Мазмұны кіріспе микроэкономика пәні және методологиясы
Монополия бәсекелестігіндегі тепе-теңдік
жүктеу/скачать 1.67 Mb.
|
| Монополия бәсекелестігіндегі тепе-теңдік
Монополия бәсекелестік жағдайларында қызмет жасайтын фирманың қысқа мерзімді тепе-теңдігі (монополия бәсекелес фирма) нағыз бәсекелес фирманың тепе-теңдігіне сәйкес 75-а суретте ол Qf оңтайлы көлемі (MR = MC болғанда) Р1 бағасымен сатылған сұраныс икемді, бірақ ол деңгейіне дейін қысқаруы мүмкін, онда орташа шығындардың жабуы қамтамасыз етілмейді. Бұл жағдайда монополия бәсекелес фирма, монополист сияқты, сұранысқа байланысты 2 нұсқаның біреуін таңдайды: егер баға орташа ауыспалы шығындарды жапса, ол залалдарды азайтады, ал сұраныс оларды жабуға да жетпесе, фирма нарықтан шығады (кетеді). P MC P LRMC P f AC AC AVC LRAC Pf1 PfLR Df Df1 DfLR MR1 MRf MRLR а) Qf1 Qf б) Qf 75 сурет. Қысқа мерзімді және ұзақ мерзімді кезеңдегі монополия бәсекелестік жағдайлардағы шығаруды оңтайландыру Жоғарыда айтқандай, нағыз бәсекелестік жағдайларда орташа ауыспалы шығындардың ең аз мағыналарынан жоғары жатқан шекті шығындардың қисық сызықтарының бөлігі бәсекелес фирма ұсынысының қисық сызығы болып келеді. Монополия жағдайларында фирманың ұсыныс қисық сызығы жоқ, себебі баға мен өндіріс көлемі араларында нақты тәуелділік жоқ. Ұзақ мерзімді кезеңде монополия бәсекелес фирма нағыз бәсекелестік жағдайлардағы себептердің салдарынан экономикалық пайданы алмайды: кіру кедергілердің жоқтығы, басқа фирмалар экономикалық пайда алу үшін салаға тез кіреді. Бұл әр фирманың нарықтық үлесін қысқартып, сұраныс икемділігінің өсуіне әкеледі. Сұраныстың қисық сызығы солға қарай жылжиды, экономикалық пайда 0 тең болғанша. Бұның салдарынан нарық тартымдылығын жоғалтып, ұзақ мерзімді тепе-теңдік жағдайға келеді. Белгіленген баға LRAC тең болып, монополия бәсекелестіктегі тепе-теңдіктің ұзақ мерзімді үлгісі теориялық түрде бәсекелес тепе-теңдіктің ұзақ мерзімді үлгісіне сәйкес. Бірақ, тәжірибеде бұл әрқашан осылай болмайды, себебі: 1) Жоғары сапалы тауарларды шығаратын фирмалар экономикалық пайда алады. 2) Нарықта маркетинг стратегиясы өте күшті, бірақ ол көптеген шығындарды қажет етеді (жарнама, тауарды жылжыту, тауар мен фирманың имиджін (атағын) құру және т.б.). Бұл шығындар кіру кедергілер рөлін атқаруы мүмкін. жүктеу/скачать 1.67 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|