Қатты күйінде шектеулі еритін қорытпалардың диаграммасы

Сұйық күйінде компоненттер бір - бірінде толық ериді, қатты күйінде шектеулі ериді, химиялық қосылысқа түспейді. 21- суретте көрсетілгендей acb – ликвидус сызығынан жоғарыда тек сұйық фаза (L) тұрақты, ас және cb сызықтары қорытпаның кристалдануының басталу температурасын және сұйық фазаның А және В компоненттерімен қанығу дәрежесін көрсетеді. acb – ликвидус және adce – солидус сызықтарының аралығында екі  және  фазалары мен сұйық фаза (L) тепе-теңдік күйде  мен  қатты ерітінділері және сұйық фаза (L) t_э температурасында d нүктесі В компонентінің А компонентіндегі еру шегін, е нүктесі А компонентінің В компонентіндегі еру шегін көрсетсе, f және k нүктелерінде В компонентінің А компонентіндегі және А компонентінің В компонентіндегі бөлме температурасында еру шегін көрсетеді. Сонымен, df және ek сызықтары температураның өзгеруіне байланысты А және В компоненттерінің бір - бірінде еру шегін көрсететін сызықтар.

а) суыну графигі ; б) диаграмма

21 – сурет. Қатты күйінде шектеулі еритін қорытпалардың суыну графигі және диаграммасы.

Диаграммада С нүктесіне сәйкес келетін қорытпа (62 % В) тұрақты температурада (t _s) кристалданады. t_э температурасынан сәл төменде сұйық фаза екі бірдей фазамен ( және  қатты ерітінділері ) қаныққандығы с нүктесіндегі ликвидус сызығының бойымен екі бағытқа бірдей қатынаста екендігінен көрінеді (21,б - сурет). Сондықтан t _s температурасында сұйық фазамен қатар бір - бірінде әбден қаныққан _d және _e фазаларынан гетерогенді құрылым түзіледі. Бір жүйенің бойында ең төменгі және тұрақты бір температурада сұйық фазадан қатарынан екі ( және ) қатты фазалардың кристалдануы (dce көлденең сызығы) эвтектикалық өзгеру деп аталынады.