МГУ. 1999.
   
7. 
   Исаченко А.Г. Ландшафттану негіздері. Аударған Мұқашева Ж.Н. Алматы, Мектеп, 1996.
   
8. 
   Исаченко А.Г., Шляпников А.А. Ландшафты. Природы мира. М.: Мысль, 1989.
   

1. 
   Беручашвили Н.Л. Четыре измерения ландшафта. М.: 1986. 182 с.
   
2. 
   Ландшафтная карта СССР для высшых учебных заведений. Масштаб 1:4000000. М.: 1988.
   
3. 
   Ландшафтоведение: теория и практика . // Вопросы географии. 1982. № 121. 208с.
   
4. 
   Михайлов Н.И. Физико-географическое районирование: Учеб. М.: Изд. Моск. Ун-та. 1985. С. 59-106.
   
5. 
   Николаев В.А. Проблемы регионального ландшафтоведения. М.: Изд. Моск.ун-та, 1979. Гл 3,4.
   
6. 
   Гельдыева Г.В., Веселова Л.К. Ландшафты Казахстана. Алма-ата. Ғылым. 1992.
   
7. 
   Охрана ландшафтов: толковый словарь. М.: 1982.
   
8. 
   Перельман А.И. Геохимия ландшафтв: Учеб. Пособие. 2-ое изд. М.: Выс.шк., 1975.
   
9. 
   Преображенский В.С. Ландшафты в науке и практике. М.: Знание , 1981 48с.
   
10. 
    Преображенский В.С., Александрова Т.Д., Куприянова Т.П. Основы ландшафтного анализа. М.: 1988. С 7-52; 76-103; 141-149.
    
11. 
    Прокаев В. И. Физико –географическое районирование. М..:1983
    
12. 
    Районирование и региональные проблемы./Под ред. Н. М. Ратнера и др. Екатеринбург.1993.
    
13. 
    Родоман Б. Б. Способы индивидуального и топографического районирования и их изображение на карте. М.:1956.
    
14. 
    Сочева В. Б. Введение в учение о геосистемах. Новосибирск: Наука. 1978. С. 14-22, 29-34, 106-120.
    

3. 
   Дүниежүзінің экономикалық, әлеуметтік және саяси географиясы
   

Басқа ғылымдар сияқты экономикалык, әлеуметтік және саяси география өзінің негізгі зсрттеу әдісі ретінде - талдау және синтездеу әдістерін қолданады.

Экономикалык, әлеуметгік және саяси географиядағы талдап зерттеу пәннің қарастыратын ауқымы мен заңдылығына сай бөлшектенуіне алып келеді. Экономикалық, әлеуметтік және саяси географиядағы синтездеп зерттеу белгілі бір территориядағы барлық компоненттер мен факторлардың әрекеттесу ерекшелігін айқындау және интеграциялау жолымен жүзеге асырылады. Сонымен қатар, анализ және синтез бір-бірімен үйлеседі, яғни экономикалық-географиялық сипаттамалар "салалық" компоненттер мен факторларды, территориялық аудандарды (субрегион мен регион) айқындайды. Жеке қарастырылатын елдердің барлығы "Әлемнің экономикалык, әлеуметтік жоне саяси географиясы" пәнін оқып үйренуге бөлінген сағаттың көлемі мен оның мақсаттарындағы ерекшеліктермен анықталады.

Дүние жүзінің әрбір елін зерттегенде мынадай негізгі мәселелер қарастырылады:

1. 
   Географиялық орналасу жағдайы мен территориясының қалыптасу
   ерекшеліктері;
   
2. 
   Табиғи жағдайы мен ресурстарын шаруашылық тұрғысынан баға беру;
   
3. 
   Халықтар географиясының басты белгілері мен ерекшеліктері;
   
4. 
   Елдердің жалпы экономикалық-географиялық сипаттамасы және
   олардың шаруашылығының басты салаларының сипаттамасы;
   
5. 
   Жекелеген экономикалық аудандардың сипаттамасы;
   
6. 
   Сыртқы экономикалық байланыстары.
   

Елдердің экономикалық-географиялық сипаттамасы типологиялық бағытта болуы кажет, яғни әр елдің жеке өзіне тән спецификалық ерекшелігіне сай жалпы сипаттама берілуі керек. Ол үшін елдің экономикалық географиясын зерттегенде материалдарды дұрыс таңдай алып, салыстыру әдісін кең түрде қолдану қажет. Тек қана елді елмен, ауданды ауданмен, саланы саламен салыстыру арқылы ғана зерттеп анықтағанда мемлекеттің, шаруашылықтың ерекшелігі анықталады.

"Әлем шаруашылығы" түсінігі, маңызы, дамуының негізгі тенденциялары мен заңдылықтары, қарама-қайшылығы және оның салалық, инфрақұрылымдык, институционалды және кеңістіктік аспектілерінің әркелкілігі.

Дүние жүзі шаруашылығы теориясының пайда болуы мен дамуы: Кондратьевтің ұзын толқындар теориясы, регуляционистік теория, модернизация және постмодернизация теориясы.

Ресурспен қамтылу туралы ұғым. Дүние жүзі елдері шаруашылығын орналастырудағы табиғи-ресурстық потенциалдың ролі. Табиғи ресурстардың сарқылуы. Табиғат пайдалану саясаты.

Дүние жүзілік еңбек бөлінісі (ДЕБ) және оның алғышарттары: табиғи және коғамдық-тарихи. Қазіргі халықаралық еңбек бөлінісіндегі фундаменталды өзгерістер. ДЕБ - халықаралық тауар аластыру, қызмет көрсету және білімінің объективті негізі.

Трансұлттық процестің дамуы. Трансұлттық кешен іс-әрекетінің ерекшелігі және онын дүниежүзі шаруашылығындағы ролі. Трансұлттық кешен құрылымының қарама-қайшылық сипаттамасы. Трансұлттық кешенінің әсерінен өндіріс күшінің орналасуындағы өзгерістер.

Өзекті және аймақтық интеграция, олардың айырмашылықтары. Техника, технология, ақпарат және қазіргі кездегі байланыс құралдарының маңызы, халықаралық экономикалық ұйымдар және мемлекеттердің аймақтық одағы. Интеграция әсерінен өндіріс күштерінің орналасуындағы өзгерістер.

Дүние жүзінің саяси картасы.

Дүние жүзінің картасының қалыптасу кезеңі мен қазіргі құрылымы. Дүниежүзілік экономикадағы мемлекеттердің негізгі типтері және олардың экономикалық бірлестіктері. Макроэкономикалық көрсеткіштер: жалпы ішкі өнім (ЖІӨ) және жалпы ұлттық өнім (ЖҰӨ), оларды есептеу әдістері.

Дүние жүзі шарушылығы салаларының географиясы.

Шаруашылықтың бірінші, екінші, үшінші секторларының пайда болуының жалпы тарихи зандылықтары. Алдыңғы қатарлы елдердің ақпараттық қоғамға өтуі. Ғылымның дүние жүзілік өндіріс күшінің өсуіндегі рөлі. Дүние жүзіндегі ғылымның маңызды рөлі. Информатика, ғылыми зерттеулер және дүниежүзі шаруашылығы дамуының байланысы.

Әлем өнеркәсібінің географиясы

Өнеркәсіп - дүние жүзі шаруашылығының маңызды саласы, оның ЖҰӨ-нің құрылымындағы ерекше рөлі. Қазіргі экономикалык көрсеткіштер. Өнеркәсіп өнімінің халық шаруашылығының басқа салаларындағы маңызы және халық қажеттілігін қамтамасыз ету. Өнеркәсіптің өңдеу саласының маңызды рөлі. XIX және XX ғасырдағы ғылыми техникалық революциялардан (ҒТР) кейін болған әртүрлі кезеңдеріндегі құрылымдық қайта құру ерекшеліктері. Олардың өнімдерінің халық шаруашылығындағы маңызы.

Отынды өндіру, тасымалдау және қолдану ерекшеліктері. Оның FTP әсерінен даму ерешеліктері. Жалпы қорының құрылымы. Мұнай және газ өнеркәсібі - экологиялық таза және тиімді отын мен шикізат көзі. Мұнай мен газды мемлекеттер мен аймақтар бойынша өндіру мен қолдану географиясы. Мұнай өңдеу өнеркәсібінің географиясы. Көмір өнеркәсібі. Дүние жүзіндегі маңызды көмір түрлері, өндіру әдістері, қолдану бағыттары Саланың географиясы. Электр энергиясы - отын-энергетика кешенінің маңызды саласы. Электр станцияларының негізгі түрлері. Дүние жүзі электр энергетикасының географиясы. Дүние жүзілік энергия жүйелері.

Маңызды конструктивті материалдарды алу саласы. ҒТР-дің металлургияның құрылымдық өзгерістер мен өнімінің сапасын жақсартудағы өндіру мен шикізатты байытудағы экологиялық мәселелері. Өндірісті ұйымдастыру мсн оны орналастыру. Қара металлургия. Дүние жүзінің дамыған елдеріндегі саланың шикізат базасы, металл өндірісі және оны тұтынушылар. Өнімді негізгі экспорттаушылар. Түсті металлургия. Саланың дүниежүзі шаруашылығындағы рөлі. FTP-дің өндірілетін өнім құрамына әсері. Кейбір аймақтардың мамандануындағы өзгерістер. Сыртқы сауда ерекшеліктері.

Оның FTP-дің жетістіктерін таратудағы негізгі маңызы. Дүние жүзі шаруашылығындағы манызды рөлі. Дүние жүзі машина жасау өнеркәсібінің негізгі салаларының географиясы. Өнімдерді экспорттайтын мемлекеттер типі.

ҒТР-дің химия өнеркәсібі салаларының дамуына әсері, жаңа күрделі өнімдерді шығару. Жоғары технологиялық химикаттар мен полимер материалдар үлесінің жоғарылылығы. Әр түрлі типтегі елдердегі шаруашылықты химизациялау процесінің қазіргі кездегі ерекшеліктері. Сала дамуындағы экологиялық мәселелер. Сыртқы сауданың негізгі белгілері. Биоиндустрия - өнеркәсіптің жаңа саласы. Биоиндустрияның дүниежүзінің алдыңғы қатарлы елдеріндегі негізгі белгілері.

Әр түрлі елдердегі оның құрамының ерекшелігі. Соңғы дайын өнімді өндірудің маңызы, саланың шикізат базасының түбегейлі өзгеруі. Дүниежүзінің маңызды өндірісінің географиясы. Сыртқы сауданың негізгі белгісі және оның негізгі бағыты.

Дүние жүзі ауыл шаруашылығы дамуының негізгі көрсеткіштері. Дүние жүзі ауыл шаруашылығының негізгі өндірістік типтері. Өсімдік шаруашылығы. Маңызы, құрылымы. Негізгі ауыл шаруашылық дақылдарының географиясы. Өсімдік шаруашылығы өнімдерінің сыртқы саудасы. Мал шаруашылығы. Маңызы, түрлері, құрылымы, азық базасының әр түрлі елдердегі ерекшелігі. Дала өнімін экспорттаушылар.

Саланың халықты азық-түлікпен қамтамасыз етудегі рөлі. Қолданатын шикізат құрамы. Дүние жүзі елдерінің тамақ өнімдерін өндіру және экспорттаудағы мамандануы.

Саланың шаруашылық дамуындағы рөлі. Дүние жүзілік және аймақтық транспорт жүйесі дамуының негізгі көрсеткіштері. Теңіз көлігі. Ірі теңіз порттары. Темір жол көлігі. Оның халықаралық және мемлекет ішіндегі жүк тасымалдаудағы рөлі. Ірі халықаралық магистральдар. Құбыр көлігі. Құбыр көлігінің географиясы. Автомобиль көлігі. Оның жолаушы және жүк тасымалдаудағы рөлі. Автомобиль халықаралық көлігімен тасымалдау және оның ерекшелігі. Әуе көлігі. Маңызды халықаралық әуе жолы мен әуе көлігі

флоттарының географиясы. Дүние жүзінің аймақтық көлік жүйесінің сипаттамасы. Халықаралық коммуникациялық байланыс.

Халықаралық экономикалық байланыс

Дүние жүзілік экономикалық байланыстың (ДЭБ) экономикалық базасы. ДЭБ-тің типі мен формалары. Сыртқы сауда - ДЭБ-тін ең дамыған формасы, оның көлемі және түрлері. Еркін зоналар. Сауда блоктары. Сыртқы сауда. Еркін зоналар. Сауда блоктары. Сыртқы сауда географиясы.

Дүние жүзілік шаруашылық байланыстардың түрлері: сыртқы сауда, капитал миграциясы, технология трансфері, валюта - қаржы қатынасы, жұмыс күшінің миграциясы, өзекті экономикалық мәселелер.

Дүние жүзінің қаржы жүйесі

Оны реттеу мәселесі. Халықаралық төлем құралы. Қаржының ауысу формалары. Инвестиция, қаржылық көмек беру жағдайлары. Жеке ұлттық валюталардың қаржының дүниежүзілік нарқындағы жағдайы. Қаржыны экспорттаушы негізгі мемлекеттер.

Оның дүние жүзі экономикасындағы рөлі. Қызмет көрсету саласының географиясы.

Дүние жүзі шаруашылырының аймақтық құрылымы.

Дүние жүзінің маңызды экономикалық аймақтары: Батыс Еуропа, Шығыс Еуропа, Солтүстік Америка, Оңтүстік Америка, Батыс Азия, Шығыс Азия және т.б. Олардың пайда болуының тарихи ерекшеліктері. Аймақтар дамуыньң әркелкілігі.

ТМД елдерінің географиялық орналасуы, жер көлемі және шекаралары.

ТМД елдерінің табиғи ресурстары (табиғи жағдайлары және табиғи ресурстары). Қоршаған ортасының ластануы. Табиғи ресурстардың сарқылуы. ТМД аумағын сор басу мәселесі. ТМД халқы. Халықтың саны және ұдайы өсуі. Жұмыс нарығы және халықты жұмыспен қамтамасыз ету. Халықтың миграциясы. Әлеуметтік құрамы. Білім деңгейі. Ұлттық құрамы. Қала және ауыл халқы. ТМД елдерінің шаруашылығы: аумақтық-құрылымдық ерекшеліктері. Маңызды өнеркәсіп салаларының сипаттамасы. Ауыл шаруашылық және агроөндірістік кешен. ТМД елдерінің агроөндірістік даму мәселелері және жалпы сипаттамасы. Ауыл шаруашылықты (өсімдік шаруашылығы, мал шаруашылығы) аумақтық ұйымдастырудың негізгі үрдістері. Ауыл шаруашылығын аудандастыру. Ауыл шаруашылық аудандарының түрлері.

Инфрақұрылым. ТМД елдеріндегі оның даму деңгейі. Көліктің, халыққа қызмет көрсетуінің, сыртқы экономикалық байланыстарының, рекреациялық сферасының жалпы сипаттамасы. Экономикалық аудандастыру.

ТМД елдерінің аймактық сипаттамасы

Ресей Федерациясының экономикалық-географиялық сипаттамасы. Украинаның экономикалық-географиялық сипаттамасы. Беларусьтің экономикалық-географиялық сипаттамасы. Молдованың экономикалық-географиялық сипаттамасы. Закавказье елдерінің (Әзірбайжан, Армения, Грузия) экономикалық-географиялық сипаттамасы. Орта Азия Республикаларының (Өзбекстан, Қырғыз, Тәжікстан, Түркменстан) экономикалық-географиялық сипаттамасы. ТМД елдерінің саяси және әлеуметтік-экономикалық байланыстарының даму мәселелері.

Шет елдерінің экономикалық, әлеуметтік және саяси географиясы. Шетелдік Еуропа елдері

Еуропа елдерінің жалпы сипаттамасы

Еуропаның саяси картасы, оның екінші дүниежүзілік соғыстан кейін өзгеруі. Дүние жүзілік аренадағы Еуропа елдерінің орны. Еуропа елдерінде мемлекетті басқарудың түрлері, экономикалық даму деңгейі және даму жолдары бойынша топтастыру. Табиғат ресурстары, оларды экономикалық-географиялық тұрғыдан бағалау. Экологиялық проблемалары. Халықтар географиясының ерекшеліктері, экономикасының құрылымы мен ұйымдастырылуының факторлары; өнеркәсібі мен ауыл шаруашылығының географиясы. Сыртқы экономикалық байланыстар, олардың мәні. Әскери және экономикалық блоктар. Халықаралық қатынастарды орнатудағы жаңа саяси көзқарастар. Еуропада өнеркәсіпті орналастырудың және дамытудың басты ерекшеліктері. Жалпы Еуропалық экономикалық кеңістік.

Географиялық орны, территориясы, шекаралары. ГФР-дың мемлекеттік құрылысының негізгі сипаты. Табиғат ресурстары: тас көмір және коңыр көмір, мұнай, темір рудасы. Су және орман ресурстарын экономикалық-географиялық тұрғыдан бағалау. Халқы: халық саны мен тығыздығының соғыс уақытындағы және соғыстан кейінгі жылдардағы өзгеруі. Халқының миграциясы. Қала және ауыл халқы. Шаруашылығы: ГФР-дың дүниежүзілік рыноктағы орны. ГФР және "Ортақ рынок". Германия экономикасының салалық құрылымы, соғыстан кейін ілгері жылжуы және Германияның бөліну салдарынан туындаған байланыстар. Монополистік капитализмнің экономикасына шетел капиталының енуі. Шаруашылықтың салалық құрылымы. Жеңіл өнеркәсіпке қарағанда ауыр өнеркәсіптің басым болуы, машина жасаудың жетекші рөл алуы. Өнеркәсіптің негізгі салаларының қысқаша сипаттамасы. Негізгі өнеркәсіптік аудандар мен тораптар. Ауыл шаруашылығы. Мал шаруашылығы мен өсімдік шаруашылығы, олардың орналасуы. Ауылшаруашылық аудандар. Транспорт жүйесінің қысқаша сипаттамасы. Арналар жүйесі. Теңіз және өзен порттары. Сыртқы экономикалық байланыстары. Дүниежүзілік рынокта ГФР-дың бәсекеге түсуі. Тауарлық құрылымы мен сыртқы сауда географиясы. Ішкі айырмашылықтары.

Географиялық орны және шекаралары. Табиғи жағдайлары мен ресурстары. Халқы. Ұлттық құрамы. Халық динамикасының ерекшеліктері. Иммиграция және шетелден келетін жұмыс күшінің маңызы. Париж гипертофиясы. Халықтың таптық, кәсіби және салалық құрамы. Саяси және мемлекеттік құрылымы. Даму ерекшеліктері. I-дүниежүзілік соғысқа дейін және соғыстан кейінгі Францияның экономикалық дамуы. ІІ-дүниежүзілік соғыстан кейінгі экономикалық дамудың ерекшеліктері. Француз колониалдық империясының құлауы; Неоколониализм. Шаруашылығы. Монополизация, мемлекеттік - монополиялық капитализмнің рөлі және түрі; шетел капиталының мәні. Шаруашылық құрылымы. Францияның дүниежүзілік рыноктағы орны. Франция және «Ортақ рынок». Өнеркәсіп және оның ресурстары. Өнеркәсіп пен капиталдың шоғырлануы, монополизация. Маңызды болып саналатын ескі және жаңа салалар, олардың даму және орналасу ерекшеліктері. Басты өнеркәсіп аудандары мен орталықтары. Ауыл шаруашылығы. Аграрлық құрылымы. Ұсақ шаруа қожалықтарындағы дағдарыстары мен оның Франция экономикасының дамуына әсері. «Қараң калған» ауылдар. Ауыл шаруашылық өндірісінің әркелкілігі және оның себептері. Негізгі салалары мен олардың орналасуы. Ауыл шаруашылық аудандары. Көлігі. Көліктің жекелеген түрлерінің Францияның ішкі және сыртқы экономикалық байланыстарындағы маңызы. Су көлігі. Басты порттар.

Сыртқы экономикалық байланыстар, олардың мемлекет үшін маңызы, сыртқы сауданың құрамы мен бағыты. Төлем балансы. Аудандары. Бөлінудің негізгі сипаты.

Ұлыбритания

Біріккен Ұлыбритания Корольдігі мен Солтүстік Ирландияның құрамы. "Достастық" - ұғымы. Ұлыбританияның географиялық орны, оның әр түрлі тарихи кезеңдердегі мәні. Табиғи жағдайлары мен ресурстары. Жер бедерінің, жағалауларының, климатының сипаттамасы. Минералдық ресурстар және оларды экономикалық тұрғыдан бағалау.

Халқы. Саны, өсімі, ұлттық құрамы. Нәсілдік проблемалар. Халықтың тығыздығы. Урбанизация - ірі қалалар және "қалалық облыстар" (конурбация), урбанизация проблемалары. Халықтың кәсібі және салалық құрамы. Таптық құрамы. Жұмысшы табы және "жұмыс аристократиясы". Финанстық буржуазия және лендлордтар. Ішкі саяси жағдайдың ушығу себептері. Мемлекеттік және саяси құрылыстың ерекшеліктері. Екі партиялық жүйе. Даму ерекшеліктері. Ұлыбритания - имперализм деңгейіне, өнеркәсіптік капитализм жолына түскен алғашқы мемлекет. Ұлыбританияның бұрыңғы және қазіргі кездегі дүниежүзілік капитализм жүйесіндегі орны. Британ империясының құлдырауы. "Достастық". Британ империализмінің ішкі және сыртқы жағдайларының ушығуы мен ұстанып отырған позициясының әлсіреуі. Шаруашылығы. Жалпы сипаттамасы. Капитализм мен монополизацияның дамуы деңгейінің биіктігі. Мемлекеттік-монополиялық капитализмнің сипаты. Мемлекет экономикасына сыртқы сауданың маңызды рөлі. Американ капиталының Ұлыбритания шаруашылығындағы орны. Британ экономикасының дағдарысы. Өнеркәсібі, оның энергетикалык және шикізат базалары. Солтүстік теңіздегі мұнай мен газ өндірудің мәні. Өнеркәсіптің дамуы және орналасу ерекшеліктері. Ескі және жаңа салалары арасындағы айырмашылықтар. ІІ-Дүние жүзілік соғыс пен содан кейінгі жылдардағы саясаттың өнеркәсіптің құрылымы мен орналасуына әсері. Өнеркәсіптің маңызды салаларының орналасуы. Өнеркәсіпті аудандары. Ауыл шаруашылығы. Жер иеліктері мен жерді пайдалану, лендлордтық ауыл шаруашылығының даму ерекшеліктері, капитализмнің даму деңгейі. Техникамен жабдықталуы. Азык-түлікпен қамтамасыз ететін шет елдерге Ұлыбританияның тәуелділігі. Көлігі. Теңіз көлігінің маңызы. Басты порттар. Ішкі көлік.

Сыртқы экономикалық байланыстары. Ұлыбритания шаруашылығындағы сыртқы сауданың маңызы. Сыртқы сауданың құрамы мен бағыты. Капитал экспорты. II-Дүние жүзілік соғыстан кейінгі төлем балансының жетіспеушілігі. Ұлыбританияның АҚШ-қа қаржы экономикалық жағынан тәуелділігі. Аудандары. Аудандардың қалыптасу факторлары және аудандық бөлінісі.

Географиялық орны. Шекаралары, олардың II-шi Дүниежүзілік соғыстан кейінгі өзгеруі. Табиғи жағдайлары мен ресурстары. Материктік Италияның түбектік және аралдық бөлігінен ерекшелігі. Минералдық базасының жұтандығына орай су энергиясының маңызы.

Халқы. Ұлттық құрамы. Итальян эммиграциясы. Халқының біркелкі орналасуы. Қала және ауыл халқы. Мәдени және тарихи ескерткіштердің көптігі. Халықтың кәсіби және таптық құрамы. Дамуының ерекшеліктері мен

саяси құрылымы. Феодалдық сарқыншақтар. Экономикалық базаның әлсіздігі, соғыстан кейінгі даму ерекшеліктері, американ капиталына тәуелділігі. Қазіргі уакыттағы саяси құрылысы. Негізгі партиялары. Католицизм. Компартия, Шаруашылығы. Италияның дүние жүзілік рыноктағы орны. Италия және «Ортақ рынок» капиталдың шоғырлануы. Мемлекеттік капитализм. Шаруашылықтың индустриалды - аграрлық типі. Өнеркәсіптің құрылымы мен орналасуы. Аграрлық құрылымы. Көлігі. Су жолы көлігі, оның маңызы, басты порттар. Шетелдік туризм. Сыртқы сауданың құрамы мен бағыты. Төлем балансы. Аудандары. Негізгі аудан аралық айырмашылықтар және олардың қалыптасу жағдайлары.

Географиялық орны, аумағы және шекаралары. Социализм кезіндегі ІІольшаның экономикалық дамуының ерекшеліктері. Саяси құрылымы әкімшілік-территориялық бөлінуі.

Табиғат ресурстары: тас көмір, күкірт, мыс, күміс, мырыш, корғасын табиғи газ, тұз қорларын бағалау. Гидрографиялық ресурстарының мәні және құндылығы. Халқы. Польшаның халық саны. Қала және ауыл халқы. Урбанизация деңгейі. Ірі қалалар. Шаруашылығы. Польша экономикасының жаңа экономикалық жағдайларға бейімделуі. Шаруашылығының бұрыңғы социализм елдерінен ерекшеленуі. Өнеркәсібі. Польшаның жалпы шаруашылық жүйесіндегі өнеркәсібінің орны. Кен өндірудің маңызы. Тас көмір өндірудегі Польшаның орны. Түсті металлургия. Басты өнеркәсіп аудандары. Өнеркәсіптің өңдеуші салаларындағы модернизация. Ауыл шаруашылығы. Ауыл шаруашылықтың маңызы. Ауыл шаруашылық жерінің ауданы. Мұндағы еңбекке жарамды халықтың саны. Жеке шаруашылықтардың үлесінің өсуі. Ауыл шаруашылығының басты өнімдері. Көлігі. Көліктің барлық түрлерінің дамуына географиялық орнының колайлылығы. Көлік жүйелерінің қысқаша сипаттамасы. Өзен көлігінің жұмысы. Өзен каналдарының маңызы. Балтық теңізінің оңтүстік жағалауларындағы теңіз порттарының маңызы.

Сыртқы экономикалық байланыстары. Дүниежүзілік шаруашылық жүйесінде Польшаның тұрақтануы. Дүниежүзілік экспорт, импорт ағымдарындағы Польшаның экспорт және импорт үлесі. Польшаның сыртқы экономикалық байланыстарының негізгі бағыттары. Экономикалық аудандары.

Географиялық орны және табиғат ресурстары. Географиялық орнының ерекшеліктері. Теңіз және кұрғақтағы шекаралары.

Пайдалы казбалардың қоры, шоғыры және кен орындарының орналасуы.

Халқы. Халқының динамикасы. Халқының қалыптасуындағы иммиграцияның орны. Ұлттық құрамы. Қала және ауыл халқы. Урбанизация деңгейі, урбанизация проблемалары. АҚШ-тың саяси құрылымы. Екі партиялы жүйе. Шаруашылығы. Дүниежүзілік шаруашылықтағы АҚШ-тың үлесі. Әлемнің басқа елдерімен салыстыру. Өндіріс пен капиталдың шоғырлану деңгейінің жоғары болуы. Монополизация құрылымы. Орналасуындағы біркелкіліктің болмауы және оның себептері. ТҰК ролі. Өнеркәсібі салаларының маңызы. Ауыл шаруашылығы. "Американдық" ауыл шаруашылығын дамыту типі (Оңтүстіктен басқа). Ауыл шаруашылығының әлеуметтік құрылымы. Аграрлық қарым-қатынастар. Ұсақ және орта фермерлердің құлдырауы, ірі фермерлердің өсуі. Өсімдік пен мал шаруашылық салаларының орналасуы. Ферма типтері мен олардың орналасуы. Ауыл шаруашылық аудандары. Көлігі. Темір жол желісі және темір жолмен тасымалдаудың басты бағыттары. Тас жолдары және автомобиль транспортының жақсы дамуы және оның темір жолдармен бәсекеге түсуі. Ұлы көлдер, олардың порттары мен жүк ағымдары. Өзен көлігінің әлсіздігі, оның себептері. Теңіз флоты, маңызды порттары. Әуе көлігінің дамуы. Кұбыр тасымалдары.

Сыртқы экономикалық байланыстары. Дүние жүзілік рыноктағы АҚШ экспансионизмі. АҚШ-ты дүниежүзілік рыноктағы ірі қаржы экспортер ретінде қарастыру. Континенттер мен мемлекеттерде американ қаржысалымдарының таралуы. Дүниежүзілік рыноктағы АҚШ алып отырған орнының әлсіздену факторлары. АҚШ-тың Батыс Еуропа елдерімен, Канадамен, Латын Америкасы елдерімен, Қиыр Шығыс елдерімен байланысы және қарама-қайшылықтары.

Аудандары. Ішкі ерекшеліктері.