2. Отбасы тәрбиесінің ұлттық ерекшеліктері; туыстық қарым-қатынас, жеті ата туралы түсінік, перзенттік парыз бен қарыз, ұлттық намыс, сана-сезім, отансүйгіштік, еңбексүйгіштік қасиеттер ұлттық тәрбиенің негізгі бағыттарына жатады.Тұрмыс – салтқа байланысты туған әдет-ғұрыптар мен салт-дәстүрлердің, бәрінде халықтың арман-тілегі, ой-пікірі, келешек ұрпаққа айтар өсиеті көрініс беріп отырады.
Қазақта мынадай құнды өсиеттер бар. Мысалы:
Жеті қазына Жеті ата Жеті жұт
Ер жігіт 1. Бала 1. Құрғақшылық
Сұлу әйел 2. Әке 2. Жұт (мал қырылу)
Ақыл, білім 3.Ата 3.Өрт
Жүйрік ат 4.Арғы ата 4. Оба (ауру)
Қыран бүркіт 5. Баба 5. Соғыс
Берен мылтық 6. Түп ата 6. Топан су
Жүйрік тазы (ит) 7. Тек ата 7. Зілзала (жер сілкіну)
Жеті күн Жеті ғалым Жеті әулие
Бүгін 1. Шығыс 1. Меке шәріп
Ертең 2. Батыс 2. Мәдина шәріп
Бірсүгіні 3. Оңтүстік 3. Бұхар шәріп
Арғы күні 4. Солтүстік 4. Шам шәріп
Ауыр күн 5. Аспан (жоғары ғалым) 5. Қатым шәріп
Соңғы күн 6. Жер орта 6. Құддыс (Мысыр) шәріп
Азына 7. Жер асты( төменгі ғалым) 7. Кәләм шәріп (Құран)
Жеті жоқ Жеті жетім
Жерде өлшеуіш жоқ 1. Тыңдамаған сөз жетім
Аспанда тіреуіш жоқ 2. Киюсіз тозған боз жетім
Таста тамыр жоқ 3. Иесіз қалған жер жетім
Тасбақада талақ жоқ 4. Басшысы жоқ ел жетім
Аққуда сүт жоқ 5. Аққу – қазсыз көл жетім
Аллада бауыр жоқ 6. Жерінен айырылған ел жетім
Жылқыда өт жоқ. 7. Замандасы болмаса – бәрінен де сол жетім
Бес қару Бес өсиет Бес намаз
Садақ 1. Топасқа сенбе 1. Таң намазы
Мылтық 2. Жауға иілме 2. Бесін намазы
Найза 3. Сақ жүр 3. Екінді намаз
Қылыш 4. Аз үйге сенбе 4. Ақшам намазы
Айбалта 5. Жарлыдан сый алма 5.Жашиық намазы
Бес жаратылыс Бес қатер
Күн 1. От
Ай 2. Жау
Жұлдыз 3. Борыш
Күндіз 4. Ауру
Түн 5. Сөз
Үш даусыз Үш арсыз Үш тәтті
Мінез 1. Ұйқы арсыз 1. Жан тәтті
Кәрілік 2. Күлкі арсыз 2. Мал тәтті
Ажал 3. Тамақ арсыз 3. Жар тәтті
Достарыңызбен бөлісу: |
