Мазмұндамалар жинағЫ. (5-11 сыныптар) Алматы, 2009 жыл



бет4/16
Дата11.02.2024
өлшемі56.07 Kb.
#491595
түріМазмұндама
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   16
5-11 мазмұндамалар жинағы

Қасым ұста

Қасым ұста іске жарайды-ау деген мүйіздерді жыл он екі ай бойы жинап жүретін. Оның ішінде киіктің, арқардың, сиырдың, серкенің мүйіздері де болатын. Ол соның бәрін күн тимейтін саялы қалтарысқа жинап қоюшы еді. Көктем шығып, ел жайлауға көшерде Қасым қыстау қасынан ағатын бұлақтың табанындағы қара қорыс, көкала сазды белшесінен қазып, мүйіздерді көшіп кететін.


Жаз өтіп, ел қыстауға оралғаннан бір, бір жарым айдан кейін Қасым ұста көктемгі көмбенің тоңын ойып, мүйізді үйге алып келеді. Оларды үйге әкелісімен жылы суға салып, саз-топырағын жуып тастайды. Сол сәттен бастап көрші-қолаңның тапсырмасымен әр түрлі бұйымдар жасауға кіріседі. Ал мүйіздер бес-алты ай қара қорыс ми батпақта жатқанда қорғасындай балқып, қамырдай иленетін күйге түседі екен. Ұста оларды барынша әрлеп, әсемдеп ожау, қамшы сап, құты-сауыт, тарақ, көзілдірік т.б. жасап шығаратын.
(127 сөз)

Жоспар:



  1. Жыл он екі ай бойы жиналған мүйіз.

  2. Бұлақтың табанындағы сазға мүйіздерді көму.

  3. Батпақта жатқан мүйіздің қорғасындай балқуы.

  4. Мүйізден жасалған бұйымдар.



Тірілген түлкі

Қыстың қақаған аязы. Қою түскен қалың қар жәндік біткенде жатқан індерінен шығармай тастады. Ашыққан түлкінің құлағына тауықтардың даусы келеді. Оңай олжа алыс емес сияқты.


Мынау оқшау қорадан тауық иісі ап-анық келіп тұр. Қораның маңында иттің жоқтығы түлкіні қатты қуандырды. Ол үйілген пішенмен өрмелей қораның төбесіне шықты. Қораның төбесін қазды да, ішке оп-оңай секіріп түсті. Қақтығысып, топырласқан тауықтар түлкінің тырнағы мен тісіне оңай ілініп жатты. Тойған түлкі шықпақшы болып, төбедегі өзі түскен саңылауға секірсе де бойы жетпеді. Адам иісі мен сыбдырын сезген түлкі, есікке таяу өлген болып жата кетті. Айша шешей қораның есігін ашты. Қоқиып өліп жатқан түлкіні көріп таңқалды.
Тауықтарын санап еді, төрт тауық жетпейді. Оларды осы түлкі жеген екен. Айша шешей немересін шақырмақшы болып бұрыла бергенде, аяғының астынан түлкі ата жөнелді. Ол оның бұлаң еткен құйрығын ғана көріп қалды.
(132 сөз)



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   16




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет