І НЕГІЗГІ БӨЛІМ
1.1 Педагогикалық шеберлік туралы түсінік
Педагогикалық қарым- қатынастың маңыздылығын ескере отырып, ғалымдар « сыныпқа кіруші педагогқа өсиетті» енгізді.
1.Өзіңіздің балалармен қарым- қатынасыңыз жайында ойланыңыз, оларды тұрғызыңыз.
2.Педагогикалық әңгіме жүргізу барысында педагогикалық мақсат пен міндет шеңберінен шықпаңыз, баланың қызығушылығын жоғалтпаңыз.
3.Өз сөзіңізді мықты балаға немесе балалар тобына бағыттаңыз.
4.Жекеөзіңіздің ақпаратыңызбен шектеліп қалмаңыз, балалармен қарым- қатынас ұйымдастырып, белгілі бір дәрежеде әсер етіңіз.
5.Қарым-қатынастың «жоғарыдан төменге » түрін құрыңыз. Мынаны еске ұстаңыз, тіпті кішкентай бала да өзара әрекетте өз-өзімен болуға ұмтылады. Осы кездегі сіздің ахуалыңыз А. С. Макаренкорның мына сөзімен анықталады:
«керемет тұлға».
6.Балалар ұйымындағы психологиялық атмосфраны түсінуге тырысыңыз. Бұл сізге балалармен қарым-қатынаста қажет болады.
7.Балаларды тыңдай біліңіз.
8.Сізбен әгімеде балалардың көңіл-күйін сезе біліңіз.
9.Мынаны ұмытпаңыз: өзіңіздің педагогикалық пікіріңізбен қарсы тұрсаңыз, балаларда келіспеушілік туындауы мүмкін.
10.Баланың қателігін түсіндіруде тактикалы болуға тырысыңыз.
11.Тұйыққа тірелетін күрделі жауаптарды болдырмау үшін, сұрақтарды «не үшін?» «қалай?» «неге?»
дегеннен бастаңыз.
12.Әңгімеде бастамашыл болыңыз.
13.Әңгіме барысында қыздардың мінезінің ерекшелігіне назар аударыңыз. Олар эммоцияға берілгіш, өкпелегіш болып келеді.
14.Балалармен жұмыс жасағанда манерадағы жоспардан аулақ болыңыз.
15.Балалармен жұмыста жағымсыз қарым –қатынасқа жол бермеңіз.
16.Құрылымсыз бастамада тек сын айта беру пайдасыз.
17.Балаларға қарап жиі күлімдеңіз.
18.Сізді құптаушылардың, мақтаушылардың көп болуына тырысыңыз.
19.Сіздің балаларға қандай қарым- қатынас жасап жат қаныңызды балалар білуі керек. Сіздің олардың мінезіне берген бағаңыз олардың сізге деген қарым –қатынасын анықтайды.
20.Өзіңіздің әр балаға деген қарым-қатынасыңызды есте ұстаңыз . егер сіздің мінез –құлқыңыз өзгерсе, балалардың жағымсыз мінез-құлқын тудырады.
21.Әр әңгіме-дүкеннің стратегиясын жасап, алдын ала дайындалған дұрыс.
22.Балалар өсіп, алғашқы мінез-құлқының өзгеріп отыратындығын естен шығармаңыз.
23. Мұғалім мен сынып, тәрбиелеуші мен топ арасында папйда болатын барьердің болуы мүмкін. Осы тұста топтың әлеуметтік психологиялық жағдайын, сыныптағы балалар арасындағы қарым-қатынасты есте ұстаған жөн. А. С. Макаренко жазған «Менде педагогикалық талант жоқ, мен педагогикаға кездейсоқ келдім. Бірақ мен үйрендім, мен өз ісімнің шеберіне айналдым.»
Педагог өзіне қажетті әрекетті анықтап алғаннан кейін ғана педагогиалық еңбектің құрылымын , оның ұйымдастырылуын дұрыс бағалауға болады. Педагогикалық әрекеттің шығармашылық тұсы оның объективті маңызды қасиеті болып табылады. Оның маңыздылығы сол, педагогикалық жағдайлардың көпүлгілігі, олардың бір мағаналық емесігі олардан шығатын тапсырмалардың шешілуіне және анализіне вариативтілікт і қажет етеді.
Педагогтың шығармашылық потенциалы оларда қордаланған әлеуметтік тәжірибенің психологиялық- педагогикалық және пәндік білім, жаңа ойлар, талаптар мен қабілеттер негзінде қалыптасады. Тәжірибе мынаны көрсетеді:
Шығармашылық -еңбекке деген қатынасы құнды болатын адамдарға тән, және ол кәсіби жіктелуін жоғарлатуға және алған тәжірибесін , білімін толықтыруға тырысатын адамға ғана келеді
Педагогтың шығармашылығының пайда болу аясына педагогикалық тапсырманың еріксіз түрде стандартсыз, нақты шешілуін жатқызады. Сонымен қатар педагогтың шығармашылығы коммуникативті тапсырмаларды шешуде де аз көрінбейді.В. А. Кан-Калик мұғалімнің шығармашылық әрекетінің логикалық –педагогикалық аспектісімен қатар эммоционалдықты бөле отырып, коммуникативті шығармашылықтағы педагог әрекетінің ерекшелігін атап көрсетеді жаңа коммуникативті тапсырмаларды табу және іздестіру, оқушылармен топтық жұмыста қарым-қатынастың жаңа формасын орнату.)
Педагогикалық шығармашылықтың жекелік аясында педагогтың өзін-өзі шығармашылық тұлға ретінде анықтауы жүзеге асады.
Батыс елдерінде білім беру жүйесінде қабылдаған ерекшеліктер бар. Ол культтехнологиялар тек білім саласында ғана емес. Мұғалім жұмысының нәтижелілігі балалар кірістірілген процестің алгоритмімен анықталады. Олжақта яғни батыс елдерінде нәтижеге кепілдік беретін технологиялар әлдеқашан жарияланған. Есесіне шығыста барлық уақытта мұғалімнің тұлғалық роліне басты назар аударған. Ол жақта білім алуға дайындық Гуруға сену деңгейімен анықталады. Бірақ біз Шығыс пен Батыстың ортасында қалып қойдық. Және де қазіргі таңда біздің білім жолайрықта. Біз барлық елдермен тату түрде білім беру жүйесмен олай-бұлай жүрміз.
Мұғалімнің педагогикалық өмірбаяны өзіндік ерекшелікке ие. Және де әркім бірден шебер бола алмайды. Кейбіреулердің бұған көп уақыты кетеді. өкінішке орай жеке педагогтар қатардағы разрядта қалып қоятыны да болады.
Шебер болып, бірдеңеі жүзеге асыру үшін мұғалім педагогикалық процестіің заңдылықтары мен механизмін игеруі керек. Бұл мұғалімге педагогикалық түрде ойлап әрекет етуге мүмкіндік береді. Яғни, педагогикалық құбылыстарды өзінше саралап, оларды құрылымдық элементтерге жіктеу , әр бөлктің тұтаспен байланысын негіздеу, оқыту теориясы мен тәрбиелеу ойларынан тұжырымдар ж-әне принциптер табу, құбылысты дұрыс анықтау, оның психологиялық- педагогикалық
Категорияның қай түріне жататындығын анықтау, негізгі педагогикалық тапрсырманы табу және оның шешілу жолдарын табу. Кәсіби шеберлік өзінің әрекетінде ғылыми теорияға сүйенетін мұғалімге келкді. Әрине, ол бұл жолда түрлі қиындықтарға ткездеседі.Біріншіден, ғылыми теория-бұл заңдар, принциптер мен ережделердің жиынтығы. Ал практика теорияның іс жүзінде қолданылуы. Бұл кезде мұғалімннен теориялық ойлау қабілет талап етіледі. Екіншіден, педагогикалық әрекет- бұл білім негізіне сүйенген біртұтас процес. Ол мұғалім білімінің квалификациямен орналасуы. Яғни педагогикалық процесті меңгеруге қажетті жалпылама қабілеттер деңгейіне жіктеу. Бұл мынаны білдіреді: мұғалім педагогикалық қабілеттерді теорияның әсерімен ғана емес, одан тәуелсіз меңгереді.
Достарыңызбен бөлісу: |