Мен өз жұмысымда келесі міндеттерді қойдым
жүктеу/скачать 217.65 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 1 Мұзафар Әлімбаев өмірінің алғашқы жылдары
КіріспеБұл жұмыстың мақсаты-көрнекті қазақ ақыны, жазушы және аудармашы Мұзафар Әлімбаевтың өмірі мен шығармашылық жолын кешенді зерттеу. Міндеттер: - Түрлі ақпарат құралдарымен жұмыс жасау. - М. Әлімбаевтың өмірбаянының негізгі кезеңдерін анықтау. - Ақынның негізгі шығармаларына шолу жасап, талдау жүргізу. - М.Әлімбаевтың Қазақ әдебиеті мен мәдениетін дамытуға қосқан үлесін бағалау. Тақырыптың өзектілігі М.Әлімбаевтың ұлттық поэзияның, балалар әдебиетінің және көркем аударманың дамуына зор үлес қосқан ХХ ғасырдағы қазақ әдебиетінің көрнекті өкілдерінің бірі ретіндегі маңыздылығымен айқындалады. Зерттеу гипотезасы: оқушылар қауымы арасында ақынның шығармашылын кеңінен оқуға мүмкіндік туады, нақыл сөздерін есте сақтайды, мақтануға тұрарлық көп дүниелердің бар екеніне көздері жетеді. М. Әлімбаевтың шығармашылығы ХХ ғасырдың екінші жартысындағы қазақ әдебиетінің дамуына айтарлықтай әсер етті. Зерттеу әдістері: өмірбаяндық, тарихи-әдеби талдау, жалпылау, салыстыру, шығармашылық оқу. Жұмыс кіріспеден, үш тараудан, қорытындыдан, пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады. Бірінші тарауда ақын өмірбаянының негізгі кезеңдері қарастырылады. Екінші тарауда М. Әлімбаевтың поэтикалық мұрасы талданады. Үшінші тарауда ақынның қалдырған мұрасы (нақыл сөздері) талқыланады. Төртінші тарауда оның балалар әдебиеті мен көркем аудармаға қосқан үлесі бағаланады. Қорытындыда жүргізілген зерттеудің негізгі қорытындылары шығарылады. Беріліп отырған ғылыми жобада М.Әлімбаевтың өмірі мен шығармашылығы жаңа белестерден ашылып жатқан жоқ, ақынның мақтанарлық еңбектерін насихаттау, ақын шығармашылығын бағлалауды нығайту қарастырылды. Ғылыми жобада ақынның шығармашылығын сандық көрсеткіште салыстырылды. Оқушылардың жерлесіміз жайлы білімдерін анықтадық. Ғылыми жоба жұмысын жазуда, алда қойған міндеттерді орындау барысында қызықты мәліметтерді, ақынның еңбектерін зерделеуде біршама жұмыстар атқарылды. 1 Мұзафар Әлімбаев өмірінің алғашқы жылдарыМұзафар Әлімбаев 1923 жылы 29 қазанда Павлодар облысының, Шарбақты ауданының көрікті Маралды ауылында дүниеге келген. Бұл жерлер ежелден асыл киіктердің мекендейтін жерлерімен әйгілі болған, сондықтан ауылдың атауы содан шыққан. Әкесі ұлына араб тілінен аударғанда «жеңімпаз» деген мағынаны білдіретін Мұзафар деген әдемі есім қойды. Баласының ержүрек жауынгер болып өсуін армандаса керек. Әйтсе де, тағдыр басқаша бұйырды – Мұзафар қолбасшы емес, ақын болды. Әлімбаевтар отбасында үш ұл болған. Ең кішісі Мұзафар еді. Анасы қарапайым ауыл әйелі болғанымен, ақындық табиғаты мен нәзік көркемдік талғамы бар еді. Ол туған жердің көптеген халық әндерін, аңыз-ертегілерін білген. Кішкентай Мұзафардың бала кезінен поэзияға, ауыз әдебиетіне ғашық болуы анасының арқасында. Ана ұлы Абайдың өлеңдерін жатқа айтып, ұлдарына оқып берді. Мұзафар анасы айтатын бесік жырын, қазақ халқының батырлық ертегілерін жатқа білген. Әлімбаевтар үйінде бай кітапхана болған. Мұзафарды әкесі мен ағалары ерте оқып, жазуды үйреткен. Бес жасында бала Толстойдың ертегілері мен Пушкин мен Лермонтовтың өлеңдерін өз бетімен оқыды. Болашақ ақынның шығармашылық қабілетінің дамуына туған өлкесінің табиғаты да игі ықпалын тигізді. Кішкентай Мұзафар Маралды көлінің көркем жағасында серуендеп, айналаның сұлулығына тамсанғанды ұнататын. «Өкінішке орай, ата-анам өмірден ерте кетті. Мұзафар 9 жасында әкесінен айырылды. Ал бес жылдан кейін менің сүйікті анам қайтыс болды. Бала ағаларымен бірге балалар үйіне түстік.» - дейді ақын естеліктерінде. Бірақ Маралды ауылы, оның отбасы, ауылдастары туралы балалық шақ естеліктері болашақ ақынның жан дүниесінде мәңгілік сақталып қалды. Мектепті бітірген жас Мұзафар Павлодар педагогикалық училищесіне мұғалім мамандығына түседі. Бұл 1930 жылдар болатын. Дарынды жас үшін оқу оңай болды. Мұзафар мектепте алғаш рет өлең жазуға тырысады. Әдеби үйірмеге қатысып, поэзиядағы тәжірибесін жолдастарымен бөліседі. 1939 жылы 18 маусымда облыстық «Қызыл ту» газетінде Мұзафар Әлімбаевтың тұңғыш өлеңі жарияланды. Бұл Максим Горькийге арналған жолдар еді. Болашақ ақынның ресми әдеби дебюті осылай өтті. Павлодарда оқыған жылдары Мұзафардың ақын ретінде қалыптасуының маңызды кезеңі болды. Міне, оның таланты көрінді, мұнда үлкен әдебиетке алғашқы қорқақ қадамдар жасалды. Мектеп болашақ жазушыға мамандық, ең бастысы шығармашылық шабыт берді. 1930 жылдардың аяғында Мұзафар Әлімбаев Қазақстанның әдеби өміріне белсене араласты. Жас жігіт өлеңдерін республикалық газет-журналдарға жіберіп тұрады. Мұзафар поэзиясы стихиялылығымен, шынайылығымен, дүниеге жаңа көзқарасымен оқырман назарын бірден өзіне аударды. Алғашқы тәжірибелерінде бала кезінен бойына сіңірген халық лирикасының ноталары сезілді. 1939 жылы «Жалын» журналында Әлімбаевтың ауыл еңбеккеріне арналған «Колхозшы әйел» атты өлеңі жарияланды. Оның ізімен жас автордың басқа да шығармалары басылып шықты. Сөйтіп, Павлодарда оқыған жылдары мен алғашқы әдеби басылымдар Мұзафар Әлімбаевтың үлкен шығармашылық жолының негізін қалады. Ақынның алғашқы тәжірибелерінде-ақ оның жарқын таланты айқын көрінді. жүктеу/скачать 217.65 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|