«Мәдени МұрА» МеМлекеттік бАғдАрламасының кітАп сериялАры
жүктеу/скачать 1.63 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Ұрым (Үрім, Рум)
- Үнді (Үндістан)
| Тәшкен (Ташкент) [/т.,п./—тас қала]—көне тарихи қала.
өзбекстан республикасының астанасы. Қазақ халқының ауыз әдебиеті мен фольклорында жиі ұшырайды. Текес—Алматы облысының райымбек ауданына қарасты ауыл және өзен атауы. Түркістан—тарихи қала. Қазіргі оңтүстік Қазақстан об- лы сындағы Түркістан ауданының орталығы. Сырдарияның оң жақ аңғарында орналасқан. 2000 жылы көне қаланың 1500 жыл дығы аталып өтті. Арабтардың географиялық жазба- ларына қарағанда, ІV-X ғасырларда бұл қаланың орнында Ша- угар (арабша Шауағар) мекені болған, бірақ бұдан із қалмаған. XІІ-XІV ғасырларда Түркістан яссы деген атаумен белгілі болды. Қожа Ахмет яссауидің кесенесі салынған соң, түркі халықтарының діни-рухани орталығына айналды. Ұлытау—Сарыарқаның оңтүстік-батыс шетіндегі ұсақ шо- қылы, таулы өлке. ұлытауда атақты Жошы хан мазары сақ- талған. Бұл арада өткен ғасырларда үш жүздің бас қосып, ел тағдырына қатысты алқалы жиындар өткізіп тұрған. Ұрым (Үрім, Рум)—Византия. Шығыс халықтары оны орта ғасырларда осылай атаған. Сол халықтардың фольклоры мен әдебиетінде рұм атауы өте алыс, ғажайып өлкенің символы ретінде қолданылған. Үнді (Үндістан)—үнді мұхиты жағалауында, оңтүстік Азияда орналасқан мемлекет. гималай тауларынан оңтүстік- ке қарай оңтүстігі, оңтүстік-Батыс Азия елдерін Еуропа және Африкамен байланыстыратын маңызды теңіз және әуе жолдарының торабында жатыр. Батыс жағалаулары Арабия теңізінің, Шығыс жағалаулары Бенгал шығанағының сулары- мен қоршалған. Үргеніш—ежелгі қала, ортағасырлық Хорезм мемлекеті нің астанасы. орны қазіргі Түркменстан республикасы, Ташауыз уәлаятындағы Көне үргеніш елді мекенінің жанында. үргеніш- тің гүлдену кезеңі XII-XIII ғасырлардағы хорезмшахтар би лік еткен кезеңге тура келеді. XIII ғасырдың ортасынан бас тап Алтын орданың құрамында болып, сауда, қолөнер, әкімші- 382 383 ғылыми қосымшалар лік орталық ретінде өз маңызын жойған жоқ. XIV ғасырдың ортасына қарай Хорезм Алтын ордадан бөлінген кезде үргеніш қайтадан оның астанасына айналды. XVII ғасырда қала тірші- лігі құлдырап, кері кетті. Хорасан—орта Шығыстағы тарихи аймақ. Хорасанның құрамына қазіргі иран ислам республикасының солтүстік- шығыс бөлігі, Мерв шұраты, қазіргі Түркменстан респуб ли- ка сының оңтүстігіндегі шұраттар, қазіргі Ауғанстанның сол- түстігі және солтүстік-батыс бөліктері кіреді. Хорасан атауы Сасани әулеті кезінен белгілі. VII ғасырдың ортасында Хорасан- ды арабтар жаулап алды. Араб халифаты ыдырағаннан кейін, IX ғасырдан XVI ғасырдың бас кезіне дейін Тахири, Саффари, Самани, Ғазнауи, Салжұқтар әулеттерінің, Хорезмшаһтар т.б. мемлекеттердің құрамында болып, орта Шығыстың эко но ми- калық жағынан неғұрлым дамыған облыстарының бірі болды. жүктеу/скачать 1.63 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|