149
Өз жауабыңызды негіздеңіз. Не істей алады? Не істей алмайды? Біз не
біздің қоғам оларға қалай көмектесе аламыз?
2. Нашар еститін адамдар
-
Мұғалімдер, инженерлер,
конструкторлар, автокөлік жүргізушілері,
хирургтар, ұшқыштар болып жұмыс істей ала ма?
-
Спортпен шұғылдана ала ма?
-
Ғалым бола ала ма?
-
Кәдімгі мектепте оқи ала ма?
-
Радио тыңдап, теледидар көре ала ма?
-
Ойлап табушы, ғалым бола ала ма?
-
Әртіс бола ала ма?
Өз жауабыңызды негіздеңіз. Не істей алады? Не істей алмайды? Біз не
біздің қоғам оларға қалай көмектесе аламыз?
3. Арбамен жүріп-тұратын адамдар
-
Кәдімгі мектепте оқи ала ма?
-
Қоғамдық көлікті пайдалана ала ма?
-
Жұмысқа кедергісіз бара ала ма?
-
Конструктор, компьютерші, заңгер, дәрігер, автомашина жүргізушілері,
ұшқыш болып жұмыс істей ала ма?
-
Театрға, циркке, жануарлар бағына бара ала ма?
-
Спортпен шұғылдана ала ма және қандай түрімен?
-
Кино әртістері бола ала ма?
Өз жауабыңызды негіздеңіз. Не істей алады? Не істей алмайды? Біз не
біздің қоғам оларға қалай көмектесе аламыз?
Балалар, сендердің жауаптарыңа қарасақ, мүмкіндіктері
шектеулі
адамдар кейде біз үшін ең қарапайым болып көрінетін нәрселерді жасай
алмайды, мысалы: жолдан өту, немесе кітап оқу, немесе радио тыңдау, немесе
трамвайға, троллейбусқа, автобусқа кіру немесе баспалдақпен дүкенге,
дәріханаға, өз кіреберісіне және т.б. көтерілу.
Нашар көретін адамдарға бізбен тең құқықта болу мүмкіндігін берейік.
Ол үшін не қажет? (Жауап: көзілдірік, Брайль әліпбиі, мәтінді пісіругеайтып
отыруға арналған арнайы компьютерлік жабдық, ит-жетек, кедергілерге
белгі беретін таяқ, сигнализациясы бар бағдаршам және т. б.)
Брайль әліпбиін көзімізге елестетіп көрейік.
Балалар, қағаз парағын алыңдар. Бірнеше торды сызыңдар. Әрбір торда
тесік жасаңдар, қаламмен жасауға болады. Қағаз
парағын аударыңдар және
саусақтарыңмен дөңес нүктелерді басып көріңдер. Мұндай нүктелердің белгілі
бір саны қандай да әріпке сәйкес келеді. Брайль әліпбиінің принципі осындай.
Осы әліпби бойынша арнайы мектепте нашар көретін балалар оқиды, осы
әліпби бойынша нашар көретін адамдар кітап оқиды. Олардың кітаптары өте
қалың, өйткені картоннан жасалған. Осы әліпбиден бірнеше әріпті есте сақтауға
тырысайық (практикалық жұмыс).
Достарыңызбен бөлісу: