Мен өз жұмысымда келесі міндеттерді қойдым
Мұзафар Әлімбаев шығармашылығының қазақ мәдениеті үшін маңызды
жүктеу/скачать 217.65 Kb.
|
4 Мұзафар Әлімбаев шығармашылығының қазақ мәдениеті үшін маңызды.Мұзафар Әлімбаев 20 ғасырдың екінші жартысында қазақ поэзиясының дамуына өлшеусіз үлес қосты. Оның шығармашылығы сол жылдардағы әдеби процесте ерекше орын алады. Әлімбаевтың 1940-1950 жылдардағы алғашқы өлеңдерінде дүниеге жаңа поэтикалық көзқарас пайда болды. Ол образдарының балғындығымен, интонацияларының шынайылығымен, философиялық болмысымен ерекшеленді. Ақынның қалыптасуында соғыс жылдарындағы тәжірибе маңызды рөл атқарды. Әлімбаевтың Ұлы Отан соғысы жылдарындағы өлеңдері отансүйгіштік пен жеңіске деген сеніммен сусындаған. Әлімбаев талантының нағыз гүлденуі 1960-1970 жылдары болды. Осы кезеңде ол халық тағдыры мен туған жердің сұлулығына арналған ең жақсы туындыларын жасады. Ақынның философиялық лирикасы, адам сезімінің табиғаты мен қоршаған әлем туралы ойлары ерекше орын алады. Әлімбаев шығармашылығының жарқын беті «Аспандағы әпке» поэмасы болды - ежелгі сұңқаршылық өнер туралы көрнекті шығарма. Әлімбаев поэзиясына тән қасиет – оның фольклормен тығыз байланыста болуы және ауызша ауыз әдебиетінен алынған әңгімелерді пайдалану. Сонымен бірге оның өлеңдерінде авторлық стиль ерекше. Мұзафар Әлімбаевтың көптеген өлеңдері әуенге салынып, халық әніне айналды. Ақын қалың бұқараны өз шығармашылығымен таныстырды. Жалпы, Мұзафар Әлімбаев қазақ поэзиясын айшықты көркем образдармен, тың тақырыптармен, идеялармен байытты. Оның шығармалары бүгінде өзектілігін, көркемдік қуатын жойған жоқ. Мұзафар Әлімбаевтың ұлттық мәдениетке қосқан тағы бір маңызды қызметі – оның фольклорды жинау және басып шығарудағы ауқымды еңбегі. Әлімбаевтың ауызша халық шығармашылығына деген құштарлығы бала кезінен, анасы оны туған жердің ертегілері мен аңыздарымен таныстырған кезде басталды. Әлімбаев ересек жазушы ретінде Қазақстанды көп аралап, фольклорлық шығармаларды жазып алған. Мақал-мәтелдерге, нақыл сөздерге, нақыл сөздерге ерекше мән берген. «Ер айнасы - еңбегі», «Қалам қайраты», «Халық - ғажап тәлімгер» атты іргелі жинақтар осы тынымсыз еңбектің нәтижесі болды. . Әлімбаевтың «666 мақал-мәтел» кітабы үлкен қызығушылық тудырады. Мұнда автордың аудармасындағы қазақ және шетелдік афоризмдер де жинақталған. Осылайша, Мұзафар Әлімбаев Қазақстанның және басқа халықтардың фольклорлық байлығын ұрпаққа сақтап қалуға өлшеусіз үлес қосты. Мұзафар Әлімбаев өзіндік шығармашылығымен қатар көркем әдебиетті қазақ тіліне дарынды аудармашы ретінде де танымал. Әлімбаев жас кезінде-ақ орыс классиктеріне әуестеніп, Пушкинді, Лермонтовты, Толстойды түпнұсқадан оқитын. Бұл әуесқойлық үлкен аудармашылық қызметке айналды. Әлімбаев 1950-1960 жылдары Пушкин, Лермонтов, Некрасов, Маяковский, Есенин шығармаларының қазақ тіліне әдемі поэтикалық аудармаларын жасады. Оның «Евгений Онегин» және Пушкиннің «Капитанның қызы» аудармалары, Лермонтовтың «Жын» және «Пері» поэмалары әсіресе сәтті деп саналады. Әлімбаев орыс классиктерінің рухын дәл жеткізді. Сонымен қатар, Әлімбаев шетелдік авторлардың шығармаларының аудармаларының авторы. Ол венгр ақыны Петефидің, түрік ақыны Назим Хикметтің, француз ақыны Аполлинердің және тағы басқалардың өлеңдерін қазақ тіліне аударған. Әлімбаевтың әлемдік фольклордың биік шыңдарының бірі – қырғыз халық эпосы «Манасты» аудармасы ерекше атап өтеді. Бұл аудармашы орынды мақтан еткен орасан зор жұмыс. Әлімбаевтың шығыс классиктерінің аудармалары – Фердоуси, Саади, Омар Хайям шығармаларының құндылығы зор. Ақын шығыс поэзиясының иісін нәзік жеткізген. Ақырында, Әлімбаев әртүрлі халықтардың мақал-мәтелдерін қазақ тіліне аударуда үлкен еңбек сіңірді. «666 мақал-мәтелдер» жинағы соның айқын дәлелі. Сонымен қазақ және әлем әдебиеті арасындағы мәдени алмасуда Мұзафар Әлімбаевтың аудармашылық қызметі маңызды рөл атқарды. Оның шығармаларының арқасында қазақ оқырманы әлемдік шығармашылықтың озық үлгілерімен таныса алды. жүктеу/скачать 217.65 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|